خرج‌های زیاد شب عید معمولا باعث بی‌پولی در فروردین می‌شود چه کار کنیم که در این ماه با مشکل مواجه نشویم؟
مدیریت جیب در نوروز
دوباره یك نوروز دیگر از راه رسید. تعطیلات، دیدوبازدید، سفر و خرید دم عید و ... از رفتارهای سنجاق شده همیشگی به این نوروزها و عیدها و تعطیلات آغازین سال هستند، اما امسال با توجه به تورم بالا، بسیاری از مردم به‌جای این‌كه خودشان را برای یك استراحت جانانه و سفرهای خوب و خوش و دیدوبازدید فك و فامیل و تماشای فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی و كارهایی ازاین نوع آماده كنند، مدام ماشین حساب به دست، دارند حساب‌وكتاب می‌كنند كه در وهله اول چطور به سیزدهم عید و در وهله دوم چطور به آخر فروردین برسند. بالاخره با چنین شرایطی، به نظر می‌رسد كه عقل سلیم، همین رفتار را هم توصیه می‌كند، اما چه باید كرد تا به‌سلامت، بودجه خانواده را به سیزدهم و سی و یكم فروردین‌ماه برسانیم؟
بد نیست در ابتدا، شناخت دقیقی از وضعیت نوروز امسال داشته باشیم. قیمت شیرینی‌هایی كه می‌خواهید در پذیرایی‌ها استفاده كنید، از 66 تا
73 درصد رشد داشته است؛ یعنی به قیمتی معادل 15 تا 26 هزار تومان رسیده. تازه این قیمت برای شیرینی‌های عادی و معمولی كیك‌یزدی و خامه‌ای و شیرینی تر و زبان و ... است. اتفاق بد در حوزه خشكبار افتاده كه افزایشی مابین 33 تا 345 درصد را تجربه كرده كه بیشترین افزایش برای پسته بوده كه بالای 225 هزار تومان قیمت دارد؛ كه البته نوع مرغوب آن قیمت نجومی‌تر هم پیدا كرده. ماجرای میوه و پوشاك و ... هم كه روشن است و نیازی به قطار كردن آمار ندارد. پس به این ترتیب، اگر هزینه‌های صرف شده برای نوروز را شامل سفره هفت‌سین و خشكبار و آجیل و شیرینی و چایی و میوه بدانیم، باید بودجه خودتان را نسبت به سال گذشته، دو، سه برابر ببندید یا این‌كه راهكارهایی داشته باشید كه یك پذیرایی مدیریت‌شده را تجربه كنید.
این ماجرای تكراری تكراری تكراری
بزرگ‌ترین و بهترین و تنها پیشنهادی كه شاید بتوان در این زمینه مطرح كرد، بودجه‌بندی و پایبندی به آن است. شاید از این توصیه خسته شده باشید؛ مشكلی نیست. شما هرروز صبح مسواك می‌زنید و سر و صورت‌تان را می‌شویید، هر روز یا یك روز در میان دوش گرفته و استحمام می‌كنید، هر روز غذا می‌خورید و هر روز ورزش می‌كنید و ... . آیا این كارها، چون تكراری هستند، باید بد و خسته‌كننده باشند؟ بودجه‌بندی هم درست مثل مسواك زدن و ورزش و استحمام است و هرروز باید انجام بدهیم؛ حتی اگر به تكرار هم برسد و البته در روزهای خاصی مثل نوروز باید توجه بیشتری به آن داشته باشیم. مردم یا بودجه‌بندی نمی‌كنند و با آن بیگانه‌اند یا وقتی آن را تدارك می‌بینند همه هزینه‌ها را دست‌بالا می‌گیرند یا وقتی بودجه‌شان را تدارك دیدند، با كوچك‌ترین فشاری از ناحیه فرزندان و خانواده، پایبندی خودشان را زیر سؤال می‌برند. باید به این بودجه‌بندی‌تان سخت پایبند بمانید؛ چرا كه آخر ماه فروردین كم خواهید آورد. به قول معروف، شما باید مراقب هزینه‌های جزئی باشید، وگرنه هزینه‌های كلی خودشان مراقب خودشان هستند.
