در حالی که مسؤولان تاکید دارند نان گران نشده است اما مشاهدات میدانی ما خلاف این ادعا را نشان می‌دهد
نان، بدون مصوبه گران شد
نان به‌صورت غیررسمی گران شده و اغلب نانوایی‌ها، نان را تا 50 درصد گران‌تر از قیمت مصوب به فروش می‌رسانند. این درحالی است که مسؤولان دولتی این اقدام نانوایی‌های را غیرقانونی می‌دانند و در برخی موارد تهدید می‌شوند که سهمیه یارانه آرد آنها قطع خواهد شد. اما تهدید دولتی‌ها باعث نشد تا نانوایی‌ها نان را با نرخ مصوب بفروشند و همچنان این کالای اساسی گران‌تر از نرخ مصوب به دست مردم می‌رسد. فعالان صنفی معتقدند افزایش هزینه‌ها باعث شده تا آنها مجبور به افزایش نرخ شوند؛ از این‌رو جام‌جم درباره این‌که آیا این گرانی مربوط به تهران است یا شهرهای دیگر هم با این گرانی مواجه هستند گزارشی تهیه کرده که در ادامه می‌خوانید.
نانوایان زیر خط فقر
ناصر زارع، نایب‌رئیس اتحادیه نانوایان کلانشهر تبریز در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار کرد: در حال حاضر هیچ افزایش قیمتی برای نان نداشته‌ایم. افزایش نرخ نان مساله‌ای است که باید در کارگروه استانی درخصوص آن تصمیم‌گیری شود که در حال حاضر آن را در برنامه کاری نداریم. متاسفانه نان یکی از مهم‌ترین بخش‌های رژیم غذایی ما ایرانیان است و در هر سه وعده غذایی از آن استفاده می‌کنیم؛ به همین دلیل حذف نان یا جایگزینی آن عملا غیرممکن و نشدنی است. از سوی دیگر اهمیت نان باعث شده است حساسیت روی آن بالا بوده و سبب تضییع حقوق نانوایان و کارگران شاغل در این بخش شود. یارانه‌ای که دولت برای نان پرداخت می‌کند عملا به مردم اختصاص می‌یابد و نانوایان تنها آنچه را به‌عنوان هزینه نان از مردم دریافت می‌کنند، با کارگران خود شریک می‌شوند. اگر نتوانیم متناسب با افزایش قیمت سایر محصولات و بخش‌ها، قیمت نان را افزایش دهیم یا حمایت لازم را از نانوایان به‌عمل آوریم، این بخش به آسیب‌دیده‌ترین بخش‌های جامعه تبدیل شده و علنا زیر خط فقر قرار خواهند گرفت.
گرانی برنج و افزایش مصرف نان
قیمت هر قرص نان لواش در بوشهر با وزن چانه 220 گرمی 250 تومان تعیین شد همچنین نان سنگک و بربری بدون کنجد و کنجدزده به ترتیب 1500 و 2000 تومان تعیین قیمت شد.
