پروندهای برای نقشآفرینان پلیس و کارآگــــــــــــــاه در تلویزیون به مناسبت آغاز هفته پلیس
دزدگـــیرهـــــــــــای تلـــــویـــــزیــــــــــون
بعضی شغلها و عناوین به شكلی است كه تا اسمشان به گوشمان میرسد، هر كدام تصویری از آن را در ذهنمان مجسم میكنیم. این ماجرا به لطف فیلمها و سریالهایی كه سالهای سال است در فضاهای مختلف ساخته شدهاند، گاهی برای افراد و مشاغل مختلف شكل ویژهتری پیدا كردهاند كه تا اسمشان را میشنویم، به یادشان میافتیم. مثلا نمیشود صحبت از ملوانها بشود و یاد ملوان زبل نیفتیم یا اسم كارآگاه بیاید و نام كارآگاه علوی از خاطرمان نگذرد. خلاصه آنكه دنیای تصویر مدتهاست كه به حافظه تصویری ما گره خورده است و بهكلی از شخصیتها و مشاغل رنگ و نشان دیگری داده است. اما چه شد كه اصلا این داستانها را گفتیم، اگر شما هم مثل ما روز گذشته به تقویم نگاهی انداخته باشید، احتمالا با عنوان روز نیروی انتظامی روبهرو شدهاید، روزی كه فقط به 13 مهر محدود نمیشود و یك هفته داستان آن ادامه دارد. همین اتفاق باعث شد تا ما هم نگاهی به پلیسهای خاطرهانگیزی كه خیلی از آنها هنوز كه هنوز است در ذهن من و شما ماندهاند، داشته باشیم.
نام سریال: خواب و بیدار
سال ساخت: 1380
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ لادن طباطبایی
كدام پلیس؟ جلالی در این سریال، از یك خانواده كاملا پلیسی میآید. او، همسر و برادرش پلیس هستند و برای دستگیری یك زن خلافكار همكاری میكنند. این شخصیت، یكی از نخستین زنان پلیس در مجموعههای نمایشی بود كه نقش موثری در قصه داشت و از آن تصویر زن پلیس حاشیهای و منفعل دیگر سریالها فاصله گرفته بود.
قصه: ناتاشا، خلافكاری حرفهای است و برای انجام مجموعه سرقتهای مسلحانه به ایران میآید و پلیس برای مقابله با او وارد عمل میشود ...
مفتش ششانگشتی
نام سریال: هزار دستان
سال ساخت: 1358-1368
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ داوود رشیدی
كدام پلیس؟ مفتش ششانگشتی! داود رشیدی در این سریال با توجه به شخصیتپردازی دقیق حاتمی، ضدقهرمان فوقالعادهای را خلق كرد كه در میان شخصیتهای ریز و درشت «هزاردستان» درخشیده و مخاطب هیچگاه او را از یاد نمیبرد.
قصه: هزار دستان به كارگردانی علی حاتمی داستان زندگی رضا خوشنویس، كه شخصیتی تخیلی مبتنی بر شخصیتی تاریخی بهنام كریم دواتگر است را در بستر اتفاقات سیاسی و اجتماعی دوران قاجار و پهلوی روایت
میكند.
اوصیا
نام سریال: سرنخ
سال ساخت: 1375
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ جهانبخش سلطانی
كدام پلیس؟ امیرحسین اوصیا، شخصیتی شوخ اما دقیق بود كه همكاری و در عین حال دوستی عمیقی با دستیارش مصطفی داشت. كیومرث پوراحمد، نویسنده سرنخ شخصیت اوصیا را بر خلاف بسیاری از آثار پلیسی مشابه، كاملا ایرانی درآورده بود و این خصلت در لهجه شیرین او، ارتباط با مادرش و زندگی حرفهایش به چشم میآمد؛ به همین خاطر همچنان او و تكیهكلامهایش در خاطر مخاطب مانده و محل الهامگیری بسیاری از پلیسهای بعد از خود در آثار نمایشی شده است.
قصه: یك پلیس اصفهانی كه با مادرش زندگی میكند، با همكاری دستیارش به حل معمای قتلها و... میپردازد.
سرگرد صابری
نام سریال: سقوط آزاد
سال ساخت: 1390
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ حامد بهداد
كدام پلیس؟ صابری، شخصیتی جدی و خشن داشت كه هم در كار و هم در ارتباط خانوادگی او بروز یافته بود. بهداد در این نقش، بازی متفاوتی از خود ارائه داد و از تصویر كلیشهای پلیس مهربانی كه پیش از آن بسیار دیده بودیم، خود را دور كرد اما او حتی در صحبتكردن با فرزند و همسرش هم لحن نرمی نداشت و همین مساله باعث شد برخی به بازیاش خرده بگیرند.
