ناسا نسخه جدیدی از تصویر معروف فضاپیمای ویجر ــ 1 از زمین را منتشر كرد
نقطه آبی كمرنگ در قاب جدید
ناسا نسخه جدیدی از تصویر «نقطه آبی كمرنگ» (Pale Blue Dot) را به مناسبت سی‌امین سالگرد ثبت آن نما با فضاپیمای ویجر ــ 1 به‌روزرسانی كرد. برای به‌روزرسانی این تصویر از تكنیك‌ها و نرم‌افزارهای پردازش تصویر مدرن استفاده شده‌است. این درحالی‌است كه در اصل تصویر تغییراتی ایجاد نشده‌است. مانند تصویر اصلی، منظره رنگی جدید نیز، سیاره زمین را به عنوان پیكسلی (نقطه‌ای) آبی روشن و تنها در گستره‌ای از فضا نشان می‌دهد. عدسی‌های دوربین ویجر - 1 پرتوهای نور خورشید را پراكنده كرده‌اند كه در سراسر تصویر دیده می‌شود. اگر به تصویر خوب دقت كنید زمین در یكی از همین پرتوهای پراكنده شده قرار دارد.
اگر با دنیای نجوم و فضا آشنا باشید احتمالا تصویر معروف موسوم به «نقطه آبی كمرنگ» را دیده‌اید. با این حال با نگاهی به تصاویر زمین از دید ماهواره‌ها شاید چنین توصیفی برای زمین چندان عجیب به نظر نرسد. بخش اعظم سیاره‌ای كه روی آن زندگی می‌كنیم را آب تشكیل داده و از دنیاهای اطراف آن مانند كره آبی رنگی دیده می‌شود. 30 سال پیش در 25 بهمن 68 فضاپیمای ویجرــ1 در فاصله‌ای تقریبا 4/6میلیارد كیلومتر دورتر از خورشید و در جایی ورای آخرین سیاره منظومه شمسی ما یعنی نپتون، دوربین‌هایش را برای آخرین بار به سوی زمین گرفت. این تصویر خارق‌العاده از جهان، نمای غریبی را نشان می‌داد كه پیش از آن كسی مشابهش را ندیده بود. سپس
ویجر ــ 1 رهسپار مرزهای منظومه شمسی ومحیط میان ستاره‌ای در كهكشان راه شیری شد و اکنون در فاصله‌ای دورتر از 2/22 میلیارد کیلومتر از ما به پیش می‌رود.
سوغاتی كه برد، هدیه‌ای كه داد
صفحه طلایی موجود در این فضاپیما حاوی مجموعه‌ای از تصاویر، آواها و نواها برای ارائه به هر موجود هوشمند فرازمینی است كه ممكن است با آن روبه‌رو شود. این صفحه حامل پیامی از ساكنان سیاره زمین به دیگر ساكنان احتمالی دنیاهای ماورای زمین است و نمایشگر نوع حیات و گویش ما در میلیاردها كیلومتر دورتر زمین خواهد بود. تماسی كه امیدوارانه در بیكرانگی فضا و زمان گسیل شد تا شاید به سایر ساكنان احتمالی كیهان برسد. اندیشه‌ای بسیار مهیج كه در آینده دور و در جایی بسیار دورتر از سیاره ما، هوشمندانی از تمدن‌های فرازمینی خبری از ما و سیاره ما دریافت كنند!
این تصویر بازگوكننده یكی از مهم‌ترین ماموریت‌های ویجر ــ 1 بود: آخرین سلام به دنیایی كه در آن متولد شده بود. كارل ساگان (Carl Sagan) از محققان برجسته تیم تصویربرداری مأموریت ویجر و سرپرست تیم كوچكی كه صفحه طلایی را تولید كرده بود حوالی سال 1338/1959 پیشنهاد ثبت این تصویر را در پروژه ویجر مطرح
كرده بود.
او كه این تصویر را نقطه آبی كمرنگ نامید در كتابش با همین نام، انگیزه‌اش از این پیشنهاد را این‌گونه بیان كرد كه آرزو دارد این نوع تصویربرداری از زمین از فواصل بسیار دور مرسوم شود. این كار اولین بار در آذر 1351 در ماموریت آپولو17 از سوی فضانوردان آن ماموریت انجام شد كه در آن تصویری از زمین از فاصله 29 هزار كیلوكتری از سطح آن و از روی سطح ماه گرفته شد.
سپس در ادامه نوشت: «به نظرم تصویر دیگری از زمین كه این بار از فاصله‌ای صدها هزار برابر دورتر گرفته شده است، ممكن است در ادامه روند آشكار ساختن شرایط خودمان و محیط‌مان به ما كمك كند. دانشمندان و فیلسوفان دوران باستان دریافته بودند كه زمین تنها نقطه كوچكی در عالم پهناور است؛ اما پیش از این آن را ندیده بودند. این تصویر اولین فرصت ما برای دیدن این حقیقت بود!»