در این میان، حاج علی پارسایی‌فر، رئیس صنف نانوایی‌های بوشهر معتقد است براساس تجزیه و تحلیل و واقعیت‌های بازار، قیمت واقعی نان برای هر قرص لواش مبلغ 350 تومان است؛ نرخی که البته در کمیسیون آرد و نان استانداری مورد موافقت قرار نگرفت. این در حالی است که اکثر مشتریان از کم‌فروشی نانوایی‌ها و کیفیت پایین نان‌های عرضه شده همواره گلایه‌مند هستند و خواستار نظارت بیشتر بر کار نانوایی‌ها هستند. رئیس صنف نانوایی‌های شهرستان بوشهر با انتقاد از رویه معمول در قیمت‌گذاری و نرخ‌گذاری نان در سطح استان بوشهر و با استناد به آنالیز و کارشناسی درباره هزینه تحمیل شده به نانوایی‌ها برای پخت هر قرص نان می‌گوید: هرچند با پیگیری‌های لازم توانستیم همه واحدهای نانوایی را از آرد نیمه‌یارانه‌ای به ازای هر کیلو 45 هزار تومانی بهره‌مند کنیم اما با این وضعیت آشفته اقتصادی که قیمت‌ها لحظه‌ای بالا می‌رود، دیواری کوتاه‌تر از نانوایی‌ها وجود ندارد زیرا از سال 98 تا الان قیمت نان تغییری پیدا نکرده است. به همین دلیل است که بعضی اوقات با کم‌فروشی یا تخلف در سطح نانوایی مواجه می‌شویم و شهروندان هم حق دارند از این وضعیت ناراضی باشند. وی اضافه می‌کند: این معضل نان فقط در استان بوشهر وجود دارد زیرا در دیگر نقاط کشور و حتی استان‌های همجوار مثل فارس در سال گذشته شاهد افزایش قیمت آن هم در دو مرحله از سال هستیم. این درحالی است که افزون بر مشکلات همیشگی نانوایی‌های بوشهر، تجهیزات سرمایشی برای غلبه بر گرمای هوا و نیاز به نوسازی تجهیزات فرسوده و بازسازی ساختمان نانوایی‌ها نیازمند صرف هزینه است که با این نوع قیمت‌گذاری نان عملا نمی‌تواند کاری از پیش ببرد. اما در این میان آنچه بیشتر به نظر می‌آید صفوف شلوغی است که هر روز هم در این شرایط کرونایی جلوی نانوایی بیشتر از روز قبل مشاهده می‌شود. به نظر می‌رسد یکی از عواملی که بیشتر از دیگر موضوعات در شکل‌گیری این صفوف نقش دارد گرانی سرسام‌آور برنج ایرانی و خارجی است که مردم ناگزیرند با حذف آن از سفره خانوار و سبد خانواده به نان روی آورند.
فعلا افزایش قیمت نداریم
معاون بازرگانی شرکت غله و خدمات بازرگانی استان مازندران به خبرنگار ما اعلام کرد هیچ افزایش قیمتی در آرد و نان نداشتند. علی‌اصغر محمودی صاحبی، رئیس اتحادیه خبازان اما افزایش را در برخی انواع نان تأیید کرد و گفت: افزایش نرخ انواع نان‌های بربری، سنگک، لواش و آزادپز که به نان‌های یارانه یک و دو معروف هستند، با کارگروه آرد و نان استان است و هیچ‌گونه افزایش نرخ قیمت یا آرد در این بخش نداشتیم.
رئیس اتحادیه نانوایان مرکز استان همچنین گفت: برابر قانون، تعیین نرخ انواع نان‌های فانتزی و نان خشک با اتحادیه خبازان است و برابر تقاضا و آنالیز قیمتی که تولیدکنندگان داشتند، بررسی کردیم و از10 تا 25درصد افزایش داشتیم. وی با اشاره به تقاضای حدود 18تن از تولیدکنندگان نان فانتزی افزود: افزایش نرخ انواع نهاده‌های اولیه نان فانتزی و چهار برابر شدن این نهاده‌ها، ما را بر آن داشت تا این افزایش قیمت را مصوب و اجرا کنیم. حسین اصغرزاده، معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران به خبرنگار ما گفت: انواع نان‌های آزادپز، بربری، سنگک و لواش افزایش قیمت نداشت اما در برخی انواع نان‌ها مانند ساندویچی و فانتزی افزایش قیمت داشتیم که توسط اتحادیه خبازان انجام شد و در حال بررسی موضوع هستیم. وی همچنین تأکید کرد این اقدام قانونی نیست چون به ما اعلام نشد.
زمزمه گرانی نان در یزد هم به گوش می‌رسد
رئیس اتحادیه نانوایان استان یزد در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح داد: کارگران نانوایی در این شرایط اقتصادی دچار مشکلات بسیاری شده‌اند و کارگر نانوایی به‌جز کار در نانوایی کار دیگری ندارد و روزانه سه نوبت باید به نانوایی بیاید که با اعمال هزینه‌های رفت و آمد، سوخت و بیمه ودیگر هزینه‌ها، برای کارگر نانوایی هم صرف نمی‌کند.
