گزارش جامجم از تجارت غیر مستقیم آمریكا با ایران
جاده یک طرفه تجارت با آمریکا
هنوز هم ویترین فروشگاههای بزرگ، مملو از كالاهای لوكس و خارجی است كه حكایت از واردات محصولات مصرفی و غیرضروری به ایران دارد. نكته قابل توجه اینجاست كه برخی از این محصولات آمریكایی بوده و این در حالی است كه ایران توسط این كشور مورد تحریم اقتصادی واقع شده است. به گزارش جامجم، 18 اردیبهشت بود كه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریكا اعلام كرد كشورش بهطور رسمی از برجام خارج میشود و همه تحریمهای ایران كه در قالب این توافق به حالت تعلیق درآمده بود بازمیگردد. تحریمهایی كه آمریكا علیه ایران وضع كرده ابعاد گستردهای دارد و در یكی از بندهای آن تاكید شده هر شركت یا كشوری كه با ایران بیش از پنج میلیون دلار در سال مراوده مالی داشته باشد مشمول تحریم خواهد شد، اما خبرهایی منتشر شده كه نشان میدهد یك شركت آمریكایی تولیدكننده سیگار در طول دو سال گذشته بیش از 32 میلیون دلار سیگار به ایران صادر كرده است. این در حالی است كه شركتهایی كه بعد از برجام قصد سرمایهگذاری یا فروش تجهیزات و لوازمی مانند هواپیما به ایران را داشتند باید از آمریكا مجوز دریافت میكردند، اما یك شركت تولیدكننده سیگار آمریكایی به راحتی در طول دو سال گذشته محصولات خود را به ایران صادر كرده است. از سوی دیگر باید توجه داشت ایران طبق یك قرارداد، تعدادی هواپیما از فرانسه و آمریكا خریداری كرد كه تنها تعداد انگشت شماری از این هواپیماها وارد ایران شد و شركت بوئینگ آمریكایی هیچ محصولی به ایران تحویل نداد. با این حال محصولات یك شركت تولیدكننده سیگار آمریكایی بهراحتی وارد مرزهای كشور میشود. البته ورود سیگار با برندهای آمریكایی موضوع تازهای نیست و در طول سالهای گذشته هر بار در مورد واردات محصولات از كشوری كه قصد منزویكردن و تحمیل فشار اقتصادی به مردم ایران را دارد انتقاد شده اما ظاهرا گوش شنوایی در این مورد نیست. سازمان توسعه تجارت و همچنین مركز برنامهریزی و نظارت بر دخانیات كشور مسؤول ثبت سفارش و نظارت بر محصولات دخانی كشور هستند، اما در طول دو سال گذشته در این زمینه اقدام قابل توجهی نداشتند و واردات محصولات مصرفی از آمریكا همچنان ادامه دارد. برای تهیه این گزارش هرچه با مسئولین این دو سازمان تماس گرفتیم پاسخی نگرفتیم.
ورود ۳۲ میلیون دلار سیگار آمریكایی به كشور
دبیركل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات از ورود ۳۲میلیون دلار سیگار آمریكایی طی دو سال گذشته به كشور خبر داد و گفت: این در حالی است كه هر شركت یا كشوری بیش از پنج میلیون دلار با ایران مبادله داشته باشد، توسط آمریكا تحریم میشود و تنها در این سالها واردات سیگار به ایران تحریم نشده است.
محمدرضا مسجدی از مرگ سالانه 60 هزار نفر در ایران به علت بیماریهای ناشی از مصرف سیگار خبر داد كه چهار برابر تصادفات جادهای است و افزود: براساس آمار بهدست آمده پیش از این 20 درصد مردان و 2 درصد زنان در كشور سیگار میكشیدند كه این آمار امروز افزایش یافته است.
