ثبت ملی پادگان دژ خرمشهر دریچه‌ای به جاودانه‌سازی یاد شهدا
یکی از بخش‌های مهم باقیمانده از دوران دفاع‌مقدس در شهرستان خرمشهر که هرسال و در ایام نوروز محل بازدید بسیاری از هموطنان است، پادگان دژ است؛ این پادگان سال ۱۳۴۹ به‌منظور پوشش‌دهی خط‌مرزی نیروی زمینی ارتش از مرز شلمچه تا طلائیه شامل ۳۲پاسگاه در طول ۶۵کیلومتر، ایجاد شد.
در روزهای اولیه جنگ که بنا به گفته فرمانده‌های جنگ عراق قرار بود در مدت زمان سه روز تمام منطقه و خوزستان را فتح کنند، این پادگان در کنار دیگر یگان‌های مستقر در منطقه نقش بسزایی در مقاومت ۴۵روزه داشت. در ادامه این پادگان به‌عنوان یکی از اهداف اولیه رژیم بعث با حمله‌های بی‌امان 30مهر ۱۳۵۹ پس از ۳۴روز مقاومت و پشتیبانی، سقوط می‌کند؛ باوجود این، نیروهای پادگان با ملحق‌شدن به یگان‌ها و تیپ‌های دیگر در حماسه نهم آبان ۱۳۵۹ در دفع نیروهای بعثی از منطقه ذوالفقاری آبادان، دوشادوش دیگر رزمندگان مبارزه کردند. به دلیل این‌که بسیاری از پرسنل و نیروهای این پادگان بومی بودند به‌عنوان راهنما در عملیات مختلفی از جمله، ثامن‌الائمه، طریق‌القدس، بیت‌المقدس، فتح‌المبین، رمضان و خیبر در کنار دیگر رزمندگان آشنا به نواحی، نقش تاثیرگذاری
در عملیات داشتند.
گردان دژ در دوران دفاع‌مقدس، بیش از ده‌بار بازسازی شد و بعضی از کارکنان آن از مدافعانی بودند که در یگان‌ها و مناطق دیگر به شهادت رسیدند. این گردان، ۷۸شهید کادر، ۲۰۷شهید درجه‌دار و سرباز وظیفه و ۳۲۰اسیر و مفقود‌الاثر را در کارنامه خود دارد.
باتوجه به اهمیت این پادگان و به‌منظور ثبت یاد و خاطره شهدای گرانقدر آن درخصوص برنامه‌ریزی به منظور ثبت ملی بناها و شواهد باقیمانده از دوران دفاع‌مقدس جلسه‌ای در محل پادگان تیپ ۷۲شهید جوان شیر(پادگان دژ خرمشهر) با حضور فرمانده پادگان، مسؤول عقیدتی سیاسی، مسؤول اسناد پژوهش مرکز فرهنگی دفاع‌مقدس خرمشهر و نیز مسوول یگان حفاظت میراث فرهنگی خرمشهر، تشکیل و مقرر شد کارگروهی به منظور شناسایی آثار باقیمانده از جنگ در پادگان دژ، شناسایی مکان‌خاطره‌ها و نیز تهیه پرونده ثبت ملی این مکان، تشکیل شود.
باتوجه به رویکرد بین‌المللی بسیاری از کشورها در حفظ آثار باقیمانده از جنگ‌های خود و نیز آگاهی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از ارزش‌های ملی و بین‌المللی آثار باقیمانده از جنگ در شهرستان خرمشهر در سال‌های گذشته ثبت ملی این آثار به عنوان یکی از اهداف مهم مدنظر بوده که در این راستا بناهای مختلفی با همکاری مرکز فرهنگی دفاع‌مقدس این شهرستان شناسایی و ثبت ملی شدند.
