معاشرت فجازی
معاشرت با آدمها در دنیای واقعی آداب زیادی دارد که احتمالا همه ما میدانیم؛ اما امروزه با فراگیرشدن فضای مجازی آداب معاشرت در فضای مجازی هم بسیار مهم شده است. درحالحاضر برای آنکه بتوانیم با مردم ارتباط برقرار کنیم و روابط اجتماعی خود را در سطوح مختلف گسترش دهیم باید با این آداب آشنا باشیم. این آداب تنها محدود به رسمی صحبتکردن یا فرستادن برچسبهای «سپاس و درود بر شما» نیست. مثلا وقتی قرار است در بحثهای گوناگون گروه فامیل یا آشنا شرکت کنید و با جملات قصار و استدلالهای خود پیروز میدان شوید یا زمانی که قصد دارید به کارفرمای جدید با عکس پروفایل غیرکاریتان پیام دهید که عکس شیر خشمگین نشسته در صحرا است، احتمالا به نتیجه مطلوبی نخواهید رسید. شاید برایتان پیش آمده باشد که همزمان با یک چت مهم در حوزه کاریتان، در گروه خودمانی دیگری هم مشغول بگو و بخند با دوستانتان بودهاید. در همین حین، پیام نهچندان مناسبی که قرار بود در گروه دوستانهتان بفرستید، اشتباهی در گروه کاری ارسال میکنید و به حدی هول میشوید که بدون هیچ حرفی گروه را ترک میکنید. اگر میخواهید یک شهروند مجازی نمونه باشید، این مطلب را تا انتها بخوانید.
معاشرت با آدمها در دنیای واقعی آداب زیادی دارد که احتمالا همه ما میدانیم؛ اما امروزه با فراگیرشدن فضای مجازی آداب معاشرت در فضای مجازی هم بسیار مهم شده است. درحالحاضر برای آنکه بتوانیم با مردم ارتباط برقرار کنیم و روابط اجتماعی خود را در سطوح مختلف گسترش دهیم باید با این آداب آشنا باشیم. این آداب تنها محدود به رسمی صحبتکردن یا فرستادن برچسبهای «سپاس و درود بر شما» نیست. مثلا وقتی قرار است در بحثهای گوناگون گروه فامیل یا آشنا شرکت کنید و با جملات قصار و استدلالهای خود پیروز میدان شوید یا زمانی که قصد دارید به کارفرمای جدید با عکس پروفایل غیرکاریتان پیام دهید که عکس شیر خشمگین نشسته در صحرا است، احتمالا به نتیجه مطلوبی نخواهید رسید. شاید برایتان پیش آمده باشد که همزمان با یک چت مهم در حوزه کاریتان، در گروه خودمانی دیگری هم مشغول بگو و بخند با دوستانتان بودهاید. در همین حین، پیام نهچندان مناسبی که قرار بود در گروه دوستانهتان بفرستید، اشتباهی در گروه کاری ارسال میکنید و به حدی هول میشوید که بدون هیچ حرفی گروه را ترک میکنید. اگر میخواهید یک شهروند مجازی نمونه باشید، این مطلب را تا انتها بخوانید.
حریم خصوصی
همه ما دوست داریم فرد مبادی آداب و با اخلاقی به نظر برسیم. میدانیم قضاوت و بدگویی پشت سر دیگران یا دیدزدن خانه مردم از بالای پشتبام کار درستی نیست و پخش غیرقانونی فیلمها یا نقض قانون کپیرایت فرقی با دزدی از فروشگاه ندارد. اما چقدر به این اخلاق و آداب معاشرت در فضای مجازی پایبند هستیم؟ به خصوص در دنیای امروز که خصوصیترین اطلاعات افراد دست به دست میشود و به سرعت در شبکههای مجازی پخش میشود. هر کدام از ما میتوانیم این چرخه غیراخلاقی را قطع کنیم و از اطلاعات و حریم خصوصی افراد سوءاستفاده نکنیم.اگر قصد دارید وارد دایرکت یا پیام خصوصی فردی شوید، بهتر است ابتدا از او اجازه بگیرید. برای مثال اگر از طریق گروهی که هر دو در آن هستید او را پیدا کردهاید، بهتر است ابتدا در گروه به او بگویید که آیا اجازه هست به صفحه خصوصی پیام او بروید. مسلما او هم با این برخورد حرفهای به شما نه نمیگوید.