وی افزایش مصرف دخانیات در كشور را زنگ خطری دانست و با اشاره به اولویت بندی اجناس مورد نیاز كشور در ده گروه كالایی برای تخصیص ارز 4200 تومانی گفت: امروز در كشور با تامین دارو مشكل داریم اما دولت سیگار را در ردیف پنجم اولویتهای ارزی قرار داده كه قابل پذیرش نیست. واردات كالا از آمریكا به امروز و دیروز بر نمیگردد و در طول چهل سال گذشته با اینكه ایران مشمول تحریمهای آمریكا بوده اما همچنان سعی كرده كالاهای مصرفی و لوكس خود را روانه ایران كند. حدود دو سال پیش بود كه خبری با عنوان واردات خودروهای آمریكایی به كشور افزایش یافته، منتشر شد و مقام معظم رهبری به این موضوع انتقاد كردند. جالب كه این محصولات تولید یك شركت ژاپنی بود، اما از آمریكا وارد ایران میشد. از سوی دیگر تعدادی خودرو با برندهای آمریكایی برای تردد در مناطق ایران وارد میشد كه برای آنها هم ارز زیادی از كشور خارج میشد اما در مقابل صادرات فرش ایرانی و پسته ایرانی به آمریكا منع شده بود.
اگر واردات سیگار بهصورت رسمی صحت داشته باشد باید بیان کرد که با توجه به مشكل تامین مواد اولیه كارخانجات و دارو چه ضرورتی دارد كه سیگار آمریكایی با ارز 4200 تومانی به كشور وارد شود. كارشناسان در این زمینه معتقدند دولت باید نظارت خود را در زمینه واردات بیشتر كند و همانطور كه این كشور اجازه مراوده ایران با كشورهای دیگر را نمیدهد و هر روز تحریم جدیدی اعمال میكند واردات محصولات مصرفی از آمریكا به ایران هم به صفر برسد.
جاده یک طرفه محصولات مصرفی
حسین سلاحورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از واردات محصولات مصرفی از آمریكا به خبرنگار ما گفت: آمریكا و اسرائیل دشمنان ایران هستند و هرگونه واردات محصولات مصرفی و لوكس از این كشورها چه از راه قانونی و چه قاچاق باید به صفر برسد.
وی تاكید كرد: آمریكا تحریمهای گستردهای علیه ایران وضع كرده و در تحریمهای جدید سختگیریهای زیادی انجام داده است. در این شرایط اصلا جایز نیست ارز كشور را كه به سختی وارد میشود برای اینگونه محصولات هدر دهیم.
سلاح ورزی به نیاز دارویی و مواد اولیه برای تولید اشاره كرد و افزود: كارگران گروه ملی فولاد ایران بهدلیل نداشتن مواد اولیه برای تولید اعتراض داشتند و بهتر است به جای واردات محصولی مانند سیگار آن هم از كشوری كه دشمن ایران است، به فكر واردات محصول اولیه برای تولید باشیم تا كارگران در این فشار اقتصادی بیكار نشوند. نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینكه واردات محصولات اولیه و دارو به سختی انجام میشود، تصریح كرد: سیگار نباید با ارز دولتی وارد شود به این دلیل كه در اولویتها و نیازهای ضروری مردم نیست و اگر هم قاچاق میآید دولت باید نظارت خود را در مرزها بیشتر کند. اكنون ارزی كه به واردات سیگار داده میشود دلار 4200 تومانی است كه این محصول باید از رده محصولات اولویت دار كشور خارج شود و به جای آن محصولی قرار بگیرد كه نیاز اصلی خانوارهاست.
وی به مسؤولان وزارت صنعت، معدن و تجارت هشدار داد و گفت: ارز كشور نباید برای محصولات غیر ضرور تخصیص یابد و اگر هم نیاز است سیگار وارد كشور شود بهتر است كشور دیگری مبدا واردات باشد. سلاحورزی معتقد است، واردات محصولی مانند سیگار كه علاوه بر آسیب جسمانی موجب خروج ارز از كشور میشود، بهتر است با ارز آزاد در دسترس مردم قرار بگیرد و نكته مهم تر اینكه هیزم در آتشی كه دشمن برای ما روشن كرده، نریزیم. وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر اینكه آیا شما خودتان سیگار میكشید كه در مورد مضرات آن صحبت میكنید و خواستار گران شدن آن هستید، گفت: مثال رطب خورده منع رطب كند در مورد من صدق نمیكند و من اصلا سیگار نمیكشم اما ورزش هم نمیكنم.
