روایت خبرنگار جامجم از آغاز فعالیت مجدد سایت غنیسازی شهید علیمحمدی
دوبـــــــاره فـــــردو
جمهوری اسلامی ایران از 18 اردیبهشت 98 تا حالا چهار گام مهم در کاهش تعهدات برجامی خود برداشته است. افزایش سطح و میزان غنیسازی، کنار گذاشتن محدودیتهای تحقیق و توسعه و رونمایی از سانتریفیوژهای نسل جدید و گازدهی به سانتریفیوژهای سایت فردو از جمله اقدامات ایران در جهت کاهش تعهدات و مقابله با بدعهدیهای طرف اروپایی در اجرای تعهداتشان براساس برجام بود. در همین خصوص سازمان انرژی اتمی تور هستهای برای بازدید خبرنگاران از آخرین اقدامات انجام شده کشورمان براساس گام چهارم تدارک دید و اقدامات عملی ایران در نطنز و فردو را در معرض دید رسانهها قرار داد. اولین ایستگاه این تور هستهای، نطنز بود که دوشنبه قبل میزبان خبرنگاران بود و دیروز هم آخرین وضعیت فعالیت سانتریفیوژها در فردو به نمایش گذاشته شد. امروز هم در سومین مرحله از این تور هستهای، خبرنگاران به نیروگاه هستهای بوشهر میروند.
تأسیسات هستهای فردو با نام رسمی مرکز هستهای شهید علیمحمدی، تأسیساتی است که به منظور غنیسازی اورانیوم در عمق حدود ۹۰ متری زمین در فردو، کیلومتر ۲۵ مسیر قم به تهران در شرق آزادراه ساخته شدهاست.
ایران 1044 سانتریفیوژ در مرکز هستهای فردو دارد که پس از اجرایی شدن برجام قرار بود برای غنیسازی اورانیوم استفاده نشود و ایران حق نداشت در فردو غنیسازی کند. از آغاز اجرایی شدن برجام تا کنون یعنی 4 سال فردو در حالت نیمه تعطیل بود تا اینکه براساس گام چهارم در 15 آبان ماه عملیات گازدهی به سانتریفیوژهای این سایت آغاز شد.
سایت هستهای فردو به جهت وجود پدافند غیر عامل و همچنین قرار گرفتن در داخل کوه به هیچ وجه قابل انهدام از سوی دشمنان این مرز و بوم نیست و شاید به همین دلیل آنها نگرانیهای بسیاری در مورد این سایت دارند.
فردو، تنها سایت هستهای جمهوری اسلامی است که اصول روز پدافند غیر عامل در آن بهخوبی رعایت شده و از لحاظ نظامی بسیار راهبردی است.
ملاحظات امنیتی شدید پیش از ورود به سایت
در ابتدای ورودمان به این سایت تمام وسایل الکترونیکی از جمله تلفنهمراه، لپتاپ، پاوربانک و رکوردر را تحویل داده و سوار اتوبوسهای مخصوص این مرکز شدیم. در طول مسیر تا چشم کار میکرد بیابان بود و در مقایسه با سایت نطنز ساختمان و اماکن محدودتری وجود داشت.
قبل از عزیمت به طرف ساختمان سایت وسایل دیگر خود را نیز تحویل دادیم تا توسط سگهای تربیتشدهای که در این سایت حضور دارند برای رعایت مسائل امنیتی مورد بازرسی قرار گیرد.
پس از طی مسافتی در داخل محوطه مجتمع غنیسازی و عبور از دو کیوسک امنیتی، به ابتدای تونل ورودی سایت رسیدیم. تعدادی از خبرنگاران سوار مینیبوس مجتمع شدند تا بخشی از تونل را با ماشین طی کنند و البته با توجه به وجود صرفا یک مینیبوس به ما پیشنهاد شد پیاده مسیر تونل
را -که بهدلیل قرار گرفتن سایت در اعماق زمین شیبدار-بود طی کنیم و البته ما نیز از این موضوع استقبال کردیم. وارد تونل شدیم و به سمت محل استقرار سانتریفیوژها راه افتادیم. در طول تونل نیز چند موتور سوار با عنوان نیروی ویژه مشغول گشتزنی در تونل بودند. بعد از طی کردن مسافتی وارد اتاقکی برای پوشیدن روپوش و پاپوش مخصوص جهت ورود به سالنهای محل استقرار سانتریفیوژها شدیم.
