مریم سعادت به عنوان داور بیست و دومین جشنواره قصهگویی از اهمیت قصهها میگوید
قصه سن و سال نمیشناسد
یكی بود، یكی نبود. در روزگاران قدیم حیرت انسان در مقابل همه پدیدههای جهان را فقط قصهها و افسانهها پاسخ میدادند؛ آن زمان كه هنوز علم ناتوان بود یا شاید ما ناآگاه. در آن روزگار، آسمان جولانگاه خیالبافیها و قصهپردازیهای ما بود و زیر گنبدكبود، شبها به قصهگویی میگذشت و رسیدیم به امروز؛ به حالایی كه آسمان با تمام شكوهش زیر انگشتان تشریح بشر، خالی از رمز و راز شده و رویاها دیگر مانند گذشته پرواز نمیكنند اما مادرها و مادربزرگها سنت قصهپردازی و قصهگویی را سینه به سینه تا امروز كشاندهاند. حالا قصهگویی به یك سنت بدل شده و به آیینی كه تلاش میكنیم حفظش كنیم و یكی از این تلاشها، برگزاری جشنواره قصهگویی است كه كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان برگزارش میكند و تا چند روز دیگر بیست و دومیندورهاش برگزار میشود. مریم سعادت، بازیگر تلویزیون تئاتر و سینما یكی از داوران این جشنواره در بخش منطقهای است و به ما از دیدهها و شنیدههایش در این جشنواره میگوید:
برای اولین بار بود كه به عنوان داور در این جشنواره حضور داشتم و واقعا از آنچه دیدم به وجد آمده بودم. اجراهایی از شركت كنندگان دیدم كه بسیار جذاب بود؛ آثاری فوقالعاده و به یادماندنی. كارهای خوب و قوی كه دیدم فراتر از تصور و انتظارم بود.
فكر نمیكنید اتفاقی كه در جشنواره رقم میخورد، همان جا میماند و به یك جریان بدل نمیشود؟
به نظرم برگزاری این جشنواره فی النفسه میتواند باعث جذب مخاطب شود. اگر آرشیوی از اجراها را تهیه كنیم و به شكل تصویری در اختیار علاقهمندان قصهگویی قرار دهیم باعث میشود در آینده با استقبال خیلی بیشتری نیز رو به رو شویم. این آرشیو میتواند گنجینه ارزشمندی شود برای آیندگان و حتی كسانی كه تا به حال به قصهگویی فكر نكردهاند هم با دیدن این اجراها علاقهمند میشوند كه با دنیای قصهها ارتباط برقرار كنند. برگزاری جشنواره قصهگویی حركت خوبی است برای برقراری ارتباط قویتر نسل امروز با قصه و قصهگویی. اتفاق جالب دیگری كه دیدم استقبال پرشور و فوقالعاده دانشآموزان از جشنواره بود. سالن اجرا مملو از جمعیت بود و این نشان میداد بچهها از هر نسلی و در هر دورهای كه باشند قصه شنیدن را دوست دارند و از آن استقبال میكنند.
در دنیای امروز قصهگویی چقدر قدرت جذب آدمها را دارد؟
قصه به تنهایی كار زیادی پیش نمیبرد. قصهگو هم در كنار آن نقش مهمی در تاثیرگذاری روی مخاطب دارد. شنیدن قصه برای همه افراد در هر گروه سنی جذاب است. بعضی قصهها با این كه تكراری است اما وقتی قصهگو با بیانی متفاوت و شیرین آن را تعریف میكند، شما باز هم دوست دارید تا انتها دنبالش كنید و اینجاست كه میتوانید اهمیت نقش قصهگو را در جذب مخاطب درك كنید.
قصهها ابعاد گستردهای دارند اما معمولا جنبه آموزشی آنها همیشه پررنگتر بوده. از نظر شما كدام ابعاد قصهگویی اهمیت دارد؟
امید، همذات پنداری با شخصیتهای قصه و چیزهایی از این دست جنبههایی است كه جذابیت ایجاد میكنند. باید طوری قصه را تعریف كرد كه جذاب باشد و بعد از جلب نظر شنونده و بیننده، این قصه است كه میتوان چیزی را به او آموخت. این كار نیازمند مهارتی است كه هم پیام منتقل شود و هم مخاطب دلزده نشود و حس نكند چیزی به او تحمیل شده است.
ابزارهای قصهگویی چطور میتوانند به قصهگوها كمك كنند؟
قصه، ابزاری است در دست قصهگو و این دو میتوانند نقش مكمل را برای یكدیگر داشته باشند و همدیگر را تكمیل كنند. اگر قصه جذاب نباشد یا قصهگو آن را جذاب تعریف نكند، استفاده از دیگر ابزارها هم كارایی زیادی نمیتواند داشته باشد و در نتیجه آن تاثیرگذاری كه دنبالش هستیم، حاصل نمیشود. مثلا بعضیها از چنان ظرفیت بالایی برخوردارند كه وقتی یك موضوع ساده را تعریف میكنند، آنقدر شیوه روایتشان شیرین و جذاب است كه همه دلشان میخواهد آن را بشنوند. این موضوع یك دلیل دارد و آن این است كه آن فرد در كنار بیان قوی، موضوعی را كه تعریف میكند، كاملا درك كرده و بر تمام ابعاد آن مسلط است.
جشنواره قصهگویی سالهاست به صورت بینالمللی برگزار میشود. در دیگر كشورها هم قصه همان ارزشها و اعتباری را دارد كه ما و در فرهنگ ما داریم؟
یكی ازدلایلی كه باعث میشود دركشورهای دیگر به قصهگویی اهمیت دهند، موضوع اثرگذاری قابل توجه آن است، چرا كه قصهگویی به سادهترین شكل در یك فضای صمیمی به اجرا در میآید و این فضای صمیمی بهترین فرصت برای انتقال مفاهیم مورد نظربه مخاطب را فراهم میآورد.
ما برای قصههای خودمان و توسعه آنها چه میتوانیم بكنیم؟
در شاهنامه، بوستان و گلستان سعدی، اشعار مثنوی و... داستانهای ارزشمندی داریم كه میتوانیم با استفاده از تكنیكهای پویانمایی كه امروز پیشرفت چشمگیری هم داشته، آثار خوبی برای كودكان و نوجوانان تولید كنیم كه هم در داخل كشور مورد استقبال قرار بگیرد هم از مرزها خارج شود و به گوش مردم جهان برسد.
-
مسافران ناخوانده در مسیر مرگ
-
قصه سن و سال نمیشناسد
-
تولید 20سریال با حضور 200بازیگر شاخص
-
داستان «در شهر »
-
حاشیه ممنوع!
-
ماجــــرا ی موتورگــــازی و تـــویــوتــا!
-
درآمد از دود
-
پناه انقلابیون بود
-
«اطلاعات» فروشی!
-
پسماند گرا نی
-
لودگی پاستوریزه
-
موعود آقای وزیر...
-
من، رویایی دارم
-
موضعگیری خصمانه وزیر خارجه عربستان علیه ایران
-
بازار داغ فضای مجازی و پراید ۵۵ میلیونی