پیرو سربداران هستیم

بانوی کارآفرین سبزواری به جام جم می‌گوید همان‌گونه که سربداران مغول‌ها را از این شهر بیرون کردند، ما هم فقر و بیکاری را از پای درمی‌آوریم

پیرو سربداران هستیم

«ازخودگذشتگی، ایثار جان و مال، همدردی و شفقت، دستگیری از افراد كم‌توان و نیازمند و ... اینها مضامینی بود كه من هر روز در محافل قرآنی و در جمع زنانی كه برای خواندن و تفسیر قرآن گرد هم می‌آمدند، بر آنها تاكید می‌كردم؛ دعوتی كه گاهی اجابت و گاهی با صدای اعتراضی از میان جمع رد می‌شد و مرا به فكر وامی‌داشت؛ آنگاه كه مرا مخاطب قرار داده و می‌پرسیدند آیا خود شما، در عمل به این دستورات پایبند هستید و البته مطرح كردن این ابهام كه این گفته‌ها در مقام سخن آسان است و كجاست مرد عمل!» اینها را فاطمه‌سادات طاهری می‌گوید؛ وقتی كه از او، درباره چگونگی شروع كارش به عنوان مدیر یك كارخانه پرسیدیم و از این‌كه چه اتفاقی او را از مجلس درس و بحث قرآن و احادیث به پای فِرهای شیرینی‌پزی كشاند. این زن كارآفرین كه حالا برای بیش از 70 نفر در شهرستان سبزوار ایجاد اشتغال كرده، هفت سال پیش، كارش را از طبقه بالای خانه شخصی‌اش آغاز کرد؛ با هدف و انگیزه توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر و پوشاندن جامه عمل به تعالیم قرآنی.

 الهام از قرآن
طاهری در رشته علوم قرآنی تحصیل كرده و با مدرك كارشناسی ارشد در این حوزه، سال‌ها مربی تعلیم و تفسیر قرآن و حدیث بوده است. ضمن تدریس موضوعات قرآنی، او بارها با یك سوال مواجهه می‌شود و آن این‌كه آیا خود او می‌تواند به فرامین الهی عمل كرده و از مستمندان و افراد نیازمند دستگیری كند؟ این پرسش ذهن فاطمه‌سادات را درگیر می‌كند و او در نهایت پاسخ را از لابه‌لای كلام الهی می‌یابد. این كارآفرین خود در این‌باره به جام‌جم می‌گوید: با الهام از آیات قرآن كه مومنان را به تعاون و همبستگی تشویق می‌كند، بر آن شدم تا با تاسیس یك شركت تعاونی، برای قشر آسیب‌پذیر شهرمان كارآفرینی كنم. فاطمه‌سادات دست به كار می‌شود و شركت تعاونی خود را با نام بانوان پویای سربدار به ثبت می‌رساند.

 فقر و بیكاری را از پا  درمی‌آوریم
این بانوی كارآفرین، اعضای این تعاونی را از میان زنان بدسرپرست و بی‌سرپرست و به عبارتی زنان سرپرست خانوار و همچنین خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی انتخاب می‌كند. طاهری فلسفه نامگذاری این تعاونی را این‌گونه توضیح می‌دهد: اعضای اصلی این تعاونی بانوان بودند و از این‌رو باید تعاونی با نام آنها ثبت می‌شد. همچنین از آنجا كه معتقدم زنان منبع انرژی خانواده‌ها هستند، پویا را در ادامه به نام شركت اضافه كردم. و اما سربداران؛ شهر سبزوار، شهر سربداران است و قرار دادن این لقب در نام تعاونی، در واقع تاكیدی است بر توانایی مردم شهرمان؛ مردمی كه توانستند مغول‌ها را از شهرشان برانند و از این‌رو قادر خواهند بود فقر و بیكاری را نیز از پا درآورند. این بانوی كارآفرین، فعالیت تولیدی خود را با تشكیل شبكه‌ای ده تا 12 نفره از زنان خانه‌دار آغاز می‌كند؛ زنانی كه در خانه‌شان شیرینی سنتی سبزوار را تهیه و او تولیدات آنها را خریداری و در بازار عرضه می‌كند. طاهری در ادامه با یادآوری روزهای نخستین كارش، چشمانش را به نقطه‌ای دور دوخته و ادامه می‌دهد: ابتدا من سرمایه چندانی در اختیار نداشتم. پس كار را با ده میلیون تومان در سال 90 كلید زدم. اما همین سرمایه اندك در سال دوم به صد میلیون تومان افزایش یافت و در آن زمان بود كه من به فكر راه‌اندازی یك كارگاه كوچك افتادم.