قصه: یك گروه خرابكار حرفهای درصدد بر هم زدن امنیت ملی هستند، سرگرد صابری از افسران زبده پلیس مامور رسیدگی به این پرونده میشود اما پیدا كردن سردسته این باند كه یك زن است، كار سادهای نیست و...
سرهنگ سجادی
نام سریال: هشدارهای پلیسی
سال ساخت: 1367
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ هدایتا... سجادی
كدام پلیس؟ او مشاور و كارشناس نیروی انتظامی است كه از سال 67 به پیشنهاد محسن شاهمرادی، در مجموعه هشدارهای پلیس و آیینه عبرت به عنوان بازیگر هم حضور پیدا كرد.
قصه: این مجموعه تلویزیونی درباره یك كلاهبردار حرفهای به نام «كمالی» است كه تحت تعقیب پلیس است و هربار ماجرایی از تبهكاری او به نمایش در میآید.
در این سریال مهدی آریاننژاد در نقش «کمالی» بازی میکند.
سرگرد بهروز فتاحی
نام سریال: مدار صفر درجه
سال ساخت: 1386
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ پیر داغر
كدام پلیس؟ فتاحی، سرگردی درستكار است كه برای مبارزه با فساد از هیچ كاری فروگذار نمیكند و حتی مقابل روسای خود میایستد. زندگی شخصی سرگرد اما سراسر غم است و ماجرای عاشقانه او به سرانجام
نمیرسد.
قصه: حبیب پارسا برای تحصیل به پاریس میرود، جنگ جهانی دوم شروع میشود و از سوی دیگر صهیونیسم در حال شكلگیری است؛ این حوادث با ماجراهای عاشقانهای گره میخورد و...
كارآگاه علوی
نام سریال: كارآگاه علوی
سال ساخت: 1375
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ احمد نجفی
كدام پلیس؟ علوی، كارآگاهی باهوش، مقتدر و پاكدست بود كه سعی داشت در مقابل زورگویان زمان بایستد.
قصه: كارآگاه علوی، مأمور اداره تامینات تهران است و در سالهای 1308 تا 1314 فعالیت میكند. محور قصههای این سریال، جنایی است اما در دل خود تاریخ و وضعیت اجتماعی آن روزهای ایران را روایت
میكند.
سروان یونس بهگر
نام سریال: پلیس جوان
سال ساخت: 1380
شبكه: سه
كدام بازیگر؟ شهاب حسینی
كدام پلیس؟ یونس، شخصیتی آرمانگرا دارد و در راهی كه با عشق آغاز كرده از گذاشتن جانش هم دریغ نمیكند و خود را به خطر میاندازد.
قصه: سرگرد بهگر، پلیس جوانی است كه به انگیزه یافتن قاتل پدرش كه یك قاضی دادگستری بوده، به این حرفه روی میآورد. او در حال جستوجو برای كشف راز این قتل مشكوك، به اطلاعات عجیب و تازهای میرسد، اطلاعاتی كه یك سرش به باندی خطرناك میرسد و سر دیگر آن به عموی او.
سروان ناصر محمدی
نام سریال: مزد ترس
سال ساخت: 1371
شبكه: دو
كدام بازیگر؟ عبدالرضا اكبری
كدام پلیس؟ سروان ناصر محمدی، او در مزدترس بازی روان و باورپذیری را ارائه كرد.
قصه: سروان «ناصر محمدی» یكی از كارآگاهان اداره آگاهی است كه با همسرش مریم و دخترشان زندگی میكند. او طی مأموریتی، مسؤول پیگیری قتلِ یك نوازنده اركستر سمفونیك میشود كه جسد سوختهاش را در محل تخلیه زباله پیدا كردهاند. وی در طول بررسیهای خود به محل اركستر سمفونیك هم سر میزند و در آنجا با برادر مقتول آشنا میشود و... .
سرگرد كلانی
نام سریال: شلیك نهایی
سال ساخت: 1373
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ داریوش فرهنگ
كدام پلیس؟ كلانی در این سریال مامور پیگیری و دستگیری باند حرفهای بود كه همه نوع خلافی مثل قاچاق را انجام میدادند.
قصه: سرگرد كلانی متوجه میشود یكی از دوستان صمیمیاش به نام جمشید (با بازی رضا كیانیان) در باندی كه او مامور دستگیرش بود، حضور دارد.
