اعتیاد یکی از سخت‌ترین تجربیاتی است که هر کس ممکن است به آن دچار شود؛ ترک آن اما اگر با روش‌های اصولی باشد می‌تواند به آسانی انجام شود
ترک عادت موجب سلامتی است!
رهایی از مواد مخدر همواره یكی از مباحثی است كه چالش‌های زیادی به همراه داشته‌است؛ از درمان‌های رایج در كشور می‌توان به «N.A» اشاره کرد كه یكی از شیوه‌های ترك ایمان‌مدار است و در فرآیند آن دارویی مصرف نمی‌شود یا «كنگره 60 » كه اعتقادی به واژه ترك ندارد و از شربت اپیوم بهره می‌گیرند. درمان‌های پرهیزمدار مانند ترك در كمپ‌ها و مراجعه به مراكز درمانی و حتی دوری‌گزینی از مواد در منزل نیز جزو شیوه‌های ترك مواد مخدر محسوب می‌شوند. حال این‌كه كدام‌یك از اینها مناسب‌ترند و این‌كه چه عواملی در مصرف دوباره مواد مخدر درگیرند، مبحثی است كه با دكتر فرید كمالی‌پور، درمانگر اعتیاد و فعال در زمینه آسیب‌های اجتماعی در گزارش پیش‌رو بررسی كرده‌ایم.
گذشته از شیوه ترك كه هر فرد برای خود برمی‌گزیند، سؤال اساسی ما این است كه با وجود انگیزه كافی برای ترك و اقدام موفق به آن چرا اعتیاد دوباره و چند‌باره گریبان فرد پاك را می‌گیرد؟
چرا برگشت‌پذیر است؟
درست است كه انگیزه نقش مهمی در ترك ایفا می‌كند، اما در كنار آن باید شرایطی نیز برای فرد مهیا باشد؛ افرادی در ترك مسیر موفقی را طی می‌كنند كه علت‌های گرایش را به خوبی شناسایی و پس از پاك‌شدن از آنان دوری كنند. اگر فردی همچنان در شرایط اجتماعی و منطقه آسیب‌دیده قبلی خود به زندگی خود ادامه دهد و با دوستان و حتی خانواده آلوده خود نشست و برخاست كند، به احتمال زیاد دوباره گرفتار خواهد شد.
در مواردی كه خانواده آلوده است، مناسب است كه همه اعضا تحت درمان قرار بگیرند تا اعتیاد را مانند ویروس به یكدیگر منتقل نكنند.
همراهی نیاز است
آموزش‌ها نقش مهمی در پاك نگاه داشتن فرد معتاد دارند، جمله «دیگر نیازی به آموزش و مشاوره با روان‌شناس‌ها ندارم» آفت بزرگی است كه همواره تهدیدی برای افرادی كه با انگیزه بالا ترك كرده‌اند،
به شمار می‌آید.
فردی كه یك دوره در معرض مواد مخدر قرار می‌گیرد ممكن است تا مدت‌ها بعد از ترك نیز در معرض وسوسه و آلودگی قرار داشته‌باشد و مدام باید خود را به شیوه‌های مناسب واكسینه كند. البته متاسفانه در كشور ما قسمت پیگیری و دنبال كردن با نقص روبه‌رو ست كه همین امر موجب بازگشت افراد به مصرف مواد مخدر می‌شود. اعتیاد تنها بخش جسمانی نیست و شامل علائم روانی است. ترك در مقابل وسوسه قرار دارد و حتی با گذشت زمان زیادی از ترك فرد دچار لغزش می‌شود.
در این راستا سمن‌ها (سازمان‌های مردم‌نهاد) كارهای بسیاری را انجام داده‌اند كه همچنان برای كمك به افراد معتاد نیاز به تشكیل هرچه بیشتر آنان است. از طرفی داشتن شرایط كاری و پذیرفته شدن معتادان بهبود یافته و كمك به اجرای ایفای نقش شهروندی آنان با داشتن كار مناسب كه بتواند زندگی خود را اداره كند انگیزه‌ای قوی برای گفتن «نه» به مصرف دوباره است.
كدام شیوه بهتر است؟
روش‌های دارویی و مراجعه به مراكز درمانی روش مناسبی برای ترك است. این شیوه درمان به صورت سرپایی است و فرد می‌تواند در حین درمان به كارهای روزمره خود رسیدگی كند و در محل كار خود نیز حاضر شود، در حالی كه در این مراكز هم پزشك و هم روان‌شناس وجود دارد كه با فرد گرفتار و خانواده‌اش صحبت می‌كنند؛ موارد فردی كه شخص به سمت اعتیاد رو آورده است را ریشه‌یابی، بازبینی و برای آنها راه‌حل پیدا می‌كنند و علت‌هایی را كه قابل مداخله است، تغییر می‌دهد.
از طرفی فرد تحت درمان دارو وابستگی فكری به مواد ندارد و راحت‌تر می‌تواند جلسات خود و ترك روانی با روان‌شناس را پی بگیرد. در بسیاری از كشورهای پیشرفته نیز از ترك در مراكز درمانی استفاده می‌شود.
نقش ما چیست؟
ابتدا باید مسؤولیت‌پذیری اجتماعی برای خودمان قائل باشیم و این نكته را بدانیم كه اگر معتادی را به ترك تشویق كنیم به نفع معتاد و در درجه بزرگ‌تر به نفع جامعه‌ای است كه در آن زندگی
می‌كنیم.
گاهی بیمار خودش قبول دارد و مایل است تحت درمان قرار بگیرد كه رفتار با این گروه راحت‌تر است و می‌توان با صحبت او را به مراكز درمان رساند، اما اگر مقاومتی در این زمینه دیدید، راهكار مناسب را از كارشناسان ترك بگیرید.
