سعودی‌ها، پگاسوس و جمال خاشقجی

سعودی‌ها، پگاسوس و جمال خاشقجی


عربستان‌سعودی اتهاماتی را که اخیرا در پی انتشار نتایج تحقیقاتِ مرتبط با استفاده از بدافزار جاسوسی پگاسوس متوجه این کشور شده، رد کرده است. نتایج تکان‌دهنده این تحقیقات نشان می‌دهد که عربستان سعودی از بدافزار صهیونیستی «پگاسوس» برای نظارت بر فعالیت روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر بهره برده است. ریاض اما در واکنش به این ادعا که گمانه‌زنی درخصوص آن با توجه به پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد حکومت عربستان بیش‌ازپیش تقویت‌شده، تاکید دارد که این اتهامات بی‌اساس و دروغین است. خبرگزاری رسمی عربستان سعودی با انتشار گزارشی بدون اشاره به نام بدافزار اسرائیلی به نقل از یک مقام دولتی در این کشور ادعاهای مطرح‌شده در مطبوعات و رسانه‌ها مبنی بر این‌که نهادی در دربار از نرم‌افزاری خاص برای کنترل مکالمات و ارتباطات افراد استفاده کرده را رد کرد. به گفته این منبع که خبرگزاری رسمی عربستان نامی از وی نبرده» «این ادعاها دروغ و بی‌اساس است» و ریاض «این نوع اعمال را تایید نمی‌کند.»
براساس نتایج تحقیقی که هفته گذشته از سوی کنسرسیومِ ۱۷رسانه بین‌المللی ازجمله روزنامه‌های لوموند فرانسه، گاردین بریتانیا و واشنگتن‌پستِ ایالات‌متحده آمریکا منتشر شد، عربستان‌سعودی یکی از کشورهایی است که از بدافزار جاسوسی پگاسوس برای نظارت بر فعالیت روزنامه‌نگاران، سیاستمداران زن و مرد، فعالان حقوق بشر یا روسای برخی شرکت‌ها و موسسات بزرگ استفاده کرده است.

فرانس‌پرس در گزارشی با انعکاس واکنش عربستان به ادعاهای مطرح درخصوص استفاده این کشور از بدافزار پگاسوس آورده است که مقامات ریاض به‌خصوص پس از رسمیت‌یافتن ولیعهدی محمد بن‌سلمان در سال۲۰۱۷ بی‌امان مخالفان و فعالان حقوق‌بشر در این کشور را سرکوب می‌کنند. حکومت پادشاهی عربستان‌سعودی همچنین بارها به دنبال‌کردن مخالفان در شبکه‌های اجتماعی یا حتی نفوذ در میان کاربران شبکه اجتماعی توییتر از طریق سربازان سایبری متهم شده است.گفتنی است که وزارت دادگستری آمریکا به‌تازگی دو کارمند سابق شرکت توییتر را به جاسوسی برای دولت عربستان متهم کرده بود.
جمال خاشقجی، منتقد دولت عربستان سعودی و ساکن آمریکا در اکتبر۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول کشته و تکه‌تکه شد .به گزارش یورونیوز براساس تحقیقات انجام‌شده که در گزارش سازمان‌های رسانه‌ای آمده، برای کنترل دو زن نزدیک به خاشقجی و دیگر اعضای حلقه نزدیک او از بدافزار پگاسوس استفاده شده است. یکی از این زنان حنان‌العتر، مهماندار هواپیمایی مصر و همسر خاشقجی بوده است. بررسی‌های سازمان عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که شش ماه پیش از قتل خاشقجی، تلفن خانم العتر مخفیانه توسط یکی از کاربران پگاسوس هدف قرار داده شده بود.
شخصی که از این بدافزار استفاده می‌کرده از نوامبر۲۰۱۷ تا آوریل۲۰۱۸ برای خانم العتر چهار پیام حاوی پیوندهای مخرب ارسال کرده است. عفو بین‌الملل می‌گوید قادر به تشخیص موفقیت هک نیست. خانم العتر به واشنگتن‌پست گفت: «جمال پیش از این به من هشدار داده بود که این اتفاق می‌افتد.»
او همچنین گفت که باور دارد آنها از همه مسائل میان او و جمال خاشقجی مطلع هستند. گرچه خاشقجی متأهل بود اما یک نامزد هم به نام خدیجه چنگیز داشت که پژوهشگر ترک بود. او ۲اکتبر۲۰۱۸ در خارج از کنسولگری عربستان منتظر خاشقجی بود اما وقتی نامزدش از ساختمان کنسولگری عربستان خارج نشد موضوع را به مقام‌های ترکیه خبر داد. براساس تجزیه و تحلیل‌هایی که متخصصان امنیتی سازمان عفو بین‌الملل انجام داده‌اند، چند روز پس از قتل آقای خاشقجی، گوشی آیفون خانم چنگیز توسط یک کاربر پگاسوس هک شده بود.