یكی از سوالات شایع بیماران این است آیا می‌شود از شلوغی دندان‌ها و ناهنجاری‌های فكی دندانی پیشگیری كرد؟ پاسخ این سوال بله یا خیر نیست. بلكه باید گفت در بعضی موارد می‌توان از ایجاد ناهنجاری‌ها پیشگیری و در بعضی مواقع نیز می‌توان از پیچیده‌تر شدن درمان اجتناب كرد. گاهی نیز درمان‌ها باید بعد از ایجاد مشكل انجام شوند.
یكی از موارد مهم پیشگیری از جراحی‌های فكی در آینده درمان‌هایی است كه از حدود هفت یا هشت سالگی یا در بعضی موارد ده یا ۱۱ سالگی روی اصلاح فك یا استخوان ناهنجار انجام می‌شود؛ لذا توصیه‌ای كه به والدین می‌شود این است كه برای بررسی اولیه در حدود هفت سالگی به متخصص ارتودنسی به همراه كودكان خود  مراجعه كنند.
مورد دیگر،آن‌كه گاهی فضانگهدارهایی برای كودك به‌منظور پیشگیری از پوسیدگی زودهنگام دندان‌های شیری تجویز می‌شود كه اجازه نمی‌دهد دندان‌های كودك دچار افتادگی زودرس بشود.
در واقع، فضانگهدارها می‌توانند فضا را برای رویش دندان‌های دائمی زیرین در مسیر درست نگه دارند .
یك روش دیگر برای پیشگیری از بدشكلی دندان، تجویز دستگاه‌هایی در ارتودنسی است كه عادت‌هایی مانند مكیدن انگشت یا تنفس دهانی را تغییر داده و از این طریق شكل استخوان‌ها و موقعیت بد دندان‌ها را اصلاح می‌كند .
در واقع هر یك از این روش‌ها جهت پیشگیری از ناهنجاری‌ها در ارتودنسی به‌كار می‌رود.
روش دیگر پیشگیری از ارتودنسی، گسترش عرض فك بالا در سنین دبستان است كه در بعضی مواقع از انحراف فك پایین به سمت راست یا چپ پیشگیری می‌كند.
 مورد دیگر برای پیشگیری از ارتودنسی، كشیدن به‌موقع دندان‌های شیری است كه از نهفتگی بعضی دندان‌ها جلوگیری می‌كند. البته موارد پیشگیرانه در ارتودنسی فراوان است كه در این نوشتار به بعضی از آنها اشاره شد.