مهربانی در حق «آزادی»!

محمد آزادی مهربانی، بازیگری كه در 2 اثر ایفاگر نقش حضرت امام (ره) بود، به دلیل ضمانت راهی زندان می‌شود

مهربانی در حق «آزادی»!

این‌كه می‌گویند سینما بی‌رحم است، وجوه مختلفی دارد. یكی‌اش مربوط به گذر زمان است و این‌كه متاسفانه با آمدن چهره‌های جدیدتر، قدیمی‌ترها به‌تدریج فراموش می‌شوند و كمتر كسی دیگر سراغ آنها را می‌گیرد، این مورد به‌ویژه درباره بازیگران صدق می‌كند. گاهی هم بی‌رحمی خودش را در قالب بدهكاری و حكم جلب و به زندان رفتن نشان می‌دهد كه این مورد بیشتر درباره تهیه‌كننده‌ها و سرمایه‌گذاران سینما مطرح است. البته گاهی هم این بدهی صرفا درباره سرمایه‌گذاری در سینما و برای تولید یك فیلم نیست، بلكه مربوط به معاملات و فعالیت‌های تجاری است كه برخی سینماگران به‌ویژه بازیگران و كارگردان‌ها در خارج از حوزه سینما انجام می‌دهند؛ برخی اوقات این فعالیت‌ها جواب نمی‌دهد و سینماگران مدیون می‌شوند و طبیعتا باید تبعات قانونی چنین ماجراهایی را هم بپذیرند.

