نگاهی به رقابت فوتبالیطور شبکه نسیم
بخند و شوت بزن
یك هفتهای از آغاز پخش مسابقه جدیدی با نام «شوتبال» روی آنتن شبكه نسیم میگذرد. وجه شاد و مفرح این مسابقه تازه از اسم و لوگوی خلاقانه شوتبال شروع میشود و با نام مجری بیشتر معنی پیدا میكند و تماشاگر را با همین قلاب برای نشستن پای مسابقه ترغیب میكند. به گفته عوامل تولیدكننده آن، اولین باری است كه در تلویزیون یك مسابقه فوتبالی در استودیو برگزار میشود و این دیگر بهانه دنبال كردن این برنامه نوپاست. با توجه به تازه بودن برنامه هنوز نمیتوان به شكل جدی روی آن قضاوت كرد ولی اشاره به چند نكته در فرم و محتوای آن در همین روزهای آغازین جالب توجه به نظر میرسد.
بازیگر در قامت مجری
دستاندركاران این مسابقه به سنت تازه باب شده استفاده از بازیگران در قامت مجری یك برنامه تلویزیونی عمل كردهاند و از امیرحسین رستمی به عنوان یك چهره محبوب و خوش انرژی و آشنا به فوتبال دعوت كردند تا بهعنوان گرداننده مسابقه شوتبال با آنها همكاری كند؛انتخابی كه در وهله اول چندان عجیب و غافلگیركننده نیست و تا اینجای كار هم جذابیت خاصی از خود نشان نداده است.
رستمی بهجز روحیه و هیجانی كه از شخصیتش به بیننده منتقل میشود، ویژگی خاص دیگری ندارد و تماشاگر در وهله اول برخورد با ساختار و دكو و مهمانان برنامه شوتبال با خودش میگوید، چرا امیرحسین رستمی مجری است؟ گزینه بهتری كه هم شور و نشاط داشته باشد و هم كمی به مختصات ورزشی شوتبال بخورد.
رستمی و شكل و شمایل اولیه شوتبال شباهات زیادی به مسابقه اهفت در سهب شبكه سه سیما دارد و رستمی به سبك دانیال عبادی با كت و شلوار رسمی یك مسابقه پر فراز و نشیب ورزشی را اجرا میكند كه تعجببرانگیز است. مثل عبادی هم برای برانگیختن حس هیجان و به قول معروف جو دادن به حاضران و بینندگان، مرتبا داد میزند و بالا و پایین میپرد و جمعیت را به همراهی با شركتكنندگان وامیدارد كه خیلی تصنعی از آب درآمده.
بیننده پروپاقرص مسابقات تلویزیونی به سختی از صحنهگردانی وی راضی میشود، چون از مجموعه حضورش در میانه میدان از میمیك صورت و زبان بدنش گرفته كه خشك و اتوكشیده در هر بخش بین دو شركتكننده میایستد و تنها بعد از توضیح مختصر بازیها با صدای بلند به گفتن یك عبارت تكراری ایك، دو، سه، بفرمایید!ب بسنده میكند، چیز بیشتری دریافت نمیكند.
از ادبیات و شكل گفتاری او كه بگذریم كه پر از تپق و بریدهبریده ادا و شنیده میشود، شكل اداره هر بخش از مسابقه و قوانین بازی هم مانده دستش بیاید و مدام از مسیر گوشی با عوامل در ارتباط است و راهنمایی میگیرد كه نشان از تازهكار بودنش دارد. باید دید در ادامه این مسابقه كه بنای تداوم دارد، رستمی چگونه ظاهر میشود و چطور در این حضور تازه تلویزیونی، خود را از دیگر مجری ـ بازیگران رقیبش متمایز میكند.
شرکتکنندگان
دیگر جذابیت شوتبال مثل هر مسابقه دیگری شركتكنندگان آن هستند ولی با این تفاوت كه برخلاف همه رقابتها از سلبریتیهای ورزشی و هنری برای خلق چالش دعوت كرده تا قدم به میدان رقابت بگذارند. نزدیك
به 80-70 شركتكنندگان این فصل ورزشكاران هستند، بهخصوص فوتبالیستهای پیشكسوت و امروزی و در كنار آنها هنرمندان هم حضور دارند كه با هم رقابت و امتیاز كسب میكنند.
تا اینجای كار نگاهی به لیست نهچندان بلند مهمانان برنامه، احمد نوراللهی و امید نورافكن، دو بازیكن حال حاضر تیمهای پیروزی و استقلال و همین طور از بین جامعه هنرمندان هم علیرام نورایی و كامران تفتی را نشان میدهد. درباره زوجهای شركتكننده نكته قابل توجه در انتخاب افرادی است كه حسی از رقابت بینشان احساس میشود تا به خودی خود یك عامل محرك را برای جذابتر كردن مسابقه داشته باشند. رویارویی متفاوت دو فوتبالیست استقلالی و پرسپولیسی و دو بازیگر كه از چهرههای ورزشیتر عرصه هنر هستند و دارای مهارت و توان بدنی مناسب، از نگاه بیننده چالشبرانگیز به نظر میرسد، آن هم در برنامه نخست كه برنامهساز به بهانهای برای شكار توجه مخاطب نیاز دارد، ایده خوبی است.
