درمان سرخ ناباروری

شانس باروری بعد از درمان آی‌وی‌اف با استفاده از سلول‌های بنیادی خون قاعدگی تا 50 درصد افزایش می‌یابد

درمان سرخ ناباروری

هفته گذشته اولین بانك سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در كشور از سوی پژوهشگاه و مركز درمان ناباروری ابن‌سینا راه اندازی شد. این دستاورد بزرگ علمی و فناورانه در واقع درخشش دیگری در حوزه تحقیقات سلول‌های بنیادی در كشور و چشم‌اندازی روشن در درمان ناباروری زنان محسوب می‌شود كه ما را به عنوان سومین كشور پیشرو (‌پس از آمریكا و هند‌) در زمینه ایجاد بانك سلول بنیادی خون قاعدگی مطرح می‌كند. آگاهی از جزئیات این اتفاق و اثرات مثبت آن در درمان ناباروری زنانه، ما را بر آن داشت در این باره پای صحبت‌های دكتر سیمین ظفردوست، جراح و فلوشیپ زنان، زایمان و ناباروری و عضو هیات علمی پژوهشگاه و مركز ناباروری ابن‌سینا بنشینیم.

ایران، نخستین كشوری است كه تمركز اولیه خود را روی درمان بیمارانی كه مبتلا به یائسگی زودرس و كاهش تخمك هستند، گذاشته و نتایجی بسیار امیدبخش كسب كرده است. راه اندازی بانك سلول‌های بنیادی خون قاعدگی حاصل 11 سال مطالعه و تحقیق محققان كشور است.
معجزه احیای توان باروری
خانم‌ها معمولا از 50 سال به بالا وارد سنین یائسگی می‌شوند و قدرت باروری آنها كاهش می‌یابد و به مرور این توانایی در آنها از بین می‌رود. دكتر ظفردوست با بیان این نکات می‌گوید: همچنین خانم‌هایی كه به دلایلی، دچار كاهش ذخیره تخمدان شده و به روش‌های معمول درمان ناباروری مانند آی‌وی‌اف پاسخ نمی‌دهند و به هر دلیلی قدرت باروری خود را از دست داده اند می‌توانند از ذخیره سلول‌های بنیادی خون قاعدگی شان برای احیای باروری بهره ببرند.
وی می‌افزاید: به نظر می‌رسد افتتاح بانك سلول‌های بنیادی خون قاعدگی برای كسانی كه تمایل به ذخیره سلول‌های بنیادی دارند انتخاب مناسبی باشد. سلول‌های بنیادی خون قاعدگی را می‌توانیم به صورت مكرر استخراج كنیم.  این سلول‌ها توانایی تكثیر و تولید سلول‌های بافتی آسیب‌دیده را دارد و برخلاف دیگر روش‌های استخراج سلول‌های بنیادی كه اغلب تهاجمی هستند، این روش بسیار راحت و در دسترس است و حتی به طور ماهیانه هم قابل جمع‌آوری است.
افزایش موفقیت آی‌وی‌اف
دكتر ظفردوست با تاكید بر این كه در افراد معمولی، انجام روش آی‌وی‌اف تنها 30 تا 40 درصد موفقیت به همراه دارد، توضیح می‌دهد: بررسی‌ها نشان می‌دهد از یك سیكل تزریق سلول‌های بنیادی خون قاعدگی به بیماران، شانس باروری آنها بعد از درمان آی‌وی‌اف تا 50 درصد افزایش می‌یابد. بر این اساس، خانم‌ها می‌توانند از سنین 20 تا 45 سالگی با مراجعه به بانك سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در مركز درمان ناباروری ابن‌سینا خون ماهانه قاعدگی خود را اهدا و برای درمان خود در آینده نگهداری كنند.  وی تاكید می‌كند: افرادی با بیماری‌های كبدی، مغزی، قلبی، غضروفی، زخم‌های دیابتی و نازایی با منشأ تخمدانی و رحمی می‌توانند برای
 بهره مندی از مزایای این بانك اقدام كنند.
نگران كاهش
 ذخیره تخمدانی نباشید
یكی از دغدغه‌هایی كه همیشه برای باروری خانم‌ها وجود دارد این است كه ذخیره تخمدانی با افزایش سن رو به كاهش است و با یائسگی تقریبا به صفر می‌رسد، در حالی كه استفاده از سلول‌های بنیادی خون قاعدگی تا حد زیادی می‌تواند به رفع این نگرانی كمك كند.
این متخصص درمان ناباروری در این باره می‌گوید:  گاهی به دلایل ناشناخته این كاهش توان باروری تخمدان‌ها با سرعت و شدت بیشتری اتفاق می‌افتد و خانم‌ها در سنین باروری شاهد كاهش شدید ذخیره تخمدانی می‌شوند.  مطالعات ما نشان داده است سلول‌های بنیادی حاصل از خون قاعدگی می‌تواند در احیای تخمدان در این دسته افراد كمك كند و همین طور درصدد هستیم از این سلول‌ها برای ارتقا و افزایش كیفیت تخمدان استفاده كنیم. همچنین مطالعات دیگری در دست داریم كه از سلول‌های بنیادی به منظور
بهتر كردن شرایط رحم در خانم‌هایی كه چسبندگی و مشكلات دیواره رحم دارند، استفاده كنیم.
مراجعه قبل از یائسگی
جالب است بدانید سلول‌های بنیادی خون قاعدگی ذخیره شده برای افرادی هم كه شاخص سلول‌های ایمنی مشابهی داشته باشند، با اجازه فرد اهداكننده قابل استفاده است.   دكتر ظفردوست با بیان این مطالب می‌افزاید: خانم‌هایی كه تمایل به دریافت این خدمت دارند باید به دنبال بررسی‌ها و انجام تست‌های عفونی و بیماری ها، مشكل خاصی نداشته و تایید شوند. همچنین چون انجام نمونه‌گیری‌ها از طریق واژینال انجام می‌شود برای خانم‌های متاهل قابل انجام است.
 وی تاكید می‌كند: البته خانم‌هایی كه قصد اهدای سلول بنیادی خون قاعدگی خود را دارند، بهتر است در سنین پایین‌تر مراجعه كنند زیرا تعداد سلول‌های بیشتر و باكیفیت‌تری قابل جمع آوری است. خانم‌هایی هم كه برای درمان بیماری‌هایی كه بعد از یائسگی به سراغشان می‌آید، قصد ذخیره این سلول‌ها را دارند، باید پیش از یائسگی تا سن 45 سالگی مراجعه كنند.
ذخیره‌سازی تا 10 سال
به گفته عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن‌سینا، خانم‌هایی كه قصد ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی خون قاعدگی دارند باید در سنین باروری باشند و سیكل‌های قاعدگی خود به خود داشته باشند. البته فعلا این ذخیره‌سازی را تا ده سال تعیین كرده‌اند و امیدواریم در آینده بتوانیم به صورت نامحدود این ذخیره‌سازی را انجام دهیم.