از كلاس فوقبرنامه تا سرویس مدارس
وزارت آموزش و پرورش در شیوهنامه ابلاغی بازگشایی مدارس در سال تحصیلی 1400 ــ 1399 شرایط متفاوتی را برحسب وضعیت هر منطقه از نظر شیوع كرونا برای ارائه آموزشهای حضوری پیشبینی كرده است. اما نكتهای كه در این میان مبهم باقی میماند، این است كه اگر برخی برنامههای فوقبرنامه حضوری كه اغلب مدارس دولتی هیاتامنایی یا مدارس غیردولتی برای دانشآموزان خود در نظر میگیرند، به دلیل تغییر وضعیت همهگیری كرونا در یك منطقه لغو شود، تكلیف وجه پرداختشده از سوی والدین چه خواهد شد؟
زهرا مظفر، مدیركل ارزیابی عملكرد و پاسخگویی به شكایات وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به ابهام ما در اینباره تاكید دارد كه امسال برای پیشگیری از بروز این مشكل به همه مدارس هیاتامنایی و غیردولتی ابلاغ شده است كه تا پیش از شروع سال تحصیلی حق ندارند هزینه مربوط به فوقبرنامههای اختیاری را از والدین دریافت كنند. البته باید توجه داشت صرفنظر از مدارس هیاتامنایی، شهریه فوقبرنامه در مدارس غیردولتی به دو بخش تقسیم میشود كه بخشی از آن مربوط به ساعتهای اضافهای است كه در آن، اینگونه مدارس به ارائه دروس مصوب آموزش و پرورش میپردازند. به گفته مظفر، در سال تحصیلی آینده هزینه این آموزشها نیز در قالب شهریه مصوب مدارس غیردولتی دریافت خواهد شد و اگر مدارس نتوانستند در این ساعتهای اضافه را به صورت حضوری كلاس برگزار كنند، باید آموزشهای لازم را در فضای مجازی ارائه دهند.
نكته دیگر اما این است كه بسیاری از مدارس غیردولتی در شرایط عادی فوقبرنامههایی مانند كلاسهای ورزشی، هنری و علمی یا اردوهای تفریحی را برای دانشآموزانشان در نظر میگیرند و معمولا قبل از شروع سال تحصیلی هزینه این فوقبرنامهها را نیز بهعنوان بخشی از شهریه از اولیا دریافت میكنند. مدیركل ارزیابی عملكرد و پاسخگویی به شكایات وزارت آموزش و پرورش اما تاكید دارد امسال مدارس دولتی حق ندارند این هزینهها را تا شروع سال تحصیلی از والدین دریافت كنند و ضمن این كه آنها نباید هیچ خانوادهای را به پرداخت شهریه فوقبرنامههایی از این دست ملزم كنند.
البته در چنین شرایطی نیز ممكن است برخی مدارس غیرانتفاعی بعد از شروع سال تحصیلی هزینههایی را بابت فوقبرنامههای غیرآموزشی از والدین بگیرند، اما با قرمز شدن وضعیت همهگیری كرونا در آن منطقه اجرای برنامههایی از این دست لغو شود. در این وضعیت نیز آموزش و پرورش راهكاری را برای حل مساله در نظر گرفته است؛ راهكاری كه مظفر درباره آن توضیح میدهد: ما اردیبهشت امسال بخشنامهای را درباره وحدت رویه در استرداد وجه بابت فوقبرنامههای آموزشی یا غیرآموزشی، هزینه سرویس و تغذیه به مدارس غیردولتی و هیاتامنایی ابلاغ كردیم كه در سال تحصیلی آینده نیز این بخشنامه موضوعیت دارد و این مدارس باید هزینه برنامههای لغو شده را به اولیای دانشآموزان بازگردانند.
استرداد شهریه فوقبرنامهها
سال تحصیلی قبلی كه شروع شد، كسی شیوع كرونا را پیشبینی نمیكرد و بیشتر مدارس غیردولتی نیز از همان ابتدا شهریه فوقبرنامههای آموزشی و غیرآموزشی خود را از والدین دریافت كردند كه البته بخش زیادی از این فوقبرنامهها از اول اسفند تا پایان سال تحصیلی به دلیل شیوع كرونا برگزار نشد و همین مساله اختلافات شدیدی را میان اولیای دانشآموزان و برخی مدارس غیرانتفاعی درباره بازگردانده نشدن هزینه مربوط به این فوقبرنامهها ایجاد كرد.
مدیركل ارزیابی عملكرد و پاسخگویی به شكایات وزارت آموزش و پرورش اما ادعا میكند شكایت هركدام از والدینی كه در ماههای اخیر بابت این مساله با برقراری تماس تلفنی یا مراجعه حضوری یا ثبت شكایت در سامانه رسیدگی به شكایات آموزشوپرورش موضوع را به اداره كل متبوع او گزارش دادهاند، پیگیری شده و همگی به نتیجه رسیده است و در صورتی كه حق با اولیا بوده، وجه مربوط به آنها مسترد شده است.
