پای صحبتهای صدیقه میری، شهردار گتوند و مدیر اجرایی برتر استان خوزستان در سال 98
شهری که مردها ساخته بودند زمخت بود
حالا درست 35 ماه است که صدیقه میری سکان هدایت مدیریت شهری گتوند را برعهده گرفته؛ ردای شهرداری پوشیده آن هم در استانی که جای زنان در مسؤولیتهای اجراییاش خیلی وقتها خالی بوده؛ او از هجدهم آبان 1396 با رای صددرصدی اعضای شورای شهر گتوند، به عنوان اولین شهردار زن در استان خوزستان بر کرسی مسؤولیت تکیه زده است. بانوی 41 ساله اندیمشکی که مادر دو فرزند است و مدیریت ارشد دولتی دارد، حالا به عنوان مدیر برتر اجرایی استان خوزستان هم معرفی شده ؛ خانم شهردار اما برای رسیدن به این عنوان و اجرای برنامههای شهریاش ، کم حرف نشنیده ، کم چالش نداشته و کم مانع پشت سر نگذاشته! با این حال دست از تلاش برنداشته و نگذاشته جنسیتش مانع رسیدن او به اهدافی که در ذهن داشته بشود. میری حالا خوشحال است که نتیجه تلاشهای او و مجموعه شهرداری گتوند، منجر به کسب یک عنوان ارزشمند در استان خوزستان شده؛ یک عنوان دلگرم کننده برای تایید تواناییهای مدیریتی بانوان، که میتواند مسیر را برای ورود زنان در این استان و البته استانهای دیگر به عرصه مدیریتهای اجرایی بازتر کند.
چطور شد که تصمیم گرفتید شهردار شوید؟
من قبل از شهرداری دقیقا جایی بودم که ارتباط نزدیکی با شهرداری داشت؛ من از سال 92 تا 96 عضو شورای شهر اندیمشک بودم و به خاطر دغدغههای محیطزیستیام پایهگذار کمیسیون محیطزیست شدم و اتفاقا همین تجربه باعث شد احساس کنم کمبودهایی در بحث اداره شهر از منظر مدیریت شهری وجود دارد که میتوانند حل شوند و برنامههایی که در ذهن من است میتوانند به رفع این معضلات کمک کنند.
چه کمبودها و مشکلاتی را در شهر دیدید که باعث شد برای شهردار شدن داوطلب شوید؟
واقعیت این که مجموعه چندین مشکل دلیل این تصمیم من بود، از یک جهت احساس کردم نگاه زنانه به شهرخیلی کم است، شهری که مردها ساخته بودند، نه فقط دور از سلیقههای زنانه که خیلی زمخت بود. از طرف دیگر نگاه غالب شهرداران همیشه به مدیریت شهری نگاه عمرانی بوده و از مسائل زیستمحیطی غافل بودهاند و همیشه فضای سبز قربانی توسعه عمرانی شده، توسعه و توجه به فضای سبز یکی از اهداف اصلی من برای ورود به این فضا بود.
چرا گتوند را انتخاب کردید؟
چون فاصله کمی با شهر خودم یعنی اندیمشک داشت و البته از نظر فرهنگی هم مردمش با مردم اندیمشک نزدیکی زیادی دارند و آنها هم لرتبار هستند.
عرصه برای ورود زنان به سطوح بالای مدیریت خیلی وقتها هموار نیست، شما چطور شورای شهر گتوند را قانع کردید که به شما رای بدهد؟
اصلا کار راحتی نبود! من حدود دو هفته پیگیر بودم و اعضای شورا حتی به من وقت نمیدادند که برنامههایم را ارائه بدهم. اصلا موافق نبودند و من را قابل نمیدانستند برایم جلسه بگذارند. بالاخره بعد از دو هفته اصرار، گفتم شما که برنامه 16 مرد را شنیدهاید، حداقل به یک خانم هم فرصت ارائه بدهید محض تنوع! حتی بعضیهایشان میگفتند که نمیخواستند در این جلسه حضور داشته باشند و با خودشان فکر میکردند که اصلا چه معنی دارد که ما برویم به برنامههای یک خانم گوش بدهیم؟! حتی وقتی صحبتهایم را شروع کردم اولش با اکراه گوش میدادند و بعد که کمکم حرفها جلو رفت، توانستم نظرشان را جلب کنم و فضا را به سمت مطلوبتری پیش ببرم. بعد از پایان جلسه هم با اینکه نظر جمعیشان مثبت بود اما باز یک جلسه دیگر برای من گذاشتند و گفتند برنامههای شما برای اداره شهر خیلی خوب بود اما کاش اینها برنامههای یک آقا بود!
الان هم با اعضای شورا درباره آن روز صحبت میکنید؟
بله خیلی وقتها. الان مدام آن تجربه را مرور میکنند و میخندند. درحالیکه من احساس میکردم فارغ از بحثهای جنسیتی و اینکه حداقل نیمی از ظرفیت انسانی هر جامعه را زنان تشکیل میدهند، من به عنوان یک انسان این توانایی را دارم که مسؤولیت شهرداری را به عهده بگیرم. اعتراف میکنم که این تصمیم بیشتر از اینکه برای من سخت باشد برای آنها سختتر بود. آنها ریسک بزرگی کردند و تا مدتها به خاطر فشار افکار عمومی از خانههایشان بیرون نمیآمدند.