در جریان مسابقه، حاضران در استودیو با صدا زدن نام شركتكننده مورد علاقهشان یا فریاد كردن ششتاییها و چهارتاییها، میزان طرفداری خود را بروز میدهند و به این ترتیب با روند بازیها و رقبا همراهی میكنند. سری به فضای مجازی و نظر كاربران این برنامه هم بزنیم به خوبی از عباراتی چون دِربی استقلال و پرسپولیس در شوتبال؛ دوئل نوراللهی و امید نورافكن؛ قرمزته، آفرین به نورالهی، علیرام و كامران، قهرمان قهرمانانید و... معلوم است تماشاچیان بهخصوص فوتبالی تلویزیون درگیر شوتبال شدهاند.
برای اولینبار
مسابقات و بازیهای برنامه شوتبال با قالبی مفرح و سرگرمكننده، همانطور كه از نامش معلوم است غالبا با توپ سروكار دارد و همین عاملی برای جذابیت بیشتر و جلب توجه فوتبالدوستان میشود. البته بهجز مسابقه فوتبال، 15 بازی برای بخشهای مختلف شوتبال طراحی شده كه شركتكنندگان مسابقه به قید قرعه پنج بازی را انتخاب میكنند و با هم به رقابت میپردازند.
بهجز تنوع بازیها و گستردگی میدان و صحنه برای انجام مسابقات كه جالب توجه هستند، آن چیزی كه بیشتر از همه عوامل خودنمایی میكند، وسایل و ابزارهای مسابقه است كه به گفته رستمی برخی از آنها برای اولینبار برای شوتبال ایدهپردازی و ساخته شدهاند. بازیهای بسكتبالی، هندبالی، فوتبالی
تو در تو، ایرهاكی، فوتبالدستی شش متری، بازی دارت در بزرگترین سایز كه برخلاف معمول توپ به سمت هدف شوت میزنند، تنها شماری از این وسایل و بازیهای خلاقانه هستند كه در هر قسمت و با انتخاب شركتكنندگان از آنها رونمایی میشود.
باید به این نكته هم اشاره كرد این مسابقه در نگاه اول، ورزشی و با تكیه بر مهارتهای بدنی به چشم میآید، ولی با همراه شدن و دیدن بازیها متوجه میشویم بخش اعظم بار مسابقه بر ذهن و تمركز رقبا است تا فشار و توان جسمانی كه خودش به چالشیتر و غیرقابل پیشبینی شدن شوتبال كمك كرده، چون فقط كسانی كه زور و بازوی قوی دارند به كار این مسابقه مهیج نمیآیند و همه میتوانند امیدی به موفقیت و كسب امتیاز داشته باشند.
شوتبال با طعم خندوانه
بهجز طراحی خود بازیها، طراحی آیتمهای میان برنامه برای تبلیغ و ورود به هر بخش برای بیننده جذاب و دیدنی است. بهخصوص وقتی این آیتمهای گرافیكی به صورت فانتزی و طنزآمیز به ماجرای مسابقه مرحله بعد اشاره میكند. دست اندركاران برنامه شوتبال به جای این كه مثل همه برنامههای اینگونه به طراحی یكی دو آیتم تكراری میانی كفایت كنند، به خود زحمت طراحی و تولید بخشهای متنوع دادهاند تا حتی بهقدر یك برنامه هم بیننده را با خود همراه كند. اما با این تلاش برای خلق تفاوت و نوآوری، در همین بخش میان برنامهها، گرفتن مصاحبههایی با دو چهره شركتكننده خیلی آبكی و با سبكی تقلیدی از برنامه خندوانه با اجرای جذاب محمود كریمی از آب درآمده كه فورا بیننده هم متوجه آن میشود.
راه شوتبال
بهجز رقبا و شركتكنندگان، برای عموم علاقهمندانی كه میخواهند به عنوان تماشاگر وارد برنامه شوند هم این فرصت در نظر گرفته شده است؛ چون به جرأت باید گفت از خود مسابقه و رقبا بر ای ایجاد فضای مسابقهای و رقابتی از خود مسابقه و رقابت مهمتر است. همه میتوانند با ارسال عدد یك به سامانه تعیین شده برنامه، بهعنوان تماشاگر حاضر در استودیو حضور داشته باشند. در هر قسمت نیز دو نفر از بین آنها انتخاب میشوند كه بعد از انجام یكی از بازیها، به برنده یك كارت هدیه تعلق میگیرد.
مشارکت بینندگان
البته برای بینندگان در منزل هم مثل همه مسابقهها فرصتی برای مشاركت و بردن جایزه در نظر گرفته شده ولی این فرصت در حین اجرای برنامه بسیار اذیتكننده اعلام میشود. اول و آخر هر بخش رقابتی، رستمی بیمقدمه وسط میآید و مرتبا نرمافزار برنامه را تبلیغ میكند و به این شكل بیشتر از دعوت به مشاركت، تماشاگر را برای حضور
بیرغبت میكند.