اولین سوالی که پس از کمیاب شدن کالایی که مواد اولیه آن از خارج کشور تامین می‌شود این است که چرا این مواد اولیه در داخل کشور تولید نمی‌شود تا ما مجبور به واردات آن نباشیم؟ هنوز بازار مرغ و تخم‌مرغ به‌واسطه ایجاد اخلال در واردات نهاده‌های دام و طیور آرام نشده که بازار روغن نیز با مشکل مواجه شد. دانه‌های روغنی مواد اولیه صنعت روغن محسوب می‌شود و ظاهرا بخشی از این مواد اولیه وارد کشور شده اما هنوز وارد سرزمین اصلی نشده و در اختیار تولیدکننده قرار نگرفته است. روال واردات به این صورت است که کالا وارد گمرک می‌شود و پس از تسویه و پرداخت ارز به فروشنده کالا به سرزمین اصلی منتقل خواهد شد. به دلیل بحران‌های ارزی به‌وجودآمده، گمرک تسهیلاتی برای واردکنندگان در نظر گرفته که واردات کالاهای اساسی می‌توانند تا
90 درصد بدون پرداخت ارز وارد کشور شوند و 10 درصد باقیمانده پس از تسویه در سبد ترخیص قرار گیرد، اما برخی واردکنندگان ظاهرا از انجام این کار امتناع کرده و معتقدند هر زمان که دولت ارز 4200 تومانی واردات این کالا را پرداخت کند، ترخیص انجام خواهد شد.
26 واحد روغن‌کشی در کشور فعالیت می‌کنند. آن‌طور که کارشناسان این حوزه می‌گویند با توجه به قابلیت‌های موجود می‌توان در این حوزه تا حدود ۷۰ درصد به خوداتکایی رسید. اما حالا تقریبا فقط ۱۵ درصد نیاز کشور از طریق کشت دانه‌های روغنی در داخل تامین می‌شود.
بررسی‌های میدانی خبرنگار جام‌جم نشان می‌دهد روغن در سوپر مارکت‌ها و عرضه‌کنندگان مواد غذایی وجود ندارد و به‌نوعی نایاب است. در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز به ازای هر فاکتور تنها یک روغن عرضه می‌شود. در فروشگاه‌های زنجیره‌ای کوروش و جانبو که چند سالی است در محله‌های مختلف تهران شعبه‌های متعددی تاسیس کردند نیز قفسه‌های روغن خالی است. در برخی فروشگاه‌های شهروند به ازای هر فاکتور یک روغن یک لیتری داده می‌شود. برخلاف اظهار نظر مسؤولان که اعلام می‌کنند اکنون روغن خوراکی در بازار وجود دارد و وضعیت بهتر نیز خواهد شد روغن‌هایی که در فروشگاه‌های مختلف مشاهده می‌شود روغن‌های 3/5 لیتری ذرت و کنجد و کانولا هستند که نسبت به روغن‌های آفتابگردان قیمتی حدودا دوبرابری دارند؛ به‌طوری که قیمت روغن کنجد به طور متوسط لیتری 90 هزار تومان است و روغن ذرت نیز در هر لیتر با قیمت 25 هزار تومان به فروش می‌رسد. این در حالی است که هر عدد روغن آفتابگردان با قیمت 9 هزار تومان به دست مردم می‌رسید که اغلب اقشار متوسط و کم درآمد از این روغن استفاده می‌کنند.
  اکبر سبقتی، دبیر انجمن صنایع روغن‌کشی ایران در این باره به خبرنگار ما گفت: روند کار ما این طور است که دانه‌های روغنی مثل سویا، آفتابگردان و.... به کارخانه روغن‌گیری رفته و بعد از استحصال روغن ، تفاله آن تبدیل به کنجاله می‌شود که برای مصارف خوراک دام و طیور قابل استفاده است. وی ادامه داد: روغن خام نیز به کارخانجاتی که عملیات تصفیه و بسته‌بندی را انجام می‌دهند، می‌رود که انجمن ما در بخش اول یعنی عملیات روغن‌کشی فعال است.
سبقتی در پاسخ به این پرسش که آیا بخشی از دانه‌های روغنی وارد شده به کشور در گمرک دپو شده،عنوان کرد: واقعیت امر این است که طبیعتا اگر واردات طبق معمول انجام می‌گرفت، این اتفاقات رخ نمی‌داد و از آنجا که شرکت‌های ما به دلیل شرایط آب وهوایی می‌توانند حدود 10 تا 15 درصد نیاز کشور را در داخل تولید کنند، بخش عمده‌ای از نیاز کشور به دانه‌های روغنی از طریق بخش واردات تامین می‌شود.