پس باید افزایش حقوق کارگران این قشر با توجه به تورم موجود در جامعه و گرانی دیگر اجناس اعمال شود. جلال پیروزی‌فرد با بیان این‌که نان یک کالای اساسی محسوب می‌شود، افزود: کارگر نانوایی باید تمام‌وقت درخدمت نانوا باشد. پس نمی‌تواند سراغ کار دیگری برود و باید ازهمین طریق امرار معاش کند و با توجه به اوضاع اقتصادی جامعه، این قشر هم نیاز به حمایت دارند.
قیمت فعلی نان جوابگوی هزینه‌های نانوایی‌ها نیست و همه نانوایان از این شرایط ناراضی هستند و ما هم به عنوان اتحادیه این صنف برای حمایت از کارگران، پیشنهادات خود را به استانداری و اتاق اصناف و دیگر مراجع تصمیم‌گیرنده در استان ارائه کرده‌ایم وخواستار افزایش 20تا30درصدی قیمت نان در استان هستیم.
پیروزی‌فرد گفت: آخرین افزایش نرخ نان دراستان در دی‌ماه سال گذشته بوده و از آن زمان تاکنون نرخ بسیاری از اجناس چند برابرشده و با توجه به افزایش قیمت‌ها و پایین بودن دستمزد کارگران، نانوایان نیز توقع افزایش قیمت نان را به اندازه معقول دارند.
یارانه نان به مردم پرداخت شود
رئیس اتحادیه نانوایان مشهد گفت: با توجه به این‌که نان جزو اقلام مصرفی ضروری مردم محسوب می‌شود، درصورت افزایش قیمت نان به‌یقین از سبد مصرفی حذف نمی‌شود و با تغییر هزینه‌های تولیدی، هزینه نان همچون سایر کالاهای تولیدی که در لحظه در حال تغییر است، افزایش خواهد داشت.
در حال حاضر دولت ۲۵درصد هزینه‌های نان (آرد،خمیرمایه) یارانه را پرداخت و ۷۵درصد مابقی به عهده نانوایی است و یارانه به بیمه دستمزد کارگر که هر سال از سوی شورای‌عالی کار مصوب می‌کند، مواد اولیه، خمیر مایه، سوخت و انرژی پرداخت نمی‌شود.
مصطفی کشتگر افزود: در صورت ادامه این روند یا دولت باید همه هزینه تولید نان را به‌عهده بگیرد، در غیر این صورت با افزایش قیمت نان باید به دهک‌های ضعیف یارانه نان پرداخت کند تا از فشار تغییر قیمت‌ها روی اقشار کم برخوردار کاسته شود. در شرایط فعلی واقعا نانوایی‌ها نمی‌توانند به پخت نان ادامه دهند و برای آنان مقرون به صرفه نیست. کما این‌که بسیار از همکاران ما در حال حاضر هم ضرر و زیان بسیار را تحمل می‌کنند.
رئیس اتحادیه نانوایان مشهد اضافه کرد ما با افزایش قیمت نان موافق نیستیم اما هزینه‌های تحمیلی نیز در حال افزایش است و چاره‌ای جز افزایش قیمت نان نداریم. پیش از این در آبان سال 98 نان گران شد و طی این مدت همه قیمت‌ها رشد زیادی داشتند. قیمت نان باید با شیب ملایم افزایش یابد و اگر این روند ادامه داشته باشد برخی نانوایان از این شغل خارج می‌شوند.
دولت خود را کنار کشیده و دخالت نمی‌کند
اصغر پابرجا، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران به خبرنگار ما گفت: آرد به صورت یارانه‌ای در اختیار نانوایی‌ها قرار می‌گیرد اما باید توجه داشت آرد، تعیین‌کننده 22درصد قیمت نان است و بقیه مربوط به بحث بیمه، مالیات، آب، برق، گاز، دستمزد کارگر و مواردی از این قبیل است.
وی افزود: قبلا سهم کارفرما برای بیمه کارگر کم بود اما اکنون همه 30درصد باید توسط کارفرما پرداخت شود. از سوی دیگر اجاره‌بهای نانوایی‌ها به‌طور متوسط از دو سال گذشته تاکنون 50درصد افزایش یافته‌است. پابرجا توضیح داد: قبلا مالیات بر اساس سود خالص (فروش منهای هزینه‌ها) دریافت می‌شد اما اکنون مالیات بر اساس فروش اخذ می‌شود که از عدالت به دور است.
