اداره كل ملی هوانوردی و فضای ایالات متحده، ناسا به‌تازگی و به عنوان بخشی از تلاش‌هایش برای بازگرداندن فضانوردان به ماه تا چهار سال آینده، مسابقه‌ای را در زمینه ارائه طرح تازه برای نسل بعدی توالت‌های فضایی برگزار كرده است.
توالت‌های فضایی اكنون نیز در ایستگاه فضایی بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این توالت‌ها در حال حاضر طوری طراحی شده‌اند كه بتوانند در گرانش تقریبا صفر (شرایط بی‌وزنی) كار كنند. دستگاه‌های كنونی به سامانه مكش فن‌محور مجهز هستند تا مشكل دفع ادرار و مدفوع در شرایط بی‌وزنی برطرف شود. در این رقابت كه «چالش توالت قمری» نام گرفته است، ناسا از نوآوران و مخترعان می‌خواهد طرح‌هایی را برای یك دستگاه كوچك‌تر و كارآمد‌تر ارائه دهند كه هم در شرایط گرانش صفر عمل كند و هم تحت نیروی جاذبه ماه. نیروی جاذبه ماه تقریبا یك‌ششم جاذبه زمین است و تحت این نیروی جاذبه همانند شرایط روی زمین، در دفع ادرار و مدفوع مشكلی ایجاد نمی‌شود.
طرح توالت‌هایی كه شركت‌كنندگان در این چالش ارائه می‌دهند باید نسبتا ساده باشد و فضایی بیشتر از 1/0 متر مكعب را اشغال نكند. وزن دستگاه نیز باید كمتر از 15 كیلوگرم در شرایط گرانش زمین باشد تا در آینده بتوان به آسانی از آن در فضاپیماهای فرودگر قمری استفاده كرد. افزون بر این، طرح‌های ارائه شده باید بتوانند با انواع و حجم‌های مختلفی از مواد دفعی در مردان و زنان سازگاری داشته باشند. این دستگاه‌ها باید این امكان را نیز داشته باشند كه به مدت 14 روز به خدمه و كاركنان فرودگر، خدمات‌دهی كنند و ضمن صرفه‌جویی در آب، بو و سایر آلاینده‌ها را نیز از فرودگر دور نگه دارند. در نهایت، توجه به این نكته بسیار مهم است كه كاركنان سفینه هنگام استفاده از توالت، هرگز در معرض خلأ و در واقع در معرض هیچ‌گونه مواد دفعی‌ای كه در دستگاه جمع‌آوری می‌شود قرار نگیرند. همچنین سامانه‌های طراحی شده باید مواد دفعی را به شكل ایمنی جمع‌آوری و آنها را از فضاپیما خارج كنند.
ناسا اعلام كرده است برای طرح‌هایی كه بتوانند استفراغ فضانوردان بیمار را جمع‌آوری كنند بدون آن‌كه این افراد مجبور باشند سر خود را داخل توالت كنند، جایزه تعلق می‌گیرد.
برنامه آرتمیس ناسا به عنوان اولین گام بزرگ برای حضور پایدار در سطح ماه و در نهایت اعزام فضانوردان به مریخ، قرار است تا سال 1403/ 2024 فضانوردان را روی ماه فرود آورد. ناسا اكنون نیز در حال كار روی راه‌های كوچك‌سازی و سازگار كردن توالت‌های فضایی موجود است.
با این حال، این سازمان با امید به دریافت طرح‌هایی كه رویكرد متفاوتی به موضوع داشته باشند و نیز برای ترغیب نسل بعدی كاشفان، مهندسان و دانشمندان فضایی، این چالش را به جامعه جهانی ارائه كرده است. این سازمان در مجموع 35 هزار دلار جایزه برای این رقابت تعیین كرده كه طبق آن به نفر اول 20 هزار دلار و به نفرات دوم و سوم به ترتیب 10 هزار و 5000 دلار تعلق خواهد گرفت.
گفتنی است یك رقابت برای سنین پایین‌تر نیز وجود دارد كه افراد برای ورود به آن باید 18 سال یا كمتر داشته باشند. طبق اعلام ناسا دانش‌آموزان مدرسه هم می‌توانند طرح‌های خود را در این زمینه بدون محدودیت‌هایی كه برای بزرگسالان مشخص شده است ارائه كنند. از سه شركت‌كننده برتر در این گروه نیز قدردانی خواهد شد. تاریخ تحویل طرح‌ها 27مرداد/ 17 آگوست سال جاری اعلام شده است.
منبع: Newsweek