گزارشی از صنایع و بخش‌های اقتصادی که در یک سال اخیر حرکت رو به رونق داشتند
تولیداتی که جان گرفت
رهبر معظم انقلاب اسلامی روز گذشته از رونق گرفتن بخش‌های تولیدی کشور در سال جاری خبر دادند و فرمودند: خبرهای خوبی هم در زمینه‌های گوناگون تولید و رونق تولید می‌رسد؛ حالا ان‌شاءا... اثراتش را بعداً مردم خواهند دید. کارهای خوبی دارد انجام می‌گیرد؛ غفلت‌هایی شده است، کوتاهی‌هایی شده، امّا حالا حرکت‌ها، بحمدا... حرکت‌های به سمت اهداف مطلوب است؛ این‌ها ان‌شاءا... دارد انجام می‌گیرد. بررسی‌های جام جم نشان می‌دهد اخیراً هیاتهایی از طرف رهبر معظم انقلاب در حال سرکشی به واحدهای تولیدی به‌ویژه صنایع کوچک و متوسط هستند. این هیات‌ها با دریافت نظرات تولیدکنندگان، اقدامات موثری برای رفع مشکلات آنها انجام داده‌اند که به بازگشت برخی واحدها به چرخه تولید یا افزایش تولید منجر شده است. تحریم‌هایی که از سال گذشته آمریکا علیه ایران وضع کرد و اروپا هم به آنها عمل کرده، فرصت مناسبی برای خودکفایی در برخی صنایع را ایجاد کرده است. تصمیماتی که در یک سال اخیر البته از سر اجبار و با هدف مدیریت بازار ارز و واردات صورت گرفت، موجب شد تا سرمایه‌گذاران داخلی به فکر حضور در صنایعی بیفتند که تا پیش از این جولانگاه کالاهای وارداتی بود. مثلاً در یک سال اخیر شاهد آن بوده‌ایم که به علت تحریم صنعت خودروی ایران از سوی شرکت‌های اروپایی، صنعت خودروسازی ایران به فکر توسعه تولید و تعمیق ساخت داخل افتاد و در این میان از ظرفیت بالای صنایع دفاعی نیز استفاده شد. اجرای جدی قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور که سال‌ها مهجور مانده بود، تدوین و ابلاغ فهرست ممنوعیت خرید کالاهای خارجی دارای مشابه تولید داخل، ممنوعیت واردات کالاهای غیرضروری، برگزاری نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید با هدف داخلی‌سازی نیازهای صنایع کشور، روی آوردن صنایع داخلی به استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان برای ساخت کالاهایی که تا پیش از این وارد می‌شد از جمله تصمیماتی بود که به اجبار در شرایط تحریمی اتخاذ شد اما برای تولید داخل، فرصت مناسبی برای رشد و توسعه بود. در سال جاری با وجود فشار تحریم‌ها، صنایعی همچون پوشاک، صنایع معدنی، مخابرات، نفت، گاز و پتروشیمی، لوازم خانگی، نوشت‌افزار و صنایع دریایی پس از سال‌ها مهجوریت، به تدریج در حال پا گرفتن هستند. از سوی دیگر تولیدات کشاورزی نیز در سال جاری رشد مناسبی داشته است که بخش عمده آن به علت بارش‌های مناسب بوده است.
در چند سال اخیر، بازار پوشاک ایران به دست محصولات وارداتی و قاچاق چینی و ترکیه‌ای افتاده بود اما در یک سال گذشته با افزایش قیمت ارز، دیگر واردات پوشاک خارجی، صرفه ندارد چراکه قیمت تمام‌شده آن به شدت بالا رفته است.
بدین ترتیب این توفیق اجباری نصیب تولیدکنندگان داخلی شده تا پس از سال‌ها سهم خود را از بازار افزایش دهند. صنعت پوشاک ایران در یک سال گذشته در حالی که برخی صنایع با رکود مواجه بود، توانست با رشد مناسبی وارد رونق تولید شود و علاوه بر تأمین بخشی از نیازها به ایجاد اشتغال در کشور هم کمک کند.
هم‌اکنون سرانه مصرف پارچه هر ایرانی 28 تا 31 مترمربع تخمین زده می‌شود، با این حساب سالانه به 2 میلیارد و 400 میلیون مترمربع پارچه برای تولید پوشاک نیاز است. نیمی از مجموع پارچه موردنیاز از سوی واحدهای نساجی داخلی تولید و بقیه از طریق واردات تأمین می‌شود. مجموع مصرف کالاهای نساجی و پوشاک 510 هزار تن است که 350 هزار تن آن تولیدات داخلی است.
