فرصت 10 ساله بشر برای حفظ تنوع زیستی

سازمان ملل نسبت به انقراض گونه‌های مختلف جانوری هشدار داد

فرصت 10 ساله بشر برای حفظ تنوع زیستی

فائزه بیجارچیان / دانش

یک میلیون گونه مختلف از جانداران کره زمین در معرض خطر انقراض هستند! آژانس سازمان ملل متحد گزارش داده است برای جلوگیری از نابودی حیات‌وحش باقی‌مانده تا سال 1409/2030 باید تقریبا از یک سوم جمعیت زمین محافظت شود و آلودگی‌ها به نصف کاهش یابد؛ زیرا ما وارد ششمین دوره انقراض بزرگ گونه‌های مختلف جانداران می‌شویم.
کنوانسیون تنوع زیستی سازمان ملل متحد اخیرا پیش‌نویس طرحی را منتشر کرده که در آن به تنظیم هدف‌های جهانی برای مقابله با بحران تنوع زیستی در دهه‌های آینده پرداخته شده است.
این مجمع در اجلاسی که سال 1389/ 2010 در ژاپن برگزار شد، هدف‌های مشابهی را تعیین کرده بود. اما متاسفانه برای رسیدن به بیشتر این هدف‌ها شکست خورده‌ایم. اکنون با نرخ بی‌سابقه انقراض گونه‌های مختلف در اکوسیستم‌هایی روبه‌رو هستیم که مورد تهدید واقع شده‌اند و این امر پیامدهای شدیدی برای بقای انسان به همراه دارد. با وجود تلاش‌های مداوم، تنوع‌زیستی در سراسر جهان رو به نابودی است و پیش‌بینی می‌شود این روند ادامه داشته باشد یا حتی تحت برنامه‌ریزی‌های معمول سودجویانه و تجاری وضع بدتری هم پیدا کند.
هدف کلی هماهنگی کامل زندگی انسان با طبیعت است و این امر به اقدامات فوری در دو سطح محلی و جهانی نیاز دارد. این پیش‌نویس با درنظرگرفتن 20 هدف اساسی برای دهه آینده، به تثبیت تنوع زیستی نابسامان کنونی تا سال 1409/ 2030 و بهبود اکوسیستم‌ها تا سال 1399/ 2020 کمک می‌کند. هدف اول در این طرح، حفاظت شدید از حداقل 30 درصد از مکان‌های مهم زیستی است که از این میان در نظر دارند که حداقل ده درصد از این اراضی مهم و مناطق دریایی را تحت حفاظت شدید قرار دهند. هدف دیگر کاهش کربن تولید شده در جو زمین، از بین بردن مواد آلاینده سمی، زباله‌های پلاستیکی و جلوگیری از تولید موادغذایی مازاد و کاهش آن تا حداقل 50 درصد میزان فعلی است. اهداف دیگری شامل اطمینان از تجارت قانونی گونه‌های وحشی، ایجاد پایداری بیشتر برای بخش‌های اقتصادی و مصرف فردی و توانمندسازی جوامع بومی در تلاش برای حفظ منابع طبیعی است. همچنین در آن بر کیفیت زندگی انسان مانند تامین موادغذایی بهتر و آب سالم برای قشر آسیب‌پذیر تمرکز دارند. این طرح در ماه اکتبر سال جاری میلادی (مهر سال 1399) در شهر کونمینگ (Kunming) چین نهایی و تصویب خواهد شد.
زمین وارد ششمین دوره انقراض شده است!
سال‌هاست دانشمندان هشدار می‌دهند ما در میانه یک دوره انقراض گونه‌های جاندار هستیم. طی 
540 میلیون سال اخیر حیات در کره زمین، پنج انقراض بزرگ جمعیت شناسایی شده‌است که ششمین مورد آن از ده هزار سال پیش آغاز شده ‌است؛ اما اولین بار است که این انقراض ناشی از فعالیت انسان بوده است! حذف جمعیت فیل‌ها از حیات وحش تنها می‌تواند در طی یک نسل اتفاق بیفتد. جمعیت دوزیستان در حال نابودی است و تغییرات آب و هوایی در حال گرم ‌کردن و اسیدی‌ کردن آب اقیانوس‌هاست. پدیده‌ای که می‌تواند تهدیدی برای حیات مرجان‌ها باشد.
سازمان ملل هشدار داده است در چند دهه آتی حدود یک هشتم از هشت میلیون گونه موجودات زنده جهان در معرض خطر انقراض قرار دارند. این نرخ جهانی انقراض، دست‌کم صدها برابر بالاتر از میانگین آن 
در ده میلیون سال گذشته بوده است!
به گزارش سازمان ملل متحد کاهش زیستگاه‌ها، بهره‌برداری بیش از حد از منابع‌طبیعی، تغییرات آب و هوایی و آلودگی، از مهم‌ترین تهدیداتی است که با آن مواجهیم. بشر 75 درصد از اراضی خشکی و 66 درصد از اکوسیستم دریایی را تغییر داده است که تبعات آن را می‌توان در اشکال مختلف مشاهده کرد. از زباله‌های رها شده در اقیانوس‌ها گرفته تا حضور گونه‌های مهاجم در مناطق تازه‌ای که انسان مسبب آن حضور آنهاست.
ما اکوسیستم‌های طبیعی جهان را تخریب کرده‌ایم. تقریبا 600 گونه گیاهی در 250 سال گذشته از بین رفته‌اند که این نرخ انقراض 500 برابر سریع‌تر از انقراضی است که بدون مداخله انسانی اتفاق می‌افتاد. انقراض انبوه گیاهان، برای میلیون‌ها گونه جاندار (از جمله انسان‌ها) که به آنها وابسته‌اند مشکلاتی ایجاد می‌کند که بخش عظیم آن را در رشد جمعیت، افزایش تقاضا و نبود منابع می‌توان خلاصه کرد. کاهش تنوع زیستی کشاورزی را تهدید می‌کند و نژاد دامی و محصولات ما را در معرض خطر قرار می‌دهد! این در حالی است که انتظار می‌رود جمعیت کنونی از 6/7 میلیارد نفر به 6/8 میلیارد تا سال 1409/ 2030 برسد و این روند ادامه دارد تا این‌که در سال 1429/ 2050 به 8/9 میلیارد نفر خواهد رسید که این امر با پیامدهای شدید ناشی از افزایش تقاضا برای غذا، زیرساخت و اراضی همراه خواهد بود!
منبع: CNN