كالاهای فرهنگی در جاده ابریشم ایران

اختتامیه چهارمین جشنواره جایزه «فیروزه» برگزار شد

كالاهای فرهنگی در جاده ابریشم ایران

جشنواره جایزه فیروزه از رویدادهایی است كه با محوریت كالا‌های فرهنگی در جهت حمایت از تولید ملی به همت معاونت فرهنگی وزارت ارشاد شكل گرفت و امسال چهارمین دوره آن برگزار شد. كالا و پژوهش دو بخش كلی این جشنواره هستند و شركت‌كنندگان آن امسال آثار خود را در چهار بخش جزئی پژوهش‌های فرهنگی شامل پایان‌نامه، رساله، مقاله، كتاب و...،‌ ایده‌های استارت‌آپی فرهنگی و اجتماعی، صنایع خلاق فرهنگی مثل بازی رایانه‌ای، صنایع دستی، نشر، نوشت‌افزار، اسباب‌بازی و سرگرمی، هدایای فرهنگی و هنرهای سنتی كاربردی و كالاهای فرهنگی‌محور خانواده ارائه دادند. اختتامیه این جشنواره كه در بوستان گفت‌وگو برپا شده بود، روز گذشته با حضور برگزیدگان آن و صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محسن جوادی معاون فرهنگی وزرات ارشاد، علی فریدونی مدیر كل مجامع، تشكل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی و دبیر جایزه فیروزه، غلام‌رضا دیزجی رئیس انجمن تولیدكنندگان اسباب‌بازی، مجید قادری رئیس دپارتمان اسباب‌بازی‌های علمی و خلاق و... برگزار شد.

در ابتدا معاون فرهنگی ارشاد درباره شكل‌گیری این جشنواره گفت: جایزه فیروزه از فعالیت‌هایی است كه توسط شخص وزیر تأسیس شد و امیدواریم با ادامه آن، روز به روز با درخت تنومندتری روبه‌رو شویم كه بركاتش هرچه بیشتر این سرزمین را فرابگیرد. جایزه فیروزه از ابتدا هم با همین هدف یعنی تشویق فعالان فرهنگی، تولیدكنندگان آثار این عرصه و جذب ایده‌های نو و كاربردی 
شكل گرفت.
جوادی ادامه داد: در كشور ما سال‌هاست كه می‌خواهیم فرهنگ را اقتصادی كنیم، كاری كه سخت است البته نه به آن اندازه كه بخواهیم اقتصاد را فرهنگی كنیم، به همین دلیل این جشنواره با رویكردی كه دارد در تلاش است تا قدمی در این زمینه بردارد. كشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی و ظرفیت‌های قومی كه دارد، می‌تواند به بازاری بین المللی برای كالاهای فرهنگی تبدیل شود و به تنوع و تكثر در حوزه كالا‌های فرهنگی فكر كند.
​​​​​​​
 رصد و ارتباط با جایزه فیروزه 
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم از چهلمین سالگرد انقلاب و سالی گفت كه به نام حمایت از كالای ایرانی نامگذاری شده است. سالی كه لزوم پرداخت به كالای ایرانی را كاملا آشكار بیان می‌كند.
او می‌گوید: دو تفسیر می‌توان از كالای ایرانی داشت، یكی كالایی كه افراد داخل ایران تولید می‌كنند چون از یك طرف با استقلال كشور و از طرف دیگر با اقتصاد و امنیت ملی در ارتباط است از این رو اهمیت دارد. اما یك كالای ایرانی دیگر نیز وجود دارد كه با روح ایرانی تولید می‌شود.
صالحی با بیان این‌كه روح ایرانی در هزاران ساله تاریخی كشور یك روح ممتد و مستمری است كه گسست‌هایی داشته است، افزود: یك روح ایرانی ممتد در طول تاریخ داریم كه در كالای ایرانی خود را نشان داده است. صالحی ادامه داد كه روح ایرانی تركیبی از اتقان و اصالت با ظرافت است. تركیب دیگر در روح ایرانی، تركیب مادیت و معنویت است كه این تركیب ماده و معنا روح ایرانی را می‌سازد و این روح در طول تاریخ در كالاهای ایرانی جریان داشته است.
او روح ایرانی را تركیبی از سنت و نوآوری می‌داند كه در طول تاریخ همواره با هم همراه بودند و در طی آن همین روح همیشه به طبیعت احترام گذاشته است، به طوری كه اگر جغرافیا و اقلیم با روح ایرانی همراه نباشد رویكرد ایرانی بودن ندارد. هیچ كالایی نیست كه نسبتی با فرهنگ نداشته باشد و اگر از حمایت كالاهای ایرانی صحبت می‌كنیم كالاهای فرهنگی ایرانی جایگاه خاص‌تری دارد.
صالحی‌امیری اضافه كرد: كالاهای فرهنگی فرصت ارتباطی ما را با جهان ایجاد می‌كند و جاده ابریشم ایران بر مسیر كالاهای فرهنگی قرار داشته است و خواهد داشت. «جایزه فیروزه» و اتفاقاتی از این دست هم چند مسیر را دنبال می‌كند كه یكی از آنها رصد و پایش است. و دوم فرصت ارتباط و تبادل مولدان با یكدیگر و گروه‌های مرتبط با مولدان است. در این جلسات و اهدای جوایز، دغدغه‌ها مطرح و فرصت‌هایی برای زمینه‌های حمایتی ایجاد می‌شود كه ما را به رفع این دغدغه‌ها نزدیك می‌كند. او از مشاغل فرهنگی و لزوم پرداخت به آن هم گفت و تاكید كرد حوزه مشاغل فرهنگی، جای مناسبی در مشاغل نداشته است و اگر جریان فرهنگی شغل‌آفرین به رسمیت شناخته شود، اهمیت آن بیش از گذشته مورد توجه قرار می‌گیرد.
سیدعباس صالحی با بیان تفاسیری از كالای ایرانی گفت: كالای ایرانی با دو تفسیر برداشت می‌شود؛ در تفسیر عام كالایی كه در ایران تولید می‌شود، حمایت از این بخش بسیار مهم است زیرا از یك سو با اشتغال مرتبط است و از سوی دیگر رونق اقتصادی را ایجاد می‌كند و در آمد ملی را بالا می‌برد. استفاده از كالای ایرانی امنیت ملی را افزایش می‌دهد و از این رو حمایت از آن بسیار مهم است.
صالحی یادآور شد: به تفسیر دیگر كالای ایرانی با روح ایرانی خلق می‌شود؛ اعتقاد ما براین است كه روح ایرانی در طول تاریخ هزاران ساله، ممتد بوده است، این روح خود را در كالاهای ایرانی هم نشان داده و در واقع روح ایرانی تركیبی از لطافت و ظرافت به همراه صلابت است. 

