درباره آمارهای نامأنوس ویروس منحوس
شهر شلوغ
میثم امیری نویسنده
پیش‌نوشت: اول این متن را دو ماه پیش نوشتم. بعد از دو ماه تا دهه اول شهریور نسبت‌ها برقرار مانده است. یعنی عددها در کرونا هر روز عوض می‌شود، ولی درصدها تغییر عمده‌ای نکرده‌اند.
شهر شلوغ شده. هر کشوری عددی ارائه می‌کند. هیچ‌کدام از این عددها بیراه نیست. وضعیت آن‌قدر پیچیده است که هر نوع آماری می‌تواند درست به نظر بیاید. پیش‌فرضی مطرح کنیم و ببینیم تا چه اندازه همه چیز به هم «وَر» است. آیا میزان کشندگی کرونا در کشورهای پیشرفته، کمتر از میزان کشندگی در کشورهای کمتر
پیشرفته است؟
این عدد برای آمریکا 1/3درصد است و برای ایران 7/5. خواننده‌ای می‌گوید از کجا معلوم آمار ما ایرانی‌ها درست باشد؟ فرض می‌کنیم آمار ما صحت ندارد. آیا آمار کشورهای توسعه‌یافته هم صحت ندارد؟ این عدد برای فرانسه 6/12 درصد است. یعنی در آمریکا از هر 33 کرونایی، یک نفر می‌میرد و در فرانسه از هر هشت کرونایی، یک نفر. تا این حد وضع فرانسه بد است؟ چرا کرونا در فرانسه چهاربرابر آمریکا قتل‌عام به راه انداخته؟
آمار دیگر؛ ایسنای ایران در تاریخ 12شهریور98 یعنی سه چهار ماه قبل از شیوع کرونا گفته است کشورهای سوئیس، هلند، نروژ، دانمارک، بلژیک، فنلاند، لوکزامبورگ و سوئد بهترین نظام درمانی را در اروپا دارند. عدد سوئیس1/4، عدد هلند9/8، عدد بلژیک7/11، عدد فنلاند1/4، عدد لوکزامبورگ9/1، عدد سوئد9/6 است. می‌بینید چطور همه چیز به هم ریخته است؟ اینها همگی کشورهای اروپایی هستند با سیستم‌های درمانی - بهداشتی پیشرفته و نزدیک به هم و منظم. ولی آمارهای‌شان بیانگر یک آشفتگی تمام عیار است. چرا میزان مرگ‌ومیر در بلژیک باید حدود سه‌برابر سوئیس باشد؟
سه کشور را در نظر بگیرید؛ نروژ، سوئد و فنلاند با جمعیت‌های پنج،10 و پنج‌میلیون. در نروژ 10هزار، در فنلاند هشت‌هزار و در سوئد 84هزار نفر کرونا گرفته‌اند و موارد جدید مبتلاها هم بسیار کم و به صفر نزدیک شده است. این سه کشور با هم کرونا گرفته و با هم آن را کنترل کرده‌اند. ولی آمار سوئد هشت تا 10برابر آن دو کشور دیگر است. این عدد در فنلاند1/4، در سوئد9/6 و در نروژ5/2 است. باز هم اختلاف‌ها معنادار است. یعنی در سه کشور مشابه از نظر امید به زندگی و سرانه درآمد و میزان رفاه و حتی شباهت‌های نژادی و قومی، باز هم اختلاف‌ها معنی‌دار است. شهر شلوغ شده. بنگلادش می‌گوید میزان مرگ‌ومیرش 4/1 است؛ راست می‌گوید؟ یا اردن می‌گوید میزان مرگ و میرش زیر یک‌درصد است.
چین به طرز شگفت‌آوری نمودار مبتلایان را به سمت صفر میل داد؛ رفتاری که کووید-19 را نیز بهت‌زده کرده است. در چین، در روز۱۳فوریه 15هزار و 152نفر کرونا گرفتند. این در حالی است که در روز 14فوریه 4050نفر مبتلا و در روز 15فوریه 2644نفر مبتلا گزارش شده است. شیب نمودار را عشق می‌کنید که چطور فروکش داده شد؟ با این تناسب، اتفاقا وضع ایران از بسیاری از کشورها بهتر است. مثلا ترکیه می‌گوید 4/2 درصد کرونا گرفتگان جان باختند. به جای آن‌که بگوییم ترکیه دوبرابر بهتر از ما اوضاع را کنترل کرده است باید بگوییم ما بیشتر از دوبرابر از ترکیه راستگوتریم.