چرا این تصویر مهم است؟
گرچه كارل ساگان گروه كوچكی از كاركنان پروژه ویجر و سرپرست تیم تصویربرداری را برای گرفتن این تصویر متقاعد كرده بود با این حال رهبران این پروژه مایل به انجام این كار نبودند و این پیشنهاد او مانند بقیه پیشنهادهایش به مدت هفت سال رد شد. این‌كه این فضاپیما قبل از ورود به فضای میان ستاره‌ای تصویری از ما به خودمان ارائه دهد دو ویژگی جالب دارد: نخست چشم‌اندازی از ما، مكان كوچك و همواره در حال كوچك شدن ما از میدان دید همواره در حال گسترش فضاپیمای ویجر ــ 1 می‌دهد. همچنین تصویری از منظومه شمسی را در زمانی نشان می‌دهد كه هوشمندان فرازمینی احتمالی، هنگام ورود به منظومه‌شمسی از سیاره ما خواهند دید.
تصویر نقطه آبی كمرنگ، به‌عنوان یك عكس، تصویری زیبا و خیره‌كننده نیست. اما از جنبه هنری این تصویر برای ساگان اهمیت نداشت. بیشتر روشی بود كه او به عنوان فراخوانی الهام بخش برای پراكندن بذر دوستی میان ساكنان سیاره ما و محافظت از زمین در نظر گرفته بود.
در تیر 1392 كارولین پوركو، سرپرست تیم تصویربرداری ماموریت كاسینی از سیاره زحل نیز با الهام از همین مفهوم، تصویری مشابه را از زمین گرفت و آن را «روزی كه زمین لبخند زد» نامید. این تصویر بسیار زیبا از زحل و حلقه‌های آن در پس‌زمینه تصویر و در كنار سیاره آبی ما است.
خانه‌ای كه باید در حفظ آن كوشید
تصاویر اینچنینی به بشریت نشان داده است كه برای ما دنیای دیگری برای مهاجرت، زنده‌ماندن و رشدكردن وجود ندارد. صرف‌نظر از داستان‌ها و فیلم‌های علمی‌تخیلی كه خوانده‌اید و دیده‌اید، ممكن است واقعا زمین تنها جایگاه مناسب در عالم برای زندگی ما باشد. درسی كه این تصویر و نمونه‌های مشابه آن به بشر می‌دهد این است كه منطقی‌تر است كه بهترین استفاده را از آن داشته باشیم. درست مانند جمله‌ای كه كارل ساگان در سال 1994 نوشت: «نقطه آبی كمرنگ به مسؤولیت ما در حفظ و گرامی داشتن آن تاكید می‌كند؛ زیرا زمین تنها خانه‌ای است در عالم كه ما تاكنون شناخته‌ایم.»
در سال 1391 ویجر ــ 1 به عنوان اولین شیء ساخت انسان و در حقیقت به نمایندگی از گونه انسان از مرزهای داخلی منظومه شمسی خارج و به فضای میان ستاره‌ای وارد شد. باید سپاسگزار ویجر و دانشمندان و مهندسانی باشیم كه آنها را ساختند و تا خروج از مرزهای منظومه شمسی راهبری كردند. اكنون دیگر ما «شهروندان كهكشان راه شیری»
هستیم.
منابع: NASA و Scientific American
ویجر ــ 1 رهسپار مرزهای منظومه شمسی ومحیط میان ستاره‌ای در كهكشان راه شیری شد و اکنون در فاصله‌ای دورتر از 2/22 میلیارد کیلومتر از ما به پیش می‌رود.
سوغاتی كه برد، هدیه‌ای كه داد
صفحه طلایی موجود در این فضاپیما حاوی مجموعه‌ای از تصاویر، آواها و نواها برای ارائه به هر موجود هوشمند فرازمینی است كه ممكن است با آن روبه‌رو شود. این صفحه حامل پیامی از ساكنان سیاره زمین به دیگر ساكنان احتمالی دنیاهای ماورای زمین است و نمایشگر نوع حیات و گویش ما در میلیاردها كیلومتر دورتر زمین خواهد بود. تماسی كه امیدوارانه در بیكرانگی فضا و زمان گسیل شد تا شاید به سایر ساكنان احتمالی كیهان برسد. اندیشه‌ای بسیار مهیج كه در آینده دور و در جایی بسیار دورتر از سیاره ما، هوشمندانی از تمدن‌های فرازمینی خبری از ما و سیاره ما دریافت كنند!
