نگاهی به فراز و نشیب رابطه رسانه ملی و دولت به بهانه خبری كه در رسانهها پیچید ولی تقر یبا تكذیب شد
بستههای پاستوریزه!
به نظر میرسد دل دولتیها در مورد رسانه ملی خیلی نازك است و هر از چند گاهی كدورتهای بین دولت و صدا و سیما به رسانههای دیگر كشیده میشود. جدیدترین موضوع این حرف و حدیثها، خبری است كه دیروز در برخی رسانهها منتشر شد. خبری مبنی بر این كه دفتر رئیسجمهور از رسانه ملی خواسته یا باید بستههای ویژه خبری كه توسط این دفتر تهیه میشود پیرامون رئیسجمهور پخش شود یا صدا و سیما حق ندارد اساسا چیزی در مورد حسن روحانی پخش كند. خبری عجیب و بیسابقه كه با تكذیب تلویحی محمدحسین رنجبران، مدیركل روابط عمومی صدا و سیما مواجه شد اما باز هم تقریبا همه میدانند دولت توقعی فراتر از چیزی كه اكنون در جریان است از رسانه ملی دارد. اما سابقه چالشهای بین صدا و سیما و دولت چیست؟ آیا آن گونه كه اهالی پاستور به تلویح و تصریح میگویند رسانه ملی نسبت به زحمات دولتیها بیتفاوت یا احیانا مغرض بوده یا بر عكس، همراهی صدا و سیما با دولت گاهی حتی صدای مردم را هم در آورده و باعث اغماض زیاد این رسانه در مورد كاستیها و ضعفهای دولت بوده است؟ نگاهی كردهایم به آنچه میان دولت و صدا و سیما گذشته است؛ از گلایههای دولتیها تا آمارهایی كه در مورد میزان آنتن در اختیار قوه مجریه سخن میگویند.
روز گذشته بود که خبرگزاری فارس طی گزارشی نوشت دولت به دنبال فشار بیشتر بر صدا و سیماست و بر همین اساس بنا دارد اقدامی بیسابقه را به این سازمان تحمیل کند.
فارس در گزارش خود آورده بود که «تیم اطلاع رسانی دولت با فشار به صداوسیما دنبال ایجاد یک بدعت جدید برای رئیسجمهور است که تا به حال سابقه نداشته است؛ این تیم بعد از آنکه در تحمیل برخی مستندهای خاص خود به رسانه ملی ناکام ماند و برخی پروژههای عملیات روانی آن شکست خورد حالا بهدنبال آن است تا بستههای خبری آقای رئیسجمهوردر مراسم مختلف را خود تهیه و تدوین کند و فقط صداوسیما پخش کننده باشد.» در ادامه این گزارش آمده است که این موضوع توسط شخص حسن روحانی در جلسه هیات دولت از علی عسکری، رئیس رسانه ملی خواسته شده و «تذکری که از سوی رئیسجمهوربه صداوسیما داده شده است و واعظی هفته پیش آن را رسانهای کرد نیز در همین زمینه بوده است» اشاره فارس به خبری است که چند روز پیش محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهوراعلام کرده بود که روحانی در جلسه 25 دی هیات دولت به علیعسکری تذکراتی داده است.
البته فارس در گزارش خود در کنار انتقاداتش به دولت بابت این خواسته، از رسانه ملی هم انتقاد کرده و نوشته است: «شاید مسؤولین صداوسیما وقتی این همه آنتن زنده به دولتمردان در مراسمها و شهرستانهای مختلف اختصاص میدادند آن هم در حالی که در هیچ دولتی سابقهای برای این کار با این حجم وجود نداشت باید فکر این لحظه را میکردند که رئیس دولت بقیه آنتن صدا و سیما را نیز برای خود طلب کند.... در حالی که افکار عمومی از رسانه ملی توقع دارند دردها و نقدهایشان را بیان کند.» البته این رسانه در گزارش خود تاکید کرده که بر اساس منابع موثقش، «رئیس صدا و سیما این درخواست را نپذیرفته و گفته است ما برای هیچ یک از سران قوا چنین رویهای نداریم حتی برای خبر رهبری نیز گروهی از خود صداوسیما این کار را انجام میدهند و چنین درخواستی یک بدعت است و نوعی انحصارگرایی به شمار میرود.»
در انتهای این گزارش هم آمده که رئیس دفتر رئیسجمهوراما بعد از مقاومت علی عسکری فشار را به حداکثر رسانده و تاکید کرده است یا همان بسته خبری تولید شده ما را پخش کنید یا اصلا از رئیسجمهور خبری پخش نکنید.
خبر «دقیق» نیست
چند ساعت بعد از انتشار گزارش فارس، محمدحسین رنجبران، مدیرکل روابط عمومی رسانه ملی بدون اشاره به این گزارش به شکلی سربسته در توییتر خود، ادعای فارس را تقریبا رد کرد و نوشت: مطالب منتشرشده در برخی خبرگزاریها درباره تعامل میان رسانه ملی و دولت دقیق نیست. رسانهملی وظیفه خود میداند همچون گذشته تمام قد و با استفاده از همه ظرفیتهای قانونی به کمک رئیسجمهورمحترم و دولتمردان پرتلاش بیاید. امروز وحدت و همدلی در مسیر خدمتگزاری به این مردم که مستحق بهترینها هستند، مهمترین دستور کار رسانهملی است .
