پوپک عظیم‌پور : ردپای عروسک‌ها در آیین‌های ایرانی

پوپک عظیم‌پور : ردپای عروسک‌ها در آیین‌های ایرانی

از عظیم‌پور که درباره عروسک‌ها تحقیق زیادی کرده و عروسک‌های ملل را هم به خوبی می‌شناسد، می‌پرسم در دنیای امروز که بیشتر وقت بچه‌‌ها با بازی‌های آنلاین و گوشی‌های هوشمند پر می‌شود، روزی مثل روز عروسک تاثیری در شخصیت بچه‌ها و برگرداندن آنها به زندگی واقعی و گروهی دارد؟
این استاد دانشگاه می‌گوید: عروسک‌بازی در دنیای کودکی بسیار اهمیت دارد،‌چون عروسک برای بچه‌ها موجودی راز‌آلود است. بچه‌ها حتی حرفهایی را که به مادرشان نمی‌گویند به عروسک‌شان می‌گویند. بچه‌ها با عروسک‌ها تمرین زندگی و مادرانگی می‌کنند.این که از خانم برومند پرسیدید چرا بیشتر دخترها عروسک بازی می‌کنند، جوابش را می‌توانید در بررسی تمدن‌ها پیدا کنید.در دنیای باستان بیشتر پیکره‌ها، مونث هستند، پیکره‌هایی که از ونوس ساخته شده که نماد باروری و آفرینش است.ونوس نشان می‌دهد که دختران هستند که مادران آینده می‌شوند و دخترها هستند که باید با یک موجودی که تمثیلی از خودشان است، تمرین زندگی و مادرانگی کنند. ( خانم برومند می‌گوید: الان چون بچه‌ها با عروسک‌ها تمرین زندگی نمی‌کنند در واقعیت زندگی و عشق را خراب می‌کنند). بچه‌‌ها بخصوص دخترها از همان کودکی با نگهداری  از یک عروسک تمرین مسئولیت‌پذیری می‌کنند.بچه‌ها وقتی می‌خواهند مسافرت بروند اول از همه عروسک و وسایل او را برمی‌دارند و این یعنی تمرین زندگی، عشق، وفاداری و... .
در ادبیات ما عروسک‌ها نقش مهمی دارند،‌داستانی مانند الدوز و عروسک سخنگو که در دنیای خیال‌انگیز الدوز، یک عروسک در تفکر او و رشد شخصیت  الدوز بسیار موثر است.
این پژوهشگر می‌گوید: در آیین‌های ایرانی مثل آفتاب خواهی و باران خواهی کودکان هستند که پیکره‌هایی به شکل عروسک به دست می‌گیرند و آنها را واسطه‌ای قرار می‌دهند برای نزول رحمت و برکت‌.بچه‌ها چون به عروسک‌ها اعتماد دارند،می‌دانند که خداوند صدای آنها  و عروسک‌هایشان را می‌شنود و به آنها پاسخ می‌دهد.
عروسک‌های سنتی ایران زیاد هستند، بیشتر مناطق ایران عروسک‌های خاص خود را دارند، کرد‌ها، آذری‌ها که عروسک‌های قاشقی دارند - قاشق‌‌های ته گود که‌ بر تنشان لباس می‌کنند و آنها را می‌آرایند و برای آیین‌ها استفاده می‌کنند- از اول دهه 90 احیای عروسک‌‌های بومی شروع شده است.الان حدود هفده عروسک در سازمان میراث فرهنگی ثبت ملی شده؛ قورجاق ترکمن‌، دوروک بلوچستان، لیلی‌ لرستان و... برخی از این عروسک‌ها هستند.
عظیم‌پور معتقد است که باید عروسک‌های بومی ایرانی به جهان معرفی شود.دارا و سارا عروسک ایرانی نیستند. وقتی مسافران خارجی به ایران می‌آیند باید عروسک‌های بومی که نماد اقوام ایرانی هستند را به آنها معرفی کرد تا آنها با خرید این عروسک‌ها و بردنشان به کشور خودشان، هویت ایرانی را به جهان معرفی کنند.