اشتغال‌زایی برای زنان سرپرست خانوار
در نهایت، بذری كه فاطمه‌سادات افشاند،‌ جوانه زد و درختی پربار شد. كارگاه به كارخانه تبدیل شد و افراد مشغول به كار از 30 نفر به 70 نفر رسیدند؛‌70 نفری كه 22 نفرشان از افراد تحت سرپرستی بهزیستی و هشت نفر دیگر هم از میان زنان سرپرست خانوار انتخاب شده‌اند. الباقی نیز جوانان تحصیلكرده‌ای هستند كه پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه به‌دنبال كار بوده‌اند. 
طاهری همچنین خاطرنشان می‌كند: جز این 70 نفر، برای 20 تا 30 نفر دیگر به‌صورت غیرمستقیم ایجاد اشتغال شده است.

پیشرفت از كارگاه تا كارخانه
او سال 91،‌ طبقه بالای خانه خود را به كارگاهی برای پخت شیرینی‌های سنتی شهرش كه تا پیش از این تنها در خانه‌ها تهیه می‌شد تبدیل می‌كند و پس از آن از زنان همكارش می‌خواهد به‌جای خانه در كارگاه مشغول به كار شوند. در سال دومی كه طبقه بالای خانه به كارگاه تبدیل می‌شود،‌ تعداد افراد مشغول به كار افزایش یافته و از 12 نفر سال اول به 20 تا 30 نفر می‌رسد؛‌ روندی كه تا تاسیس كارخانه شیرینی‌پزی ادامه می‌یابد. آن‌گونه كه فاطمه‌سادات به ما می‌گوید، در همان ابتدا و پس از آن‌كه كار داشت كم كم شكل و شمایل جدی به خود می‌گرفت، از یك استاد شیرینی‌پزی خواستم برای آموزش نیروها با ما همكاری كند؛ چرا كه نیروهایمان را از میان افراد غیرمتخصص و آسیب‌پذیر انتخاب كرده بودیم؛ با این هدف كه حرفه‌ای بیاموزند و توانمند شوند. كارآفرین نمونه استان خراسان رضوی در این خصوص می‌افزاید: كارآموزان كارگاه، ضمن آموزش، كار می‌كردند و بابت كارشان دستمزد هم می‌گرفتند؛ دستمزدی كه بر اساس پیشرفت و رشدشان در كار و فراگیری آموزش‌ها افزایش می‌یافت و به این ترتیب انگیزه پیشرفت و ترقی را در آنها تقویت می‌كرد. 

مدیر پشت میزنشین موفق نیست
این كارآفرین در ادامه گفت‌وگو با جام‌جم‌ از رموز موفقیتش می‌گوید. فاطمه‌سادات با بیان این‌كه همه ما درست همانند آن گنجشكی كه تلاش می‌كرد آتش ابراهیم را خاموش كند، می‌توانیم به قدر توانمان برای بهبود اوضاع كوشش كنیم، تاكید می‌كند: من از همان ابتدای كار تا به امروز پا به پای كارگران كارخانه كار كرده‌ام؛ زیرا معتقدم یك مدیر پشت‌میزنشین هیچ‌گاه نمی‌تواند موفق باشد. به باور من، بك مدیر موفق باید در جریان اتفاقات جاری در كارخانه قرار گیرد و این امر تنها از طریق حضور در میان كاركنان و بودن در فضای تولید امكان‌پذیر است. 
او اضافه می‌كند: من همواره اولین نفری بوده‌ام كه در محل كار حاضر شده‌ام و البته آخرین فردی هم كه كارخانه راترك می‌كند من هستم. یك مدیر موفق تنها با حضور همیشگی است كه می‌تواند از مشكلات كاركنان، كم و كاست مواد اولیه و اتفاقات محیط كار باخبر شود و درصدد حل آنها برآید. 