مجید افتخاری، عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوشاک تصریح کرد: دغدغه مقام معظم رهبری موضوع اقتصاد است و نام‌گذاری سال‌های گذشته نشان می‌دهد که ایشان تا چه حد به این موضوع اهمیت می‌دهند.
وی تاکید کرد: با وجود اینکه برخی سیاستگذاری‌ها در گذشته باعث شد تا تولید داخل با مشکل مواجه شود و حدود 50 درصد از ظرفیت تولید کشور خالی بماند ورود مقام معظم رهبری به موضوع اقتصاد به صورت عملیاتی این دلگرمی را به تولیدکنندگان می‌دهد که بتوانند با توان بیشتری کار خود را ادامه دهند.
افتخاری با اشاره به اینکه تولید صادرات محور در اولویت مقامات دولتی قرار دارد گفت: تولیداتی که می‌توانند در شرایط فعلی با کیفیت صادراتی تولید شوند باید در اولویت باشند که پوشاک در این زمینه پیشتاز است.
به گفته وی، برخی از برندهای پوشاک اکنون در ایران تولید می‌شوند اما با این حال نباید میدان برای واردات این نوع اقلام باز شود.
این مقام صنفی با بیان اینکه شرایط تولید نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری خواهد داشت تاکید کرد: ورود مقام معظم رهبری به میدان اقتصاد باعث شده تا تولیدکنندگان همه توان خود را برای خنثی کردن تحریم‌های آمریکا به کار بگیرند و تا حد زیادی هم در این زمینه موفق بودند.
سید محمد مقدسی رئیس هیات مدیره جامعه متخصصان نساجی در این باره گفت: با وجود مشکلات مختلف به‌ویژه در مباحث تأمین مالی و سرمایه در گردش، فضا و بستر کار برای رونق بخشیدن به تولید در صنعت نساجی فراهم شده است.
افزایش تولید محصولات کشاورزی
امسال به برکت بارش مناسب، سال پرباری برای تولیدات کشاورزی کشور است. با اقداماتی که در بخش‌های زیربنایی کشاورزی انجام شده، شاهد ارتقاء ضریب خوداتکایی کشور در محصولات اساسی هستیم.
به منظور قطع وابستگی به واردات محصولات اساسی با توجه به اهمیت و ارزش غذایی این محصولات و افزایش مصرف سرانه آن در سبد غذایی مردم و تأمین امنیت غذایی کشور، ۶۹۶ هزار تن حبوبات، ۴ میلیون و ۹۳۱هزار تن سیب‌زمینی، ۳میلیون تن شلتوک، ۳میلیون تن جو و ۹۱۵هزار تن ذرت دانه‌ای در سال۹۷ تولید شد.
در سال۹۸ نیز تولید ۷۱۱ هزار تن حبوبات، ۳میلیون و ۳ هزار تن شلتوک، ۳ میلیون و ۵۸۸ هزار تن جو، ۵ میلیون و ۲۹۵ هزار تن سیب‌زمینی و یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار تن ذرت دانه‌ای هدف‌گذاری شده است.
دانه‌های روغنی بعد از غلات از مهمترین محصولات کشاورزی هستند که علاوه بر تأمین روغن نباتی موردنیاز به عنوان منبع انرژی برای افراد جامعه و ماده اولیه صنایع فرآورده‌های غذایی، کنجاله آن به عنوان خوراک دام و طیور، نقش مهمی را ایفا می‌کند.
به منظور کاهش وابستگی کشور به روغن و جلوگیری از خروج ارز، اجرای طرح افزایش خوداتکایی در دانه‌های روغنی در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.
در سال ۹۷، ۴۹۰ هزار تن انواع دانه‌های روغنی شامل ۳۴۰ هزار تن دانه کلزا، ۸۳ هزار تن سویا، ۱۵ هزار تن گلرنگ، ۴۰ هزار تن کنجد و ۱۲ هزار تن آفتابگردان تولید شد و در سال ۹۸ نیز برای تولید ۸۰۰ هزار تن انواع دانه‌های روغنی هدف‌گذاری شده است.
تأمین پروتئین حیوانی موردنیاز جامعه، حفظ و حراست از ذخایر ژنتیکی دام و استفاده بهینه از منابع خوراک دام و علوفه مرتعی کشور از جمله اهداف طرح افزایش خوداتکایی در تولید شیر و گوشت است.
