یک بام و دو هواپیما
در سحرگاه 18 دی امسال، پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین متعاقب وقوع خطای انسانی در خاک کشورمان سقوط کرد.با این حال در عرض کمتر از 72 ساعت، مقامات نظامی کشورمان بروز این خطا را تایید کرده، مسؤولیت این حادثه را پذیرفتند. به دنبال این مسؤولیت پذیری ، مقامات سیاسی سایر کشورها و رسانه های مدعی استقلال و شفافیت در غرب، جمهوری اسلامی ایران را نسبت به پنهانکاری در قبال این حادثه متهم کردند. اما هم اکنون اکثر رسانه های آمریکایی و اروپایی، جملگی در قبال سقوط یک هواپیمای حامل مقامات آمریکایی در خاک افغانستان سکوت کرده و علاقه ای نسبت به افشاگری در خصوص این ماجرا ندارند! گویا مرموزترین ماجرای سقوط هواپیمای آمریکایی در افغانستان از سال 2001 تاکنون بهیکباره اهمیت خود را برای بسیاری از رسانههای غربی از دست داده است.
زهرا ساختمانیان بینالملل
در روز هفتم بهمن ، گزارش شد که یک فروند هواپیما در منطقه غزنی افغانستان سقوط کرده است. در حالی که ابتدا شایعه شده بود که این هواپیما مسافربری بوده، اما تصاویری که در شبکههای اجتماعی منتشر شد نشان داد که این هواپیما از نوع بمباردیر E-11A نیروی هوایی آمریکاست. این نوع هواپیما، به عنوان یک نقطه تماس در میدان نبرد به کار گرفته میشود. ذبیح ا... مجاهد ، سخنگوی طالبان در این خصوص تاکید کرد: این اقدام توسط طالبان صورت گرفته و قسمتی از عملیات ما علیه آمریکا در افغانستان است. در این سقوط تعدادی از فرماندهان ارشد سیا و ارتش آمریکا کشته شدند.
با این حال سخنگوی نیروهای آمریکایی در افغانستان در خصوص سقوط هواپیمای آمریکایی اظهار کرد :
دلیل سقوط هواپیمای آمریکایی در منطقه غزنی همچنان در حال بررسی است اما هیچ نشانهای وجود ندارد که این هواپیما به دلیل شلیک متخاصمانه سرنگون شده باشد.
وزارت دفاع آمریکا نیز متعاقب گذشت بیش از 12 ساعت از وقوع حادثه ، اعلام کرد که هواپیمای این کشور در افغانستان سقوط کرده و سرنگون شدن آن توسط طالبان را رد کرد.نکته حائز اهمیت اینکه مقامات آمریکایی، تا دو روز بعد از حادثه، حاضر نشدند در خصوص تعداد کشته شدگان و هویت مسافران هواپیمای ساقط شده اظهار نظر کنند! با این حال در تاریخ 9 بهمن ماه، ارتش آمریکا در افغانستان در بیانیهای اعلام کرد:
بقایای اجساد دو آمریکایی که در جریان سقوط هواپیمای نظامی آمریکا در منطقه تحت کنترل طالبان کشته شدهاند و همچنین جعبه سیاه هواپیما تحویل گرفته شده و همچنین لاشه هواپیما نیز منهدم شده است.
دلایل سقوط این هواپیما همچنان تحت بررسی قرار دارد. به هر حال هیچ نشانهای از اینکه این هواپیما با آتش دشمن منهدم شده باشد وجود ندارد.
روز بعد ( 10 بهمن ) ، پنتاگون در بیانیه ای اعلام کرد که سرهنگ پال واس، ۴۶ ساله، که محل خدمت او لانگلی-یوستیس در ایالت ویرجینیا بود و کاپیتان رایان پانوف، ۳۰ ساله، از هادسون در ایالت نیوهمپشیر که محل خدمت او داکوتای جنوبی بود در این حادثه کشته شده اند.
رسانه های غربی در خواب
شاید بسیاری از کسانی که استقلال و شفافیت را به مثابه دو ویژگی ذاتی رسانه های غربی می دانستند، تصور می کردند که این رسانه ها متعاقب سقوط هواپیمای جنجالی وابسته به نیروهای آمریکایی در غزنی، بلافاصله دست به کار شده و منابع خبری خود را در سازمان سیا و پنتاگون برای پرده برداری از حقیقت ماجرا فعال و به خط خواهند کرد. اما به نظر می رسد ماجرای سقوط هواپیمای آمریکایی در افغانستان، به یک خط قرمز نامرئی در فضای رسانه ای غرب تبدیل شده است.
