مشکلات آمریکایی در چین در دوران پس از کرونا
چین علیه هالیوود؟
پرسشی که این روزها از سوی رسانه‌های گروهی و کارشناسان مطرح‌شده، در این رابطه است که آیا هالیوود می‌تواند در سال 2021 بازگشتی شکوهمندانه به جدول گیشه نمایش سینماهای کشور چین داشته باشد یا نه؟ این پرسش در حالی مطرح‌شده که به‌نوعی پاسخی منفی در دل خود دارد و انگار نه یک پرسش که تأکیدی بر این نکته است که هالیوود در سال جدید میلادی برای فتح گیشه چین با مشکلات و دردسرهای بسیار زیادی روبه‌روست. تا قبل از شیوع بیماری کرونا تحلیلگران اقتصادی سینما صحبت از این می‌کردند که تا یکی دوسال آینده، چین صاحب بزرگ‌ترین و موفق‌ترین جدول گیشه نمایش در سطح جهانی شده و آمریکا را به‌ردیف دوم خواهد راند. با ورود کرونا، وضعیت برای هالیوودنشینان بدتر شد و تحلیل اهل‌فن خیلی زودتر از زمانی که انتظار داشتند به واقعیت پیوست.
حرف اول و آخر
تمام تحلیلگران اقتصادی سینمایی در جهان می‌گویند چین هم‌اکنون حرف اول را در صنعت سینمای دنیا می‌زند و پرقدرت‌ترین جدول گیشه نمایش فیلم را در اختیار دارد. درحالی‌که کرونا بسیاری از سالن‌های نمایش را در خاک آمریکا بسته و فیلم‌های بلاک باستر و پرسروصدا مدام زمان اکران عمومی‌شان را به عقب می‌اندازند، جدول گیشه نمایش سینماهای این کشور سرد و ساکت است. حتی چند فیلم مهم و معروفی هم که در آمریکا اکران عمومی شد (تنت، کرودها2 و واندروومن2) نتوانستند هیجان و تب‌وتابی در این جدول ایجاد کنند. در شرایط سردی جدول گیشه نمایش سینماهای آمریکا، چینی‌ها محصولات مهم و پرسروصدای‌شان را روانه پرده سینماها می‌کنند و شاهد موفقیت بالای مالی و انتقادی آنها هستند. انگار که کرونا مشکلی برای صنعت سینمای چین به وجود نیاورده و هنرمندان بقیه کشورهای جهان با معضل مهلکی به‌نام کووید- 19 دست‌وپنجه نرم نمی‌کنند.
حالا و با توجه به وضعیت موجود، این پرسش مطرح‌شده که آیا محصولات هالیوودی در سال 2012 و بعد از مهار کرونا می‌تواند دوباره در سینماهای چین یکه‌تازی کند و حرف اول را بزند؟ جواب اکثر تحلیلگران سینمایی به این پرسش منفی است. به اعتقاد آنها، هالیوودنشینان برای بازگشت به جایگاهی که تا قبل از شیوع کرونا در چین داشتند، با دشواری‌های بسیار زیادی روبه‌رو و همراه هستند. جدول گیشه نمایش چین در سال 2020 شاهد فروش موفق سه میلیارد دلاری بلیت سینما بود. این موفقیت در شرایطی نصیب چین شده که بیماری کرونا، زندگی و فعالیت‌های اقتصادی را در تمام رشته‌ها و زمینه‌ها متوقف و زمینگیر کرده بود. البته چین هم در اولین فصل سال 2020 لطمات زیادی از کرونا خورد و فروش بلیت سینمای آن در مقایسه با همین ایام در سال 2019، حدود 70درصد کاهش یافت. فقط اواسط ماه آگوست بود که چینی‌ها توانستند کرونا را مهار کنند و صنوف مختلف فعالیت‌هایشان را دوباره از سر گرفتند. سینماهای چین هم با یک ظرفیت 70درصدی بازگشایی شدند. استقبال از محصولات سینمایی در ماه‌های بعد به‌قدری خوب بود که جبران کم‌کاری دوران قبل از خود را کرد. درام جنگی و میهن پرستانه «هشتصد» توانست بیش از 450میلیون دلارفروش کند که بالاترین رقم فروش یک فیلم در سطح جهانی طی سال گذشته میلادی به شمار می‌آید.
