انتخاب بین بد و بدتر
همهگیری کرونا بزنگاههایی شکل دادهاست که برای عبور از آنها به تصمیمگیری قاطعانه نیاز داریم. دیگر با مصلحتاندیشی و کدخدامنشی نمیتوان از چنین بزنگاهها به سلامت عبور کرد. گاه در این چالشهای پیشآمده، ماجرا انتخاب میان بد و بدتر است. یکی از این چالشها هم در نظام آموزش عالی به چشم آمدهاست. جایی که به واسطه این همهگیری، بسیاری از کلاسهای کارگاهی و آزمایشگاهی در دانشگاهها تعطیل شدهاست. حتی اگر باور داشتهباشیم نظام آموزشعالی چندان اعتقادی به برگزاری کلاسهای عملی و کارگاهی هم نداشتهاست، حالا کرونا دلیلی موجه برای برگزار نشدن این کلاسها از سوی دانشگاهها عنوان میشود. این روزها دو راه پیش رو قرار دارد یکی نادیده انگاشتن برگزاری کلاسهای آزمایشگاهی و عملی برای دانشجویان و تسریع روند فارغالتحصیلی آنها و دیگری تاخیر در فارغالتحصیلی و اصرار به گذراندن واحدهای عملی و آزمایشگاهی.
بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش اما معتقدند نظام آموزش عالی نباید دانشجویانی را که واحدهای عملی را نگذراندهاند فارغالتحصیل کند. آنها معتقدند حتی اگر فراغت از تحصیل آنها با تاخیر هم انجام شود نباید این کار را انجام داد. اگر معتقد باشیم کرونا زندگی ما را دستخوش تغییر کرده است باید بپذیریم یکی از پیامدهای این تغییر همین تاخیر در فارغالتحصیلی دانشجویان باشد. به جای اینکه به واسطه کرونا آنها را از این دروس معاف کنیم تا زودتر فارغالتحصیل شوند باید این کار را به تاخیر بیندازیم تا دروس کارگاهی به شکل درست و کاربردی برگزار شود. چرا که تاثیر و پیامدهای سوء این اتفاق خیلی بیشتر از ضررهای احتمالی تاخیر در فارغالتحصیلی است.
ما دو راه برای انتخاب داریم که به نوعی هر دوی این راهها همراه با زیان و آسیب است. روش منطقی این است که سازوکاری را برای ادامه راه آموزش دانشگاهیمان انتخاب کنیم که زیان کمتری به همراه دارد. درست است که انتخاب راه اول به فارغالتحصیلی سریعتر دانشجویان منجر میشود و البته موجب رضایتمندی آموزشپذیران خواهد شد؛ اما انتخاب این روش به آینده صنعت کشور ضربههای جبرانناپذیر وارد میکند. اما انتخاب به تاخیر انداختن فارغالتحصیلی و اصرار به انجام و گذراندن کلاسهای کارگاهی و آزمایشگاهی میتواند منجر به اعتماد عمومی به صنعت داخلی شود. انتخاب راه اول فواید زودگذر و کوتاهمدت و زیانهای بسیار و طولانی مدت دارد، درست بر خلاف راه دوم که باعث زیانهای احتمالی برخی دانشجویان در بازه زمانی کوتاه میشود اما منفعتهای بلند مدت و کلانتری به همراه خواهدداشت.