رئیس اتحادیه‌نانوایان سنگکی تهران تاکیدکرد: دولت خود را برای کمک به بخش نانوایی کنار کشیده و نه یارانه نان به مردم می‌دهد و نه به نانوایان کمک می‌کند. آن‌طور که دولت به ما دستور می‌دهد ما نمی‌توانیم به صاحبخانه یا صاحبان کالا برای خرید دستور دهیم.
ناصر زارع، نایب‌رئیس اتحادیه نانوایان کلانشهر تبریز در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار کرد: در حال حاضر هیچ افزایش قیمتی برای نان نداشته‌ایم. افزایش نرخ نان مساله‌ای است که باید در کارگروه استانی درخصوص آن تصمیم‌گیری شود که در حال حاضر آن را در برنامه کاری نداریم. متاسفانه نان یکی از مهم‌ترین بخش‌های رژیم غذایی ما ایرانیان است و در هر سه وعده غذایی از آن استفاده می‌کنیم؛ به همین دلیل حذف نان یا جایگزینی آن عملا غیرممکن و نشدنی است. از سوی دیگر اهمیت نان باعث شده است حساسیت روی آن بالا بوده و سبب تضییع حقوق نانوایان و کارگران شاغل در این بخش شود. یارانه‌ای که دولت برای نان پرداخت می‌کند عملا به مردم اختصاص می‌یابد و نانوایان تنها آنچه را به‌عنوان هزینه نان از مردم دریافت می‌کنند، با کارگران خود شریک می‌شوند. اگر نتوانیم متناسب با افزایش قیمت سایر محصولات و بخش‌ها، قیمت نان را افزایش دهیم یا حمایت لازم را از نانوایان به‌عمل آوریم، این بخش به آسیب‌دیده‌ترین بخش‌های جامعه تبدیل شده و علنا زیر خط فقر قرار خواهند گرفت.
گرانی برنج و افزایش مصرف نان
قیمت هر قرص نان لواش در بوشهر با وزن چانه 220 گرمی 250 تومان تعیین شد همچنین نان سنگک و بربری بدون کنجد و کنجدزده به ترتیب 1500 و 2000 تومان تعیین قیمت شد.
در این میان، حاج علی پارسایی‌فر، رئیس صنف نانوایی‌های بوشهر معتقد است براساس تجزیه و تحلیل و واقعیت‌های بازار، قیمت واقعی نان برای هر قرص لواش مبلغ 350 تومان است؛ نرخی که البته در کمیسیون آرد و نان استانداری مورد موافقت قرار نگرفت. این در حالی است که اکثر مشتریان از کم‌فروشی نانوایی‌ها و کیفیت پایین نان‌های عرضه شده همواره گلایه‌مند هستند و خواستار نظارت بیشتر بر کار نانوایی‌ها هستند. رئیس صنف نانوایی‌های شهرستان بوشهر با انتقاد از رویه معمول در قیمت‌گذاری و نرخ‌گذاری نان در سطح استان بوشهر و با استناد به آنالیز و کارشناسی درباره هزینه تحمیل شده به نانوایی‌ها برای پخت هر قرص نان می‌گوید: هرچند با پیگیری‌های لازم توانستیم همه واحدهای نانوایی را از آرد نیمه‌یارانه‌ای به ازای هر کیلو 45 هزار تومانی بهره‌مند کنیم اما با این وضعیت آشفته اقتصادی که قیمت‌ها لحظه‌ای بالا می‌رود، دیواری کوتاه‌تر از نانوایی‌ها وجود ندارد زیرا از سال 98 تا الان قیمت نان تغییری پیدا نکرده است. به همین دلیل است که بعضی اوقات با کم‌فروشی یا تخلف در سطح نانوایی مواجه می‌شویم و شهروندان هم حق دارند از این وضعیت ناراضی باشند. وی اضافه می‌کند: این معضل نان فقط در استان بوشهر وجود دارد زیرا در دیگر نقاط کشور و حتی استان‌های همجوار مثل فارس در سال گذشته شاهد افزایش قیمت آن هم در دو مرحله از سال هستیم. این درحالی است که افزون بر مشکلات همیشگی نانوایی‌های بوشهر، تجهیزات سرمایشی برای غلبه بر گرمای هوا و نیاز به نوسازی تجهیزات فرسوده و بازسازی ساختمان نانوایی‌ها نیازمند صرف هزینه است که با این نوع قیمت‌گذاری نان عملا نمی‌تواند کاری از پیش ببرد. اما در این میان آنچه بیشتر به نظر می‌آید صفوف شلوغی است که هر روز هم در این شرایط کرونایی جلوی نانوایی بیشتر از روز قبل مشاهده می‌شود. به نظر می‌رسد یکی از عواملی که بیشتر از دیگر موضوعات در شکل‌گیری این صفوف نقش دارد گرانی سرسام‌آور برنج ایرانی و خارجی است که مردم ناگزیرند با حذف آن از سفره خانوار و سبد خانواده به نان روی آورند.