امید است باتوجه به تشکیل کارگروه متشکل از اداره میراث‌فرهنگی، مرکز فرهنگی دفاع‌مقدس خرمشهر و پادگان دژ، پرونده ثبت‌ملی این مکان هرچه سریع‌تر تهیه و به‌منظور ثبت به وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور ارسال شود؛ چراکه ثبت ملی آن باتوجه به ارزش‌های نهفته و رشادت نیروهای آن قطعا یاد و خاطره رزمندگان و شهدای منطقه را جاودانه خواهد کرد.
در روزهای اولیه جنگ که بنا به گفته فرمانده‌های جنگ عراق قرار بود در مدت زمان سه روز تمام منطقه و خوزستان را فتح کنند، این پادگان در کنار دیگر یگان‌های مستقر در منطقه نقش بسزایی در مقاومت ۴۵روزه داشت. در ادامه این پادگان به‌عنوان یکی از اهداف اولیه رژیم بعث با حمله‌های بی‌امان 30مهر ۱۳۵۹ پس از ۳۴روز مقاومت و پشتیبانی، سقوط می‌کند؛ باوجود این، نیروهای پادگان با ملحق‌شدن به یگان‌ها و تیپ‌های دیگر در حماسه نهم آبان ۱۳۵۹ در دفع نیروهای بعثی از منطقه ذوالفقاری آبادان، دوشادوش دیگر رزمندگان مبارزه کردند. به دلیل این‌که بسیاری از پرسنل و نیروهای این پادگان بومی بودند به‌عنوان راهنما در عملیات مختلفی از جمله، ثامن‌الائمه، طریق‌القدس، بیت‌المقدس، فتح‌المبین، رمضان و خیبر در کنار دیگر رزمندگان آشنا به نواحی، نقش تاثیرگذاری
در عملیات داشتند.
گردان دژ در دوران دفاع‌مقدس، بیش از ده‌بار بازسازی شد و بعضی از کارکنان آن از مدافعانی بودند که در یگان‌ها و مناطق دیگر به شهادت رسیدند. این گردان، ۷۸شهید کادر، ۲۰۷شهید درجه‌دار و سرباز وظیفه و ۳۲۰اسیر و مفقود‌الاثر را در کارنامه خود دارد.
باتوجه به اهمیت این پادگان و به‌منظور ثبت یاد و خاطره شهدای گرانقدر آن درخصوص برنامه‌ریزی به منظور ثبت ملی بناها و شواهد باقیمانده از دوران دفاع‌مقدس جلسه‌ای در محل پادگان تیپ ۷۲شهید جوان شیر(پادگان دژ خرمشهر) با حضور فرمانده پادگان، مسؤول عقیدتی سیاسی، مسؤول اسناد پژوهش مرکز فرهنگی دفاع‌مقدس خرمشهر و نیز مسوول یگان حفاظت میراث فرهنگی خرمشهر، تشکیل و مقرر شد کارگروهی به منظور شناسایی آثار باقیمانده از جنگ در پادگان دژ، شناسایی مکان‌خاطره‌ها و نیز تهیه پرونده ثبت ملی این مکان، تشکیل شود.
باتوجه به رویکرد بین‌المللی بسیاری از کشورها در حفظ آثار باقیمانده از جنگ‌های خود و نیز آگاهی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از ارزش‌های ملی و بین‌المللی آثار باقیمانده از جنگ در شهرستان خرمشهر در سال‌های گذشته ثبت ملی این آثار به عنوان یکی از اهداف مهم مدنظر بوده که در این راستا بناهای مختلفی با همکاری مرکز فرهنگی دفاع‌مقدس این شهرستان شناسایی و ثبت ملی شدند.
امید است باتوجه به تشکیل کارگروه متشکل از اداره میراث‌فرهنگی، مرکز فرهنگی دفاع‌مقدس خرمشهر و پادگان دژ، پرونده ثبت‌ملی این مکان هرچه سریع‌تر تهیه و به‌منظور ثبت به وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور ارسال شود؛ چراکه ثبت ملی آن باتوجه به ارزش‌های نهفته و رشادت نیروهای آن قطعا یاد و خاطره رزمندگان و شهدای منطقه را جاودانه خواهد کرد.