در جریان باشیم
هیچ چیز آزاردهندهتر از این نیست که وقتی در حال صحبت با شخصی هستید، او در موبایل یا تبلت خود غرق شده باشد و تنها هر از گاهی سرش را تکان دهد یا با آواهایی مثل اوهوم، آره، ها و... واکنشی به حرفهایتان نشان دهد. چککردن مدام گوشی یا پرسهزدن در شبکههای اجتماعی، این احساس را در اطرافیانتان ایجاد میکند که به آنها اهمیت نمیدهید. به خصوص اگر در جمعی نشسته باشید و همگی به جای معاشرت با هم در حال سپریکردن وقتتان در شبکههای اجتماعی باشید.زمانی که در کنار شخصی یا در جمعی هستید، برای چند ثانیه هم که شده سرتان را بالا بیاورید و از آن گوشی دل بکنید و به فرد واقعی که در کنارتان است، دل بسپارید. اگر باید پیامی بدهید یا کار واجبی را در شبکههای اجتماعی انجام دهید، با یک عذرخواهی کوتاه چند دقیقهای از او زمان بخواهید تا کارتان را انجام دهید.
خلاصه و مفید
نوشتن کامنتهای بلندبالا زیر پستهای دیگران، ابراز عقاید به صورت توهینآمیز و نظرات تحقیر برانگیز، مصداق کامل نداشتن ادب در فضای مجازی است و میتواند شخصیت فرد را زیر سوال ببرد. همانطور که اکثر افراد در دنیای واقعی سعی میکنند مودب باشند و در چشم مردم به عنوان فردی باادب و متشخص شناخته شوند، در فضای مجازی هم باید این نکته را رعایت کنند. یکی از مهمترین اصول آداب معاشرت در فضای مجازی، رعایت نکات اخلاقی و ادب در برابر دیگران است؛ اصلی که متاسفانه در بسیاری از مواقع زیر پا گذاشته میشود.
جوابگو باشیم
هرچقدر هم سرتان شلوغ باشد، بالاخره تایمی پیدا میشود که جواب آن بنده خدایی را که در انتظار مشاهده پیامش توسط شما نشسته است بدهید. البته که بعضی اوقات آنقدر سرمان شلوغ است که فرصت جوابدادن به پیامهایی به جز پیامهای کاری را نداریم، اما روی صحبتمان با افرادی است که وقت و فرصت کافی دارند، اما ترجیح میدهند پیام شما را سه روز بعد باز کرده و جواب دهند. حتی اگر امکان چتکردن را در حال حاضر ندارید، میتوانید این را با پیامی کوتاه به طرف مقابلتان به صورت مودبانه بگویید و ادامه صحبت را به فرصتی دیگر موکول کنید.
درست بنویسیم
اینکه ما همان طور که صحبت میکنیم، در چتهای خودمانیمان هم همان طور باشیم اصلا ایرادی ندارد. اما قضیه اینجاست که از جایی به بعد، کلماتی که آنها را تغییر میدهیم، تبدیل به عادتی شده که نگارش و دستور زبان فارسی و زبان مادری را هم از یادمان میبرد. به کاربردن کلماتی مانند لدفا، خدافس، بزار و… به جای اصل کلمات لطفا، خداحافظ، بذار، از لحاظ دستور زبان فارسی درست نیست. شاید با خودتان بگویید چتکردن در فضای مجازی که دیگر دستور زبان نمیخواهد. اما این گونه نوشتن میتواند ادبیات ما را حتی در زمان رسمی نوشتن و رسمی صحبتکردن تغییر دهد.اگر به فکر آن کسی نیستید که سعی دارد به سختی، نیمخط جواب شما را که به زبان فارسی و با کیبورد انگلیسی نوشتید بخواند به این فکر کنید که هر چیزی آدابی دارد و آداب معاشرت در فضای مجازی و چتکردن به زبان فارسی هم، نوشتن آن به همین زبان، یعنی فارسی است. پس معادل آن را خیلی راحت و روان بنویسید.
صدای مفید
برای افرادی که از لحاظ اجتماعی، علمی یا شغلی در سطح بالاتری از شما قرار دارند، به خصوص برای بار اول ویس نفرستید. زیرا نمیتوانند هیچ اطلاعاتی از شما استخراج کنند. از طرفی به این فکر کنید که شاید فرصت گوشکردن به ویس طولانی شما را ندارند. ویسدادن، کار را برای ما به عنوان فرستنده راحت میکند؛ اما گیرنده باید وقتش را بگذارد و ویس ما را گوش دهد. اگر کارتان به نحوی است که ناچارید ویس بفرستید، بهتر است قبل ازآن، خلاصهای از ماجرای ویستان بگویید و توضیح دهید که چرا باید به ویستان گوش دهند و برای ویسفرستادن اجازه بگیرید. اینگونه، آداب معاشرت در فضای مجازی را رعایت کردهاید.
محمد طائب