باید روشهای جدیدی برای دور زدن تحریمها ایجاد كرد
یادداشت: فؤاد ایزدی استاد دانشگاه
هر تحریمی كه در باره ایران وضع میشود، به هر صورت شامل محدودیتهایی است و بیتاثیر نیست. اما در طول چهار دهه گذشته، جمهوری اسلامی ایران یاد گرفته چگونه در كنار تحریمها زندگی كند. در این سالها چه درباره تحریمهای قبلی و چه در مورد تحریمهای جدید، ایران روشهایی را برای دور زدن تحریم در پیش گرفته و طبعا درباره تحریمهای اخیر نیز تصمیمگیران كشور باید روشهای جدیدی را برای مقابله با این شرایط بررسی كنند تا این دوره طی شود. یكی از موضوعاتی كه مورد بحث است، مساله رئیسجمهور بعدی آمریكا است و اینكه بر فرض اگر بایدن پیروز شده و خواهان بازگشت برجام باشد، تحریمهای جدید بهگونهای تنظیم شده كه محدودیتها همچنان به قوت خود باقی باشد و تحریمها ذیل قوانین موجود ایجاد شده است. به طور معمول اگر رئیسجمهور آمریكا دستور اجرایی صادر كند رئیسجمهور بعدی میتواند این دستور را لغو كند. اما اگر قوانین در كنگره آمریكا به تصویب برسد، رئیسجمهور امكان لغو آن را ندارد. تحریمهای جدید نیز در گنگره به تصویب رسیده و حتی اگر جو بایدن رئیسجمهور شود، امكان لغو آن را ندارد و گذشته از آن معلوم هم نیست كه در صورت پیروزی احتمالی بایدن، وی این تصمیم را داشته باشد.
نكته دیگر اینكه به طور معمول، دولتهای آمریكا از دستاوردهای تحریمی دولت قبلی استقبال میكنند و حتی بعضا آن را افزایش هم میدهند و ما در هر دورهای با یكسری تحریمهای جدید علیه ایران مواجه بودهایم. بنابراین باید گفت در صورتی كه بایدن رئیسجمهور شود و حتی قصدی برای كاهش تحریمها داشته باشد، دستش برای این كار باز نیست. در نتیجه اساسا نباید به تغییر شرایط در صورت پیروزی احتمالی بایدن امید داشت و جمهوری اسلامی ایران باید برای كاهش اثرات تحریمی، روشهای جدیدی را برای دور زدن آن پیدا كند.