در سال ۹۷، ۸۳۰ هزار تن گوشت قرمز شامل گوشت گاو و گاومیش، شتر، گوسفند و بز و ده میلیون و ۵۵۸ هزار تن شیر خام در کشور تولید شد و برای سال ۹۸ تولید ۸۸۰ هزار تن گوشت قرمز و ۱۱ میلیون و ۳۰۲ هزار تن شیر خام هدف‌گذاری شده است. کشور ایران در تولید جهانی دهمین کشور تولیدکننده گوشت طیور و نهمین کشور تولیدکننده تخم‌مرغ است. عوامل و فعالیت‌های مؤثر در افزایش تولید گوشت مرغ شامل؛ بهسازی و نوسازی و تجهیز سالن‌های پرورشی، بهینه‌سازی تأسیسات، تجهیزات و جایگاه طیور، اصلاح ساختار کسب‌وکار صنعت طیور به صورت زنجیره‌ای، افزایش بهره‌وری و افزایش عملکرد در واحد سطح از طریق به‌روزرسانی واحدهای تولیدی و فعال‌سازی واحدهای نیمه فعال و غیرفعال از طریق تأمین نقدینگی و تجهیز و نوسازی بوده است.
مردم و رسانه‌ها پشتیبان نوشت‌افزار ایرانی
سعید حسینی، مدیرعامل مجمع نوشت‌افزار ایرانی تصریح کرد: مردم و رسانه‌ها به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر استفاده از لوازم تولید داخل گوش فرا دادند و در طول یک سال گذشته آمار فروش محصولات داخلی به طور چشمگیری افزایش داشته است.
وی با بیان اینکه با افزایش فروش نوشت‌افزار ایرانی تغییراتی در تنوع کالا به وجود آمده است افزود: از شش سال پیش که مقام معظم رهبری بر استفاده از لوازم تولید داخل تاکید کردند مردم به فرمایش ایشان استقبال زیادی نشان دادند. از این رو با رشد استقبال مردم تولیدکنندگان دلگرم شدند تا محصولات را با تنوع بیشتری وارد بازار کنند که این تنوع محصولات نیز مورد توجه مصرف‌کنندگان قرار گرفت.
حسینی به بیانات مقام معظم رهبری در مورد تولید و رونق تولید اشاره کرد و گفت: مشکلات تولیدکنندگان به سمع و نظر مسؤولان رسیده و وعده‌هایی داده‌شده که مشکلات آنها حل شود. طبق نظرسنجی انجام شده بیش از 80 درصد مردم از مصرف کالاهای نوشت‌افزار ایرانی ابراز رضایت داشتند و فضا رو به پیشرفت است.
مدیرعامل مجمع نوشت‌افزار ایرانی به شرایط تحریم اشاره کرد و گفت: درست است که فضای تحریم محدودیت‌هایی را برای کشور ایجاد می‌کند اما در عین حال باید توجه داشت که در این وضعیت که ارز با مدیریت و کنترل بیشتری باید هزینه شود فرصتی برای رونق تولید داخل ایجاد کرده است و نباید از آن غافل شد. بخش‌هایی از نوشت‌افزار در ایران تولید نمی‌شود اما ظرفیت تولید آن وجود دارد که با یک برنامه‌ریزی ساده و تأمین مواد اولیه می‌توانیم تولید آن را در کشور انجام دهیم.
قطعه سازان پای کار صنعت خودرو
رضا رضایی، فعال قطعه‌ساز گفت: قطعه‌سازان جهادگرانه پای کار ایستادند تا تولید خودرو در کشور با مشکل مواجه نشود.
وی تاکید کرد: تنها خواسته قطعه‌سازان این است که خودروسازان پول قطعه‌سازان را در یک دوره کوتاه‌مدت یک یا دوماهه پرداخت کنند تا آنها بتوانند کار خود را به نتیجه برسانند.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه تولیدکنندگان جهادگران اقتصادی هستند افزود: با توجه به تحریم‌های آمریکا علیه ایران تولیدکنندگان اجازه نمی‌دهند تا تحریم‌ها اثر زیادی بر اقتصاد ایران بگذارد. اکنون تولیدکنندگان با مشکل نقدینگی و کمبود مواد اولیه روبه‌رو هستند اما با این حال نگذاشتند تولید لنگ بماند و تمام توان خود را به کار گرفتند تا تولید انجام شود.
