زلزله اخیر در اولین شهر نفتی ایران و نشت نفت در کوی و برزن پس از زلزله، بار دیگر ضرورت اجرای طرح جابه جایی این شهر را یادآور شد
مسجد سلیمان جابه جا می شود؟
گرم است و داغی زمین و آسمان نه نای راه رفتن میگذارد و نه تحمل نشستن. سرازیریهای «چشمه علی» را پایین میآیم، از میدان «باشگاه مركزی» عبور میكنم تا به محله «نفتون» برسم. در این هوای گرم و شرجی، «نمره یك» تا «پشت برج» را هم باید گز كنم و ببینم. بوی گَسِ نفت با رطوبت محله در هم میآمیزد و عرق میشود بر تن مردمی كه هنوز شدت تكانهای زلزله 7/5 ریشتری در شهر مسجدسلیمان نقل برخی از گفتارهای روزانه شان است؛ زمین لرزهای كه نفت را از اعماق و منافذ زمین به بالا كشاند و جابهجا پاشید به كوچهها و خیابانها و محلات مسجد سلیمان. شهر حالا بیش از هر زمانی رنگ و بوی نفت به خود گرفته، آنقدر كه هم نفس را تنگ میكند و هم دل را میلرزاند از هراس انفجارهای احتمالی.
مسجدسلیمان نخستین شهر در تمام كشورهای خاورمیانه است كه یك میدان عظیم نفتی در آن كشف شد؛ نفتی كه روزگاری برای آن خوشی و آبادی آورد. آبادیاش اما دوامی نداشت و سالهاست كه با مشكلات ریز و درشت یك شهر نفت زده دست و پنجه نرم میكند. زلزله 7/5 ریشتری اخیر اما در كنار خسارات عمرانی كه به شهر وارد كرد، باعث شد مشكلات و آلودگیهای نفتی آن هم بیش از پیش نمایان شود.
یكی از مغازهداران پاساژ ۱۷ شهریور از جوشش مواد نفتی پس از زلزله در مغازه خود خبر میدهد. صادق شهنی میگوید: پس از زلزله اول در مسجدسلیمان از كف مغازه شاهد خروج مواد نفتی هستیم به گونهای كه مجبور شدیم به خاطر جلوگیری از خطرات احتمالی فعالیت خود را به حالت نیمه تعطیل در بیاوریم.
یكی دیگر از بازاریان قدیمی هم میگوید: سال ۶۸ بر اثر نشت گازهای زیرزمینی روبهروی همین پاساژ یكی از مغازهها دچار انفجار شد و سه كشته و بیش از ۴۵ مجروح بر جای گذاشت و این نشان میدهد سابقه نشت نفت و گاز در این منطقه وجود دارد و ممكن است برای ساكنان خطرساز شود.
مسجدسلیمانیها از مسؤولان میخواهند بهسرعت به این مشكل رسیدگی كنند، چرا كه با توجه به
پس لرزههای مكرر هر لحظه ممكن است اتفاق ناگواری بیفتد و باعت لطمات جبرانناپذیری شود.
6 محله آلوده به نفت
مسجدسلیمان كه بیش از 5000 خانوار دارد، به واسطه وجود ذخایر نفتی (349 حلقه چاه نفت و گاز)، دارای محلات آلوده به نفت شامل شش محله به وسعت
۳۰۰ هكتار است. این شهر روی گسل زلزله است و طبق گفته كارشناسان و اهالی، بهطور میانگین تقریبا روزی یك یا دو زلزله كوچك و بزرگ در آن ثبت میشود. از سویی چون مسجدسلیمان در چین خوردگیهای زاگرس قرار گرفته، انرژی زلزله را در خود نگه نمیدارد و آزاد میكند.
زلزله كه آمد، نفت هم در محلات مختلف شهر جاری شد و نگرانی از وقوع انفجار احتمالی را هم به دل ساكنان این محلات برد. این بیم و نگرانی باعث شد با تاكید مسؤولان شهری خانوارها در «چم آسیاب» و منازل «هوانیروز» ساكن شوند.
شركت بهرهبرداری نفت و گاز مسجدسلیمان هم البته به میدان آمد و از آغاز انجام اقدامات ایمنی و تدابیر پیشگیرانه در مناطق آلوده به نفت و گاز در سطح شهر توسط واحدهای عملیات و ایمنی، پس از وقوع زمین لرزه خبر داد.
همزمان گروههایی از كارشناسان به مناطق مختلف از جمله نمره هشت، نمره یك، كوی نفتخیز، پشت برج، نفتون و سیبرنج اعزام شدند تا نسبت به بررسی نشت اقدام كنند؛ بهویژه در مناطق واقع شده در محدوده آلودگیهای نفتی كه برخی منازلشان هم بهدلیل قدمت زیاد و فرسودگی تخریب شده بود.
در این میان اما قباد ناصری، مدیرعامل شركت بهره برداری نفت و گاز مسجدسلیمان به میدان آمد و گفت: هنگام وقوع زلزله باید ستاد مدیریت بحران این شركت را تشكیل و شرایط تمامی كارخانهها و خطوط لوله را ارزیابی و بررسی میكردیم.
