جزئیاتی تکاندهنده از پرونده مالکان صدها آپارتمان خالی در تهران که بازار مسکن تحتتاثیر آنهاست
مافیای خانههای خالی
ماجرای واحدهای مسکن خالی در تهران با اطلاعاتی که اخیرا یک نماینده مجلس افشا کرد، وارد مرحله تازهای شده است. طبق آخرین گزارش سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395، تقریبا دو میلیون و 500 هزار خانه خالی در ایران موجود است که اگر قیمت هر واحد را 200 میلیون تومان فرض کنیم، ارزش سرمایهای این خانههای خالی 500 هزار میلیارد تومان میشود. بر اساس گزارش مرکز آمار، در شهر تهران حدود 500 هزار واحد مسکن خالی وجود دارد اما تاکنون اطلاعات و جزئیاتی از اینکه این 500 هزار واحد متعلق به چه افرادی است، منتشرنشده. کارشناسان بخش مسکن عقیده دارند یکی از عواملی که باعث گرانی مسکن شده، همین خانههای خالی است. در تهران، تعدد خانههای خالی و لوکس یکی از عوامل اصلی گرانی مسکن بوده، خانههای لوکسی که اغلب آنها در نتیجه ورود بانکها و مؤسسات مالی به بازار مسکن ساختهشده است. با این حال برخی افراد هم به تنهایی صاحب چند صد واحد خانه خالی هستند. با این حال خلأ قانونی در خصوص مالیات بر خانههای خالی هنوز به عنوان پاشنه آشیل اقتصاد مسکن عمل میکند و به زمینگیر شدن سرمایهها منجر شده است. بیشترین تراکم خانههای خالی در پایتخت مربوط به شمال و شمال غرب و در محلههای قیطریه، فرمانیه، زعفرانیه، میرداماد، دروس، قلهک، الهیه، پونک، آریاشهر و جنتآباد است.
حسام عقبایی، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران د راین باره گفت: اطلاع دقیقی از مالک خانههای خالی ندارم ولی بهتر است فعالیتهای بانکها مورد رصد قرار بگیرد چون خانههای خالی زیادی را در تصاحب خود دارند.
جمشید برزگر، رئیس هیأت مدیره انبوهسازان کل کشور هم بیان کرد: اطلاعی در خصوص خانههای خالی با تعداد بالا متعلق به یک فرد یا نهاد ندارم، اما اکثر برجهای منطقه 21 و 22 متعلق به تعاونیهای مختلف از جمله بنیاد تعاون و دیگر مؤسسات و نهادهاست.
هومن خوانساری، دبیر انجمن شرکتهای ساختمانی نیز بیان کرد: افراد زیادی در تهران وجود دارند که پولهای عظیم خود را از بانکها خارج و اقدام به ساخت مساکن گسترده در شهر تهران به دلیل سوددهی بالا کردهاند و به نظر میرسد برای کنترل این امر باید تمام خانهها را شناسنامهدار کرد البته متاسفانه برخی افراد که خانههای زیادی دارند با وکالتنامه خانههای خود را به اسم دیگران ثبت کردهاند. وی افزود: برج زنبق چهارراه نور در فرمانیه نمونهای از این املاک هست که با وجود اینکه چندین سال ساختهشده، اما هنوز استفاده مسکونی و تجاری نداشته است.
ساخت خانه خالی با پول بانکها
رئیس اتحادیه مشاوران املاک با اشاره به شگرد محتکران خانههای خالی برای سرکیسه کردن بانکها، گفت: 500 هزار خانه خالی در تهران داریم که برخی از آنها مورد استفادههای خاص قرار میگیرد.
