سی تی اسكن و ام آر آی را نباید عمل كرد!

سی تی اسكن و ام آر آی را نباید عمل كرد!

  در كلینیك نشسته‌ام؛ نوبت یكی از بیماران كه می‌رسد پس از سلام و علیك مختصر روی صندلی نشسته و بدون هیچ صحبتی پاكت كلیشه‌های
ام آر آی را روی میز گذاشته و می‌گوید: «لطفا ام آر آی كمر من رو ببینید و نظرتان رو در مورد این‌كه عمل باز باید انجام دهم یا لیزری بفرمایید!‌» در راهروی بیمارستان یكی از پرسنل با اضطراب تصاویر سی تی اسكن مغز یكی از اقوام را كه در تصادف رانندگی دچار ضربه به سر شده به ‌دست من می‌دهد و نظرم را در مورد مرگ مغزی او جویا می‌شود. در جمعی دوستانه، یكی از آشنایان چند عكس را كه با گوشی خود از ام آر آی پدرش در مقابل نور چراغ گرفته به من نشان داده و می‌پرسد آیا عمل تنگی كانال كمر را به صلاح می‌دانم یا نه و چقدر این عمل خطرناك خواهد بود؟
این مثال‌ها هر روز بارها اتفاق می‌افتد غافل از این‌كه وقتی من هنوز در مورد نیاز به انجام عمل جراحی به نتیجه نرسیده‌ام، چطور بین عمل باز و لیزری یكی را انتخاب كنم؟! یا این‌كه تشخیص مرگ مغزی نیازمند حضور تیم پزشكی چند نفره بر بالین بیمار است، نه انجام سی تی اسكن! و همین‌طور این‌كه جدا از كیفیت مشاهده كلیشه‌های ام آر آی در گوشی همراه، تصمیم به انجام عمل جراحی تنگی كانال كمر و تعیین خطرات آن بیشتر از عكس‌ها به معاینه فرد مبتلا وابسته است.
شكی نیست كه گاهی می‌توان با دیدن ام آر آی مغز بیماری كه در آن توده‌ای بزرگ مشهود است به همراه وی گفت كه نیاز به عمل دارد یا با دیدن تصویر رادیوگرافی گردن بیماری كه دچار سقوط و به دنبال آن دررفتگی مهره‌های گردن شده، می‌شود حدس زد كه چه آسیب نخاعی دیده و باید در اسرع وقت مهره‌ها جااندازی و با پروتز فیكس شوند؛ اما بسیاری از اطلاعات مورد نیاز پزشك در این عكس‌ها موجود نیست‌.
در طبابت، اخذ شرح حال، انجام معاینه فیزیكی، ارتباط متقابل حضوری بین پزشك و بیمار و انجام آزمایشات و تصویربرداری‌ها هر كدام جایگاه خود را دارند و اطلاعات متفاوتی به‌دست می‌دهند.
قرار است یك انسان درمان شود؛ با دردی كه دارد و با تمام ویژگی‌های منحصربه‌فرد روحی و جسمی او، با تاریخچه پزشكی متفاوت از دیگران و با یافته‌های خاص و مهم معاینه فیزیكی از بدنی كه بیماری به آن آسیبی زده به‌گونه‌ای بی‌شباهت به آسیبی كه به بدن دیگری می‌زند. قرار نیست تومور را از سی تی اسكن خارج كنیم و قرار نیست درد ام آر آی خوب شود! من باید بیمار را ببینم، با او صحبت كرده و معاینه‌اش كنم؛ عكس‌هایش را هم خواهم دید اما او را درمان خواهم كرد، نه عكس‌هایش را...