تركیبی كه باید ارزان تمام بشود
برویم سر اصل قضیه. چه‌كار باید كرد؟ اصلی‌ترین موضوع، آجیل و خشكبار است. یادش به‌خیر، زمانی كه همه چیز ارزان بود، گردو و پسته و مغز‌ها، بیشترین بخش آجیل‌ها را تشكیل می‌دادند. به محض گران‌تر شدن این اقلام، كم‌كم از درصد حضور مغز‌ها و گردو و پسته در سفره‌های پذیرایی نوروز كاسته شد. این البته روش خوبی است؛ بالاخره همه درك می‌كنند كه چرا چنین اتفاقی افتاده. طبیعی‌ترین اتفاق، استفاده از آجیل و خشكبار مخلوط است كه درصد بیشترش را اقلام ارزان‌تر تشكیل بدهند.
از سوی دیگر، استفاده فراوان از تخمه‌ها نیز كارساز است؛ هم قیمت كمتری دارد و هم مهمان‌ها را سرگرم‌تر می‌كند. ضمن این‌كه ظروف پذیرایی را باید كوچك‌تر در نظر بگیرید.
عیدی‌های مدیریت شده
خوان بعدی كه در روزهای عید باید از آن عبور كنید، عیدی دادن است. بیشتر عیدی‌ها البته به بچه‌ها داده می‌شود.
توصیه می‌شود به جای عیدی نقد دادن و عیدی نقد گرفتن از آشنایان درجه یك خود، با هم این قضیه را حل‌وفصل كنید كه نه پولی بدهید و نه پول بگیرید؛ به قول معروف انگار كه نه خانی آمده و نه خانی رفته. برای فامیل‌های دورتر هم اگر چاره‌ای نیست كه به قاعده گذشته عمل كنید. ولی برای كودكان، سعی كنید از اسكناس‌های سبك‌تر استفاده كنید؛ ولی از پاكت‌های پول خاص و منحصربه‌فرد استفاده كنید تا كم شدن این مبلغ به چشم نیاید. حتی چند تایی عروسك ارزان‌قیمت هم می‌توانید خریداری كرده و به این پاكت‌ها وصل كنید؛ تا هدیه ناقابل شما به‌یادماندنی باشد. حتی می‌توانید از كتاب‌‌های داستان كه ارزان هستند استفاده كنید و یك اسكناس روی جلدشان بچسبانید.
سفرها؛ گران می‌شود، نمی‌شود؟
و اما به بحث شیرین سفر می‌رسیم. نوروز است و سفرهای ماندگارش.
بیشتر مردم حتی ترجیح می‌دهند سه چهار برابر زمان معمول در جاده‌های پرترددی چون چالوس و هراز و تهران- قزوین و تهران-قم و ... بمانند، ولی سفرشان را بروند. البته رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وعده كرده كه سفر در نوروز امسال گران نخواهد شد؛ هرچند كه هزینه‌های حمل‌ونقل از این امر مستثناست.
احتمالا در ادامه صحبت‌های ایشان، هزینه‌های اضافه شده و چند برابر هتل‌ها و اقامتگاه‌ها و اقلام مصرفی و خوراكی در مقاصد گردشگری و ... هم جزو استثنائات قرار خواهد گرفت. بگذریم. البته جناب مونسان اشاره هم كرده : «تلاش كردیم خدمات ارزان به بسته‌های سفر اضافه شود. درحال حاضر یك سفر با خودرو یا وسایل ریلی به اضافه اقامت در بوم‌گردی بسیار ارزان می‌شود و همه اقشار با هر سطح درآمدی می‌توانند از آن استفاده كنند. ضمن این كه با توجه به خدمات‌دهی هتل‌های ۵ ستاره، طیف خوبی از قیمت ایجاد شده كه مردم با طبقات درآمدی مختلف می‌توانند از آنها استفاده كنند.»