او سعی میكند از جمشید كمك بگیرد اما قبول نمیكند و كلانی به ناچار از طریق عواملی، وارد باند شده و با جعل اسناد، اطلاعاتی به دست
میآورد. رئیس باند، از هویت واقعی سرگرد كلانی مطلع شده و محل تحت مراقب پلیس را بهموقع، ترك میكند اما در انتها، اعضای باند قاچاق دستگیر میشوند.
سرگرد امیری
نام سریال: كلانتر
سال ساخت: 1382
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ ایرج نوذری
كدام پلیس؟ علی امیری در این سریال نقش سرگردی را داشت كه در دوفصل به صورت ثابت حضور داشت. او در ایفای این نقش در پی فاكتورهای خاصی مثل تیكه كلامهای رایج و... نبود. برخورد و واكنشهای آگاهانه و كنترل شده در برقراری ارتباط بهتر با مظنونان و حتی متهمان مهمترین ویژگی بود كه در نقش او به چشم میخورد.
قصه: مجموعه تلویزیونی كلانتر، داستان سرگرد علی امیری و ستوان رضا بیات است كه در سه اپیزود مختلف، سه داستان مختلف را به تصویر میكشند. سرقت از یك شركت، قتل یك زن و اختلاف بین یك زوج داستانهایی بود كه در این مجموعه روایت شد.
سرگرد مبرز
نام سریال: شب دهم
سال ساخت: 1380
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ محمود پاكنیت
كدام پلیس؟ مبرز، سیاس بود و نیمه تاریك شخصیت خود را تا نیمههای قصه به مخاطب لو نمیداد. او شخصیتی سنگدل و سودجو داشت و جزو معدود كارآگاهان ایرانی است كه در یك اثر نمایشی، شخصیت منفی دارد.
قصه: حیدر خوشمرام، یكی از لاتهای تهران قدیم به خواستگاری دختری قجری میرود و دختر، شرط ازدواج را اجرای ده شب تعزیه قرار میدهد. این در حالی است كه رضاشاه اجرای تعزیه را قدغن كرده است. در این میان سرگردی سنگدل كه او هم سودای ازدواج با دختر قجری را دارد وارد قصه میشود.
سرگرد احمدی
نام سریال: هوش سیاه
سال ساخت: 1389
شبكه: سه
كدام بازیگر؟ حسین یاری
كدام پلیس؟ بهروز احمدی سرگرد سریال هوش سیاه بود كه در طول داستان این مجموعه چهره كمتر دیده شدهای از پلیس فتا و درگیریهایی كه برای آنها وجود دارد را به تصویر كشید.
قصه: سرگرد احمدی معاون دایره پیشگیری و مبارزه با جرایم رایانهای پلیس است كه همراه با دستیاران خود درگیر پرونده پیچیده یك خرابكار و نابغه رایانه و الكترونیك، جمشید كاظمی با نام تقلبی كامران پوریایی شدهاست و در گیر و دار دستگیری او با اتفاقاتی روبهرو میشود كه مجموعه را شكل میدهد.
كمیسر لسكو
نام سریال: كمیسر لسكو
سال ساخت: 1992
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ ورونیك ژوسنت
صدای كی؟ مینو غزنوی
كدام پلیس؟ كمیسر این مجموعه خارجی یك خانم مهربان، اما مقتدر است و با دقت و وسواس خاصی پروندهها را دنبال میكند. او سعی میكند اضطراب شغلش را به خانوادهاش منتقل نكند و به لحاظ شخصیتی زنی انساندوست است كه با همكاران و مظنونان با احترام رفتار كرده و بهسرعت عصبانی نمیشود.
قصه: ژولی سرپرستی یك مركز پلیس شهری در حومه شهر پاریس و هدایت گروهی متشكل از 30 افسر پلیس مرد و زن را بر عهده دارد. او در عین حال تلاش میكند شرایط مناسبی را برای پیشرفت دو دخترش سارا و بابو فراهم كند.
كمیسر ناوارو
نام سریال: ناوارو
سال ساخت: 1989
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ روژه انن
صدای كی؟ بهرام زند
كدام پلیس؟ ناوارو شخصیتی متفاوت و استوار داشت. خود قانون بود، هوای ضعفا را داشت و خواب پریشان خلافكاران بود. او پلیسی درونگرا و منضبط بود كه همیشه در پروندههایش موفق میشد و همین باعث شد شخصیت او، قهرمان محبوب خیلیها شود.
قصه: كمیسر پلیسی به اسم آنتوان ناوارو، پس از ناپدید شدن همسرش با دخترش یولاند زندگی میكند. او مدام در حال تجسس در پروندههای جنایی و... است.