فعلا افزایش قیمت نداریم
معاون بازرگانی شرکت غله و خدمات بازرگانی استان مازندران به خبرنگار ما اعلام کرد هیچ افزایش قیمتی در آرد و نان نداشتند. علی‌اصغر محمودی صاحبی، رئیس اتحادیه خبازان اما افزایش را در برخی انواع نان تأیید کرد و گفت: افزایش نرخ انواع نان‌های بربری، سنگک، لواش و آزادپز که به نان‌های یارانه یک و دو معروف هستند، با کارگروه آرد و نان استان است و هیچ‌گونه افزایش نرخ قیمت یا آرد در این بخش نداشتیم.
رئیس اتحادیه نانوایان مرکز استان همچنین گفت: برابر قانون، تعیین نرخ انواع نان‌های فانتزی و نان خشک با اتحادیه خبازان است و برابر تقاضا و آنالیز قیمتی که تولیدکنندگان داشتند، بررسی کردیم و از10 تا 25درصد افزایش داشتیم. وی با اشاره به تقاضای حدود 18تن از تولیدکنندگان نان فانتزی افزود: افزایش نرخ انواع نهاده‌های اولیه نان فانتزی و چهار برابر شدن این نهاده‌ها، ما را بر آن داشت تا این افزایش قیمت را مصوب و اجرا کنیم. حسین اصغرزاده، معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران به خبرنگار ما گفت: انواع نان‌های آزادپز، بربری، سنگک و لواش افزایش قیمت نداشت اما در برخی انواع نان‌ها مانند ساندویچی و فانتزی افزایش قیمت داشتیم که توسط اتحادیه خبازان انجام شد و در حال بررسی موضوع هستیم. وی همچنین تأکید کرد این اقدام قانونی نیست چون به ما اعلام نشد.
زمزمه گرانی نان در یزد هم به گوش می‌رسد
رئیس اتحادیه نانوایان استان یزد در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح داد: کارگران نانوایی در این شرایط اقتصادی دچار مشکلات بسیاری شده‌اند و کارگر نانوایی به‌جز کار در نانوایی کار دیگری ندارد و روزانه سه نوبت باید به نانوایی بیاید که با اعمال هزینه‌های رفت و آمد، سوخت و بیمه ودیگر هزینه‌ها، برای کارگر نانوایی هم صرف نمی‌کند.
پس باید افزایش حقوق کارگران این قشر با توجه به تورم موجود در جامعه و گرانی دیگر اجناس اعمال شود. جلال پیروزی‌فرد با بیان این‌که نان یک کالای اساسی محسوب می‌شود، افزود: کارگر نانوایی باید تمام‌وقت درخدمت نانوا باشد. پس نمی‌تواند سراغ کار دیگری برود و باید ازهمین طریق امرار معاش کند و با توجه به اوضاع اقتصادی جامعه، این قشر هم نیاز به حمایت دارند.