شكستن سفر بلندمدت به سفرهای كوتاه‌مدت
پس به توصیه میراث و گردشگری، می‌توان از اقامتگاه‌های بوم‌گردی و وسایل ریلی و خودروهای شخصی و ... استفاده كرد. البته وضعیت حمل‌ونقل ریلی كه مشخص است؛ ولی اگر بتوانید برای گردش خودتان از بلیت‌های این سامانه حمل‌ونقل استفاده كنید كه عالی است. اما در غیر این صورت، با توجه به وضعیت خاص امسال، می‌توانید به‌جای یك سفر بلندمدت، اقدام به خرد كردن این مسافرت بلندمدت به چند مسافرت كوتاه‌مدت كنید. در این حوزه نیز، می‌توانید از سفرهای مشاركتی استفاده كنید؛ یعنی با اقوام و آشنایان و همكاران به این دست سفرها بروید. خورد و خوراك را هم می‌توانید از خانه و منزل تهیه كرده و با خودتان بروید. چادر و زیرانداز و چند قلم دیگر نیز معمولا در همه خانه‌ها وجود دارد یا این‌كه می‌توانید از آشنایان قرض بگیرید. واقعا چه اشكالی دارد صبح راه بیفتید و به اطراف شهر و دیارتان، به یك جای خوش آب‌وهوا بروید و عصرگاهان برگردید؟ دو سه سفر كوتاه‌مدت این‌گونه، می‌تواند كمبود سفر خون شما را تأمین كند. البته همه ما دوست داریم از هتل‌های چند ستاره و جاهای شیك و ... استفاده كنیم؛ ولی به‌هرحال باید شرایط امسال را هم درك كنیم. نكته بعدی هم آن است كه می‌توانید از هفته آخر قبل از تحویل سال استفاده كنید؛ تا هم سفری بسیار ارزان، هم سفری خلوت و هم سفری به یاد ماندنی داشته باشید؛ البته اگر بتوانید مرخصی بگیرید.
آخرین نكته‌های كنكوری نوروز
آخرین نكته‌ها را هم تیتروار می‌گوییم و شما را به روزهای نوروزی می‌سپاریم. حتما در بودجه‌بندی خودتان، به دو هفته پایانی فروردین‌ماه هم توجه داشته باشید. خیلی از خانوارها در این دو هفته واقعا كم می‌آورند و نمی‌توانند هزینه‌ها را تأمین كنند. بابت خرید میوه‌ها نیز از میوه‌های تنظیم‌بازاری می‌توانید استفاده كنید یا این‌كه به صورت اشتراكی، به صورت جعبه‌ای خریداری كنید تا كمی برای‌تان ارزان‌تر تمام شود. یك روش ریسكی هم چنین است كه در روزهای اول و دوم عید، بخشی از دستفروشان و فروشندگان و حتی تولیدی‌ها، می‌خواهند به هر ترتیبی شده اجناس‌شان را به فروش برسانند. این دو روز می‌توانید با قیمت‌هایی طلایی، خریدهایی عالی انجام دهید. استفاده از غذاهای سبك و ارزان‌قیمت در روزهای عید نیز جزو پیشنهادات است؛ واقعا چه لزومی دارد شام و ناهار را با غذاهای سنگین كه نیاز به آشپزی حرفه‌ای دارد برگزار كنیم؟ در ضمن بخشی از دورهمی‌های خانوادگی را می‌توانید در پشت‌بام‌های آپارتمان‌تان برگزار كنید؛ كه نیاز به یك پیك‌نیك و كمی مرغ و گوشت و یك زیرانداز و ... دارد. بابت خریدهای سیزدهم فروردین هم از روزهای قبل به فكر باشید تا گران نخرید.
73 درصد رشد داشته است؛ یعنی به قیمتی معادل 15 تا 26 هزار تومان رسیده. تازه این قیمت برای شیرینی‌های عادی و معمولی كیك‌یزدی و خامه‌ای و شیرینی تر و زبان و ... است. اتفاق بد در حوزه خشكبار افتاده كه افزایشی مابین 33 تا 345 درصد را تجربه كرده كه بیشترین افزایش برای پسته بوده كه بالای 225 هزار تومان قیمت دارد؛ كه البته نوع مرغوب آن قیمت نجومی‌تر هم پیدا كرده. ماجرای میوه و پوشاك و ... هم كه روشن است و نیازی به قطار كردن آمار ندارد. پس به این ترتیب، اگر هزینه‌های صرف شده برای نوروز را شامل سفره هفت‌سین و خشكبار و آجیل و شیرینی و چایی و میوه بدانیم، باید بودجه خودتان را نسبت به سال گذشته، دو، سه برابر ببندید یا این‌كه راهكارهایی داشته باشید كه یك پذیرایی مدیریت‌شده را تجربه كنید.