روسیه می‌گوید عددش7/1 است. همین عدد برای بلاروس زیر یک است. آیا این کشورها به روش‌ها یا داروهای جدیدی دست پیدا کرده‌اند؟ آیا حاضرند تجربه‌شان را در اختیار باقی کشورها قرار دهند تا آنها هم میزان مرگ‌ومیر را به کمتر از یک‌درصد برسانند؟ به نظر می‌رسد راستگویی یا دروغگویی در این ماجرا نسبی است و ایران از بسیاری از کشورهای جهان بیشتر راست می‌گوید، ولی فشارها به ایران بیشتر است؛ شبکه‌های فرنگی فارسی‌زبان را ببینید. ترکمنستان آماری از مبتلایان و جانباختگان ارائه نکرده است؛ نه خانی آمده، نه خانی رفته. کسی با آن کاری دارد؟ نه. همین الان که ما از همه کشورهای منطقه راستگوتریم، بیش از باقی تحت فشاریم و تازه ما را به اعمال تحریم‌های جدیدتری تهدید می‌کنند. عدد رژیم غاصب8/0است. جالب است این عدد با عدد لبنان و اردن و فلسطین و حتی قبرس فرق چندانی ندارد. بعید است کشندگی این بیماری در این منطقه کمتر از باقی جاهای جهان باشد. مناسبات سیاسی در این قطعه از جهان جور دیگری است.
بیشترین تعداد مبتلایان به نسبت جمعیت در قاره آفریقا به توسعه‌یافته‌ترین کشور تعلق دارد؛ یعنی آفریقای جنوبی. تعداد مبتلایان مصر، مراکش و نیجریه هم بالاست. همان‌طور که به لحاظ تولید ناخالص داخلی رده مصر، نیجریه و مراکش بعد از آفریقای جنوبی است. هرچه ثروتمندتر، مرگ‌ومیر بیشتر یا این‌که هر چه پیشرفته‌تر، آمارها درست‌تر؟
این گزارش کوتاه از آمار کرونا در جهان نشان می‌دهد کرونا هر رفتاری را نقض کرده است. حاشیه‌ای نه چندان دور از متن: فرض کنید گزارش‌دهی ایران به سازمان جهانی بهداشت را قیاس کنید با گزارشی که ما به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارسال می‌کنیم. پس احتمالا آنجا هم بیشتر از کشورهای منطقه داریم راست می‌گوییم. فکر می‌کنید دولت‌هایی مثل رژیم غاصب که می‌گویند از هر ۱۰۰نفر مبتلا یک نفرشان می‌میرد، دربارهٔ ذخایر هسته‌ای و اتمی‌شان هم راست می‌گویند؟
شهر شلوغ شده. هر کشوری عددی ارائه می‌کند. هیچ‌کدام از این عددها بیراه نیست. وضعیت آن‌قدر پیچیده است که هر نوع آماری می‌تواند درست به نظر بیاید. پیش‌فرضی مطرح کنیم و ببینیم تا چه اندازه همه چیز به هم «وَر» است. آیا میزان کشندگی کرونا در کشورهای پیشرفته، کمتر از میزان کشندگی در کشورهای کمتر
پیشرفته است؟
این عدد برای آمریکا 1/3درصد است و برای ایران 7/5. خواننده‌ای می‌گوید از کجا معلوم آمار ما ایرانی‌ها درست باشد؟ فرض می‌کنیم آمار ما صحت ندارد. آیا آمار کشورهای توسعه‌یافته هم صحت ندارد؟ این عدد برای فرانسه 6/12 درصد است. یعنی در آمریکا از هر 33 کرونایی، یک نفر می‌میرد و در فرانسه از هر هشت کرونایی، یک نفر. تا این حد وضع فرانسه بد است؟ چرا کرونا در فرانسه چهاربرابر آمریکا قتل‌عام به راه انداخته؟
آمار دیگر؛ ایسنای ایران در تاریخ 12شهریور98 یعنی سه چهار ماه قبل از شیوع کرونا گفته است کشورهای سوئیس، هلند، نروژ، دانمارک، بلژیک، فنلاند، لوکزامبورگ و سوئد بهترین نظام درمانی را در اروپا دارند. عدد سوئیس1/4، عدد هلند9/8، عدد بلژیک7/11، عدد فنلاند1/4، عدد لوکزامبورگ9/1، عدد سوئد9/6 است. می‌بینید چطور همه چیز به هم ریخته است؟ اینها همگی کشورهای اروپایی هستند با سیستم‌های درمانی - بهداشتی پیشرفته و نزدیک به هم و منظم. ولی آمارهای‌شان بیانگر یک آشفتگی تمام عیار است. چرا میزان مرگ‌ومیر در بلژیک باید حدود سه‌برابر سوئیس باشد؟
سه کشور را در نظر بگیرید؛ نروژ، سوئد و فنلاند با جمعیت‌های پنج،10 و پنج‌میلیون. در نروژ 10هزار، در فنلاند هشت‌هزار و در سوئد 84هزار نفر کرونا گرفته‌اند و موارد جدید مبتلاها هم بسیار کم و به صفر نزدیک شده است. این سه کشور با هم کرونا گرفته و با هم آن را کنترل کرده‌اند. ولی آمار سوئد هشت تا 10برابر آن دو کشور دیگر است. این عدد در فنلاند1/4، در سوئد9/6 و در نروژ5/2 است. باز هم اختلاف‌ها معنادار است. یعنی در سه کشور مشابه از نظر امید به زندگی و سرانه درآمد و میزان رفاه و حتی شباهت‌های نژادی و قومی، باز هم اختلاف‌ها معنی‌دار است. شهر شلوغ شده. بنگلادش می‌گوید میزان مرگ‌ومیرش 4/1 است؛ راست می‌گوید؟ یا اردن می‌گوید میزان مرگ و میرش زیر یک‌درصد است.