مصطفیقلی خسروی در خصوص خانههای خالی کشور اظهار کرد: گفته میشود حدود ۵۰۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه در تهران داریم. وی ادامه داد: این خانهها معمولاً جزو واحدهای مسکونی لوکس هستند که به عنوان مثال در لواسان قرار دارند. این خانه معمولاً هفتهای یکبار مورد استفاده قرار میگیرد و جزو خانههای خالی محسوب میشود. وی با بیان اینکه عدهای در شمال کشور خانههایی را خریداری کردهاند و به عنوان منزلهای دوم یا برای استفاده خاص از آن بهره میبرند، افزود: متاسفانه برخی از یک بانک وام میگیرند و با آن واحدهای مسکونی متعددی را میسازند و پس از احداث این خانهها را وارد بازار نمیکنند. رئیس اتحادیه مشاوران املاک با بیان اینکه احتکار این خانهها برای گران فروختن آنها انجام میشود، تصریح کرد: این قبیل افراد ۱۰۰ میلیارد وام از بانک دریافت میکنند و آن را بازپرداخت نمیکنند، وقتی با افزایش قیمتها واحدهای ساختهشده ارزش افزوده خوبی پیدا میکند تازه میروند و با بانک دیگری وارد مذاکره شده و وامی را دریافت میکنند. خسروی بیان کرد: پس از دریافت وام، تسهیلات بانک اول را تسویه کرده و دوباره خانههای ساختهشده را خالی نگه میدارند و این زنجیره تکرار میشود. وی تاکید کرد: به طور قطع اخذ مالیات از چنین افرادی که خانهها را احتکار میکنند باعث ایجاد تعادل در بازار و تعدیل قیمتها خواهد شد. رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره صاحبان خانههای خالی بیان کرد: اطلاع دقیقی از این امر ندارم ولی میدانم که برجهای اطراف دریاچه چیتگر در منطقه 21 و 22 عمدتاً در تصاحب تعاونیهای عمومی قرار دارند.
از برجهای فرمانیه تا شهر ری
فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن درباره سلاطین مسکن به خبرنگار ما گفت: نه تنها در شهر ری بلکه هر منطقه تهران یک سلطان دارد و با وجود 650 هزار واحد مسکونی خالی در استان تهران، این موضوع خیلی عجیب نیست که سلاطین مسکن برای خود امپراتوری تشکیل دهند.
وی با بیان اینکه آمار خانههای خالی دقیق نیست، افزود: خانههای خالی براساس شرکتهای خدماتی دولت مانند سازمان آب و فاضلاب و برق برآورد میشود و آمار خانههای خالی بسیار بالاست.
ایلاتی تصریح کرد: در منطقه فرمانیه یک برج با 180 واحد مسکونی در یکی از خیابانهای معروف این منطقه وجود دارد که سالهاست خاک میخورد. دلیل خالی نگه داشتن این واحدها توسط صاحبان آنها این است که هیچ صنعتی در کشور به اندازه خرید و فروش مسکن سود ندارد و تقریبا سالانه به طور میانگین بین صد تا 300 درصد سود نصیب دارندگان خانه میکند.
این کارشناس مسکن با اشاره به اینکه تولید در کشور حداقل 25 درصد مالیات پرداخت میکند، ادامه داد: تا زمانی که از بخش مسکن مالیات بر عایدی سرمایه دریافت نشود افراد به راحتی وارد این بازار میشوند و تولید در کشور انجام نخواهد شد.
وی به ضربالمثلی که دلالان درباره خرید زمین میگویند اشاره کرد و گفت: «زمین میگوید پنج سال منو نگهدار 50سال نگهت میدارم.» بر همین اساس افراد غیرمتخصص برای کسب سود وارد این بازار میشوند و سودهای کلانی به جیب میزنند.
سلاطین مسکن در شهرری
عارف، یکی از مشاوران املاک در شهر ری درباره سلطان مسکن در آن منطقه به خبرنگار ما گفت: چند نفر را میشناسم که در آمریکا، ترکیه و دبی زندگی میکنند و هرکدام حدود 300 واحد مسکونی در اختیار دارند که بیش از صد واحد آنها خالی است.
وی افزود: بارها با این صاحبخانهها تماس گرفتیم و بیان کردیم که برای ملک خالی شما مشتری داریم اما حاضر به فروش نیستند.
به گفته این مشاور املاک، برخی از دارندگان آپارتمان و خانه قدیمی در این مناطق شغلشان ساختمانسازی نیست و برخی از آنها سالهاست فرسوده شدهاند اما مشخص نیست چرا به بازار عرضه نمیشود.