سرویسهای پرچالش
اما بهجز چگونگی برگزاری و دریافت شهریه فوقبرنامه برای سال تحصیلی كرونایی 1400-1399، یكی دیگر از مهمترین چالشهای این سال تحصیلی، نحوه اجرای پروتكلها در سرویس مدارس و چگونگی پرداخت هزینههای سرویس است. چراكه اولا تعداد روزهای برقراری آموزش حضوری كه در آن دانشآموز نیاز به سرویس پیدا میكند برحسب وضعیت همهگیری كرونا در ماههای آینده میتواند متفاوت باشد و ثانیا ابهامات مهمی درباره ضمانت اجرایی رعایت پروتكلهای بهداشتی از سوی سرویس مدارس وجود دارد. نكتهای كه البته علیاصغر احمدی، مدیركل پیشین انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش درباره آن به جامجم توضیح میدهد با توجه به این كه انجمن اولیا و مربیان هر مدرسه موظف است بر قرارداد بین مدارس و سرویسها نظارت كند، پس خانوادهها در مدارسی كه این انجمن در آن برقرار است، نگرانی بابت حضور بیش از سه نفر در سرویس مدرسه نداشته باشند.
با این حال، برخی مدارس بهخصوص در شهرهای كوچك و مناطق دورافتاده فاقد انجمن اولیا و مربیان هستند و همچنین براساس گزارشات میدانی رسانههای مختلف، در برخی شهرهای كوچك و روستاها ممكن است به دلیل سرانه پایین، دانشآموزان از وسیلهای مثل وانت به جای سرویس مدرسه استفاده شود یا به هر طریق دیگر امكان رعایت پروتكلهای بهداشتی در سرویس مدارس آن مناطق وجود نداشته باشد، اتفاقی كه احمدی وقوع آن را منتفی نمیداند، اما تاكید دارد جلوگیری از وقوع چنین مسائلی برعهده انجمن اولیا و مربیان اداره آموزش و پرورش شهرستان مربوط است.
هر سال هزینه سرویس مدارس در توافق بین انجمن اولیا و مربیان و اتحادیههای تاكسیرانی شهرستانها تعیین میشود. اما مسالهای كه درباره امسال باید به آن توجه داشت این است كه در این سال تحصیلی به دلیل اجبار به حضور تعداد محدودتری از دانشآموزان در یك خودرو، بهناچار هزینه سرویس برای خانوادهها افزایش خواهد داشت. نكتهای كه مدیركل پیشین انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش نیز به آن اشاره میكند و میگوید افزایش هزینه سرویس برای خانواده اجتنابناپذیر است و البته اگر به دلیل قرمز شدن وضعیت سفید یك منطقه تعداد روزهای آموزش حضوری كاهش پیدا كند، مدارس موظفند وجه مربوط را به خانوادهها بازگردانند.
دقیقا وجود همین ابهامات درباره تعداد روزهای آموزش حضوری در سال تحصیلی آینده است كه باعث شده بسیاری از افرادی كه پیشتر راننده سرویس مدارس بودهاند، امسال قید این كار را بزنند. داوود، راننده پیشین سرویس مدرسهای در تهران، در این زمینه به ما میگوید: من و بسیاری از دیگر همكارانم امسال ترجیح دادهایم از اول سرویس مدرسه نباشیم تا این كه بعدا بخواهیم درباره تعداد روزهای استفاده از سرویس و هزینههایمان با مدارس و خانوادهها جدل کنیم.
نكته دیگر اما این است كه بسیاری از مدارس غیردولتی در شرایط عادی فوقبرنامههایی مانند كلاسهای ورزشی، هنری و علمی یا اردوهای تفریحی را برای دانشآموزانشان در نظر میگیرند و معمولا قبل از شروع سال تحصیلی هزینه این فوقبرنامهها را نیز بهعنوان بخشی از شهریه از اولیا دریافت میكنند. مدیركل ارزیابی عملكرد و پاسخگویی به شكایات وزارت آموزش و پرورش اما تاكید دارد امسال مدارس دولتی حق ندارند این هزینهها را تا شروع سال تحصیلی از والدین دریافت كنند و ضمن این كه آنها نباید هیچ خانوادهای را به پرداخت شهریه فوقبرنامههایی از این دست ملزم كنند.
البته در چنین شرایطی نیز ممكن است برخی مدارس غیرانتفاعی بعد از شروع سال تحصیلی هزینههایی را بابت فوقبرنامههای غیرآموزشی از والدین بگیرند، اما با قرمز شدن وضعیت همهگیری كرونا در آن منطقه اجرای برنامههایی از این دست لغو شود. در این وضعیت نیز آموزش و پرورش راهكاری را برای حل مساله در نظر گرفته است؛ راهكاری كه مظفر درباره آن توضیح میدهد: ما اردیبهشت امسال بخشنامهای را درباره وحدت رویه در استرداد وجه بابت فوقبرنامههای آموزشی یا غیرآموزشی، هزینه سرویس و تغذیه به مدارس غیردولتی و هیاتامنایی ابلاغ كردیم كه در سال تحصیلی آینده نیز این بخشنامه موضوعیت دارد و این مدارس باید هزینه برنامههای لغو شده را به اولیای دانشآموزان بازگردانند.