رنجبران در توییت خود گرچه محتوای خبر فارس را تقریبا رد کرد اما با آوردن عبارت «دقیق نیست»، راه را برای تاویلهای دیگر هم باز گذاشت!
خوبیهایی که فراموش میشوند
در برابر گلایههای مختلف و نوبهای دولت از صدا و سیما، معمولا این رسانه به شکل ویژهای به قوه مجریه پرداخته و با دادن ضریب مضاعف به فعالیتهای دولت، تلاش کرده در شرایط سخت اقتصادی همراه دولتیها باشد، هر چند این امر با گلایههای زیادی نیز به دلیل پایین بودن میزان انعکاس نقدهای مردم نسبت به دولت، همراه بوده است.
آنگونه که آمارها میگویند در سال 97 حدود 3000 ساعت برنامه برای تببین اقدامات دولت اختصاص یافت و همچنین در سال 96 در بخشها و شبكههای مختلف رادیویی، تلویزیونی، استانی و برون مرزی خود، بیش از 2600 ساعت برنامه تولیدی و زنده برای معرفی دستاوردهای دولت پخش كردهاست. تشریح دستاوردهای دولت یازدهم و برنامههای دولت دوازدهم به تولید و پخش افزون بر 156 هزار دقیقه برنامه زنده و تولیدی در شبكههای رادیویی و تلویزیونی انجامید و در این مدت، بسیاری از وزرا، مدیران كل، استانداران و مسؤولان ردههای مختلف دولتی در بخشهای مختلف فرصت یافتند كه از عملكرد دولت دفاع و فعالیتهای خود را برای مردم تشریح كنند.
انعكاس عملكرد دولت در برنامههای اجتماعی
بسیاری از برنامههای اجتماعی سیما نیز در فرصتهای مختلف اقدام به دعوت از وزیران و معاونان آنان كرده اند تا در گفتوگوهای مستقیم، خدمات و عملكرد دولت را برای مردم بازگو كنند. برنامههایی اجتماعی نظیر به خانه برمیگردیم، خانواده یك، پرسشگر، عصر خانواده و غیرمحرمانه از این دست برنامهها هستند.
انعكاس عملكرد دولت در خبرها و برنامههای سیاسی
از آنجا كه بیشترین مراجعهكنندگان به وزرا، معاونان رئیسجمهورو مدیران ارشد دولت، خبرنگاران و اصحاب رسانه هستند لذا بیشترین بخش این مصاحبهها از طریق بخشهای خبری و برنامههای سیاسی صداوسیما منتشر شده است طوری كه فقط در سال 96، 1978 ساعت آن را بخشهای تابعه معاونت سیاسی سازمان صداوسیما پوشش میدهند. گفتوگوی مستقیم با دولتمردان عمدتا از طریق برنامههایی نظیر گفت و گوی ویژه خبری،تحریریه، تیتر امشب و ..، صورت پذیرفته است .علاوه بر این برنامهها، پوشش سخنرانیهای رئیسجمهوردر سفرهای استانی، سخنرانیها در مجامع بینالمللی و گفتوگوهای زنده مطبوعاتی نیز موضوعات مهمی بوده كه رادیو و تلویزیون آنها را به طور کامل انعکاس داده است.
بازتاب عملكرد دولت در رادیو
رادیو هم با ارائه گزارشی از عملكرد شبكههای مختلف خود، نشان داده بود طی شش ماه در 490 برنامه از 373 میهمان دعوت كرده تا برای تشریح عملكرد دولت با مخاطبان این رسانه سخن بگویند. این میزان برنامهها، بالغ بر 5620دقیقه از زمان پخش شبكههای رادیویی را به خود اختصاص داده است. برنامههای شبكههای مختلف رادیو ضمن محور قراردادن عملكرد دولت در بخشهای مختلف برنامه، از حضور وزیران ، معاونان و مشاوران آنان برای تشریح عملكرد دولت بهره بردهاند. برخی از این برنامهها علاوه بر گزارشهای تولیدی و گفت و گوهای استودیویی با حضور میهمانان خود، امكان پرسش و پاسخ مخاطبان با میهمانان برنامه را نیز فراهم كردهاند تا به بسیاری از سوالات و ابهامات درباره عملكرد دولت پاسخ داده شود.
خاطرهای از رئیس پیشین
عزتا... ضرغامی، رئیس پیشین رسانه ملی که در سالهای ابتدایی دولت روحانی سکاندار سازمان صدا و سیما بود دو سال پیش در مراسم بزرگداشت روز دانشجو در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، خاطرهای از گزارش صد روزه رئیسجمهور در تلویزیون بیان کرد، خاطرهای که شاید برای شما هم خواندنش جالب باشد!
ضرغامی در پاسخ به پرسش دانشجویان در مورد گزارش 100 روزه روحانی در دوره یازدهم ریاست جمهوری، خاطرهای از گزارش 100 روزه اول بیان کرد و گفت: در این گزارش، مجری را دفتر رئیسجمهورآورد که من زیر بار نرفتم چراکه باید مجری را صداوسیما انتخاب کند تا استقلال صداوسیما زیر سؤال نرود. آقایان فریدون و آشنا و... اصرار کردند ولی نپذیرفتم در نهایت بعد از یک ساعت که مردم منتظر گفتوگو بودند، مصاحبه را برگزار کردیم ولی برای برنامههای بعدی نظر شورای عالی نظارت را خواستیم که حق را به صداوسیما دادند.