تحلیلگران اقتصادی به این نکته مهم اشاره می‌کنند که تا ماه دسامبر بازار فیلم چین توانست ماهانه حدود 90درصد ظرفیت فروش خود را کسب کند. در سال2019 و در همین ایام که خبری از کرونا نبود هم سینماهای چین همین مقدار برداشت داشتند اما سهم هالیوود از برداشت خوب چینی‌ها در ماه‌های گذشته بسیار کم بوده و باید از بلاک‌باسترهای آمریکایی به‌عنوان غایت اصلی این جشن اسم برد. اهل‌فن با اشاره به سود 304میلیون دلاری محصولات هالیوودی در سینماهای چین به این موضوع جالب اشاره می‌کنند که آمریکایی‌ها فقط 10درصد جدول گیشه نمایش چین را در اختیار خود داشته‌اند. سال2019 این رقم نزدیک به 30درصد بود. البته ناظران می‌گویند همین رقم 30 درصدی سال 2019 هم خودش یک افت تاریخی برای هالیوود بوده است.فیلم‌های آمریکایی در سال قبل از 2019، باز هم وضعیت بسیار بهتری در گیشه نمایش چین داشتند.
2 نگاه و 2 نظریه
در خود صنعت سینمای چین دو نگاه و نظریه دراین‌باره وجود دارد که چرا محصولات هالیوودی نتوانست در سال 2020 هیجان و شوکی در جدول گیشه نمایش چین به وجود بیاورد. نگاه خوشبینانه عقیده دارد عدم موفقیت محصولات هالیوودی بیشتر به دلیل ضعیف بودن محتوا و ساخت آنها بوده است و بیشتر فیلم‌های مهم و جنجالی در سال جدید میلادی روانه پرده سینماها می‌شوند. به گفته منابع رسمی، در سال 2020 فقط 18 فیلم پرسروصدای هالیوودی در چین اکران عمومی شد. این در حالی است که قبل از این سالانه و به‌طور متوسط، حداقل 40 فیلم مهم در این کشور آسیایی رنگ پرده را به خود می‌دیدند. بااین‌حال، فیلم‌های مهمی چون «مولان» و «واندروومن2» هم که در سال 2020 در چین اکران عمومی شدند، شکست تجاری سختی خوردند و موفقیتی در گیشه نمایش نداشتند. منتقدان چینی هم که مثل تماشاگران بومی این فیلم‌ها را نپسندیده بودند، نقدهای منفی زیادی برایشان نوشتند.البته ناظران به موضوع بازاریابی فیلم‌ها هم اشاره کرده و می‌گویند محصولات هالیوودی در آخرین لحظات، زمان اکران عمومی‌شان را پیدا کردند و فرصت چندانی برای تبلیغات نداشته‌اند. جیمز لی از بازاریابان سینمایی می‌گوید تبلیغات برای فیلم‌های آمریکایی بسیار کم و محدود بوده و این موضوع ضربه بزرگی به نوع اکران و وضعیت فروش آنها زده است. نظریه‌پردازان خوشبین امیدوارند کمپانی‌های بزرگ فیلمسازی خیلی زود با تولیدات بزرگشان به بازار چین برگردند و اکران عمومی محصولاتی چون «بلک ویدو/ بیوه سیاه»، «مکانی ساکت2»، «زمانی برای مردن نیست» و «گودزیلا علیه کونگ»، وضعیت را به شکل قبلی و اولیه‌اش برگرداند.
