اگر گذرتان به لاهیجان افتاده باشد و از آن به سمت لنگرود رفته باشید ، سه كیلومتر مانده به آنجا، لابد دیده‌اید آن مقبره ساده وخوش‌حس‌وحال را كه شیخ زاهد گیلانی و بیژن نجدی را در خود جای‌داده است. امروز سالروز مرگ مهم‌ترین نوه اوست؛ حزین لاهیجی شاعر. جالب است بدانید حزین نه در لاهیجان به دنیا آمد، نه در آنجا زندگی كرد و نه در آنجا وفات یافت. بااین‌حال، اصل و نسبش چون به لاهیجان می‌رسید و پدربزرگش چون شیخ زاهد گیلانی بود، او را بیشتر با آنجا به یاد می‌آوریم. هم مقبره پدربزرگش آنجاست و هم تبار زاهدی‌ها آنجا مستقرند.  در اصفهان زاده شد. پدر او در دوره شاه سلیمان اول برای تحصیل به اصفهان رفت و حزین در دربار صفوی در سن كم به‌عنوان بحرالعلوم و شاعر پرورش یافت. او در ایران و هند و تا عربستان سفرهای متعدد كرد. حزین سال ۱۱۴۶قمری به هند رفت و در سال ۱۱۸۱قمری در حدود
78 سالگی در بنارس درگذشت و در همان شهر دفن شد. همان شهری كه سهراب سپهری هم روایتی جذاب درباره‌اش نوشت.
حزین جهانگرد بود و همچنین دانشمندی جانورشناس. اگر درباره سبك هندی در شعر اطلاعی دارید، این را هم بدانید كه می‌شود گفت حزین واپسین شاعر بزرگ از شاعران سبك هندی محسوب می‌شود. از آثار او می‌توان به تذكره شعرا، دیوان اشعار، صفیر دل و حدیقه ثانی در برابر حدیقه سنایی و تذكارات العاشقین در برابر لیلی و مجنون اشاره كرد. تذكره حزین لاهیجی با سبكی ساده و پخته به نگارش درآمده است. بخشی از شناخت ما از او نیز به همین دو اثری مربوط است كه حزین با اشاره به آثار بزرگ پیشینیان خود نوشته است؛ یعنی حدیقه ثانی و تذكارات العاشقین.
او از ترس نادرشاه به هندوستان رفته بود. سكونت محمدعلی حزین لاهیجی در 19 سال آخر زندگی خود در بنارس كه تحت حكومت نواب‌های شیعه بود، از رویدادهای مهم در حیات فرهنگی، مذهبی و ادبی این شهر است. آرامگاه او - كه مدفن خلیل علی ابراهیم‌خان هم است - در بنارس و در محله فاطمان زیارتگاه مهمی است كه زوار آن علاوه بر شیعیان، سایر مسلمانان هم هستند. حضور حزین و درس‌های او در ترویج و اشاعه تشیع در آن سامان نقش بسیار مهمی داشت. بخشی از سروده‌های او به زبان فرانسه نیز ترجمه‌شده است. او روزی نوشته بود: «ای وای بر اسیری كز یاد رفته باشد...» اما تلاش‌ها برای زنده‌نگاه‌داشتن نام و یاد او همواره در كار بوده است.