سریال «ناوارو» از سال 1989 تا 2006 در تلویزیون فرانسه ساخته شد.
هركول پوآرو
نام سریال: پوآرو
سال ساخت: 1989
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ دیوید سوشی
صدای كی؟ اكبر منانی
كدام پلیس؟ كسی نیست كه شخصیت پوآرو با آن شكم بزرگ و سبیلهای متفاوتش را نشناسد، این كارآگاه جزئینگر با دیدن ظاهر و رفتار افراد خیلی سریع میتوانست به چهره بینقاب آنان پی ببرد و راز قتلها و... را كشف كند.
قصه: پوآرو، یك كارآگاه مشهور است كه به همراه همكارش، كاپیتان هستینگز پروندههای اسرارآمیز را حل میكند.
كارآگاه كاستر
نام سریال: كارآگاه كاستر
سال ساخت: 1976
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ زیگفرید لویتز
صدای كی؟ زندهیاد عطاءا... كاملی
كدام پلیس؟ كارآگاه كاستر یك كارآگاه چاق اما مهربان بود كه اكثر مواقع هم عینك به چشم داشت و با جدیت كارش را انجام میداد.
او در حد توان تلاش میكرد قاتل یا قاتلها را پیدا كند. كاستر هم جزو كارآگاههای مسن سریالهای پلیسی بود.
قصه: موضوع این سریال عملیات كارآگاهی بود.
درك
سال ساخت: 1974
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ هورست تاپرت.
صدای كی؟ پرویز بهرام.
كدام پلیس؟ كمیسر درك با اینكه چهره جدی داشت، اما بسیار هم انسان دوست بود و با علاقه كارش را انجام میداد. با اینكه در میانسالی به سر میبرد، اما بسیار روحیه بالایی داشت و سعی میكرد پروندهها را حل كند و 281 پرونده فقط سه پرونده را حل نكرد.
قصه: درباره كارآگاه سربازرس اشتفان درك (هورست تاپرت) و دستیار وفادار او هری كلاین كه موارد قتل را در مونیخ و حومهاش حل میكردند، بود.
كمیسر موزر
نام سریال: بازرس و ركس
سال ساخت: 1994
شبكه: سه
كدام بازیگر؟ توبیاس مورتی.
صدای كی؟ محمد عبادی.
كدام پلیس؟ موزر سختگیر و وظیفهشناس بود و با درایت به مقابله با خلافهایی حول محور مواد مخدر، قتل و... میپرداخت و پروندههای پرمعما را با كمك سگ دست آموزش و باهوشش حل میكرد.
قصه: ریچارد موزر، پلیسی است كه در زمینه پزشك قانونی اطلاعات دارد، با كمك سگش ركس به دستگیری خلافكاران میپردازد.
خانوم مارپل
نام سریال: خانم مارپل
سال ساخت: 1984
شبكه: یك
كدام بازیگر؟ جوان هیكسون بازیگر اصلی این مجموعه بود و بعد از او چهرههای مختلفی مثل جرالدین مكایوان این نقش را ایفا كردند.
صدای كی؟ فهیمه راستكار .
كدام پلیس؟ جین مارپل كه با نام خانم مارپل (یا دوشیزه مارپل) نیز شناخته میشود، یكی از شخصیتهای داستانی نویسنده انگلیسی جنایینویس، آگاتا كریستی است. او زن مسن تنهایی است كه برای تفنن به حل مسائل جنایی میپردازد.
قصه: در داستان كریستی و این سریال خانم مارپل، پیردختری حدود ۶۵ ساله ترسیم شده است. او زنی كنجكاو است، همه چیز را میشنود و...
شرلوك هلمز
نام سریال: شرلوك
سال ساخت: 2010
شبكه: تماشا
كدام بازیگر؟ بندیكت كامبربچ
صدای كی؟ بهرام زند و در یك فصل هم جلال مقامی.
كدام پلیس؟ شرلوك هلمز، او كارآگاه مشاور جوان و باهوشی بود كه به تنهایی در لندن زندگی میكند و در حل پروندههای جنایی به پلیس مشاوره میدهد. شرلوك هوش فوقالعاده بالایی دارد و جزئیاتی را میبیند كه خیلیها اصلا به آن توجه نمیكنند.
قصه: داستان سریال در لندن معاصر اتفاق میافتد و ماجراهای كارآگاه مشاور، شرلوك هلمز را نشان میدهد كه به همراه دوست صمیمیاش دكتر جان واتسون در حل پروندههای جنایی به اسكاتلندیارد مشاوره میدهد...