این تصویر بازگوكننده یكی از مهم‌ترین ماموریت‌های ویجر ــ 1 بود: آخرین سلام به دنیایی كه در آن متولد شده بود. كارل ساگان (Carl Sagan) از محققان برجسته تیم تصویربرداری مأموریت ویجر و سرپرست تیم كوچكی كه صفحه طلایی را تولید كرده بود حوالی سال 1338/1959 پیشنهاد ثبت این تصویر را در پروژه ویجر مطرح
كرده بود.
او كه این تصویر را نقطه آبی كمرنگ نامید در كتابش با همین نام، انگیزه‌اش از این پیشنهاد را این‌گونه بیان كرد كه آرزو دارد این نوع تصویربرداری از زمین از فواصل بسیار دور مرسوم شود. این كار اولین بار در آذر 1351 در ماموریت آپولو17 از سوی فضانوردان آن ماموریت انجام شد كه در آن تصویری از زمین از فاصله 29 هزار كیلوكتری از سطح آن و از روی سطح ماه گرفته شد.
سپس در ادامه نوشت: «به نظرم تصویر دیگری از زمین كه این بار از فاصله‌ای صدها هزار برابر دورتر گرفته شده است، ممكن است در ادامه روند آشكار ساختن شرایط خودمان و محیط‌مان به ما كمك كند. دانشمندان و فیلسوفان دوران باستان دریافته بودند كه زمین تنها نقطه كوچكی در عالم پهناور است؛ اما پیش از این آن را ندیده بودند. این تصویر اولین فرصت ما برای دیدن این حقیقت بود!»
چرا این تصویر مهم است؟
گرچه كارل ساگان گروه كوچكی از كاركنان پروژه ویجر و سرپرست تیم تصویربرداری را برای گرفتن این تصویر متقاعد كرده بود با این حال رهبران این پروژه مایل به انجام این كار نبودند و این پیشنهاد او مانند بقیه پیشنهادهایش به مدت هفت سال رد شد. این‌كه این فضاپیما قبل از ورود به فضای میان ستاره‌ای تصویری از ما به خودمان ارائه دهد دو ویژگی جالب دارد: نخست چشم‌اندازی از ما، مكان كوچك و همواره در حال كوچك شدن ما از میدان دید همواره در حال گسترش فضاپیمای ویجر ــ 1 می‌دهد. همچنین تصویری از منظومه شمسی را در زمانی نشان می‌دهد كه هوشمندان فرازمینی احتمالی، هنگام ورود به منظومه‌شمسی از سیاره ما خواهند دید.
تصویر نقطه آبی كمرنگ، به‌عنوان یك عكس، تصویری زیبا و خیره‌كننده نیست. اما از جنبه هنری این تصویر برای ساگان اهمیت نداشت. بیشتر روشی بود كه او به عنوان فراخوانی الهام بخش برای پراكندن بذر دوستی میان ساكنان سیاره ما و محافظت از زمین در نظر گرفته بود.
در تیر 1392 كارولین پوركو، سرپرست تیم تصویربرداری ماموریت كاسینی از سیاره زحل نیز با الهام از همین مفهوم، تصویری مشابه را از زمین گرفت و آن را «روزی كه زمین لبخند زد» نامید. این تصویر بسیار زیبا از زحل و حلقه‌های آن در پس‌زمینه تصویر و در كنار سیاره آبی ما است.
خانه‌ای كه باید در حفظ آن كوشید
تصاویر اینچنینی به بشریت نشان داده است كه برای ما دنیای دیگری برای مهاجرت، زنده‌ماندن و رشدكردن وجود ندارد. صرف‌نظر از داستان‌ها و فیلم‌های علمی‌تخیلی كه خوانده‌اید و دیده‌اید، ممكن است واقعا زمین تنها جایگاه مناسب در عالم برای زندگی ما باشد. درسی كه این تصویر و نمونه‌های مشابه آن به بشر می‌دهد این است كه منطقی‌تر است كه بهترین استفاده را از آن داشته باشیم. درست مانند جمله‌ای كه كارل ساگان در سال 1994 نوشت: «نقطه آبی كمرنگ به مسؤولیت ما در حفظ و گرامی داشتن آن تاكید می‌كند؛ زیرا زمین تنها خانه‌ای است در عالم كه ما تاكنون شناخته‌ایم.»
در سال 1391 ویجر ــ 1 به عنوان اولین شیء ساخت انسان و در حقیقت به نمایندگی از گونه انسان از مرزهای داخلی منظومه شمسی خارج و به فضای میان ستاره‌ای وارد شد. باید سپاسگزار ویجر و دانشمندان و مهندسانی باشیم كه آنها را ساختند و تا خروج از مرزهای منظومه شمسی راهبری كردند. اكنون دیگر ما «شهروندان كهكشان راه شیری»
هستیم.
منابع: NASA و Scientific American