بیش از هزار واحد مسکونی تنها
برای یک مهندس
مدیر یک مشاور املاک در منطقه 22 تهران به جام جم تصریح کرد: یک مهندس ساختمانساز در این منطقه با یک تعاونی به صورت مشارکت در ساخت همکاری دارد که تعداد واحدهای متعلق به این شخص بیش از هزار واحد مسکونی در منطقه 22 تهران حوالی دریاچه خلیج فارس است.
وی ادامه داد: انبوهسازان دیگری هم هستند که دارنده 200 تا 500 واحد مسکونی هستند اما احتکاری در این زمینه صورت نگرفته است و بیشتر آپارتمانها به مشاورین املاک منطقه سپردهشده اما به دلیل بالا رفتن قیمتها و کاهش قدرت خرید مردم و همچنین پایین بودن میزان وام مسکن مشتری برای آنها نیست.
50 واحدی که
با 400 واحد برابری میکند
عسگری، مشاور مسکن در منطقه فرمانیه تهران به جام جم گفت: اکنون متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در منطقه فرمانیه حدود 35 میلیون تومان است و اگر کسی 50 واحد در این منطقه داشته باشد با 300 تا 400 واحد مناطقی مانند شهرری برابری میکند. وی افزود: برجهایی که در این منطقه ساخته میشوند به صورت مشارکتی است و غالباً کمتر از نیمی از آنها به سازنده تعلق دارد. به عنوان مثال در یک برج 200 واحدی حدود 90 واحد برای سازنده است که برخی از آنها هنوز برای فروش اقدام نکردهاند.
دستگاههای عمومی و دولتی
مجتبی بیگدلی، رئیس انجمن انبوهسازان و عضو هیات مؤسس بانک انبوهسازان هم گفت: نمایندگان مجلس عموماً در ماههای آخر نمایندگیشان به فکر مردم میافتند این در حالی است که آنها ماهی بین 15 تا 20 میلیون تومان حقوق میگیرند و معلوم نیست چرا در سالهای گذشته هیچ کدام به آقای آخوندی برای عدم ساخت حتی یک خانه در کشور فشار نیاورد. این در حالی است که خانهسازی برای مردم توسط دولت و حکومت جزو اصلیترین وظایف مندرج در قانون اساسی است. وی افزود: مسکن امید، مسکن اجتماعی، مسکن حمایتی طرحهای بود که هیچکدامشان دردی دوا نکرد و اجرایی نشد ولی این نمایندگان هیچ کدام اعتراضی نداشتند. به گفته بیگدلی، متاسفانه بانکهای زیادی از جمله بانک سرمایه و خودروسازان همچون ایرانخودرو و سایپا اقدام به خانهسازی گسترده میکنند. بهعبارتدیگر میتوان گفت هیچ شخصی توانایی ساختن 700 خانه را ندارد بهجز بانکها که بنا دارند مردم را بیش از پیش در مضیقه اقتصادی قرار دهند. وی افزود: یک بانک 3 هزار و 500 میلیارد تومان از دلالی مسکن، ارز و طلا سود کرده و در ترازنامه تجاری خود آن را منعکس کرده است، بزرگترین ملاکین در کشورمان بانکها و خودروسازان هستند این در حالی است که بانکها باید به فکر کارآفرینان باشند. وی افزود: قوانین مالیات عایدی بر سرمایه و خانههای خالی به راحتی قابل اجراست ولی افرادی که از این امر منفعت دارند جلوی اجرایی شدن آن را میگیرند. بنیادها، ارگانها، مؤسسات مالی و اعتباری، بانکها و بنگاههای اقتصادی که دستشان در جیب دولت است عمدتاً به برجسازی در فرمانیه اقدام کردهاند.
ایرج رهبر، نایب رئیس انجمن انبوهسازان تهران هم گفت: اطلاعی در این خصوص ندارم، برجهای دریاچه چیتگر عمدتاً متعلق به تعاونیهای دستگاههای عمومی و دولتی است و زمینهایش بیشتر متعلق به ارتش است. بهرام غفاری، رئیس سازمان نظاممهندسی استان تهران نیز در این باره گفت: اطلاعی در این خصوص ندارم، برجهای اطراف دریاچه چیتگر عمدتاً متعلق به تعاونیهای دستگاههای عمومی و دولت هستند البته بانکها و وزارتخانهها نیز بهخصوص بانک آینده در کن تعداد زیادی برج ساختهاند که وسعتش به یک میلیون مترمربع میرسد و به نوعی ایران مال محسوب شده و اول منطقه چیتگر است.