در این معادله، تفاوتی میان رسانه های وابسته به جمهوریخواهان یا دمکراتهای آمریکا و حتی رسانههای چپگرا و محافظه کار در اروپا وجود ندارد. جالب است که رسانههای غربی به انعکاس اظهارات و مواضع مقامات ارشد ارتش آمریکا در این خصوص اکتفا کرده و این پرونده مرموز امنیتی را مختومه جلوه داده اند. اگرچه این سکوت میتواند معلول فشارهای پشت پرده سازمان سیا به رسانه های آمریکایی و حتی اروپایی باشد، اما حتی در این صورت، دیگر نمی توان ادعای استقلال و شفافیت را از سوی بنگاهداران رسانهای در غرب پذیرفت.
یک حادثه و دهها ابهام
سرنگونی هواپیمای آمریکایی در افغانستان، مولد سوالات و ابهامات زیادی در ذهن مخاطبان این حادثه بوده است: اینکه ماموریت دقیق این هواپیما در ولایت غزنی در افغانستان چه بوده و چه کسانی در این هواپیما حضور داشته اند؟ تعداد واقعی کشته شدگان
چقدر است؟ اخبار اولیه در خصوص تشخیص هویت حداقل دو دیپلمات آمریکایی کشته شده در سقوط این هواپیما ( غیر از نظامیان و نیروهای امنیتی) و سپس سکوت مقامات آمریکایی در قبال آن چگونه قابل تحلیل
است ؟
در این میان، رسانه های غربی به جای تمرکز بر این سوالات و دغدغهها، به تشریح کارکرد این هواپیما و قابلیتهای آن پرداخته اند: تکنیکی نخ نما به نام خلق تصویر مجازی و جا زدن آن به عنوان تصویر و دغدغه حقیقی ! به گونه ای که ذهن مخاطبان بر ابعاد فرعی ماجرا
متمرکز شود!
خلق تصاویر انحرافی
به عنوان مثال شبکه بی بی سی در تاریخ 8 بهمن و در حالی که افکار عمومی دنیا صرفا اخبار اولیه سقوط هواپیمای آمریکایی را شنیده و در انتظار هویت سنجی مسافران و تعداد آنها بودند در گزارشی انحرافی بر روی قابلیتهای نظامی هواپیمای سقوط کرده متمرکز شد .در قسمتی از این گزارش آمده بود:
هواپیمای سقوط کرده در ولایت غزنی، درفرودگاه ولایت قندهار درجنوب افغانستان مستقر بود. این هواپیما با پرواز در فضای افغانستان به عنوان نقطهای در ایجاد ارتباطات هوایی در زمان نبرد عمل میکرد.این هواپیما قادر است ارتباط رادیویی را میان نیروهای هوایی و زمینی بر قرار کند و عملا به عنوان یک وای فای فضایی عمل کرده و تجهیزات ویژهای نیز دارد که خلاء ارتباطی را در فضا پرمیکند.
در هر حال، مقایسه نوع مواجهه رسانه های غربی با ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی و سقوط هواپیمای نیروهای آمریکایی در افغانستان، به خوبی نشان می دهد که اضمحلال اخلاق حرفه ای در رسانه های آمریکایی و اروپایی به کدام مرحله رسیده است: پدیده ای که از آن باید به عنوان مرگ رسانههای مستقل خبری در غرب
یاد کرد... .
-
كاسبی با كرونا
-
یک بام و دو هواپیما
-
داستان یك طوفان
-
انتقام اینترنتی از داوطلب پزشكی
-
حمله به پوشاک داخلی از مناطق آزاد
-
شبی که شغال شکار شد
-
تجدیدعهد رسانه ملی با امام(ره) و شهدا
-
صدرنشینهای سیما
-
جهانگیری: كانال دارویی سوئیس یك كار تبلیغاتی است
-
تجدیدعهد رسانه ملی با امام(ره) و شهدا
-
آبه: در هیچ عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه شرکت نمیکنیم
-
اتحادیه اروپا برای محکوم کردن «معامله قرن» به اجماع نرسید