این ماجرای تكراری تكراری تكراری
بزرگ‌ترین و بهترین و تنها پیشنهادی كه شاید بتوان در این زمینه مطرح كرد، بودجه‌بندی و پایبندی به آن است. شاید از این توصیه خسته شده باشید؛ مشكلی نیست. شما هرروز صبح مسواك می‌زنید و سر و صورت‌تان را می‌شویید، هر روز یا یك روز در میان دوش گرفته و استحمام می‌كنید، هر روز غذا می‌خورید و هر روز ورزش می‌كنید و ... . آیا این كارها، چون تكراری هستند، باید بد و خسته‌كننده باشند؟ بودجه‌بندی هم درست مثل مسواك زدن و ورزش و استحمام است و هرروز باید انجام بدهیم؛ حتی اگر به تكرار هم برسد و البته در روزهای خاصی مثل نوروز باید توجه بیشتری به آن داشته باشیم. مردم یا بودجه‌بندی نمی‌كنند و با آن بیگانه‌اند یا وقتی آن را تدارك می‌بینند همه هزینه‌ها را دست‌بالا می‌گیرند یا وقتی بودجه‌شان را تدارك دیدند، با كوچك‌ترین فشاری از ناحیه فرزندان و خانواده، پایبندی خودشان را زیر سؤال می‌برند. باید به این بودجه‌بندی‌تان سخت پایبند بمانید؛ چرا كه آخر ماه فروردین كم خواهید آورد. به قول معروف، شما باید مراقب هزینه‌های جزئی باشید، وگرنه هزینه‌های كلی خودشان مراقب خودشان هستند.
تركیبی كه باید ارزان تمام بشود
برویم سر اصل قضیه. چه‌كار باید كرد؟ اصلی‌ترین موضوع، آجیل و خشكبار است. یادش به‌خیر، زمانی كه همه چیز ارزان بود، گردو و پسته و مغز‌ها، بیشترین بخش آجیل‌ها را تشكیل می‌دادند. به محض گران‌تر شدن این اقلام، كم‌كم از درصد حضور مغز‌ها و گردو و پسته در سفره‌های پذیرایی نوروز كاسته شد. این البته روش خوبی است؛ بالاخره همه درك می‌كنند كه چرا چنین اتفاقی افتاده. طبیعی‌ترین اتفاق، استفاده از آجیل و خشكبار مخلوط است كه درصد بیشترش را اقلام ارزان‌تر تشكیل بدهند.
از سوی دیگر، استفاده فراوان از تخمه‌ها نیز كارساز است؛ هم قیمت كمتری دارد و هم مهمان‌ها را سرگرم‌تر می‌كند. ضمن این‌كه ظروف پذیرایی را باید كوچك‌تر در نظر بگیرید.
عیدی‌های مدیریت شده
خوان بعدی كه در روزهای عید باید از آن عبور كنید، عیدی دادن است. بیشتر عیدی‌ها البته به بچه‌ها داده می‌شود.
توصیه می‌شود به جای عیدی نقد دادن و عیدی نقد گرفتن از آشنایان درجه یك خود، با هم این قضیه را حل‌وفصل كنید كه نه پولی بدهید و نه پول بگیرید؛ به قول معروف انگار كه نه خانی آمده و نه خانی رفته. برای فامیل‌های دورتر هم اگر چاره‌ای نیست كه به قاعده گذشته عمل كنید. ولی برای كودكان، سعی كنید از اسكناس‌های سبك‌تر استفاده كنید؛ ولی از پاكت‌های پول خاص و منحصربه‌فرد استفاده كنید تا كم شدن این مبلغ به چشم نیاید. حتی چند تایی عروسك ارزان‌قیمت هم می‌توانید خریداری كرده و به این پاكت‌ها وصل كنید؛ تا هدیه ناقابل شما به‌یادماندنی باشد. حتی می‌توانید از كتاب‌‌های داستان كه ارزان هستند استفاده كنید و یك اسكناس روی جلدشان بچسبانید.
سفرها؛ گران می‌شود، نمی‌شود؟
و اما به بحث شیرین سفر می‌رسیم. نوروز است و سفرهای ماندگارش.
بیشتر مردم حتی ترجیح می‌دهند سه چهار برابر زمان معمول در جاده‌های پرترددی چون چالوس و هراز و تهران- قزوین و تهران-قم و ... بمانند، ولی سفرشان را بروند. البته رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وعده كرده كه سفر در نوروز امسال گران نخواهد شد؛ هرچند كه هزینه‌های حمل‌ونقل از این امر مستثناست.