به‌دنبال چیزهای دیگر
اما تحلیلگرانی که بدبین هستند به موضوع تغییرات اجتماعی و سیاسی اشاره کرده و عقیده دارند وضعیت و اوضاع از نظر فرهنگی و بومی تغییرات بسیار زیادی کرده و حالا تماشاگران چینی به‌دنبال چیزهای دیگری هستند. جنگ اقتصادی بین چین و آمریکا که در دوران ریاست جمهوری ترامپ بسیار تشدید شد و رشد ملی‌گرایی در هر دو کشور به‌عنوان عاملانی شناخته و معرفی می‌شوند که کار نمایش عمومی موفقیت‌آمیز فیلم‌های هالیوودی در چین را بغرنج کرده و زیر علامت سؤال می‌برد. این دسته از تحلیلگران با توجه به موفقیت زمامداران چینی در مهار کرونا (و همزمان با آن، ناتوانی دنیای غرب در مواجهه با این معضل) صحبت از اعتمادبه‌نفس همگانی و ملی در داخل چین می‌کنند. بر این اساس، علاقه مردم چین (که تماشاگران محصولات سینمایی هم جزو آنها هستند) به محصولات خارجی کمتر شده و آنها بیشتر به‌دنبال محصولاتی بومی هستند که به زبان محلی صحبت می‌کنند. استقبال کلان از تولیدات داخلی در ماه‌های اخیر، تاییدی بر این نظریه به‌حساب می‌آید. طی دو فصل گذشته محصولات چینی فروش‌هایی چندبرابر بلاک‌باسترهای هالیوودی داشته‌اند./ هالیوود ریپورتر
حرف اول و آخر
تمام تحلیلگران اقتصادی سینمایی در جهان می‌گویند چین هم‌اکنون حرف اول را در صنعت سینمای دنیا می‌زند و پرقدرت‌ترین جدول گیشه نمایش فیلم را در اختیار دارد. درحالی‌که کرونا بسیاری از سالن‌های نمایش را در خاک آمریکا بسته و فیلم‌های بلاک باستر و پرسروصدا مدام زمان اکران عمومی‌شان را به عقب می‌اندازند، جدول گیشه نمایش سینماهای این کشور سرد و ساکت است. حتی چند فیلم مهم و معروفی هم که در آمریکا اکران عمومی شد (تنت، کرودها2 و واندروومن2) نتوانستند هیجان و تب‌وتابی در این جدول ایجاد کنند. در شرایط سردی جدول گیشه نمایش سینماهای آمریکا، چینی‌ها محصولات مهم و پرسروصدای‌شان را روانه پرده سینماها می‌کنند و شاهد موفقیت بالای مالی و انتقادی آنها هستند. انگار که کرونا مشکلی برای صنعت سینمای چین به وجود نیاورده و هنرمندان بقیه کشورهای جهان با معضل مهلکی به‌نام کووید- 19 دست‌وپنجه نرم نمی‌کنند.
حالا و با توجه به وضعیت موجود، این پرسش مطرح‌شده که آیا محصولات هالیوودی در سال 2012 و بعد از مهار کرونا می‌تواند دوباره در سینماهای چین یکه‌تازی کند و حرف اول را بزند؟ جواب اکثر تحلیلگران سینمایی به این پرسش منفی است. به اعتقاد آنها، هالیوودنشینان برای بازگشت به جایگاهی که تا قبل از شیوع کرونا در چین داشتند، با دشواری‌های بسیار زیادی روبه‌رو و همراه هستند. جدول گیشه نمایش چین در سال 2020 شاهد فروش موفق سه میلیارد دلاری بلیت سینما بود. این موفقیت در شرایطی نصیب چین شده که بیماری کرونا، زندگی و فعالیت‌های اقتصادی را در تمام رشته‌ها و زمینه‌ها متوقف و زمینگیر کرده بود. البته چین هم در اولین فصل سال 2020 لطمات زیادی از کرونا خورد و فروش بلیت سینمای آن در مقایسه با همین ایام در سال 2019، حدود 70درصد کاهش یافت. فقط اواسط ماه آگوست بود که چینی‌ها توانستند کرونا را مهار کنند و صنوف مختلف فعالیت‌هایشان را دوباره از سر گرفتند. سینماهای چین هم با یک ظرفیت 70درصدی بازگشایی شدند. استقبال از محصولات سینمایی در ماه‌های بعد به‌قدری خوب بود که جبران کم‌کاری دوران قبل از خود را کرد. درام جنگی و میهن پرستانه «هشتصد» توانست بیش از 450میلیون دلارفروش کند که بالاترین رقم فروش یک فیلم در سطح جهانی طی سال گذشته میلادی به شمار می‌آید.
تحلیلگران اقتصادی به این نکته مهم اشاره می‌کنند که تا ماه دسامبر بازار فیلم چین توانست ماهانه حدود 90درصد ظرفیت فروش خود را کسب کند. در سال2019 و در همین ایام که خبری از کرونا نبود هم سینماهای چین همین مقدار برداشت داشتند اما سهم هالیوود از برداشت خوب چینی‌ها در ماه‌های گذشته بسیار کم بوده و باید از بلاک‌باسترهای آمریکایی به‌عنوان غایت اصلی این جشن اسم برد. اهل‌فن با اشاره به سود 304میلیون دلاری محصولات هالیوودی در سینماهای چین به این موضوع جالب اشاره می‌کنند که آمریکایی‌ها فقط 10درصد جدول گیشه نمایش چین را در اختیار خود داشته‌اند. سال2019 این رقم نزدیک به 30درصد بود. البته ناظران می‌گویند همین رقم 30 درصدی سال 2019 هم خودش یک افت تاریخی برای هالیوود بوده است.فیلم‌های آمریکایی در سال قبل از 2019، باز هم وضعیت بسیار بهتری در گیشه نمایش چین داشتند.