یك جابهجایی نافرجام
15 سال پیش بود كه طرح جابهجایی مناطق آلوده به نفت در مسجد سلیمان مطرح شد. براساس این طرح قرارص بود كار جابهجایی واحدهای مسكونی در قالب برنامهای اولویتبندی شده انجام گیرد و ابتدا مناطقی كه در خطر بیشتری هستند جابهجا شوند. طرحی كه هنوز بهطور كامل به سرانجام نرسیده و مدیرعامل شركت ملی مناطق نفت خیز جنوب درخصوص آن به جامجم میگوید: این كار انجام شده و ۱۲۰ میلیارد تومان مدنظر برای جابهجایی واحدهای مسكونی پرداخت شده است. احمد محمدی میافزاید: مجموعه شركت ملی نفت و مناطق نفتخیز جنوب هیچ دخالتی در اینكه چه تعداد واحد باید ساخته شود، نداشته و ندارد و فقط بودجه درخواست شده را تأمین كرده تا كار جابهجایی انجام شود. در همین زمینه و با توجه به تفاهمنامه بین وزارت مسكن، وزارت نفت، استانداری و بنیاد مسكن انقلاب اسلامی خوزستان از سال ۸۰ تا ۸۵ حدود ۴۳۰ واحد مسكونی در منطقه «دره خرسان» و «پشت برج» و «سیبرنج» خریداری و تخریب شد. در آن سال كمیته قیمتگذاری، قیمت هر منزل آلوده را مشخص و مبلغ آن را به مالكان پرداخت كرد و این مالكان بودند كه باید اقدام به نقل مكان از مناطق آلوده و در خطر میكردند.
63 درصد شهر
در حریم چاههای نفت
میانگین شعاع قرارگیری 349 حلقه چاه نفت و گاز مسجد سلیمان بین صد تا ۴۰۰ متر است كه در صورت جانمایی چاههای موجود روی نقشه شهرستان، ۶۳ درصد از مساحت مسجدسلیمان را حریم چاههای نفت و گاز دربرمیگیرد.
وحید زمانیحموله، عضو شورای شهر مسجدسلیمان به جامجم میگوید: براساس بررسیهای صورت گرفته، از شش منطقه آلوده در این شهرستان سه محله «كوی نفتخیز» و «پشت برج» و «سیبرنج» بهعنوان مناطق ناامن كه آلودگی آنها نسبت به دیگر مناطق بیشتر است، شناسایی شدهاند و در اولویت اول جابهجایی قرار دارند و باید با همكاری و تعامل دستگاههای مختلف هرچه سریعتر جابهجا شوند.
مردم را از بلاتكلیفی دربیاورید
در همین حال استاندار خوزستان كه میگوید از زمان وقوع زلزله تا زمان تنظیم این گزارش وضعیت لحظهبهلحظه مسجدسلیمان را رصد كرده، از تعیین تكلیف طرح جابهجایی منازل آلوده به نفت مسجدسلیمان خبر میدهد و به ما میگوید: قرار بود جابهجاییها با پرداخت ۱۲۰ میلیارد تومان انجام شود، كه متاسفانه مسائلی مانند تورم باعث شد نتوانیم 5000 واحد مورد نیاز را تكمیل كنیم.
غلامرضا شریعتی یادآور میشود كه اكنون دو نكته مهم باید مورد توجه قرار گیرد؛ اول اینكه وزارت نفت اگر مدعی است زمینها آلوده هستند و مردم نباید در آن مناطق زندگی كنند، خودش باید واحدها را تكمیل و خانههای مردم را از آن مناطق جابهجا كند. دوم اینكه اگر وزارت نفت تشخیص میدهد این زمینها در مسجدسلیمان مشكلی برای سكونت و سلامت مردم ندارند، به مردم اجازه تخریب و بازسازی خانههایشان از سوی شهرداری داده شود تا آنها بتوانند خانههای خود را در آن مناطق نوسازی كنند.
مدیر كل مدیریت بحران استانداری خوزستان هم درباره وضعیت پس از زلزله و فعلی مسجدسلیمان به جامجم میگوید: وضعیت آمادهباش در سطح شهرستان مسجدسلیمان بهمنظور پیشگیری از هر گونه حادثه احتمالی همچنان برقرار است، اما به طور كل وضعیت در شهرستان مسجدسلیمان عادی است. كیامرث حاجیزاده میافزاید: ۲۰ گروه ارزیاب در مسجدسلیمان به صورت خانه به خانه به ارزیابی منازل خسارتدیده پرداختند و در گزارشی كه بنیاد مسكن ارائه داده، تاكنون 950 واحد تخریبی و حدودا 4500 واحد، تعمیری شمارش شده است.
-
مردی که به داد سینما رسید
-
خواب ناراحت!
-
ثبات اقتصــــــادی درآینده نزدیــــــک
-
حماسه دهه هفتادیها
-
پدیده ابــــد گرفت
-
یک پایتخت بهبود یافته!
-
گام به گام، بدون آمریکا
-
مسابقه محلـه!
-
مسجد سلیمان جابه جا می شود؟
-
به نام تولید، به كام بدهكاران ارزی
-
پدیده ابــــد گرفت
-
جانسون اتحادیه اروپا را به خروج بدون توافق تهدید کرد
-
آسوشیتدپرس: امارات، بیش از نیمی از نیروهای خود را از یمن خارج کرده است
-
حمله تروریستی در بورکینافاسو 14 کشته برجای گذاشت