مواجهه با حوادث مرگبار معمولاً با بروز حس‌های گوناگونی در افراد همراه است. به گفته دکتر شیبانی حس غم، اضطراب، ناامنی، درماندگی و خشم از جمله رایج‌ترین احساساتی است که در پی بروز چنین حوادثی در وابستگان و در شرایط کنونی در تمام افراد جامعه ممکن است ایجاد شود. به‌ویژه که در روزهای گذشته شاهد همزمانی و وقوع پی‌درپی‌ چند حادثه تلخ در کشور بوده‌ایم. این متخصص روان‌شناسی بالینی در خصوص نحوه بروز این احساسات به جام‌جم می‌گوید: «طبیعتا در شرایط کنونی کشور، خانواده‌های داغدار و عموم جامعه سطح بالایی از احساسات منفی را تجربه می‌کنند. مهم‌ترین نکته‌ای  که باید همه به آن توجه داشته باشند این است که نباید احساسات‌شان را در برابر چنین وقایعی سرکوب کنند. در چنین بحران‌هایی باید مسؤولان به سرعت به فکر فراهم کردن امکانات مورد نیاز در خصوص سلامت روان خانواده‌های داغدار و همچنین با توجه به وسعت حوادث رخ داده، برای کل جامعه باشند. اما خود افراد به ویژه وابستگان و خانواده‌های داغدیده این عزیزان نیز باید حواس‌شان به خودمراقبتی و توجه به سلامت خواب و تغذیه و سلامت شخصی‌ باشد تا مراحل پذیرش و سوگواری به مرور زمان طی شده و احساسات منفی درونی فروکش کند. به همین جهت توصیه می‌شود رسانه‌ها آموزش‎های لازم را در خصوص اهمیت خودمراقبتی و توجه به خود را در روزهای پیش رو افزایش دهند تا احتمال بروز آسیب‌های روحی جدی در افراد کاهش یابد.»
اندوه عمومی را
چطور  تسکین دهیم؟
دکتر شیبانی در ادامه می‌افزاید: «از اقداماتی که می‌تواند شرایط کنونی را کمی آرام کند، ایجاد مراسم رسمی و برگزاری سوگواری‌های عمومی در جامعه است تا همه افراد بتوانند برای هم‌میهنانشان عزاداری کرده و احساسات‌شان را بروز دهند و با همدیگر همدلی کنند. زیرا زمانی که افراد جامعه این سطح از احساسات را بروز ندهند ممکن است این احساسات تجمع‌یافته به شکل نامتعارفی بروز کرده و خود فرد و جامعه را با مشکل روبه‌رو کند.» وی با اشاره به این موضوع که اکثر مسافران پرواز 752 افراد جوان و دانشجویان نخبه ایرانی بوده‌اند، تصریح می‌کند: «حس اندوه حادثه پیش آمده در جامعه با توجه به این که این عزیزان جوانان ارزشمند کشور بوده‌اند بسیار عمیق است. البته به عقیده من جان همه انسان‌ها باارزش است و متأسفانه ما هر روز در جاده‌های کشور نیز معادل سقوط هواپیما، شاهد از دست دادن هموطنانمان هستیم که واقعا دردناک است. این یعنی باید توانمندی‌های مسؤولان کشور ارتقا یابد تا شاهد چنین حوادثی در کشور نباشیم.» وی در ادامه می‌افزاید: «البته باید در نظر داشته باشیم درک اتفاقی که منجر به سقوط هواپیمای بوئینگ 737 اوکراین شد برای جامعه دشوار است. شاید یکی از بهترین راهکارها در شرایط کنونی این باشد که مسؤولان و افراد مرتبط با این حادثه جانسوز با مردم صحبت کنند و شرایط را شفاف‌تر بیان کنند.» کاری که سردار حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه در همان ساعات اولیه پس از اعلام رسمی خبر خطای انسانی در سقوط این هواپیما انجام داد.
لزوم ترمیم اعتماد عمومی
از آنجا که بیانیه مربوط به علت حادثه سقوط هواپیما پس از چند روز اعلام شد و مواضع کشور را در برابر این حادثه تغییر داد، امکان بروز حس استیصال و سردرگمی و حتی بی‌اعتمادی‌های مقطعی در جامعه وجود خواهد داشت. دکتر شیبانی با اشاره به این موضوع که اعتماد ناگهانی ساخته نشده و نمی‌تواند ناگهانی نیز از میان برود، لازمه برون‌رفت از شرایط به وجود آمده را برنامه‌ریزی بلندمدت مسؤولان برای افزایش دقت در تصمیم‌گیری‌ها و شفافیت بیشتر در موارد مشابه می‌داند. وی معتقد است نمی‌توان با یک رفتار یا صحبت انتظار ترمیم خدشه به وجود آمده را در مردم داشت. این متخصص روان‌شناسی بالینی در ادامه توضیح می‌دهد: «ملت ما اتحاد و همدلی خود را در هفته گذشته در مراسم وداع با پیکر شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی به بهترین شکل نشان داد. در نتیجه در شرایط کنونی نیز یکی از بهترین پاسخ‌ها به التهابات، برگزاری مراسم عزاداری رسمی و شنیدن و به رسمیت شناختن احساسات مختلف افراد در سطح جامعه است. در چنین شرایطی از رسانه‌ها انتظار می‌رود احساسات مردم را منعکس و با خانواده‌های داغدار مصاحبه کرده و فرصتی برای آنها فراهم کنند که احساسات‌شان را بیان کنند. این کار می‌تواند به تخلیه احساساتی عزاداران کمک کرده و از تجمیع حس‌های منفی مانند کینه، خشم و نفرت و آسیب‌های ناشی از آن بکاهد.» وی در پایان تاکید کرد: «طبیعتاً کوچک جلوه‌دادن چنین حوادثی مانند سقوط هواپیمای مسافربری و جان باختن هموطنان‌مان در مراسم وداع با پیکر سردار شهید به معنای به رسمیت نشناختن احساسات مردم خواهد بود که ممکن است به شکل‌های دیگری در صحنه اجتماع بروز یابد. زیرا در هر دوی این حوادث در صور‌ت دقت بیشتر می‌شد از  داغدار شدن خانوارها جلوگیری کرد.»


کودکان را چطور آرام کنیم؟
دکتر شیبانی با اشاره به پیچیدگی‌های رفتاری و شناختی کودکان و درک‌شان از مقوله مرگ و حادثه به جام‌جم می‌گوید: «خانواده‌های داغداری که دارای فرزند هستند باید حتما برای عبور کودک از این شرایط از افراد متخصص کمک بگیرند. زیرا کودکان در سنین مختلف درک و رفتار متفاوتی در برابر چنین وقایعی خواهند داشت و رفتار متفاوتی باید از سمت اطرافیان متناسب با سن‌شان شکل بگیرد. در صورتی که به‌درستی نتوانیم این شرایط را متناسب با سن‌شان برایشان تشریح کنیم، ممکن است با آسیب‌های روحی شدیدی مواجه شوند.»