چین به طرز شگفت‌آوری نمودار مبتلایان را به سمت صفر میل داد؛ رفتاری که کووید-19 را نیز بهت‌زده کرده است. در چین، در روز۱۳فوریه 15هزار و 152نفر کرونا گرفتند. این در حالی است که در روز 14فوریه 4050نفر مبتلا و در روز 15فوریه 2644نفر مبتلا گزارش شده است. شیب نمودار را عشق می‌کنید که چطور فروکش داده شد؟ با این تناسب، اتفاقا وضع ایران از بسیاری از کشورها بهتر است. مثلا ترکیه می‌گوید 4/2 درصد کرونا گرفتگان جان باختند. به جای آن‌که بگوییم ترکیه دوبرابر بهتر از ما اوضاع را کنترل کرده است باید بگوییم ما بیشتر از دوبرابر از ترکیه راستگوتریم.
روسیه می‌گوید عددش7/1 است. همین عدد برای بلاروس زیر یک است. آیا این کشورها به روش‌ها یا داروهای جدیدی دست پیدا کرده‌اند؟ آیا حاضرند تجربه‌شان را در اختیار باقی کشورها قرار دهند تا آنها هم میزان مرگ‌ومیر را به کمتر از یک‌درصد برسانند؟ به نظر می‌رسد راستگویی یا دروغگویی در این ماجرا نسبی است و ایران از بسیاری از کشورهای جهان بیشتر راست می‌گوید، ولی فشارها به ایران بیشتر است؛ شبکه‌های فرنگی فارسی‌زبان را ببینید. ترکمنستان آماری از مبتلایان و جانباختگان ارائه نکرده است؛ نه خانی آمده، نه خانی رفته. کسی با آن کاری دارد؟ نه. همین الان که ما از همه کشورهای منطقه راستگوتریم، بیش از باقی تحت فشاریم و تازه ما را به اعمال تحریم‌های جدیدتری تهدید می‌کنند. عدد رژیم غاصب8/0است. جالب است این عدد با عدد لبنان و اردن و فلسطین و حتی قبرس فرق چندانی ندارد. بعید است کشندگی این بیماری در این منطقه کمتر از باقی جاهای جهان باشد. مناسبات سیاسی در این قطعه از جهان جور دیگری است.
بیشترین تعداد مبتلایان به نسبت جمعیت در قاره آفریقا به توسعه‌یافته‌ترین کشور تعلق دارد؛ یعنی آفریقای جنوبی. تعداد مبتلایان مصر، مراکش و نیجریه هم بالاست. همان‌طور که به لحاظ تولید ناخالص داخلی رده مصر، نیجریه و مراکش بعد از آفریقای جنوبی است. هرچه ثروتمندتر، مرگ‌ومیر بیشتر یا این‌که هر چه پیشرفته‌تر، آمارها درست‌تر؟
این گزارش کوتاه از آمار کرونا در جهان نشان می‌دهد کرونا هر رفتاری را نقض کرده است. حاشیه‌ای نه چندان دور از متن: فرض کنید گزارش‌دهی ایران به سازمان جهانی بهداشت را قیاس کنید با گزارشی که ما به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارسال می‌کنیم. پس احتمالا آنجا هم بیشتر از کشورهای منطقه داریم راست می‌گوییم. فکر می‌کنید دولت‌هایی مثل رژیم غاصب که می‌گویند از هر ۱۰۰نفر مبتلا یک نفرشان می‌میرد، دربارهٔ ذخایر هسته‌ای و اتمی‌شان هم راست می‌گویند؟
