پاسخهای عجیب دستگاههای مسؤول نسبت به ماجرای بوی نامطبوع در تهران
بوی ماستمالی میآید
عجیب باشد یا نه هنوز عامل انتشار بوی نامطبوعی كه چهارشنبه در سطح شهر تهران منتشر شد مشخص نشده است! هرچند برخی رسانهها ادعا كردند بوی نامطبوع تهران زیر سر ساختمان پلاسكو بوده، اما مدیركل محیطزیست استان تهران و رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهرتهران در گفتوگو با ما این ماجرا را تكذیب كردند تا همچنان ماجرای این بو مرموز باقی بماند و مدیران در ردیابی آن عاجز. به همین دلیل تا امروز دوشنبه که بیش از صد ساعت از انتشار بو گذشته است، ارگانها و دستگاههای مختلف پایتخت بسیج شدند، جلسه تشكیل دادند، بررسی كردند و احتمالا منتظر شدند بالاخره یك نهاد انتشار بو را بهعهده بگیرد كه نگرفت و درنهایت نتیجه همه این بحثها و بررسیها و جلسهها شد یك جمله: «منشأ بو مشخص نیست!» و اظهار نظر ناامیدكننده برخی مسؤولان كه ادعا میكنند ماجرا از شرایط بحران خارج شده و بهتر است دستگاهی كه دراین خصوص كوتاهی كرده خودش لب به اعتراف بگشاید.
بحران بو تمام شد!
بوی بیصاحب تهران با اینكه در سه روز اول، مدیریت بحران شهر تهران را هم به چالش كشید، اما در حال حاضر برای این سازمان موضوعی تمام شده است. این جمله را ما از زبان احمد صادقی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران میشنویم. آن هم وقتی كه به ما میگوید این بو دیگر از حوزه بحران خارج شده است و خطری از این جانب تهران را تهدید نمیكند و ما قطعا اعلام میكنیم دیگر بحرانی از این بابت وجود ندارد.
صادقی برای ادعایش شاهد هم میآورد و میگوید: عامل بحران زا از نظر ما یكسری خصوصیات دارد مثلا مراجعه به اورژانس كه ما از این بابت حتی یك نفر هم مراجعه به اورژانس نداشتیم و موضوع بو دیگر بحرانی نیست. رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران البته به ما توضیح میدهد مسؤولیت رسیدگی به این موضوع را از سازمان مدیریت بحران گرفتهاند و ما باید از محیطزیست استان تهران پیگیر بقیه ماجرا باشیم.
ماجرای بو از نظر محیط زیست
منتفی است
به این ترتیب پایان مكالمه ما با سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران همراه میشود با تماسی با مدیركل محیطزیست استان تهران با كیومرث كلانتری، یكی از مسؤولانی كه از همان چهارشنبه بودار تهران، بارها درباره منشا این بو با خبرنگارها صحبت كرده است.
كلانتری البته قبول نمیكند رسیدگی به بوی تهران به این سازمان سپرده شده و میگوید سازمان مدیریت بحران همچنان باید درباره بحرانی بودن یا نبودن این قضیه خودش اطلاع رسانی كند.
مدیر كل محیطزیست استان تهران در ادامه به ما میگوید: دررابطه با این بو همه بررسیها انجام شد، همه احتمالات و خطوط اثرگذاری كه میتوانستند مورد بررسی قرار بگیرد، مثل پسماند، فاضلاب، آتش نشانی، شركت گاز و بخشهای مختلف دیگر بررسی شد، ولی هیچ دستگاهی نتوانست منشا مشخص و مستندی را معرفی كند و نهایتا ما تا این لحظه به یك كانون مشخصی برای انتشار بو دسترسی پیدا نكردیم.
كلانتری البته اظهار امیدواری میكند در روزهای آتی، آن بخش و ارگانی كه مسؤول این اتفاق بوده، خودش شهامتش را پیدا كند و بگوید ماجرا از چه قرار بوده و مسؤولیت این بو را بهعهده بگیرد و البته بابت این اتفاق عذرخواهی هم بكند.
با تمام این تفاسیر از نظر این مقام مسؤول هم كه بر مسند محیط زیست استان تهران نشسته است، قضیه بویی كه چند ساعتی در جو بعضی مناطق شهر تهران منتشر شد، حداقل از نظر محیط زیست منتفی است و قابلیت پیگیری جدیدی ندارد، مگر اینكه دوباره تكرار شود. چرایش را كه میپرسیم كلانتری میگوید: این بو فقط چندساعت در تهران متصاعد شد و بعد هم از بین رفت و الان هم هیچ آثاری از آن در دسترس نیست كه ببینیم چه كانونی داشته و میشود روی آن كار كارشناسی كرد یانه؟!