کشورهای غربی با پافشاری زیاد در مذاکرات هستهای سایت فردو را از محل غنیسازی به مرکزی برای پژوهشهای فیزیکی و هستهای تبدیل کردند. در متن برجام نیز آمده است که تأسیسات غنیسازی فردو به مرکز تحقیقات هستهای، فیزیکی و تکنولوژی تبدیل خواهد شد و همکاری بینالمللی در زمینههای توافقشده تحقیقاتی تشویق خواهد شد.
در سالنهای فردو چه میگذرد
در ابتدا وارد سالنی شدیم که ماشین آی.آر.1 قرار داشت که بنا به گفته مدیر شرکت نطنز و فردو این سانتریفیوژ با یکسری تجهیزات، مربوط به پروژهای بود که بهصورت مشترک با روسها درمورد ایزوتوپهای پایدار در حال اجراست.
سالن بعدی، سالن خوراکدهی و جمعآوری محصول بود که در آنجا دوربینهای سازمان انرژی اتمی و همچنین چند دوربین آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار داشت. دوربینهایی که به گفته مدیر شرکت نطنز و فردو صرفا رفت و برگشت مخازن با حجم زیاد را تحت کنترل دارد و به صورت دورهای عکسهای گرفته شده را کنترل میکند که البته به هیچ عنوان این عکسها در اختیار بازرسان آژانس قرار نمیگیرد و صرفا آنها را کنترل میکنند.
سپس به سالن محل استقرار 1044 سانتریفیوژ رفتیم که در آن عکس شهدای هستهای نصب شده بود. به گفته بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، این سانتریفیوژها از نسل اول هستند. در این سالن صدای سوت ممتدی به گوش میرسید که به گفته کمالوندی این صدا نشاندهنده چرخش مناسب سانتریفیوژها با توجه به گازدهی به آنها و انجام عملیات غنیسازی بود. کمالوندی همچنین در مورد سایت فردو گفت که این سایت مانند نطنز است اما کوچکتر از آن.
به گفته یکی از مهندسان، این مرکز قابلیت تولید اورانیوم غنی شده 5 و 20 درصد را دارد و البته تعداد دیگری از ماشینها نیز در حال آماده سازی هستند.
نشست خبری سخنگوی سازمان انرژی اتمی و ارائه جزئیاتی درباره غنیسازی در فردو و گامهای احتمالی ایران در مراحل بعدی، پایانبخش برنامه بازدید از فردو بود.
-
دائـم البـرق!
-
خداحافظی در اوج
-
نشریات علمی در مسیر دگردیسی
-
ساخت هتل در تركیه با كفزنی
-
پرسپولیس 5، استقلال 3
-
در ستایش تولید خوب
-
معمار بلاغت نوین
-
پرونده شماره 1048
-
راه «گزارشگران فساد» چگونه هموار میشود؟
-
بفرمایید آبگوشت!
-
دوبـــــــاره فـــــردو
-
اندر مصائب مدیریت مبتذلپرور
-
2 دانشمند تركیهای و 3 دانشمند ایرانی برگزیده جایزه مصطفی(ص) ۲۰۱۹ شدند
-
ایران، قهرمان جام بین قاره ای فوتبال ساحلی
-
آغاز عقبنشینی اوکراین و نیروهای مورد حمایت روسیه از نواحی تحت منازعه
-
بحرین از بازداشت چند فرد در ارتباط با تهدید علیه امنیت کشور خبر داد
-
قطر خطاب به مقام اماراتی: سر عقل بیایید و به امور کشور خودتان برسید