پس اینطور که معلوم است مردم از این انتخاب حمایت نکردند؟
واقعیتش خارج از خود گتوند واکنشها به این انتخاب مثبت بود، اما در خود شهر بالغ بر 70درصد مردم ناراضی بودند و خیلی واکنشهای تندی هم نشان میدادند و اصلا من را نمیپذیرفتند. شورای شهر ما واقعا به خاطر این انتخاب تا مدت زیادی تحتفشار بود. اما الان خوشبختانه فضا برگشته و من هرجایی که میروم این لطف و توجه و رضایت از انتخاب را میبینم.
توانستید آن سلیقه زنانه را که میگفتید در مدیریت شهرها وجود نداشت به شهر بیاورید؟
من سعیام را کردم. ما در گتوند اصلا المان شهری نداشتیم و در بحث سیما و منظر شهری اصلا کار نشده بود و واقعا فضا برای اینکه در این زمینه مانور بدهیم باز بود. در بحثهای زیبایی شناختی دیگر هم حتی در نورپردازیها، رنگآمیزیها و... این سلیقه مردانه وجود داشت و من سعی کردم کمی رنگ به شهر بیاورم. حتی یادم است که آن اوایل چون خیلی در ترکیب و انتخاب رنگها برای شهر وسواس داشتم و میخواستم جلوههای رنگی را بالا ببرم، یک عدهای که جزو منتقدان بودند میگفتند، چرا یک زن شهردار شده که شهر را عین جعبه مدادرنگی کرده ؟! اما کمکم واکنشها مثبت شد چون دیدند که رنگها سرزندگی را به شهر آوردهاند. اما نکته اینجاست که مجموع فعالیتهای انجام شده این نگاه مثبت را بوجود آورد.
یعنی بهجز بحث منظر شهری؟
بله مثلا بعد از این همه سال شهرنشینی ، بسیاری از منازل و اماکن گتوند پلاک شهری نداشتند، حتی 40درصد معابر شهری اسم نداشتند. یا با توجه به اینکه 38درصد از مساحت شهر گتوند بافت فرسوده است، زمانی که من شهر را تحویل گرفتم خیلی از جاها راه تردد وجود نداشت و در نهایت تاحالا حدود 80درصد از معابر کل شهر را بازسازی ، آسفالت و روکش آسفالت کردیم. بالاخره همه این کارها کمکم به چشم شهروندان میآید.
قاعده بر این است که با آمدن هر شهردار جدید جابهجاییهای زیادی در نیروها و منابع انسانی اتفاق میافتد، برای شما هم همین طور بود؟
ما هم از این تغییرات داشتیم اما سعی کردیم از همان نیروهای قبلی منتها در جاهای بهتر استفاده کنیم؛ درست مثل یک صفحه شطرنج که با بهترین چینش مهرهها میتواند به نتیجه برسد. در بعضی جاها، من سه بار مسؤول واحد را عوض کردم تا به بهترین کارآیی برسیم و الان خوشبختانه کارآیی واحدهای ما واقعا افزایش پیدا کرده است. بگذارید این طور بگویم که 13 سال متوالی شهرداری گتوند تراز بودجه منفی داشت یعنی تفریغ بودجهاش بین 3 تا 69درصد منفی بود. درحالیکه ما در سال 97، 42درصد رشد مثبت داشتیم و در سال 98 هم 21.6درصد رشد داشتیم.
در صحبتهایتان به توسعه فضای سبز اشاره کردید و جای خالیاش در فضای شهرها، الان که تقریبا سه سال از مدیریت شما در گتوند میگذرد ، وضع فضای سبز گتوند خوب است؟
الان ما یک رشد 400درصدی در فضای سبز داریم. روزی که من کار را تحویل گرفتم، فضای سبز ما 10 هکتار بود و الان این فضا 43هکتار است. سرانه فضای سبز در گتوند 5/3متر بود درحالیکه استانداردهای جهانیاش بیش از 20 متر است و در خود کشور ما هم میانگین 15متر در نظر گرفته شده. الان خوشبختانه این عدد به 14متر رسیده است. از سال 62 که شهرداری گتوند تاسیس شده بود تا سال 96 فقط سه پارک در گتوند احداث شده بود اما در این سه سال ما 9 پارک در سطح شهر احداث کردیم.
گتوند حالا پیشتاز است
همین چند روز پیش بود که در جشنواره شهید رجایی و در مرکز استان خوستان، صدیقه میری شهردار شهر گتوند، از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی این استان به عنوان یکی از مدیران برتر اجرایی استان خوزستان انتخاب و مجموعه شهرداری تحت مدیریت او ، یعنی شهرداری گتوند هم به عنوان شهرداری برتر این استان معرفی شد؛ اتفاقی که باعث شد نام صدیقه میری شهردار این شهر 25هزار نفری در دنیای خبر مطرح شود؛ موضوعی که دربارهاش میگوید:« برای این انتخاب 19 شاخص درنظر گرفته شده بود مثل شاخصهای فنی عمرانی، فضای سبز ، شبکه آبخام، شاخصهای مالی و درآمدی و... که در مجموع هزار امتیاز داشتند که شهرداری گتوند توانست با کسب 759.3 امتیاز رتبه برتر را به دست بیاورد آن هم درحالیکه مجموع شهرداریهای منتخب مرحله قبلی به طور میانگین 545.2 امتیاز گرفته بودند.»