انتقاد شهردار تهران از خانههای خالی
شهردار تهران با بیان اینکه بانکهای اطلاعاتی باید به صورت مشترک مورد استفاده قرار گیرد، گفت: نباید بخش عمدهای از سرمایههای کشور به شکل راکد در خانههای خالی بلوکه شود. به گزارش خانه ملت، پیروز حناچی روز دوشنبه در نشست کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با موضوع بررسی اجرای طرح جامع مالیاتی در جمع خبرنگاران، اظهار داشت: در این جلسه موضوع ماده (۱۶۹) مکرر قانون مالیاتهای مستقیم مطرح شد و بر این اساس تمام دستگاههایی که بانک اطلاعاتی دارند میتوانند به سازمان امور مالیاتی کمک کنند که شهرداری تهران نیز از جمله دستگاههایی است که این نوع اطلاعات را تولید میکند. وی با اشاره به اینکه موضوع خانههای خالی در اقتصاد کلان مورد بحث قرار میگیرد، تأکید کرد: شرایط ناامن اقتصادی یا تورم بالا میتواند در این حوزه تأثیرگذار باشد و نباید بخش عمدهای از سرمایههای کشور به شکل راکد در خانههای خالی بلوکه شود. باید اقداماتی انجام شود و سازو کارهایی در اختیار گرفت تا بتوان موضوع خانههای خالی را کنترل کرد.
شناسایی سلطان مسكن با ۲۵۰۰ واحد خالی در تهران
عضو كمیسیون اقتصادی مجلس بیان كرد: طبق اطلاعات واصله فردی در شهرری صاحب 700 خانه است و مالیات این سرمایه را هم نمیپردازد. همچنین فردی در تهران 2500مسكن ساخته، ولی وارد بازار مسكن نكرده است.
به گزارش تسنیم، زهرا سعیدی مباركه، عضو كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در برنامه پایش در توضیح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: این مالیات به نوعی بر سود حاصل از خرید یا فروش بسته میشود و حتی در كشورهای آفریقایی نیز گرفته میشود.
وی با اشاره به طرح مالیات بر عایدی سرمایه افزود: طرحی كه ما آماده كردیم بر این موضوع دلالت دارد و با 145 امضا تقدیم هیات رئیسه مجلس شد كه كلیات آن تاكنون تصویب شده است. بیش از 95 درصد مردم از این مالیات معاف هستند و آنهایی كه مسكن را برای سود خریدهاند باید بخشی از سود خود را مالیات دهند.
سعیدی با تاكید بر تاریخچه این طرح افزود: سال 94 ما بر تولید مالیات بستیم اما بر خانههای مازاد و سوداگری مسكن هیچ مالیاتی بسته نشد. در آن سال این طرح به مجلس آمد اما با نامهنگاری آخوندی، وزیر وقت راه و شهرسازی و نقشآفرینی رئیس مجلس موضوع مالیات بر عایدی سرمایه از دستور كار خارج شد.
عضو كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به بیانگیزگی دولت در اجرایی شدن طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: بارها كرباسیان وزیر وقت اقتصاد و تقوی نژاد رئیس وقت سازمان امور مالیات كشور ابلاغ كردند كه ابزار بررسی عایدی سرمایه افراد در دست است و امكان اجرای مالیات بر عایدی سرمایه وجود دارد، اما در حال حاضر دژپسند، وزیر اقتصاد خبر از طراحی طرح جامع مالیاتی را میدهد كه البته قرار بود تا اواخر خرداد ارائه شود و هنوز محقق نشده است. این نماینده مجلس گفت: بررسی این طرح جامع دولت بازهم به همان قانونی كه سه سال پیش مجلس مصوب كرده بود رسیده و به نوعی دوبارهكاری صورت گرفته است. البته در تصویب این طرح اراده لازم وجود ندارد.