اما مورد عجیبی كه به‌تازگی برای یكی از سینماگران و فعالان عرصه تلویزیون پیش آمده، كمی عجیب‌تر و متفاوت‌تر است. نام محمد آزادی‌مهربانی، احتمالا برای بسیاری نام آشنا و شناخته شده‌ای نباشد، اما اگر بدانیم او در دو اثر تلویزیونی و ویدئویی نقش حضرت امام (ره)، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را بازی كرده است، اطلاع از وضع كنونی او هم كنجكاوی‌برانگیز می‌شود و اهمیت می‌یابد.
این تهیه‌كننده و بازیگر كه سال‌هاست در عرصه تصویر فعالیت می‌كند و چند فیلم سینمایی و مجموعه تلویزیونی را در كارنامه دارد، به دلیل ضمانتی كه برای دریافت یك وام 40 میلیون تومانی انجام داده، مدیون و بدهكار شده است و چون توانایی پرداخت آن را ندارد، قرار است چند روز دیگر راهی زندان شود.
 قصه از كجا شروع شد؟
همیشه هم این‌طور نیست كه ما دنبال سوژه و موضوع برای گزارش و گفت‌وگو برویم، گاهی هم خود سوژه ما را پیدا می‌كند، مثل همین مورد محمد آزادی. همین یكی دو روز پیش، زنگ تلفن گروه فرهنگی به صدا درآمد، محمد آزادی بود. او  به دلیل این‌كه چند سال قبل سكته مغزی كرده، به‌راحتی امكان تكلم نداشت و با تالم و ناراحتی از وضع نامساعد خود گفت. این‌كه چند سال قبل هادی مشكات، تهیه‌كننده قدیمی سینمای ایران كه فیلم‌های ماندگاری چون «ترن»، «پلاك» و «میرزا كوچك خان» را تهیه كرده بود،
40 میلیون تومان وام از صندوق هنرمندان دریافت كرد و آزادی با اخذ سند از یكی از آشنایان و ارائه آن ضامن مشكات شد. اما مشكات سال 94 فوت شد و بازپرداخت وام هم انجام نشد و حالا آزادی كه امكان و توانایی پرداخت این مبلغ را ندارد، باید به زندان برود.  
وقتی از آزادی می‌پرسیم آیا فرزندان مرحوم مشكات در جریان این وام و بدهی هستند یا نه، گفت: من این موضوع را با فرزندان مشكات هم مطرح كردم، اما آنها آن را نپذیرفتند و این مساله را از گردن خود رد كردند. حالا من مانده‌ام و این بدهی و چون توانایی پرداخت آن را ندارم باید به زندان بروم. من كارهایی درباره نظام و انقلاب و دفاع مقدس برای تلویزیون انجام دادم و حالا امیدوارم آقای دكتر علی‌عسكری، ریاست محترم رسانه ملی و آقای دكتر میرباقری، معاونت محترم سیمای سازمان صدا و سیما، عنایتی به بنده داشته باشند.
 سوابق انقلابی آزادی
محمد آزادی‌مهربانی، سال‌ها با هادی مشكات در سینما همراه بود، به‌ویژه در فیلم‌هایی چون ترن و میرزاكوچك‌خان كه در اولی، ایفای یكی از نقش‌های فرعی را هم به عهده داشت. آزادی حتی عنوان می‌كند در این دو فیلم، مشاركت مالی هم داشته است. با این حال آزادی در سال‌های اخیر، فعالیت‌های مهمی در عرصه تصویری انقلاب و دفاع مقدس در تلویزیون داشته و دو بار در نقش
حضرت امام (ره) ظاهر شد.
یكی از كارهای آزادی، تهیه‌كنندگی فیلم ویدئویی «سال‌های حادثه» است كه سعید چاری كارگردان آن بود. ظاهرا ابتدا قرار بود بازیگر دیگری كه بیشتر به عنوان گوینده و دوبلور فعالیت می‌كرد، در این اثر نقش حضرت امام (ره) را بازی كند، اما درنهایت این اتفاق نمی‌افتد و این نقش، نصیب خود آزادی می‌شود. گریم هم به خوبی روی صورت آزادی می‌نشیند و چهره او به حضرت امام شبیه می‌شود.
سال‌های حادثه، ابتدا در جشنواره بین‌المللی فیلم كودك و نوجوان و جشنواره فیلم مقاومت شركت كرد و پس از آن با سفارش گروه كودك و نوجوان شبكه تهران، به عنوان یك سریال ده قسمتی از تلویزیون پخش شد. فیلم، قصه كودكی 9 ساله به نام احمدعلی را روایت می‌كند كه علاقه بسیاری به ملاقات با امام خمینی(ره) دارد. به همین دلیل برایش نامه‌ای می‌نویسد، امام جواب نامه او را می‌دهند و می‌فرمایند كه او هم همه فرزندان ایران زمین را دوست دارد و حتما در صورت امكان به تهران بیاید تا از نزدیك همدیگر را ملاقات كنند. به‌جز محمد آزادی، بازیگران دیگری چون میرطاهر مظلومی، علیرضا مظفری، امیر زریوند، مجید شهریاری، شراره رخام، ثنا صادقی (كه نویسنده كار هم هست) و صفر كشكولی هم در این فیلم بازی می‌كنند.
آزادی‌مهربانی بعد از این، یك بار دیگر هم در نقش حضرت امام (ره) ظاهر می‌شود؛ این بار در مجموعه‌ای به نام «از گهواره تا ماه» كه اثری با موضوع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است؛ اثری كه كارگردانی آن را هم سعید چاری به عهده داشت و به بخش‌هایی از زندگی سرداران جبهه مانند شهید مصطفی چمران، سید مرتضی آوینی، ابراهیم همت و محمدابراهیم همتی ناخدای ناوچه پیكان می‌پردازد.
داستان این فیلم بر مبنای یك جمله تاریخی از حضرت امام خمینی (ره) است كه بعد از دستگیری توسط ساواك در جواب‌شان كه پرسیده بودند می‌خواهد با كدام سرباز به جنگ شاه ایران بیاید فرمودند كه سربازان من اكنون در گهواره خوابیده‌اند. محمد آزادی مهربانی در این اثر نقش حضرت امام را در خرداد سال 42 و هنگام دستگیری توسط ساواك بازی كرد.
 فعالیت آزادی مهربانی در عرصه تصویری انقلاب و دفاع مقدس، ریشه در زندگی واقعی و اعتقاد و علاقه شخصی او به نظام و انقلاب دارد و می‌گوید هر كاری كه در این عرصه انجام داده، با ایمان و اعتقاد بوده و همه سعی خود را برای انتقال مفاهیم انقلاب و دفاع مقدس به نسل جوان انجام داده است. یكی از برادران او سردار عبدا... آزادی بود كه از شهدای لشكر عاشوراست. برادر دیگر او حیدرعلی آزادی هم از جانبازان جنگ تحمیلی است كه قطع نخاع و از سال 60 جانبازشده است. آزادی عنوان می‌كند كه یكی از فرزندان او رضا آزادی هم در حالی كه 21 سال داشت در عملیات
كربلای 5 به شهادت رسید.
این تهیه‌كننده و بازیگر قدیمی همچنین می‌گوید كه خود نیز از هفته اول جنگ، عازم شده و در مجموع سه سال را در جبهه گذراند. با این حال آزادی مهربانی، آبرومندانه گلایه می‌كند از زمانی كه در چند سال قبل، سكته مغزی كرده، دوستان و همكاران سینمایی‌اش به عیادت او نیامده و حتی احوالی از او نپرسیده‌اند.
جای امیدواری
برای حل مشكل آزادی‌مهربانی، با حجت‌الاسلام  والمسلمین محمدجواد فوادیان، معاون فرهنگی دادگستری استان تهران تماس گرفتیم كه ایشان ضمن اظهار بی‌اطلاعی از این مساله، وعده پیگیری در این خصوص را داد و به جام‌جم گفت: آنچه از دست ما و شما برای این هنرمند برمی‌آید باید انجام دهیم و كمك‌شان كنیم. ایشان گرفتار شده و در خانه افتاده است و واقعا وضع ناراحت‌كننده‌ای دارد.
فوادیان افزود: خانواده آقای آزادی نسبت به انقلاب، رنج‌كشیده هستند و بسیار برای نظام، كار و خدمت كردند. كارهایی هم كه آقای محمد آزادی در سینما و تلویزیون انجام داد، در حوزه ارزشی است.