توجه ویژه به سلامت غذا در 3 ماهه اول بارداری
«شما چیزی هستید كه مادرتان تغذیه كرده است!» این سخن یك دانشمنـــــد نیوزیلنـــدی، اگرچه مبالغهآمیز به نظر میرسد، اما حاكی از اهمیت بسیار زیاد تغذیه سالم حین بارداری است. مادران باردار، عمدتا در نیمه دوم و اواخر بارداری بیشتر به تغذیه خود دقت میكنند. زیرا میپندارند با افزایش حجم فیزیكی جنین، توجه به نیازهای تغذیهای آن اهمیت بیشتری پیدا میكند. اما باید دانست سه ماهه اول بارداری دوره بسیار مهمی در تكامل جنین است؛ با این حال به دلیل محسوس نبودن تغییرات ظاهری بدن مادر یا كم توجهی به بینظمی عادت ماهانه و دیگر علائم بارداری، گاهی مادر تا دو یا سه ماه پس از تشكیل نطفه، متوجه بارداری نمیشود، لذا بهتر است مادران از زمان اقدام به نزدیكی به قصد فرزندآوری، به نكات بهداشتی مختص سلامت جنین توجه كنند.
مثلا آلودگی به انگل تكسلولی توكسوپلاسما در سه ماهه اول بارداری، ممكن است به نابهنجاریهای شدید اسكلت جنین منجر شود، اما ابتلا در سه ماهه آخر بارداری معمولا فقط ضعف بینایی نوزاد را در پی دارد. تماس با گربه، مصرف سبزیجات نشسته و گوشت نیمپخته راههای ابتلا به این انگل هستند.
به طور حیرتانگیزی، پرخوری مادران در سه ماهه اول بارداری ممكن است سبب تغییرات ژنتیك در جنین و بروز چاقی ارثی در نوزاد شود. به عبارت دیگر گاهی اضافه وزن افراد در دوران كودكی و حتی بزرگسالی صرفا به علت پرخوری نیست، بلكه ممكن است به علت تغییرات ژنتیك در دوره سه ماهه اول جنینی باشد.
دریافت یك تركیب شیمیایی خطرناك به نام بیسفنول A طی سه ماهه اول بارداری علاوه بر اختلال غدد درونریز و خطر ابتلای مادر به سرطان، موجب تغییرات هورمونی و افزایش احتمال دخترزایی میشود؛ زیرا شكل گیری جنسیت جنین در سه ماهه اول بارداری رخمیدهد. یكی از مهمترین راههای مواجهه با تركیب بیسفنول A، دریافت از طریق بطریهای پلاستیكی آب معدنی یا آب آشامیدنی است. بطریهای پلاستیكی آب باید در جای خنك و ترجیحا داخل یخچال و به دور از تابش مستقیم نور نگهداری شوند. باید از انجماد بطریهای پلاستیكی آب پرهیز شود. همچنین استفاده مكرر از بطریهای پلاستیكی آب برای سایر مصارف خانگی موجب فرسودگی جدار داخلی بطری و ورود این ماده شیمیایی خطرناك به داخل محتوی بطری میشود. اكیدا باید از نگهداری غذاهای اسیدی نظیر ترشی، آبلیمو، آبغوره، رب و... در بطریهای پلاستیكی اجتناب شود.