حرف‌وحدیث‌های «نگاه نو»

گزارش جام‌جم از حاشیه‌های انتخاب فیلم‌اولی‌های جشنواره فجر

حرف‌وحدیث‌های «نگاه نو»

سی‌ و هفتمین جشنواره فیلم فجر، امسال در حالی كار خود را از 10 بهمن‌ در تهران آغاز خواهد كرد كه از میان فیلم‌های سینمایی متقاضی، ۲۲ فیلم برای بخش سودای سیمرغ و ده فیلم برای بخش نگاه نو می‌توانند در جشنواره فیلم فجر شركت كنند. در دوره گذشته جشنواره فیلم فجر شاهد تفاوت بارزی با دوره‌های پیشینش بودیم كه تقریبا صدای همه را درآورد. در آن دوره یكباره سه بخش «نگاه نو» (فیلم‌های اول)، «هنر و تجربه» و «فیلم‌های مستند» حذف شد! دلیلش هم البته خیلی واضح معلوم نشد. شاید به این خاطر بود كه فیلمسازان اول خیلی شناخته شده نبودند و در نتیجه ضروری نبود حرف‌هایشان بلندگوی ویژه‌ای داشته باشد! به هر حال خوشبختانه این بار مدیران خیلی زود متوجه خطایشان شدند و دوباره امسال می‌توانیم آثار فیلمسازان جوان را در مهم‌ترین جشنواره داخلی ببینیم.

در بخش نگاه نو (فیلم اولی ها) براساس زمان‌بندی هر ساله می‌بایست كمی زودتر از شنبه فهرست كامل فیلم‌ها اعلام می‌شد، اما شنیده‌ها حاكی از نرسیدن نسخه‌های چند فیلم مهم بود و همین مساله شاید كار هیات انتخاب را برای گزینش طولانی‌تر كرد.
با اعلام فیلم‌های راه یافته به بخش نگاه نو نكات جالب و حرف و حدیث‌های متداولی هم شروع شد كه از جمله آنها اتفاق عجیبی بود كه برای شهاب حسینی رخ داد. حسینی بازیگر معتبر سینمای ایران كه طی سال‌های اخیر همكاری‌های زیادی با كارگردانان فیلم‌های اول داشته، امسال در چهار فیلم اول (شین،‌لابیرنت، نرگس و نبات) ایفای نقش كرد كه هیچ‌كدام از آنها به بخش نگاه نو جشنواره فجر راه نیافتند. از سویی دیگر این پرسش در ذهن خیلی‌ها بوجود آمد كه مگر مسعود بخشی و تورج اصلانی كه قبلا فیلم بلند ساخته بودند و الان نامشان در این فهرست هست، فیلم اولی محسوب می‌شوند؟! ظاهرا پاسخ دبیرخانه جشنواره این است که فیلم‌های ساخته شده این كارگردانان اولین فیلم سینمایی آنها محسوب می‌شود كه دارای پروانه ساخت سینمایی است و فیلم‌های قبلی آنها دارای پروانه ساخت ویدئویی یا تولید سیما بوده است.
همچنین با اعلام فیلم‌های منتخب بخش نگاه نو نام چند فیلم مهم در این بخش به چشم نمی‌خورد كه از جمله آنها می‌توان به فیلم «سركوب» به كارگردانی رضا گوران اشاره كرد. پیش‌بینی می‌شد در بخش سودای سیمرغ هم انتخاب شود كه در بخش نگاه نو قرار نگرفته! و این در حالی است كه شنیده می‌شود ممیزی‌هایی به سازندگان فیلم داده شده، اما مشخص نیست دلیل غیبت فیلم، این ممیزی‌هاست یا كیفیت فیلم!
ضمن این‌كه پیش‌بینی می‌شود دو فیلم از این فهرست سر و صدای زیادی در جشنواره راه بیندازد. اولی فیلم «دیدن این فیلم جرم است» محصول تازه حوزه هنری كه یك فیلم سیاسی است و به ماجرای یك گروگانگیری می‌پردازد و دومی «یلدا» فیلم جدید مسعود بخشی كه پاییز امسال بی‌سر و صدا جلوی دوربین رفت.