این روزها روان‌شناسان در مراكز بهداشت در شهرها و اطراف شهرها كه به صورت دولتی كار می‌كنند، آماده‌اند تا به افراد مشاوره دهند. با مراجعه از آنها سؤال كنید كه چگونه می‌توانید با فرد صحبت كرده و او را برای آغاز درمان تشویق كنید. گاهی فرد معتاد رفتارهای آسیب‌زننده به خودش یا دیگران دارد و تمایلی هم برای آغاز درمان ندارد كه در این موارد می‌توان كار را به عهده بهزیستی سپرد و با تماس با اورژانس اجتماعی به شماره (123) در خواست كمك كرد.
چرا برگشت‌پذیر است؟
درست است كه انگیزه نقش مهمی در ترك ایفا می‌كند، اما در كنار آن باید شرایطی نیز برای فرد مهیا باشد؛ افرادی در ترك مسیر موفقی را طی می‌كنند كه علت‌های گرایش را به خوبی شناسایی و پس از پاك‌شدن از آنان دوری كنند. اگر فردی همچنان در شرایط اجتماعی و منطقه آسیب‌دیده قبلی خود به زندگی خود ادامه دهد و با دوستان و حتی خانواده آلوده خود نشست و برخاست كند، به احتمال زیاد دوباره گرفتار خواهد شد.
در مواردی كه خانواده آلوده است، مناسب است كه همه اعضا تحت درمان قرار بگیرند تا اعتیاد را مانند ویروس به یكدیگر منتقل نكنند.
همراهی نیاز است
آموزش‌ها نقش مهمی در پاك نگاه داشتن فرد معتاد دارند، جمله «دیگر نیازی به آموزش و مشاوره با روان‌شناس‌ها ندارم» آفت بزرگی است كه همواره تهدیدی برای افرادی كه با انگیزه بالا ترك كرده‌اند،
به شمار می‌آید.
فردی كه یك دوره در معرض مواد مخدر قرار می‌گیرد ممكن است تا مدت‌ها بعد از ترك نیز در معرض وسوسه و آلودگی قرار داشته‌باشد و مدام باید خود را به شیوه‌های مناسب واكسینه كند. البته متاسفانه در كشور ما قسمت پیگیری و دنبال كردن با نقص روبه‌رو ست كه همین امر موجب بازگشت افراد به مصرف مواد مخدر می‌شود. اعتیاد تنها بخش جسمانی نیست و شامل علائم روانی است. ترك در مقابل وسوسه قرار دارد و حتی با گذشت زمان زیادی از ترك فرد دچار لغزش می‌شود.
در این راستا سمن‌ها (سازمان‌های مردم‌نهاد) كارهای بسیاری را انجام داده‌اند كه همچنان برای كمك به افراد معتاد نیاز به تشكیل هرچه بیشتر آنان است. از طرفی داشتن شرایط كاری و پذیرفته شدن معتادان بهبود یافته و كمك به اجرای ایفای نقش شهروندی آنان با داشتن كار مناسب كه بتواند زندگی خود را اداره كند انگیزه‌ای قوی برای گفتن «نه» به مصرف دوباره است.
كدام شیوه بهتر است؟
روش‌های دارویی و مراجعه به مراكز درمانی روش مناسبی برای ترك است. این شیوه درمان به صورت سرپایی است و فرد می‌تواند در حین درمان به كارهای روزمره خود رسیدگی كند و در محل كار خود نیز حاضر شود، در حالی كه در این مراكز هم پزشك و هم روان‌شناس وجود دارد كه با فرد گرفتار و خانواده‌اش صحبت می‌كنند؛ موارد فردی كه شخص به سمت اعتیاد رو آورده است را ریشه‌یابی، بازبینی و برای آنها راه‌حل پیدا می‌كنند و علت‌هایی را كه قابل مداخله است، تغییر می‌دهد.
از طرفی فرد تحت درمان دارو وابستگی فكری به مواد ندارد و راحت‌تر می‌تواند جلسات خود و ترك روانی با روان‌شناس را پی بگیرد. در بسیاری از كشورهای پیشرفته نیز از ترك در مراكز درمانی استفاده می‌شود.
نقش ما چیست؟
ابتدا باید مسؤولیت‌پذیری اجتماعی برای خودمان قائل باشیم و این نكته را بدانیم كه اگر معتادی را به ترك تشویق كنیم به نفع معتاد و در درجه بزرگ‌تر به نفع جامعه‌ای است كه در آن زندگی
می‌كنیم.
گاهی بیمار خودش قبول دارد و مایل است تحت درمان قرار بگیرد كه رفتار با این گروه راحت‌تر است و می‌توان با صحبت او را به مراكز درمان رساند، اما اگر مقاومتی در این زمینه دیدید، راهكار مناسب را از كارشناسان ترك بگیرید.
این روزها روان‌شناسان در مراكز بهداشت در شهرها و اطراف شهرها كه به صورت دولتی كار می‌كنند، آماده‌اند تا به افراد مشاوره دهند. با مراجعه از آنها سؤال كنید كه چگونه می‌توانید با فرد صحبت كرده و او را برای آغاز درمان تشویق كنید. گاهی فرد معتاد رفتارهای آسیب‌زننده به خودش یا دیگران دارد و تمایلی هم برای آغاز درمان ندارد كه در این موارد می‌توان كار را به عهده بهزیستی سپرد و با تماس با اورژانس اجتماعی به شماره (123) در خواست كمك كرد.