 می توانیم بیش از 50 درصد نیاز کشور را تامین کنیم
سبقتی ادامه داد: این قابلیت وجود دارد که اگر ظرفیت کارخانجات روغن‌کشی کامل باشد بیش از 50 درصد نیاز کشور به روغن خام را تامین کنیم. نقل و انتقال ارز به دلیل مسائل تحریمی باعث شده ورودی ارز، کاهشی چشمگیر داشته‌باشد و واردات مواد اولیه کالاهای اساسی با مشکل مواجه شود.
به گفته این مقام صنفی، در بخش روغن خانوار مشکل جدی وجود ندارد و در روغن‌های با حجم بالا و صنعتی معضلاتی مشاهده می‌شود. چند روز پیش گفت‌وگویی از آقای دکتر خلخالی، مدیرعامل شرکت مارگارین می‌خواندم که گفته‌بود تا پایان امسال مشکلی در این زمینه نداریم، ولی خب اگر بتوانیم ظرفیت کارخانجات روغن‌کشی را کامل کنیم، می‌توانیم بیش از 50 درصد روغن خام مورد نیاز کشور را تامین کنیم.
  امیر هوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر این‌که مشکل کمبود روغن از کجاست، گفت: صنعت روغن صنعت وابسته به ارز است و باید واردات روغن خام صورت بگیرد.
وی با بیان این‌که در بحث واردات روغن خام با مشکل جدی تخصیص ارز و ارزهای قابل انتقال روبه‌رو هستیم، افزود: به برخی کالاها از جمله روغن، ارزهایی تخصیص می‌یابد که به‌راحتی قابل انتقال نیست یعنی این نوع از ارزها یا به دست فروشنده نرسیده یا در یک مدت زمان طولانی به دست فروشنده می‌رسد تا اسناد آزاد شود.
بیرشک تصریح کرد: با رایزنی‌هایی که با بانک مرکزی و وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی داشته‌ایم مقرر شد مشکل تخصیص ارز ۶۰ هزارتن روغن خامی که در بنادر دپو شده‌است رفع و این محصول وارد کارخانجات تولیدی شود.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران گفت: طبق آمار گمرک در شش ماه نخست امسال از لحاظ وزنی ۴۰۰ هزار تن روغن خام تامین و وارد کشور شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد کاهش نشان می‌دهد. دلیل اصلی آن هم چالش‌های ارزی است و تخصیص ارز مقداری زمان بر شده ضمن این‌که در ماه‌های اخیر هم تخصیص ارز با مشکلاتی روبه رو بود. این درحالی‌است که در شش ماه نخست سال ۹۸ حدود ۸۰۰ هزارتن انواع روغن خام وارد کشور شده‌بود.
به گفته دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی، بیشترین واردات روغن خام در سال‌جاری متعلق به روغن‌های آفتابگردان، پالم و سویاست.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران ضمن قدردانی از شرکت بازرگانی دولتی برای توزیع به موقع روغن خوراکی در بازار، گفت: در دو هفته اخیر شرکت بازرگانی دولتی، ۵۰ هزار تن روغن خوراکی از ذخایر استراتژیک خود را در اختیار کارخانجات قرار داده‌است که به بازار عرضه شد. الان مشکل روغن در بخش خانوار خیلی حاد نیست اما بالاخره کشور در جنگ اقتصادی است و باید مردم هم به صورت هدفمند روغن مصرف کنند و مصرفشان به اندازه نیاز باشد تا این مشکل طی هفته‌های آینده حل شود.
بیرشک با بیان این‌که این قول را به مردم می‌دهیم در روغن خانوار این مشکل به زودی حل شود، تصریح کرد: در وزارت صمت با نمایندگان این وزارتخانه و بانک مرکزی جلسه داشتیم که ماحصل آن تامین ارز برای واردات مواد اولیه صنایع روغن بود.
وی عنوان کرد: آرامش فعلی بازار روغن ناشی از ورود به موقع شرکت بازرگانی دولتی ایران است تا مردم با کمبود روغن در بازار مواجه نشوند. نیاز سالانه کشور به روغن خام یک‌میلیون و ۹۰۰ هزارتن است که حدود یک‌میلیون و
۴۰۰ هزارتن معادل ۷۵ تا ۸۰ درصد از محل واردات و ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن از استحصال دانه‌های روغنی تامین می‌شود.
وی افزود: اکنون روغن خام و بخشی از دانه روغنی از کشورهای روسیه، مالزی، اوکراین، برزیل و آرژانتین تامین می‌شود.