جنگ همان جنگ است؛ دیروز نظامی، امروز اقتصادی
یحیی آلاسحاق، كارشناس اقتصادی به دشمنی آمریكا و ایران در طول 40 سال گذشته اشاره كرد و به جامجم گفت: آمریكا در طول چهار دهه اخیر همواره قصد داشته ایران را در بخشهای مختلف از جمله نظامی، اقتصادی و سرمایهگذاری باز دارد اما در جنگ نظامی توفیق زیادی نداشت و بهرغم اینكه جنگ تحمیلی هشت سال به طول انجامید و در این مدت همه كشورهای غربی برای نابودی ایران به عراق كمك كردند باز هم نتوانستند دستاوردی در این زمینه كسب كنند.
وی افزود: اما این روحیه نظامیگری در بخش اقتصاد وجود نداشت و آمریكا تا حدی پیشروی كرد بهطوری كه تمایل مردم برای سرمایهگذاری كاهش یافت، اما دولتمردان وظیفه داشتند تا اعتماد مردم را به سیاستهای اقتصادی بازگردانند كه این اعتماد با اجرای سیاستهای كلی اقتصاد مقاومتی قابل اجرا بود.
این كارشناس اقتصادی تصریح كرد: آمریكا متوجه شده در بخش نظامی نمیتواند كاری از پیش ببرد به همین دلیل به تحریمهای اقتصادی روی آورده كه نتیجه آن كاهش سرمایهگذاری خارجی و كاهش مراودات مالی ایران با كشورهای دیگر است، اما این موضوع هم راه حل دارد.
به گفته وی، ریچارد نفیو، مسؤول امور ایران در خزانهداری آمریكا در زمان باراك اوباما رئیسجمهور پیشین آمریكا در كتاب خود آورده واردات محصولات سرمایهای و دارای فناوری را به ایران محدود كردیم و به جای آن اجازه صادرات كالای لوكس و مصرفی را دادیم تا از این طریق فاصله طبقاتی در این كشور را زیاد كنیم كه تا حدی هم آمریكا در این زمینه موفق بود و به هدف خود دست یافت.
آلاسحاق با تاكید بر اینكه واردات محصولات مصرفی در همه كشورها با محدودیتهایی همراه است، گفت: همه كشورهایی كه توان تولید دارند واردات محصولات مصرفی به مرزهای خود را محدود میكنند و سعی دارند تا در این زمینه خودكفا شوند.
این كارشناس اقتصادی شرایط فعلی اقتصاد را جنگی خواند و تصریح كرد: وضعیت امروز ایران با آمریكا خارج از شرایط جنگی نیست و مانند همان زمان دقیقا فرمانده نیاز دارد و باید در این راه سربازان از استراتژی جنگی تبعیت كنند. اگر نتوانیم سیاست جنگ اقتصادی را در كشور پیادهسازی كنیم، هم تولیدمان را از دست خواهیم داد و هم آمریكا را به هدفش رساندیم، اما روحیه ایرانی اینطور نیست كه بتواند حرف زور را قبول كند و قطعا آمریكا در این مسیر به هدفش نخواهد رسید.
وی با انتقاد از واردات محصولات آمریكایی به كشور خصوصا سیگار انتقاد كرد و گفت: واردات كالا از این كشور -چه به صورت قانونی و چه به صورت غیرقانونی-آن هم در شرایطی كه این كشور همه مراودات مالی ایران را محدود كرده خیانت به كشور است و باید مقابل اینگونه رفتارها ایستاد.