 توجیه پروانه ساخت سینمایی 
بازی است!

در پی اعلام فهرست نهایی بخش نگاه نو، امیر داسارگر كه فیلم «منطقه پرواز ممنوع»‌اش از حضور در جشنواره فجر بازمانده به رای هیات انتخاب ایرادهایی را وارد دانست. او به جام‌جم گفت: بعضی از كسانی كه نامشان به عنوان كارگردان فیلم اولی در فهرست آمده اصلا فیلم اولی نیستند و قبلا آثاری ساخته‌اند كه در داخل یا خارج از ایران اكران شده و توجیه پروانه ساخت سینمایی و این حرف‌ها هم به نوعی بازی است. این كار غیرقانونی و خلاف است و امیدوارم تهیه‌كننده فیلم ما آقای حامد بامروت‌نژاد این مساله را پیگیری كند.
او ادامه داد: «منطقه پرواز ممنوع» فیلمی ماجراجویانه برای مخاطب نوجوان ساخته شده كه تمی جاسوسی دارد. این فیلم كاملا سینمایی است و در لوكیشنی بكر فیلمبرداری شده. من اگر اطمینان نداشتم كه فیلمم كیفیت لازم برای حضور در جشنواره فجر را ندارد به هیچ وجه آن را به دبیرخانه ارائه نمی‌دادم. به نظرم «منطقه پرواز ممنوع» می‌توانست به عنوان یكی از ده فیلم برگزیده در فهرست مربوطه قرار بگیرد. البته این را هم بگویم كه نسخه‌ای از فیلم كه ما به دبیرخانه ارائه دادیم یك نسخه فاین كات و بدون موسیقی و صداگذاری و جلوه‌های ویژه است و در واقع فیلمی 50، 60 درصدی بود كه البته این اتفاقی است كه برای خیلی از فیلم‌ها در این مرحله می‌افتد و خیلی مساله عجیبی نیست. 
داسارگر در پایان درباره بازخوردهای رسانه‌ای از فیلمش توضیح داد: عده معدودی از دوستان رسانه‌ای از طرف تهیه‌كننده دعوت به دیدن فیلم شدند و دو سه نفر از آنها بعد از دیدن فیلم درباره آن توییت كرده و نسبت به حضور آن در جشنواره ابراز امیدواری كردند. البته این به آن معنا نیست كه فیلم ما بدون اشكال است، اما با توجه به فضای فعلی سینما انتظار می‌رفت كه این فیلم در جشنواره فجر دیده شود. در نهایت و باوجود تمام این حرف‌ها برای همه برگزیدگان در جشنواره فجر آرزوی موفقیت می‌كنم.

 «وكیل مدافع» كامل نبود
فیلم «وكیل مدافع» به كارگردانی سلما بابایی و ونداد دوشن از دیگر فیلم‌هایی بود كه پیش‌بینی می‌شد نامش در این فهرست باشد. این فیلم به تهیه‌كنندگی محسن علی‌اكبری در حوزه دفاع مقدس و با نگاهی طنز ساخته شده. وقتی از علی‌اكبری در این خصوص جویا می‌شویم به جام‌جم می‌گوید: در بخشنامه آمده كه اگر فیلمی كامل به دبیرخانه جشنواره ارائه شود توسط هیات انتخاب دیده می‌شود و فیلم ما كامل نشده بود كه آن را ارائه دهیم، اما به هر حال این فرصت را برای خودمان قائل هستیم كه بعد از اتمام كار این فیلم در جشنواره یا غیر از آن دیده شود.
او می‌افزاید: «وكیل مدافع» یك فیلم ارزشی است و از آنجا كه سال آینده انتخابات مجلس را داریم این فیلم برای آن فضا خیلی موثر است.

 معذورم!
در پایان با رضا مقصودی یكی از اعضای هیات انتخاب هم پیرو حواشی پیش آمده تماس گرفتیم كه گفت؛ «از پاسخگویی در این باره معذورم».