احتمالا در ادامه صحبت‌های ایشان، هزینه‌های اضافه شده و چند برابر هتل‌ها و اقامتگاه‌ها و اقلام مصرفی و خوراكی در مقاصد گردشگری و ... هم جزو استثنائات قرار خواهد گرفت. بگذریم. البته جناب مونسان اشاره هم كرده : «تلاش كردیم خدمات ارزان به بسته‌های سفر اضافه شود. درحال حاضر یك سفر با خودرو یا وسایل ریلی به اضافه اقامت در بوم‌گردی بسیار ارزان می‌شود و همه اقشار با هر سطح درآمدی می‌توانند از آن استفاده كنند. ضمن این كه با توجه به خدمات‌دهی هتل‌های ۵ ستاره، طیف خوبی از قیمت ایجاد شده كه مردم با طبقات درآمدی مختلف می‌توانند از آنها استفاده كنند.»
شكستن سفر بلندمدت به سفرهای كوتاه‌مدت
پس به توصیه میراث و گردشگری، می‌توان از اقامتگاه‌های بوم‌گردی و وسایل ریلی و خودروهای شخصی و ... استفاده كرد. البته وضعیت حمل‌ونقل ریلی كه مشخص است؛ ولی اگر بتوانید برای گردش خودتان از بلیت‌های این سامانه حمل‌ونقل استفاده كنید كه عالی است. اما در غیر این صورت، با توجه به وضعیت خاص امسال، می‌توانید به‌جای یك سفر بلندمدت، اقدام به خرد كردن این مسافرت بلندمدت به چند مسافرت كوتاه‌مدت كنید. در این حوزه نیز، می‌توانید از سفرهای مشاركتی استفاده كنید؛ یعنی با اقوام و آشنایان و همكاران به این دست سفرها بروید. خورد و خوراك را هم می‌توانید از خانه و منزل تهیه كرده و با خودتان بروید. چادر و زیرانداز و چند قلم دیگر نیز معمولا در همه خانه‌ها وجود دارد یا این‌كه می‌توانید از آشنایان قرض بگیرید. واقعا چه اشكالی دارد صبح راه بیفتید و به اطراف شهر و دیارتان، به یك جای خوش آب‌وهوا بروید و عصرگاهان برگردید؟ دو سه سفر كوتاه‌مدت این‌گونه، می‌تواند كمبود سفر خون شما را تأمین كند. البته همه ما دوست داریم از هتل‌های چند ستاره و جاهای شیك و ... استفاده كنیم؛ ولی به‌هرحال باید شرایط امسال را هم درك كنیم. نكته بعدی هم آن است كه می‌توانید از هفته آخر قبل از تحویل سال استفاده كنید؛ تا هم سفری بسیار ارزان، هم سفری خلوت و هم سفری به یاد ماندنی داشته باشید؛ البته اگر بتوانید مرخصی بگیرید.
آخرین نكته‌های كنكوری نوروز
آخرین نكته‌ها را هم تیتروار می‌گوییم و شما را به روزهای نوروزی می‌سپاریم. حتما در بودجه‌بندی خودتان، به دو هفته پایانی فروردین‌ماه هم توجه داشته باشید. خیلی از خانوارها در این دو هفته واقعا كم می‌آورند و نمی‌توانند هزینه‌ها را تأمین كنند. بابت خرید میوه‌ها نیز از میوه‌های تنظیم‌بازاری می‌توانید استفاده كنید یا این‌كه به صورت اشتراكی، به صورت جعبه‌ای خریداری كنید تا كمی برای‌تان ارزان‌تر تمام شود. یك روش ریسكی هم چنین است كه در روزهای اول و دوم عید، بخشی از دستفروشان و فروشندگان و حتی تولیدی‌ها، می‌خواهند به هر ترتیبی شده اجناس‌شان را به فروش برسانند. این دو روز می‌توانید با قیمت‌هایی طلایی، خریدهایی عالی انجام دهید. استفاده از غذاهای سبك و ارزان‌قیمت در روزهای عید نیز جزو پیشنهادات است؛ واقعا چه لزومی دارد شام و ناهار را با غذاهای سنگین كه نیاز به آشپزی حرفه‌ای دارد برگزار كنیم؟ در ضمن بخشی از دورهمی‌های خانوادگی را می‌توانید در پشت‌بام‌های آپارتمان‌تان برگزار كنید؛ كه نیاز به یك پیك‌نیك و كمی مرغ و گوشت و یك زیرانداز و ... دارد. بابت خریدهای سیزدهم فروردین هم از روزهای قبل به فكر باشید تا گران نخرید.
ضمیمه نوجوانه