 تلاش برای ایجاد ارتباط بیشتر
اما پرداخت به بخش پژوهش و اضافه شدن بخش استارت‌آپ‌ها هم از مواردی بود كه فریدونی، دبیر این رویداد در صحبت‌هایش در بخش دیگری از این برنامه به آن اشاره كرد؛ او بعد هم سراغ آمار شركت كنندگان در این رویداد رفت. طبق صحبت‌های او در حوزه اسباب‌بازی ۱۷۰۰ اثر به دبیرخانه «جایزه فیروزه» ارسال شد و ۲۰۰ اثر به مرحله داوری نهایی رسید. در حوزه نوشت افزار ۲۶۰۰ اثر و هدایای فرهنگی ۲۵۰۰ اثر برای این جایزه ارسال شد كه در این حوزه‌ها هم ۲۰۰ اثر به مرحله داوری نهایی رسیدند. علاوه بر این‌ها در حوزه كتاب و اسباب‌بازی مرتبط با كالای فرهنگی ۹۵ اثر، در حوزه كالا‌های فرهنگ محور خانواده ۱۲۰۰ اثر و در بخش پایان‌نامه ۵۷۰ اثر به دبیرخانه  جایزه فیروزه ارسال شد كه ۲۰۶ پایان‌نامه برای داوری انتخاب شدند. در این میان از بین ۲۰۳ مقاله در نهایت 60 مقاله داوری شدند و ۵۰ استارت‌آپ هم به مرحله بعدی در داوری هارسیدند.
فریدونی در قسمت دیگری از صحبت‌هایش از نقش مهم صنف اسباب بازی‌ها به عنوان همراه در این مسیر گفت. او این جایزه را جزو گام‌های اولیه‌ای خواند كه برای ارتباط با بخش‌های مختلف از دولتی تا اصناف، برداشته‌اند تا بتوانند فضای گفتمان‌سازی را در حوزه كالاهای فرهنگی توسعه دهند. او خاطرنشان كرد: یكی از سرفصل‌های برنامه‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صادرات كالاهای فرهنگی به خارج از كشور است. از این رو در قالب بخش پژوهش جایزه فیروزه و با بهره‌گیری از نظرات تولیدكنندگان و نیز كارشناسان و متخصصان این حوزه در حال بررسی و آماده سازی مقدمات تحقق این امر هستیم. وی خاطرنشان كرد: یكی از برنامه‌های معاونت امور فرهنگی حمایت از فناوری‌های فرهنگی و ایده‌های خلاقانه فرهنگ محور است كه امیدواریم در قالب بخش پژوهش جایزه فیروزه، ظرفیت‌ها و استعدادهای این حوزه را شناسایی كنیم تا حمایت‌های لازم از آنان به عمل آید.

 اقتدار در اقتصاد با كالاهای فرهنگی
سجادی نیری دبیر ستاد نرم افزار‌های نرم و هویت ساز هم در صحبت‌هایی از اهمیت صنایع خلاق فرهنگی برای ایجاد جنبه‌های اقتصادی مقتدرانه‌ گفت، موضوعی كه می‌تواند به اقتصاد كشور ما كمك كند. او می‌گوید: سال 2013 ارزش صنایع خلاق در دنیا ۲۲۵۰ میلیارد بوده و باید سهم صنایع ما طبق جمعیت ۲۰ میلیارد باشد اما هنوز به نقطه‌ای كه باید با توجه به بزرگی و وسعت كشورمان نرسیده‌ایم. با این حال تلاشمان این است كه توسعه زیست‌بوم فناوری‌های خلاق را برای حمایت از استارت‌آپ‌های فرهنگی در برنامه داشته باشیم.