وقتی در 28 جولای 1914 جهان درگیر جنگ بین‌الملل اول شد، هنوز به این نام شناخته نمی‌شد و به آن می‌گفتند «جنگ بزرگ» و «جنگی برای پایان همه جنگ‌ها». چهار سال طول كشید. هم بسیاری از نقاط زمین را درگیر كرد و هم برای اولین‌بار بشر دست به سلاح شیمیایی برد.
ماجرا از ترور ولیعهد امپراتوری اتریش به دست یكی از ملی‌گرایان صرب و حمله امپراتوری آلمان به بلژیك شروع شد اما اروپا، آفریقا، خاورمیانه، جزایر اقیانوس‌آرام، چین، جزایر اقیانوس‌ هند و اطلس، امپراتوری‌های قدرتمند آلمان، عثمانی، اتریش، مجارستان و روسیه همه را به‌هم‌ریخت. امپراتوری عثمانی نابود و به تركیه تبدیل شد. امپراتوری‌های اتریش و مجارستان هم جای خود را به چكسلواكی و یوگسلاوی دادند تا دنیا دوشقه شود: متحدین و متفقین. آلمان، عثمانی، اتریش، مجارستان و بلغارستان با 43 میلیون نفر ارتش متحدین را تشكیل دادند و بریتانیا، فرانسه، روسیه، ژاپن، آمریكا و ایتالیا با 25میلیون نفر ارتش متفقین را. 14 میلیون نفر از متحدین كشته و زخمی شدند و بیش از 18 میلیون نفر از متفقین، تا جنگ جهانی اول برجسته‌ترین رخداد تاریخ بشر باشد. نه‌فقط به‌خاطر این‌ها؛ شكست دیپلماسی پساجنگ و تحمیل غرامت‌های ناشی از جنگ براساس معاهده «ورسای» به آلمان و دول شكست‌خورده، از سویی باعث ظهور «نازیسم» در آلمان و زمینه‌ساز آغاز جنگ جهانی دوم هم شد و از سوی دیگر نادیده‌گرفته‌شدن ایتالیا و ژاپن از سوی قدرت‌های بزرگ در تقسیم غرامت به رشد «فاشیسم» در ایتالیا كمك كرد. در این ایام زمینه انقلاب روسیه نیز فراهم شد و به انقلاب‌های سوسیالیستی چین و كوبا دامن زد و از سویی زمینه‌ساز تبدیل روسیه به ابرقدرتی جهانی شد. استعمار اعراب بین انگلیس و فرانسه تقسیم شد. لهستان به استقلال رسید. در سال 1919 پس از پایان جنگ در كنفرانس پاریس معاهداتی به امضا رسید كه تاوان سنگینی بر شكست‌خوردگان تحمیل كرد. اما نوامبر 1918 بود كه ما اعلام بی‌طرفی كردیم ولی انگلیسی‌ها با خلع رضاشاه،  کشورمان را اشغال‌ كردند. از همه اینها بگذریم؛ مهم‌ترین سویه تاریخی جنگ جهانی اول شاید همین بود كه پایانی برای همه جنگ‌ها نبود؛ جنگ دوم بین‌الملل از دل همین جنگ زاییده شد.