سردار اسطورهای
دكتر احمد نادری- رئیس موسسه تحقیقات و مطالعات
اجتماعی دانشگاه تهران
در عصر مدرن وفاق ملی میان مردم یك جامعه معمولا حول عناصر اسطورهای شکل میگیرد. این عناصر اسطورهای میتوانند نمادهای قدیمی و تاریخی ملتها باشند یا اسطورههایی جدید كه لزوما مربوط به دوران باستان نیستند و در همین عصر و میان مردم همین جامعه زندگی میكنند، اما چون یك ملت در ذهن خود ارتباط خاصی میان این افراد و اسطورههای قدیمی پیدا میكنند، اینها را نیز همچون اسطورههای باستانی میبینند.
كشور ما نیز سرشار از اسطورههاست؛ از اسطورههای ملی و باستانی گرفته تا شخصیتهای نمادین مذهبی كه در جای جای میهن از آنها با احترام یاد میشود. در دوران معاصر نیز مردم ویژگیهای این اسطورههای ملی و مذهبی را میان افراد خاصی پیدا كردهاند. كسانی كه بعضی وجهه مذهبی پررنگی داشته و برخی برای دفاع از وطن یا اعتلای آن بسیار تلاش كردهاند.
سردار سلیمانی نیز دقیقا براساس همین ویژگیها به شخصیتی اسطورهای در میان بخش وسیعی از مردم ایران تبدیل شده است. او هم شخصیتی كاملا وطندوست بود كه عمر خود را صرف دفاع از میهن كرد و هم بعد مذهبی بسیار پررنگی داشت. این ویژگیها باعث شد سردار سلیمانی یادآور شخصیتهای تاریخی و مذهبی برجسته كشور شود و اكنون ما با افتخار از این شهید بزرگوار به عنوان یكی از اسطورههای عصر خود یاد میكنیم. اسطورهای كه مردم در طول حیاتش به او ارادت خاصی داشتند و بعد از شهادتش نیز عزاداریهای باشكوهی برایش برگزار میكنند.
در ماجرای شهادت سردار سلیمانی، حتی بسیاری از شخصیتهای مشهوری كه معمولا مواضع مخالف حاكمیت میگیرند، از این شخصیت بزرگوار حمایت و اقدام آمریكاییها را محكوم كردهاند. این مساله اسطورهای بودن شخصیت این شهید را بیش از پیش اثبات میكند و به نوعی نشاندهنده جامعیت شخصیت اوست؛ چراكه حاج قاسم در دوران زندگیاش از همه دستهبندیهای سیاسی، جناحی، قومی و حتی عقیدتی عبور كرد و در فراسوی همه این دستهبندیها قرار گرفت. بنابراین امروز شخصیت سردار سلیمانی به دریایی تبدیل شده است كه هر كسی از این دریا گوهری را كه مورد پسند خود باشد، به دست میآورد.
بنابراین شهادت سردار سلیمانی با این كه اندوهی بسیار جانكاه برای همه ماست، میتواند فرصتی طلایی نیز برای ایجاد وحدت مردم و شخصیتهای مختلف اجتماعی باشد. اصولا اسطورههایی همچون حاج قاسم به طور كلی نقش انسجامبخشی در یك جامعه را دارند و میتوانند باعث شوند نوعی وفاق در میان همه طیفها و نیروها شكل بگیرد. اكنون هم شاهد آن هستیم، بسیاری از افرادی كه در حوادث آبان به سیاستهای نظام اعتراض داشتند، در سوگ سردار سلیمانی نشستهاند. بنابراین ما نیز میتوانیم حول محور این شخصیت بزرگوار، باردیگر برای ایجاد وفاق ملی تلاش كنیم.
وفاقی كه هم میتواند در بعد خارجی برای ایستادگی در برابر دشمنان ملت ایران به كار آید و هم میتواند در كنار تلاش و كوشش برای رفع مشكلات اقتصادی، موجب همبستگی میان اقشار مختلف مردم شود.
تیتر خبرها