فرصت‌های ارتقای روابط ایران و تركیه

فرصت‌های ارتقای روابط ایران و تركیه


 بعد از قرارداد قصرشیرین بین ایران و امپراتوری عثمانی بیش از 400 سال است كه از مرزهای ایران و تركیه در منطقه پرآشوب غرب آسیا به‌عنوان مرزهای دوستی یاد می‌شود. ارتقای راهبردی روابط ایران و تركیه می‌تواند شاه‌كلید ثبات در خاورمیانه، قفقاز و آسیای میانه باشد.
حسن حاجی بدلی؛ دانش آموخته دكترای مدیریت رسانه و كارشناس مسائل تركیه معتقد است:
 تقریبا اكثریت احزاب و جریان‌های سیاسی این كشور از سكولار تا اسلامگرا به‌رغم وجود طیفی از نگاه‌های متفاوت به‌عنوان یك همسایه مهم به ایران می‌نگرند. با توجه به فرصت حاكمیت حزب عدالت و توسعه تا سال 2023 (با وجود برخی اختلافات در مسائل منطقه‌ای) باید در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برای ارتقای درك مشترك و سطح روابط، برنامه‌ریزی بلندمدت و در حوزه رسانه یك نقشه استراتژی جامع داشت.
 در فضای رسانه‌های جمعی، رسانه‌های تركیه در دهه اخیر كمتر نگاه منفی به ایران داشته‌اند. اما با این حال به‌رغم همجواری، تولید محتوای ویژه‌ای نیز در معرفی ایران ندارند. عمده اخباری كه در حوزه عمومی منتشر می‌شود، سیاسی است. مردم عادی تركیه نیز باوجود  سفر سالانه هزاران ایرانی به تركیه شناخت چندانی از ایران و ویژگی‌های فرهنگی مردم آن ندارند. البته در این زمینه ضعف از ما بوده است كه نتوانسته‌ایم به ارائه قابلیت‌های خودمان و تقویت اشتراكات بپردازیم.
 روابط اقتصادی ایران و تركیه در سال‌های اخیر به ركورد 22 میلیارد دلار در سال رسید. این درحالی است كه بنا بر نظر كارشناسان ظرفیت روابط اقتصادی دو كشور فراتر از این عدد است. همكاری مشترك ایران به‌عنوان تامین‌كننده انرژی با توجه به نیاز بالای این كشور و تركیه به‌عنوان سرمایه‌گذار اقتصادی می‌تواند نتایج مطلوبی را برای دو ملت و كشورهای منطقه به‌همراه داشته باشد. به‌عنوان مثال منطقه آزاد اقتصادی ارس به‌دلیل موقعیت راهبردی بین كشورهای حوزه قفقاز و تركیه با استقبال سرمایه‌گذاران این كشور همراه شده و می‌تواند مبنایی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترك باشد. در این زمینه باید درخصوص تضمین امنیت سرمایه‌گذاری برای صاحبان كسب و كار تركیه در افكار عمومی و رسانه‌های این كشور به‌خصوص سایت‌های خبری اطلاع‌رسانی شود.
 در حوزه توریسم عمده گردشگرانی كه از تركیه به ایران می‌آیند، برای درمان پزشكی در تبریز و ارومیه است. با توجه به زیرساخت‌های مناسب موجود در این استان‌ها و اشتراكات زبانی، كیفیت خدمات پزشكی و قیمت مناسب خدمات به همراه همجواری می‌تواند به عاملی برای جذب سرمایه و گردشگر تبدیل شود. با این حال هنوز تا نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم و در این خصوص باید از طریق رسانه‌ها و شبكه‌های اجتماعی برای تسهیل سفر این افراد و همراهان آنها اطلاع رسانی و برنامه‌ریزی شود.
 رسانه‌های اجتماعی در تركیه قدرت فراوانی دارند. كاربران تركیه‌ای در شبكه‌های فیسبوك، توییتر و اینستاگرام فعال هستند. استفاده از توییتر در تركیه مدل خاص و موفقی است. با توجه به وجود رهبران فكری و حضور دانشجویان و فعالان اجتماعی؛ این شبكه نقش موثری در پیگیری‌ مبارزه با فساد در این كشور داشته است. در جریان كودتای ناكام تركیه نیز هماهنگی مردم این كشور در شبكه‌های اجتماعی باعث خنثی‌سازی این توطئه شد. لذا ضرورت دارد در كنار دیپلمات ها؛ اساتید، دانشجویان و فعالان رسانه‌ای ایرانی در این فضا حاضر شده و به معرفی ظرفیت‌های ایران و تقویت همكاری‌های فی‌مابین بپردازند.
 در حوزه فرهنگی اشتراكات فرهنگی و میراثی فراوانی بین دو ملت وجود دارد كه از سوی برخی به بهانه‌ای برای اختلافات بی‌مبنا تبدیل شده است. با این حال می‌توان با یك نگاه متفاوت این میراث مشترك را در قالب ساخت مستندهای دینی و فرهنگی، آثار سینمایی، موسیقی و... با انتشار در رسانه‌های اجتماعی به زمینه‌ای برای نزدیكی دو ملت و الهام بخشی كشورهای منطقه تبدیل كرد.