ظرفیت اشتغال بیشتر داریم 
اما حمایتی درکار نیست

در تمام این سال‌ها، این كارآفرین هیچ مبلغی را به عنوان وام دریافت نكرده و تنها با سرمایه شخصی و همت خود كارش را به پیش برده. او البته بارها برای گرفتن وام اقدام كرده اما موفق به دریافت تسهیلات بانكی نشده است. خودش در این‌باره می‌گوید: در مقاطع زمانی مختلف، برای دریافت وام درخواست دادم كه تنها نتیجه‌اش برای من خستگی و ناامیدی بود. 
خسته از رفت و آمدهای بسیارو ناامید از روند موجود. روندی كه در آن شاهد اعطای تسهیلات به افراد غیركارآفرین و بدون مجوز فعالیت اقتصادی بودم. طاهری كه در حال حاضر كارخانه‌اش را در سوله‌ای 270 متری می‌چرخاند، با اشاره به لیست انتظار 400 نفره افرادی كه برای كار به او مراجعه می‌كنند، بر امكان ایجاد اشتغال برای این افراد تاكید می‌كند. به گفته این كارآفرین، استقبال مصرف‌كنندگان از شیرینی‌های سنتی سبزوار كه برای نخستین بار توسط او و همكارانش در حجم انبوه تولید شده، او را از ظرفیت توسعه فضا و امكانات كارخانه و در نتیجه ایجاد اشتغال برای افراد بیشتر مطمئن ساخته است؛ هرچند به‌دلیل نبود امكانات مالی، این اتفاق به دشواری می‌تواند محقق شود. او در ادامه می‌افزاید:‌ من تا امروز برای محصولات تولید شده در كارخانه هیچ‌ تبلیغی نكرده‌ام؛ چرا كه با توان تولیدی كنونی كه هر روز بین 500 كیلو تا یک تن متغیر است، امكان پاسخگویی به سفارش‌های بیشتر وجود ندارد. 
علاوه بر این مشكل دیگری نیز به‌تازگی، تولید كارخانه را تحت‌الشعاع قرار داده است. آن‌گونه كه طاهری می‌گوید در حال حاضر از نظر تامین مواد اولیه در مضیقه‌اند و 20 روز است كه به دلیل نبود آرد، تولیدشان متوقف شده است.
 او برای حل این مشكل بارها به اداره غله مراجعه كرده، اما آنها با بیان این‌كه فروش آرد سهمیه‌بندی شده، مسؤولیت را متوجه مركز می‌دانند. به گفته فاطمه‌سادات انبار آرد توسط محتكران دلیل اصلی این مشكل است.

شیرینی‌های پرطرفدار
شیرینی‌های سنتی سبزوار، حالا علاوه بر استان خراسان رضوی، مشتری‌های پروپا قرصی هم در تهران، كرمانشاه، كیش و زاهدان دارد؛ شیرینی‌هایی با دستور پخت سنتی و البته تولید شده با بكارگیری دانش صنایع غذایی مهندسین جوان. طاهری درخصوص كیفیت محصولات تولید شده مجموعه تحت مدیریتش می‌گوید: در تولید این محصولات،از هیچگونه مواد شیمیایی و نگهدارنده استفاده نمی‌شود؛ با این همه ماندگاری بالایی دارند و با دانه‌های گیاهی غنی شده‌اند.