استرداد شهریه فوقبرنامهها
سال تحصیلی قبلی كه شروع شد، كسی شیوع كرونا را پیشبینی نمیكرد و بیشتر مدارس غیردولتی نیز از همان ابتدا شهریه فوقبرنامههای آموزشی و غیرآموزشی خود را از والدین دریافت كردند كه البته بخش زیادی از این فوقبرنامهها از اول اسفند تا پایان سال تحصیلی به دلیل شیوع كرونا برگزار نشد و همین مساله اختلافات شدیدی را میان اولیای دانشآموزان و برخی مدارس غیرانتفاعی درباره بازگردانده نشدن هزینه مربوط به این فوقبرنامهها ایجاد كرد.
مدیركل ارزیابی عملكرد و پاسخگویی به شكایات وزارت آموزش و پرورش اما ادعا میكند شكایت هركدام از والدینی كه در ماههای اخیر بابت این مساله با برقراری تماس تلفنی یا مراجعه حضوری یا ثبت شكایت در سامانه رسیدگی به شكایات آموزشوپرورش موضوع را به اداره كل متبوع او گزارش دادهاند، پیگیری شده و همگی به نتیجه رسیده است و در صورتی كه حق با اولیا بوده، وجه مربوط به آنها مسترد شده است.
سرویسهای پرچالش
اما بهجز چگونگی برگزاری و دریافت شهریه فوقبرنامه برای سال تحصیلی كرونایی 1400-1399، یكی دیگر از مهمترین چالشهای این سال تحصیلی، نحوه اجرای پروتكلها در سرویس مدارس و چگونگی پرداخت هزینههای سرویس است. چراكه اولا تعداد روزهای برقراری آموزش حضوری كه در آن دانشآموز نیاز به سرویس پیدا میكند برحسب وضعیت همهگیری كرونا در ماههای آینده میتواند متفاوت باشد و ثانیا ابهامات مهمی درباره ضمانت اجرایی رعایت پروتكلهای بهداشتی از سوی سرویس مدارس وجود دارد. نكتهای كه البته علیاصغر احمدی، مدیركل پیشین انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش درباره آن به جامجم توضیح میدهد با توجه به این كه انجمن اولیا و مربیان هر مدرسه موظف است بر قرارداد بین مدارس و سرویسها نظارت كند، پس خانوادهها در مدارسی كه این انجمن در آن برقرار است، نگرانی بابت حضور بیش از سه نفر در سرویس مدرسه نداشته باشند.
با این حال، برخی مدارس بهخصوص در شهرهای كوچك و مناطق دورافتاده فاقد انجمن اولیا و مربیان هستند و همچنین براساس گزارشات میدانی رسانههای مختلف، در برخی شهرهای كوچك و روستاها ممكن است به دلیل سرانه پایین، دانشآموزان از وسیلهای مثل وانت به جای سرویس مدرسه استفاده شود یا به هر طریق دیگر امكان رعایت پروتكلهای بهداشتی در سرویس مدارس آن مناطق وجود نداشته باشد، اتفاقی كه احمدی وقوع آن را منتفی نمیداند، اما تاكید دارد جلوگیری از وقوع چنین مسائلی برعهده انجمن اولیا و مربیان اداره آموزش و پرورش شهرستان مربوط است.
هر سال هزینه سرویس مدارس در توافق بین انجمن اولیا و مربیان و اتحادیههای تاكسیرانی شهرستانها تعیین میشود. اما مسالهای كه درباره امسال باید به آن توجه داشت این است كه در این سال تحصیلی به دلیل اجبار به حضور تعداد محدودتری از دانشآموزان در یك خودرو، بهناچار هزینه سرویس برای خانوادهها افزایش خواهد داشت. نكتهای كه مدیركل پیشین انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش نیز به آن اشاره میكند و میگوید افزایش هزینه سرویس برای خانواده اجتنابناپذیر است و البته اگر به دلیل قرمز شدن وضعیت سفید یك منطقه تعداد روزهای آموزش حضوری كاهش پیدا كند، مدارس موظفند وجه مربوط را به خانوادهها بازگردانند.
دقیقا وجود همین ابهامات درباره تعداد روزهای آموزش حضوری در سال تحصیلی آینده است كه باعث شده بسیاری از افرادی كه پیشتر راننده سرویس مدارس بودهاند، امسال قید این كار را بزنند. داوود، راننده پیشین سرویس مدرسهای در تهران، در این زمینه به ما میگوید: من و بسیاری از دیگر همكارانم امسال ترجیح دادهایم از اول سرویس مدرسه نباشیم تا این كه بعدا بخواهیم درباره تعداد روزهای استفاده از سرویس و هزینههایمان با مدارس و خانوادهها جدل کنیم.