برنامهریزی برای بر هم ریختن اقتصاد ایران
ابراهیم جمیلی، رئیس خانه اقتصاد ایران به خبرنگار ما گفت: برخی محصولات هستند كه اگر بهصورت قانونی و شفاف وارد كشور نشوند به صورت قاچاق وارد میشوند كه سیگار در آن دسته قرار دارد. به همین دلیل بهتر است واردات به صورت قانونی و با پرداخت عوارض دولتی و حقوق گمركی انجام شود.
وی افزود: اما در برخی موارد برندهایی وارد كشور میشود كه تنها تعداد اندكی افراد از واردات آن نفع میبرند و ممكن است به دلیل سخت بودن تشریفات قانونی از راه قاچاق آن را وارد كشور كنند كه این، هم به اقتصاد كشور ضربه میزند و هم سلامت افراد جامعه را به خطر میاندازد.
جمیلی میگوید: باید توجه داشت كه آمریكا به دنبال ضربهزدن به ایران است و برای صادرات محصولات خود به ایران برنامهریزیهای دقیقی میكند. این موضوع در حالی بیان میشود كه كشورهای غربی در ایران سرمایهگذاری كرده بودند و بهدلیل بازگشت تحریمهای آمریكا علیه ایران مجبور شدند كشور ما را ترك كنند، اما محصولات آمریكایی بهراحتی میتوانند وارد شوند.
وی به مسؤولان توصیه كرد و گفت: اگر نیاز به كالایی داریم بهتر است اقدامات و تشریفات این كار از كشور دیگر انجام دهیم تا محصولات آمریكایی در ایران مشاهده نشود.
فاصله طبقاتی، هدف آمریكاییهاست
محمد عزیزی، عضو كمیسیون صنایع و معادن مجلس به جامجم تصریح كرد: واردات قانونی یا غیرقانونی محصولات لوكس به كشور باعث ایجاد فاصله طبقاتی در كشور میشود و همانطور كه رهبرمعظم انقلاب به این موضوع اشاره كردند باید با اشرافیگری مقابله شود. این نماینده مجلس با اشاره به اینكه هدف آمریكا ضربه زدن به ایران است، افزود: آمریكا قصد دارد از هر راهی به ایران ضربه بزند كه یك روز این كار را از طریق تجهیز كردن سلاحهای نظامی عراق که در جنگ با ایران بود انجام داد و الان هم اعمال فشارهای اقتصادی به مردم برای ناراضی كردن اقشار متوسط و فقیر نسبت به حاكمیت را در برنامه دارد.
عزیزی با بیان اینكه برای مقابله با آمریكا ابتدا باید اهداف این كشور را بیابیم، تصریح كرد: این كشور از طریق جنگ نرم قصد دارد كالاهای لوكس خود را به ایران صادر كند و اخیرا موضوعی شنیده میشود كه اغلب سیگارهایی كه به صورت قاچاق وارد میشود تولید یك برند آمریكایی است.
عضو كمیسیون صنایع و معادن مجلس عنوان كرد: دولت در این زمینه باید گامی اساسی بردارد تا علاوه بر مبارزه با قاچاق از ورود كالاهای آمریكایی به كشور خودداری كند كه این كار همانند لو دادن نقشههای جنگی به دشمن است و كسی كه این كار را انجام میدهد باید به عنوان یك خائن كشور مجازات شود.
-
مهلت ثبتنام كارت سوخت المثنی امروز به پایان میرسد
-
جاده یک طرفه تجارت با آمریکا
-
متناسبسازی وام مسكن برای پروژههای نیمه تمام
-
سهم هر كشور از كاهش تولید نفت منتشر میشود
-
كپی مدارك از ادارهها حذف میشود
-
تحولات مهم در روابط اقتصادی و بانكی ایران و تركیه
-
مجلس پیگیر افزایش یارانه كم درآمدها
-
آمریكا تجهیزات هواپیما نمیفروشد اما محصولات مصرفی؛ زیاد