میراثدوستان امیدوارند آتشی که اخیرا به جان هتل آسمان افتاده، تخریب طبقات اضافی آن را که مانع ثبت جهانی ارگ کریمخانی شده، به دنبال داشته باشد
این آتش از هر سر که برخیزد تماشایی است
ماجرای هتل آسمان سالهاست كه به یك گره كور در خیابان رودكی شیراز تبدیل شده؛ هتلی كه در جریان ساخت و سازش، قانون را دور زد، قد كشید غیرمجاز و سایه سنگینش را روی سر ارگ كریمخانی انداخت و مانع ثبت جهانی آن شد و البته هیچگاه در مقابل قانونی كه خواستار كوتاه شدن قامتش شده بود، سر خم نكرد و هیچ سازمان و نهاد و متولی میراثی و غیرمیراثی هم حریف زیادهخواهیاش نشد، تا آنجا كه گفته شد مسؤولان میراث استان فارس هم از خیر ثبت جهانی ارگ كریم خانی به نفع هتل آسمان گذشتهاند. انگار اما ارگ كریمخانی تنها كسی بود كه یارای تحمل سایه بالاسر و مخدوش شدن منظر بصریاش را نداشت و شاید آتشی كه دو هفته پیش به جان هتل آسمان افتاد، آه همین بنای زندیه بود، تا دوباره چشمها را متوجه بیحرمتی به ساحت خود كند و فعالان و مسؤولان میراثی و غیرمیراثی را متوجه تخلفات بنای نوسازی كه حالا دیگر برخی كارشناسان میگویند احتمال تخریب و فروریزی كل آن به خاطر سست شدن در مقابل آتش وجود دارد.
در شبی پرالتهاب همه منتظر بودند تا بار دیگر شاهد فروریختن ساختمانی همچون پلاسكو در شیراز باشند، اما آسمان همچنان ماند و تنها دودهایش را روانه خیابان رودكی و ذهن میراثدوستانی كرد كه در تمام 18 سال گذشته پا گرفتن هتل، یك روز چشم از تخلفات عمرانی آن برنداشته بودند. حتی زمانی كه با مخفیكاری تمام، پشت گونیهای آبی در حال تكمیل شدن بود.
بعد از ریختن بخشی از سقف طبقه منفی دو هتل آسمان براثر آتشسوزی، برخی از مغازهها و خانههای اطراف این هتل تا شعاع صد متری تخلیه شدند. آتشنشانی پس از حدود ۱۴ ساعت در ساعت ۲ بامداد یكشنبه ۱۳ مرداد توانست این آتشسوزی را به طور كامل مهار كند.
هر چند در این رابطه عنایتاله رحیمی، استاندار فارس گفته بود كه سازههای هتل دچار تركخوردگی شده و احتمال ریزش وجود دارد اما این اتفاق رخ نداد.
هتل آسمان مانعی بزرگ برای ثبت جهانی ارگ كریمخان زند بهشمار میرود و داستان احداث آن با یك اشتباه آغاز شد، گرچه میتواند با تصمیمی درست، پایانی تلخ و نافرجام نداشته باشد.
قصه از کجا شروع شد؟
اسكلت اولیه این هتل سال ۸۰ در شش طبقه زده شد، اما قرار گرفتن یكی از ستونها در پیادهرو سبب شد پرونده این هتل به كمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ارجاع داده شود و مالك با پرداخت هزینه تخلف، موافقت را دریافت كرد. پس از آن سازنده هتل طی یك سال، سه تا چهار بار به كمیسیون ماده 5 رفته و در نهایت ارتفاع را به ١۴طبقه رساند.
علیرضا پاكفطرت شهردار سابق شیراز اعتقاد داشت كه احداث هتل آسمان، بزرگترین تخلف در تاریخ فعالیت شهرداری در این شهر محسوب میشود و تخریب یك طبقه از این بنا مشكل پیش آمده برای ارگ كریمخانی را رفع نخواهد كرد.
مصیب امیری، مدیركل میراث فرهنگی فارس هم اگرچه ارتفاع 5/64 متری برای این هتل را تأیید كرده، اما معتقد است كه این هتل با حمایت شهرداری در طول این سالها بالای سر میراث فرهنگی و برخلاف قانون قد علم كرده است.
