طی همین چند هفته اخیر چهار كشور آمریكا، روسیه، ایران و كره شمالی، موشك‌های جدید خود را مورد آزمایش قرار داده‌اند. دو كشور نخست به‌ویژه روز‌به‌روز ناوگان موشك‌های قاره‌‌پیمای خود را افزایش می‌دهند، گویی عصر پیمان‌های خلع‌سلاح گذشته و به جای آن مسابقه برای آزمایش سلاح‌های جدید غوغا می‌كند.
در این مسابقه تسلیحاتی جدید دعوا بر سر این است كه چه كسی واقعا مسلح می‌شود و چه كسی فقط واكنش نشان می‌دهد. به همین خاطر اعداد و ارقام نقشی مهم در این دوره ایفا می‌كنند. ظاهرا آمریكا با 649 میلیارد دلار بالاترین بودجه نظامی را دارد. اما ظاهرا دولت روسیه رقم بسیار كمتری را برای ارتش خود هزینه می‌كند و طبق آخرین گزارش انستیتوی سوئدی تحقیقات صلح سیپری، بودجه نظامی مسكو بالغ بر 4/61 میلیارد دلار می‌شود كه حتی از بودجه نظامی 8/63 میلیاردی فرانسه نیز كمتر است. انستیتوی سیپری در این گزارش آورده است كه بودجه نظامی روسیه كاهش یافته و بر این اساس بودجه نظامی ایالات متحده آمریكا بیش از ده برابر بیشتر از بودجه نظامی روسیه است.
این در حالی است كه روسیه تلاش دارد شمار سلاح‌های اتمی و موشك‌های خود را با آمریكا برابر كند، اما آیا رسیدن به چنین هدفی یعنی به روز كردن مداوم سیستم‌های تسلیحاتی آن هم تنها (‌به گفته ولادیمیر پوتین) با توقف مانورهای عظیم و آزمایش‌های اتمی ممكن است و آیا كل ارتش روسیه واقعا و همان‌طور كه روی كاغذ آمده تنها 61 میلیارد دلار بودجه در اختیار دارد؟ بی‌تردید چنین نیست و دولت روسیه به صورت سیستماتیك بودجه تسلیحاتی خود را پایین نشان می‌دهد.
این كه بودجه نظامی و ابعاد واقعی فعالیت‌های تسلیحاتی روسیه بسیار بیشتر از آن است كه كرملین اعلام می‌كند، به سه دلیل ممكن است.
اول: نخستین دلیل به امكانات روبل بازمی گردد. نیروهای مسلح روسیه همه تسلیحات خود را از بازار داخلی تهیه می‌كنند. كارخانه‌های تسلیحات به شدت تحت كنترل دولت قرار دارند و به دلیل خرید با روبل و ارزش اندك روبل در مقابل دلار همیشه آنچه به دنیا اعلام می‌شود ظاهرا بسیار مبلغ اندكی است. در واقع صنایع تسلیحاتی همه درآمد خود را از محل فروش خارجی كسب می‌كنند.
دوم: وجود یك بودجه در سایه. در روسیه بر‌خلاف بسیاری از كشورها، پارلمان هیچ نظارتی بر بودجه‌های دفاعی ندارد. به همین ترتیب مبلغی كه از طرف دولت به سازمان ملل اعلام می‌شود به مراتب كمتر از مبلغ واقعی است. میزان واقعی بودجه نظامی و از جمله بودجه مربوط به جنگ علیه تروریسم یا تحقیقات برای تولید سلاح‌های جدید كاملا محرمانه باقی مانده و البته هر سال این بودجه در سایه افزایش می‌یابد.
سوم: وجود ارتش‌های متعدد در روسیه. روسیه بر خلاف دیگر كشورها از ارتش واحد برخوردار نیست و طبق سنت هر وزارتخانه‌ای برای خود نیروی مسلح دارد. مثلا وزارت كشور از یگان‌های مسلح به سلاح‌های سنگین برخوردار بوده و سرویس اطلاعات و امنیت و حتی وزارتخانه‌های راه و ساختمان و بلایای طبیعی نیز نیروهای مسلح تحت امر خود را دارند. به این ترتیب شناخت كامل از ارتش روسیه مستلزم آگاهی از یكایك این ارتش‌های بزرگ و كوچك است؛ امری كه البته به دلیل بسیار محرمانه بودن آن، امكان‌پذیر نیست.
بی‌تردید هر یك از این ارتش‌ها از بابت پروژه‌های نظامی درآمدی براساس روبل دارد و سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بانك‌ها در واقع برای ساخت سلاح‌های نوینی از جمله موشك‌ها و كلاهك‌های هسته‌ای هواپیماهای جنگنده نسل جدیدی صرف می‌شود كه پرزیدنت پوتین فرمان ساخت آن را صادر می‌كند.
به این ترتیب آن ارقام ناچیز بودجه نظامی روسیه بیشتر حاصل ویژگی‌های رهبری نظامی این كشور است. این كه پوتین آمار و میزان بودجه نظامی كشورش را در اختیار نهادهای بین‌المللی قرار می‌دهد تنها واكنشی ظاهری به عطش تسلیحاتی غرب است، اما چنانچه رقم واقعی بودجه نظامی كرملین در اختیار این سازمان‌ها قرار گیرد، معلوم می‌شود روسیه واكنشی دیگر نسبت به اقدامات رقبای نظامی خود دارد.