قیمت فعلی نان جوابگوی هزینه‌های نانوایی‌ها نیست و همه نانوایان از این شرایط ناراضی هستند و ما هم به عنوان اتحادیه این صنف برای حمایت از کارگران، پیشنهادات خود را به استانداری و اتاق اصناف و دیگر مراجع تصمیم‌گیرنده در استان ارائه کرده‌ایم وخواستار افزایش 20تا30درصدی قیمت نان در استان هستیم.
پیروزی‌فرد گفت: آخرین افزایش نرخ نان دراستان در دی‌ماه سال گذشته بوده و از آن زمان تاکنون نرخ بسیاری از اجناس چند برابرشده و با توجه به افزایش قیمت‌ها و پایین بودن دستمزد کارگران، نانوایان نیز توقع افزایش قیمت نان را به اندازه معقول دارند.
یارانه نان به مردم پرداخت شود
رئیس اتحادیه نانوایان مشهد گفت: با توجه به این‌که نان جزو اقلام مصرفی ضروری مردم محسوب می‌شود، درصورت افزایش قیمت نان به‌یقین از سبد مصرفی حذف نمی‌شود و با تغییر هزینه‌های تولیدی، هزینه نان همچون سایر کالاهای تولیدی که در لحظه در حال تغییر است، افزایش خواهد داشت.
در حال حاضر دولت ۲۵درصد هزینه‌های نان (آرد،خمیرمایه) یارانه را پرداخت و ۷۵درصد مابقی به عهده نانوایی است و یارانه به بیمه دستمزد کارگر که هر سال از سوی شورای‌عالی کار مصوب می‌کند، مواد اولیه، خمیر مایه، سوخت و انرژی پرداخت نمی‌شود.
مصطفی کشتگر افزود: در صورت ادامه این روند یا دولت باید همه هزینه تولید نان را به‌عهده بگیرد، در غیر این صورت با افزایش قیمت نان باید به دهک‌های ضعیف یارانه نان پرداخت کند تا از فشار تغییر قیمت‌ها روی اقشار کم برخوردار کاسته شود. در شرایط فعلی واقعا نانوایی‌ها نمی‌توانند به پخت نان ادامه دهند و برای آنان مقرون به صرفه نیست. کما این‌که بسیار از همکاران ما در حال حاضر هم ضرر و زیان بسیار را تحمل می‌کنند.
رئیس اتحادیه نانوایان مشهد اضافه کرد ما با افزایش قیمت نان موافق نیستیم اما هزینه‌های تحمیلی نیز در حال افزایش است و چاره‌ای جز افزایش قیمت نان نداریم. پیش از این در آبان سال 98 نان گران شد و طی این مدت همه قیمت‌ها رشد زیادی داشتند. قیمت نان باید با شیب ملایم افزایش یابد و اگر این روند ادامه داشته باشد برخی نانوایان از این شغل خارج می‌شوند.
دولت خود را کنار کشیده و دخالت نمی‌کند
اصغر پابرجا، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران به خبرنگار ما گفت: آرد به صورت یارانه‌ای در اختیار نانوایی‌ها قرار می‌گیرد اما باید توجه داشت آرد، تعیین‌کننده 22درصد قیمت نان است و بقیه مربوط به بحث بیمه، مالیات، آب، برق، گاز، دستمزد کارگر و مواردی از این قبیل است.
وی افزود: قبلا سهم کارفرما برای بیمه کارگر کم بود اما اکنون همه 30درصد باید توسط کارفرما پرداخت شود. از سوی دیگر اجاره‌بهای نانوایی‌ها به‌طور متوسط از دو سال گذشته تاکنون 50درصد افزایش یافته‌است. پابرجا توضیح داد: قبلا مالیات بر اساس سود خالص (فروش منهای هزینه‌ها) دریافت می‌شد اما اکنون مالیات بر اساس فروش اخذ می‌شود که از عدالت به دور است.
رئیس اتحادیه‌نانوایان سنگکی تهران تاکیدکرد: دولت خود را برای کمک به بخش نانوایی کنار کشیده و نه یارانه نان به مردم می‌دهد و نه به نانوایان کمک می‌کند. آن‌طور که دولت به ما دستور می‌دهد ما نمی‌توانیم به صاحبخانه یا صاحبان کالا برای خرید دستور دهیم.