در ادامه و پس از ۱۸ طبقه شدن هتل، شهرداری شیراز و سایر مدیران شهری خواهان توقف كار شدند اما مالك هتل نه آن زمان و نه هیچ وقت دیگر حاضر به تخریب ملك خود نشد و هربار تاكید كرد كه تمام مجوزهای قانونی ساختوساز را دارد و از خود اداراتی چون شهرداری و میراث فرهنگی دریافت كرده است.
با این همه، مصوبه شورایعالی معماری و شهرسازی در تیر 94 رأی به كاهش طبقات هتل آسمان شیراز داد و نهایتا اخطار كتبی مبنی بر تخریب به مالك ابلاغ شد و یك طبقه هتل آسمان در اردیبهشت ۹۵ با حكم قضایی توسط مأموران شهرداری تخریب شد؛ به عبارت دیگر تنها دو متر و ۲۰سانتیمتر از این بنای ۶۴ متری!
مالك این هتل در واكنش به اینكه باید چهار طبقه از این هتل را حذف كند، گفت: آقایان این هتل را با كیك تولد اشتباه گرفتهاند؛ من در حضور همه اعلام میكنم كه میخواستم در ۴۶ هزار مترمربع ۲۲ طبقه هتل بسازم و خلاف من فقط ۲۰ سانتیمتر بود.
حمید سجادیان گفت: هتلسازی را رها میكنم. متولیان میراثفرهنگی و نهادهای شهری از كریمخان مرده حمایت میكنند، اما از سرمایهگذاری كه حی و حاضر است نه!
وقتی آسمان، رقیب ارگ شد
چند سال پیش، ارگ كریمخان زند منتظر ثبت در فهرست جهانی یونسكو بود كه سر بر آوردن هتل آسمان راه را بر این ثبت بست و انتظارها را به حاشیه كشاند.
بنابر گفته مسؤولان میراث فرهنگی كشور و فارس، یونسكو اعلام كرد هتل آسمان از نظر نمای بصری برای ارگ كریمخان زند مشكل ایجاد كرده و تا زمانی كه ارتفاعش كم نشود، خبری از ثبت ارگ در فهرست یونسكو نیست. درواقع اوایل سال 93 بود كه خانم ایرینا بوكووا، مدیركل یونسكو در بازدیدی كه از شهر شیراز و این مجموعه داشت مخدوش شدن حریم بصری ارگ توسط این هتل را تهدید جدی برای ثبت جهانی آن عنوان كرد و یادآور شد تا زمانی كه شرایط تغییر نكند، ارسال پرونده ارگ به یونسكو هیچ سودی ندارد.
قوانین و ضوابط میراث فرهنگی میگوید ارتفاع بناهای نوساز نباید به حریم منظری آثار تاریخی خدشهای وارد كند، كاری كه هتل آسمان كرده بود.
همین روزها تكلیف آسمان روشن میشود
به این ترتیب پرونده ثبت ارگ كریمخان زند در فهرست یونسكو به پستوها رفت اما آیا آتشی كه اخیرا به دامن هتل آسمان افتاد منجر به گشایش در پرونده نافرجام ثبت ارگ كریمخان زند در یونسكو میشود؟
علیاصغر مونسان، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری كشور 31 مرداد سال گذشته گفته بود: ساخت هتل آسمان با ارتفاع بیش از حد تعیین شده در حریم ارگ كریمخان زند بزرگترین مانع بر سر راه ثبت جهانی محور زندیه است و امیدوارم این مشكل بهزودی بهگونهای حل شود كه سرمایهگذار بخش خصوصی نیز زیان چندانی نبیند.
و حالا میراثدوستان امیدوارند آتشسوزی اخیر موجب تخریب دو طبقه فوقانی و مزاحم هتل شود، گرچه مالك همچنان زیربار نمیرود و گفته هتل سستشده را مقاومسازی میكند.
این درحالی است كه یكی از آتشنشانان حاضر در حادثه اخیر آتشسوزی هتل آسمان به جامجم گفته از آنجا كه پایهها و بتون سازه بر اثر آتشسوزی سستشده، احتمال فروریزی آن دیر یا زود وجود دارد.
اخباری كه ما از استانداری فارس گرفتهایم هم حاكی از آن است كه نگرانی زیادی در این باب ایجاد شده و مسؤولان، جدای از تمام وقایع گذشته و مجوزهای قانونی و غیرقانونی احداث هتل، نگران پیامدهای خطرناك آتشسوزی و فروریزی آن در آینده هستند، برای همین سه فرضیه جدید برای هتل آسمان پس از آتشسوزی را مطرح كردهاند؛ اول: تخریب كامل، دوم: تخریب بخشی از طبقات و سوم بقای كامل، اما اینكه در نهایت چه حكمی از جلسات استانداری به بیرون درز كند، به تصمیم تیم كارشناسی ۱۱ نفره استانداری فارس بستگی دارد و بس!
