کتاب «داستان رویانا» به عنوان بخشی از پروژه «تاریخ شفاهی پیشرفت» منتشر شد
تاریخ یک تولد!
شبیه‌سازی در پژوهشگاه رویان شاید یكی از هیجان‌انگیزترین اتفاقات علمی كشورمان بود كه در زمان خودش سر و صدای زیادی به پا كرد. شما اگر اهل علم بودید یا نبودید، فرقی نداشت چون حتما توجهتان به رویانا جلب شده بود؛ اما شاید به خاطر نیاوریم كه رویانا اولین موجود شبیه‌سازی شده در ایران بود و شاید ندانیم پژوهشگاه رویان چه زمانی راه‌اندازی شد، چه كسی آن را تاسیس كرد، مطالعات و تحقیقات آن چطور پیش رفت و به كجا رسید. اگر قبول دارید كه هیچ وقت برای دانستن دیر نیست، می‌توانید كتاب «داستان رویانا» را تهیه كنید و بخوانید كه درباره زندگی حرفه‌ای دكتر سعید كاظمی‌آشتیانی است. این كتاب را محمدعلی زمانیان نوشته و از آثار جدید انتشارات راه‌یار وابسته به دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی محسوب می‌شود. «داستان رویانا» روایت تاریخ شفاهی اقدامات سعید كاظمی‌آشتیانی در پژوهشگاه رویان از تاسیس تا تثبیت و پیشرفت است و خاطرات ناب و منتشرنشده از روند شكل‌گیری پژوهشگاهی را روایت می‌كند كه موفق به درمان ناباروری و سلول درمانی و البته شبیه‌سازی شد.
رویانا اسم اولین موجود شبیه‌سازی شده در كشورمان است و «داستان رویانا» كتابی است كه مصاحبه‌های آن را بهنام باقری انجام داده و تحقیق و تدوینش برعهده محمدعلی زمانیان بوده است.
ماجرا از اینجا شروع شد كه در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، پروژه‌ای تعریف شد به نام «تاریخ شفاهی پیشرفت» و براساس آن نگارش كتاب‌هایی درباره دستاوردهای علمی در دستور كار قرار گرفت. محمدعلی زمانیان كه پیشتر درباره دكتر سعید كاظمی آشتیانی برای ساخت یك فیلم مستند تحقیق كرده بود، نوشتن كتابی درباره پژوهشگاه رویان و دستاوردهای آن را برعهده گرفت و به این ترتیب «داستان رویانا» آغاز شد.
داستان رویانا كی و چطور نوشته شد؟
نوشتن كتاب زندگی و دستاوردهای علمی دكتر كاظمی‌آشتیانی از سال 1396 آغاز شد. یك سال به تدوین اولیه اسناد و تحقیقات و نیز جمع‌آوری مصاحبه‌ها و گفت‌وگو‌ها گذشت. در این كتاب با بسیاری از استادان و دانشمندان مرتبط با علم سلول‌های بنیادین و همكاران دكتر كاظمی‌آشتیانی از جمله دكتر گورابی، دكتر شاهوردی و دكتر بهاروند مصاحبه شده است.
پیش‌نویس كتاب در سال 1397 آماده شد و در اختیار موسسه قرار گرفت كه اگر دكتر شاهوردی رئیس فعلی این موسسه و همكاران دكتر كاظمی‌آشتیانی پیشنهاد و نظری درباره كتاب دارند، ارائه كنند، بعد از این همكاری‌ها بود كه نسخه نهایی به ناشر سپرده شد و حالا كتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.
زمانیان توضیح می‌دهد: برای نگارش كتاب با همكاران و اطرافیان دكتر مصاحبه كرده‌ایم. روایت كتاب از اواسط جنگ تحمیلی آغاز می‌شود و تا سال 1388 كه شبیه‌سازی به ثمر نشست ادامه پیدا می‌كند.
به گفته این نویسنده یكی از جذابیت‌های این كتاب به ابعاد متنوع شخصیت دكتر كاظمی‌آشتیانی مربوط است كه به ادبیات علاقه داشت، اهل فوتبال بود و به تدین و دینداری شناخته می‌شود.
زمانیان می‌گوید: موسس پژوهشگاه رویان ضمن این‌كه به پیشرفت و اعتلای ایران اهمیت می‌داد و بسیاری از موقعیت‌های تحصیلی و حرفه‌ای خارج از كشور را ندیده گرفته بود، از دانشمندان و متخصصان ایرانی در خارج از كشور هم دعوت به كار كرده بود و موفق شده بود نظر بسیاری از آنها را جلب كند كه به ایران برگردند.
روایت داستان چگونه است؟
كتاب از زبان راوی دانای كل روایت می‌شود و در جای جای آن خاطرات افراد ذكر می‌شود. محمدعلی زمانیان می‌گوید: در طرح تاریخ شفاهی پیشرفت تلاش داریم، روایت دستاوردهای علمی و تاریخ پیشرفت را به زبان ساده و قابل درك برای همه مردم، مكتوب كنیم و كتاب داستان رویانا هم از این قاعده مستثنا نیست.
به گفته این نویسنده، تصاویری از مقاطع مختلف زندگی حرفه‌ای دكتر كاظمی آشتیانی هم در این كتاب منتشر شده است. زمانیان همچنین تاكید می‌كند كه بخش مربوط به سلول‌های بنیادین و خاطرات دكتر بهاروند درباره چگونگی دستیابی به سلول‌های بنیادین، یكی از خواندنی‌ترین بخش‌های كتاب داستان رویاناست.