مركاپتان؛ مركاپتانی كه میگویند چیست؟!
با این حال قویترین احتمال از نظر مدیر كل محیط زیست استان تهران، ماده مركاپتان است. كلانتری با اشاره به این موضوع میگوید: با اینكه شركت گاز این موضوع را تكذیب كرد اما این گمانه زنی وجود دارد كه این بو مربوط به همان ماده مركاپتان باشد و به صورت سهوی توسط خود شركت گاز یا یكی از پیمانكارهایش در فضا منتشر شده باشد. او البته توضیح میدهد با اینكه هیچ مدرك مستندی درباره این احتمال وجود ندارد، اما بوی بد چهارشنبه تهران، شباهت زیادی به بوی ماده مركاپتان داشته است. مركاپتانی كه كلانتری از آن نام میبرد، مقصر جدیدی نیست، یك بار دیگر هم در همان روز ابتدایی حادثه ما اسمش را از زبان استاندار تهران شنیده بودیم، آن هم وقتی كه انوشیروان محسنی بندپی گفته بود، منبع بوی نامطبوع تهران احتمالا ریختن «مركاپتان»ها به صورت عمد یا سهو در مكانی بوده است.
ما برای اینكه این مقصر احتمالی بوی بد تهران را بهتر بشناسیم، پای حرفهای علی اصغر انصافی، استاد شیمی و معاون پژوهشی دانشكده شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان نشسته و این استاد دانشگاه به ما گفت: گاز مركاپتان یك تركیب گوگرد دار و بوزاست كه مسلما برای سلامت مضر است.
او توضیح میدهد: گاز مركاپتان را به گاز طبیعی متان اضافه میكنند تا اگر مثلا در خانهها گاز نشتی داشته باشد از این بو خانوادهها متوجه بشوند كه گاز در حال انتشار است، چون گاز شهری خودش بیبو است، بنابراین این گاز فقط توسط خود پالایشگاهها به گاز شهری اضافه میشود.
انصافی هم با اشاره به گمانه زنیهای مطرح شده درباره عامل انتشار بو در سطح تهران میگوید: اگر این بو مربوط به مركاپتان بوده باشد، اگر بخواهد در وسعت شهر تهران منتشر شود، قطعا بالای 20PPM بوده و این یعنی گاز میتواند از دو سه جا در سطح شهر نشتی داشته باشد و مسؤولان گاز از نشتیاش خبر نداشته باشند.
موضوع بو در كمیسیون سلامت
عجیب باشد یا نه عامل انتشار بوی تهران فعلا مرموز مانده و قرار نیست خودی نشان بدهد و با این حال برای مسؤولان شهری تهران قضیه این بو با تمام این اما و اگرها منتفی شده و حالا كه چند روز از این حادثه گذشته، دیگر كسی علاقه ندارد درباره آن صحبت كند، مثل رئیس شورای شهر تهران كه دیروز درباره همین بوی نامطبوع به خبرنگارها گفت: من مایل نیستم كه درباره بو صحبت كنم، چرا كه همه پراكنده در مورد این بو صحبت كردند و حتی لطیفه و جُكهایی ساخته شد و حرفهایمان نباید جُكی شود و اجازه دهید از آنجا كه موضوع حساسی است به جمعبندی علمی برسیم.
محسن هاشمی البته این جواب را در پاسخ به این سوال كه روز شنبه، جلسهای در وزارت راه و شهرسازی برگزار شده و در آن سخنانی در مورد اینكه این بو هشداری برای زلزله تهران است مطرح شده، داد. هاشمی در ادامه گفت كه قرار است رئیس كمیسیون سلامت شورا یعنی زهرا صدراعظم نوری، اظهار نظرها را جمعبندی و گزارشی در این خصوص تهیه كند.
اینطور كه از شواهد پیداست، مردم تهران هم باید مثل مسؤولان مختلف شهر، قضیه بوی نامطبوع شهر را تا اطلاع ثانوی یعنی شاید تكرار مجددش، به حال خودش رها كنند، چراكه پرونده این بو برای خیلیها بسته شده است، حتی اگر نگرانیها و گمانهزنیها از ماجرای زلزله و آتشفشان همچنان برای خیلیها پابرجا باشد.