بالاخره پس از یك جنگ تجاری 18 ماهه، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریكا اعلام كرد كه فاز نخست یك توافق هنوز عملی نشده با چین آماده شده و از این بابت اظهار خشنودی نیز كرد. این در حالی است كه ترامپ تا همین چند هفته پیش به كمتر از یك «توافق كامل و جامع» با چین رضایت نمی‌داد.
ظاهرا ترامپ از آن ادعاها منصرف شده است. او به یك موفقیت نیاز داشت و از آنجا كه توافقی بزرگ در دسترس نیست به یك توافق كوچك رضایت داده و از قرار معلوم این توافق هم در حد یك موافقت شفاهی است كه به گفته لیو هی، سرپرست مذاكره‌كنندگان چینی اصلا به معنای آتش‌بس نیست.
در دور بعدی گفت‌وگوها، ترامپ از عوارض گمركی چشم‌پوشی می‌كند و چینی‌ها هم قول می‌دهند كه باردیگر از كشاورزان آمریكایی، سویا و گوشت خوك بخرند. این‌كه تضمین‌های فعلی چینی‌ها تا چه اندازه برای گشایش و تقویت بازارهای آمریكا مفید خواهد بود، به جزئیات مذاكرات هفته‌های آینده بستگی دارد. در بهار گذشته، توافق میان دو كشور در آخرین لحظات منتفی شد.
ترامپ تا مدت‌ها در رابطه با قدرت‌های در حال توسعه آسیایی از موضع برتر و بالاتر ظاهر می‌شد و ادعا می‌كرد این چینی‌ها هستند كه به یك توافق تجاری با آمریكای قدرتمند نیاز ضروری دارند و با لحنی خاص می‌گفت آن كه قوی‌تر است، پیروز است؛ اما ظاهرا در همین چند هفته گذشته كفه قدرت دچار تغییر و جابه‌جایی شده است.
اكنون ترامپ نه‌تنها از موضع قدرت ظاهر نمی‌شود بلكه رسما از موضع ضعف وارد شده است. او در عرصه داخلی تحت فشار قرار دارد و از برد در برابر رقبا اطمینان چندانی ندارد و می‌خواهد اذهان عمومی را منحرف كند. این روزها و پس از رسوایی‌های ترامپ در اوكراین، هم‌حزبی‌های جمهوریخواه وی نیز ناراضی نشان می‌دهند و ظاهرا با استیضاح و در صورت امكان حتی عزل وی نیز چندان مشكلی ندارند.
مساله اقتصاد می‌تواند به ریزش هواداران ترامپ بیانجامد. بسیاری از شركت‌های آمریكایی به دلیل جنگ تجاری او از جذب سرمایه عاجز مانده‌اند و به باور برخی كارشناسان، آمریكا در آستانه ركود قرار دارد. وضعیت كشاورزان دو ایالت ویسكانسین و اوهایو نیز چندان رضایتبخش نیست و این دو ایالت در انتخابات 2020 برای ترامپ اهمیتی حیاتی دارند. ترامپ دقیقا به دلیل منافع شخصی از اعمال عوارض گمركی بر كالاهای چینی صرف نظر كرد، زیرا واردات این قبیل كالاها است كه می‌تواند آن دسته از آمریكایی‌های تقریبا فقیر را بار دیگر به خرید وادار كند.
البته بسیاری از آمریكایی‌ها با به اصطلاح لشکركشی ترامپ علیه اقتصاد چین موافق هستند اما مساله این است كه ترامپ تاكتیك‌های اقتصادی را به نفع تاكتیك‌های انتخاباتی گروگان گرفته است. برنامه ترامپ در این مورد یك قدم به پیش و دو قدم به پس است. او همه چیز را خراب می‌كند و ناگهان برای ترمیم همان خرابی‌ها سر و دست می‌شكند و هورا می‌كشد.
فاز نخست توافق با چین در واقع یك مانور تاكتیكی محض است. به همین خاطر این احتمال نیز وجود دارد كه ترامپ از این شانس استفاده كند و در گام بعدی آنچه را كه برای چین در نظر داشت، برای اروپا در نظر بگیرد. او تا اواسط ماه نوامبر برای تصمیم در مورد برقراری عوارض گمركی برای خودروهای وارداتی فرصت دارد و چنانچه توافق با چین قطعی شود آنگاه است كه ترامپ می‌تواند با خیال راحت سراغ اروپایی‌ها بیاید و جنجال تجاری تازه‌ای برپا كند.
ترامپ روز جمعه [19 مهر] اعلام كرد كه شخصا در جریان كنفرانس سران آیپك كه در ماه نوامبر در كشور شیلی برگزار خواهد شد، با همتای چینی خود شی جین پنگ ملاقات خواهد كرد و در همان ملاقات توافق‌نامه میان دو كشور ایالات متحده آمریكا و جمهوری خلق چین به امضای دو طرف خواهد رسید. بی‌تردید اگر چنین توافقی صورت عمل به خود بگیرد، ترامپ نفس راحتی خواهد كشید و بار دیگر با همان لحن همیشگی از آن به عنوان بزرگ‌ترین توافق تاریخ یاد خواهد كرد.
منبع: اشپیگل آنلاین