بسته به این‌كه از چه كسی سؤال می‌كنید و كجا هستید، پوشیدن ماسك می‌تواند بخش مهم پیشگیری از گسترش كووید-19 باشد. به توصیه وبگاه (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده)، ماسك‌های جراحی اِن95 (N95) باید برای پرسنل پزشكی استفاده شود. در این میان استفاده از ماسك‌های پارچه‌ای هم بسیار رایج شده است. اما سوال در مورد ماسك‌های پارچه‌ای این است که چه جنس و موادی بهترین حفاظت را ایجاد می‌كند؟
محققان آزمایشگاه ملی آرگون و دانشگاه شیكاگو در ایالات متحده انواع مختلفی از مواد متداول در تولید ماسك پارچه‌ای را تهیه و آنها را در شرایط آزمایشگاهی -بررسی خواص تصفیه مكانیكی و الكترواستاتیك ـ آزمایش كرده‌اند. این تیم دریافته‌اند كه استفاده از چند لایه پارچه برای فیلتر كردن ذرات بهتر عمل می‌كنند، اما نامناسب بودن ماسك می‌تواند همه چیز را خراب كند.
محققان در مقاله جدید خود توضیح می‌دهند: ما این مطالعات را روی چند پارچه معمولی از جمله نخی (پنبه‌ای)، ابریشمی، چیفون (نوعی پارچه ابریشمی)، پشمی، مصنوعات مختلف و تركیبات آنها انجام داده‌ایم. به طور كلی دریافتیم كه تركیبی از پارچه‌های متداول موجود در ماسك‌های پارچه‌ای می‌تواند حفاظت قابل‌توجهی در برابر انتقال ویروس با ذرات معلق در هوا ایجاد كند.
این تیم در جریان یك آزمایش برای نمونه‌برداری از تعداد ذرات معلق در هوا، از یك محفظه مخلوط آئروسُل (ذرات معلق در هوا) استفاده كرده است. آنها سپس نمونه‌ای از ذرات نمونه‌برداری شده از هوای محفظه را از میان هر یك از پارچه‌های مورد آزمایش - كه در انتهای یك لوله پی‌وی‌سی محكم شده بود - عبور دادند. محققان طیف وسیعی از اندازه‌های ذرات را از حدود ده نانومتر تا ده میكرومتر آزمایش كردند. این اندازه را با هر تار موی انسان كه تقریبا 50‌میكرومتر قطر دارد (و این‌كه هر هزار نانومتر برابر با یك میكرومتر است) در نظر بگیرید! ابعاد ویروس كرونا بین 80 تا 120 نانومتر است.
هنوز این بحث وجود دارد كه آیا این ذرات ریز معلق موجود در هوا می‌توانند باعث گسترش عفونت شوند یا خیر. اگر شما ذرات كوچك را جذب می‌كنید، قطعا ذرات بزرگ را هم خواهید گرفت. بنابراین باید مطمئن شوید مواد به‌كار‌رفته در ماسك پارچه‌ای می‌تواند كوچك‌ترین مقیاس ذرات را فیلتر كند و این روش مناسبی برای مسدود كردن مسیر ورود ذرات بزرگ‌تر خواهد بود. به این ترتیب محققان دریافتند پارچه‌های «تركیبی» قادر به فیلتر كردن اكثر قریب به اتفاق ذرات ورودی هستند.به گفته محققان، كارایی فیلتراسیون پارچه‌های تركیب‌شده (مانند نخی و ابریشم ـ نخی و چیفون ـ نخی و پشمی) برای ذرات كوچك‌تر از 300‌نانومتر بیش از 80درصد، و برای ذرات بزرگ‌تر از 300 نانومتر كمتر از 90درصد بود. آنها حدس می‌زنند عملكرد پیشرفته فیلتراسیون در پارچه‌های تركیب‌شده، احتمالا ناشی از تركیبات مكانیكی و الكترواستاتیكی آنهاست.
 فیلتراسیون مكانیكی صرفا در پارچه‌ای صورت می‌گیرد كه از نظر فیزیكی ذرات را جذب می‌كند. این تیم دریافتند كه پارچه‌هایی مانند پارچه‌های نخی، به دلیل بالا بودن تعداد رشته‌های تار و پود، بهترین عملكرد را دارند. به این ترتیب هرچه منافذ پارچه ریزتر باشد، ذرات بزرگ كمتر می‌توانند از آن عبور كنند. با همه اینها اگر ماسك خود را به‌درستی نپوشید، اینها به نتیجه نمی‌رسد.
محققان در نیمه دوم آزمایش، در پارچه‌هایی كه آزمایش می‌كردند، سوراخ‌های كوچكی ایجاد كردند كه نتایج خوبی نداد. نتیجه مطالعات ما همچنین حاكی از این بود كه وجود شكاف‌ها (به دلیل نامناسب بودن ماسك) می‌تواند منجر به كاهش بیش از 60درصدی در عملكرد فیلتراسیون شود. بنابراین ماسك خود را از هر پارچه‌ای كه درست می‌کنید مطمئن شوید آنها را درست به‌صورت می‌زنید.
منبع: Science Alert