2 نگاه و 2 نظریه
در خود صنعت سینمای چین دو نگاه و نظریه دراین‌باره وجود دارد که چرا محصولات هالیوودی نتوانست در سال 2020 هیجان و شوکی در جدول گیشه نمایش چین به وجود بیاورد. نگاه خوشبینانه عقیده دارد عدم موفقیت محصولات هالیوودی بیشتر به دلیل ضعیف بودن محتوا و ساخت آنها بوده است و بیشتر فیلم‌های مهم و جنجالی در سال جدید میلادی روانه پرده سینماها می‌شوند. به گفته منابع رسمی، در سال 2020 فقط 18 فیلم پرسروصدای هالیوودی در چین اکران عمومی شد. این در حالی است که قبل از این سالانه و به‌طور متوسط، حداقل 40 فیلم مهم در این کشور آسیایی رنگ پرده را به خود می‌دیدند. بااین‌حال، فیلم‌های مهمی چون «مولان» و «واندروومن2» هم که در سال 2020 در چین اکران عمومی شدند، شکست تجاری سختی خوردند و موفقیتی در گیشه نمایش نداشتند. منتقدان چینی هم که مثل تماشاگران بومی این فیلم‌ها را نپسندیده بودند، نقدهای منفی زیادی برایشان نوشتند.البته ناظران به موضوع بازاریابی فیلم‌ها هم اشاره کرده و می‌گویند محصولات هالیوودی در آخرین لحظات، زمان اکران عمومی‌شان را پیدا کردند و فرصت چندانی برای تبلیغات نداشته‌اند. جیمز لی از بازاریابان سینمایی می‌گوید تبلیغات برای فیلم‌های آمریکایی بسیار کم و محدود بوده و این موضوع ضربه بزرگی به نوع اکران و وضعیت فروش آنها زده است. نظریه‌پردازان خوشبین امیدوارند کمپانی‌های بزرگ فیلمسازی خیلی زود با تولیدات بزرگشان به بازار چین برگردند و اکران عمومی محصولاتی چون «بلک ویدو/ بیوه سیاه»، «مکانی ساکت2»، «زمانی برای مردن نیست» و «گودزیلا علیه کونگ»، وضعیت را به شکل قبلی و اولیه‌اش برگرداند.
به‌دنبال چیزهای دیگر
اما تحلیلگرانی که بدبین هستند به موضوع تغییرات اجتماعی و سیاسی اشاره کرده و عقیده دارند وضعیت و اوضاع از نظر فرهنگی و بومی تغییرات بسیار زیادی کرده و حالا تماشاگران چینی به‌دنبال چیزهای دیگری هستند. جنگ اقتصادی بین چین و آمریکا که در دوران ریاست جمهوری ترامپ بسیار تشدید شد و رشد ملی‌گرایی در هر دو کشور به‌عنوان عاملانی شناخته و معرفی می‌شوند که کار نمایش عمومی موفقیت‌آمیز فیلم‌های هالیوودی در چین را بغرنج کرده و زیر علامت سؤال می‌برد. این دسته از تحلیلگران با توجه به موفقیت زمامداران چینی در مهار کرونا (و همزمان با آن، ناتوانی دنیای غرب در مواجهه با این معضل) صحبت از اعتمادبه‌نفس همگانی و ملی در داخل چین می‌کنند. بر این اساس، علاقه مردم چین (که تماشاگران محصولات سینمایی هم جزو آنها هستند) به محصولات خارجی کمتر شده و آنها بیشتر به‌دنبال محصولاتی بومی هستند که به زبان محلی صحبت می‌کنند. استقبال کلان از تولیدات داخلی در ماه‌های اخیر، تاییدی بر این نظریه به‌حساب می‌آید. طی دو فصل گذشته محصولات چینی فروش‌هایی چندبرابر بلاک‌باسترهای هالیوودی داشته‌اند./ هالیوود ریپورتر