آتش گلستان میشود؟
برخی اظهارنظرها از تخریب كامل سازه هتل آسمان به دلیل ناپایداری سازه آن در پی آتشسوزی ۱۴ ساعته و افزایش دمای سازه كه بین ۶۰۰ تا هزار درجه سانتیگراد تخمین زده شده حكایت دارد. تعدادی از كارشناسان نیز از تخریب تعدادی از طبقات فوقانی این هتل برای سبكسازی وزن این سازه و انجام تعمیرات استحكامبخشی به این بنا سخن میگویند كه در صورت اجرای هر دو نظریه میتوان گلستان ارگ را برای آتش آسمان پیشبینی كرد.
البته تا اینجای كار، مالك هتل آسمان تصمیم به تخریب سازه ندارد و میگوید: تصمیماتی مبنی بر ساخت سازه نگهبان اطراف هتل گرفته شده و با استفاده از این سازه نگهبان كه قرار است در اسرع وقت ساخته شود، مقاومسازی برای هتل آسمان انجام خواهد شد و تخریب در كار نخواهد بود. مقاومسازی انجام و ساخت هتل آسمان ادامه خواهد داشت.
در این ارتباط رحیم آزادی، مدیركل مدیریت بحران استانداری فارس میگوید: هماینك یك تیم كارشناسی ۱۱ نفره مشغول بررسی وضعیت هتل آسمان شیراز پس از آتشسوزی اخیر است و نتیجه بررسیهای این تیم كارشناسی كه از سوی دادستانی شیراز تعیین شدهاند پس از جمعبندی برای صدور رأی در اختیار دادستانی قرار خواهد گرفت.
تابع بردبار، عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس نیز در گفتوگو با جامجم میگوید: در حال حاضر ضرورت دارد عملیات ایمن سازی و پایدارسازی موقت روی سازه ساختمان هتل انجام شود تا مشاور بتواند به پروژه ورود كند و نظر خود را در خصوص میزان خسارات وارده و به خصوص میزان ایستایی و مقاومت ساختمان در برابر بارهای ثقلی و جانبی حاصل از وزن طبقات و میزان پایداری آن در برابر دیگر مخاطرات احتمالی نظیر زلزله را ارزیابی كند و تا این تحقیقات انجام و نهایی نشود، نمیتوان نظر قطعی را صادر كرد.
ارگ كریمخان، یادگار زندیه
ارگ كریمخانی در مركز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شده، پس از اینكه كریمخان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مكان را بهعنوان محل زندگی خود انتخاب كرد.
در زمان سلطنت سلسله پهلوی از ارگ به عنوان زندان استفاده شد كه آسیبهایی به آن وارد شده است.
در سال ۱۳۵۰ این ارگ به اداره فرهنگ و هنر وقت واگذار شد. این بنای بزرگ اكنون زیر نظر سازمان میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اداره میشود و از چند سال پیش كار مرمت این بنا آغاز شدهاست تا به عنوان موزه بزرگ فارس مورد استفاده قرار گیرد.
این اثر ۱۴ خرداد ۱۳۵۱ با شماره ثبت ۹۱۸ به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
-
دنبال چالشهای آبكی نیستیم
-
نسبت بازیهای خشن با خشونت های خیابانی
-
رونمایی سیدحسن نصرا... از خاورمیانه جدید
-
کلمه ها زائر می شوند
-
بیخیال برانکو؛ کالدرون را بچسبید!
-
این آتش از هر سر که برخیزد تماشایی است
-
با «یا علی» عاشق شویم
-
وقتی تورم به «حاشیه» میرود
-
تدارک برای شب داغ تلویزیون
-
یک شب آتش در گلستانی فتاد!
-
راز اعتماد به نفس «سیدحسن»
-
لندن: تحریمها علیه کره شمالی ادامه خواهد داشت
-
جلسه شورای امنیت سازمان ملل درباره سوریه لغو شد
-
سندرز قطع کمکهای آمریکا به رژیمصهیونیستی را مطرح کرد
-
توضیحی درباره یک برش کوچک از «قاب کوچک»