اسکنرهای سه‌بعدی چطور کار می‌کنند؟
دكتر سید امیر غفاری هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران
به‌طور حتم تا به‌حال یک فایل گزارش یا عکس را با چاپگر کاغذی چاپ کرده‌اید. چاپگرها بدون فایل ورودی کار نمی‌کنند. باید به رایانه وصل شوند و فایل شما از طریق رایانه به آنها منتقل شود.
برای چاپ یک جسم با چاپگر سه‌بعدی نیز به یک فایل سه‌بعدی نیاز داریم. این فایل سه‌بعدی را دستگاه‌های مختلفی درست می‌کنند. مثلا می‌تواند با یک نرم‌افزار سه‌بعدی تولید شود. ولی از همه آسان‌تر استفاده از اسکنرها یا دوربین‌های مخصوصی است که تصویر سه‌بعدی از جسم به ما می‌دهند. در حال حاضر شرکت‌ها و دفاتر خدماتی هستند که شما می‌توانید با مراجعه به آنها یک تصویر سه‌بعدی از یک جسم یا حتی خودتان داشته باشید؛ درست مثل وقتی که به عکاسی می‌روید و عکس پرسنلی می‌اندازید. با داشتن این فایل و دسترسی به یک چاپگر سه‌بعدی می‌توانید یک کپی یا پرینت سه‌بعدی از یک جسم یا مجسمه‌ای از خودتان داشته باشید.
مرسوم شده است که بعضی از عروس و دامادها، تصویر سه‌بعدی خود در شب جشن ازدواج را به‌صورت مجسمه سه‌بعدی در‌می‌آورند!
یا برخی دیگر از عزیزان‌شان به یادگار برای خود مجسمه‌ای با چاپگر سه‌بعدی درست می‌کنند. در نوشتارهای بعدی به روش درست شدن این مجسمه‌ها حتما اشاره می‌کنم.
اما سوال مهم این است که اسکنرهای سه‌بعدی چگونه کار می‌کنند. به‌صورت کلی اسکنرهای سه‌بعدی خیلی شبیه به دوربین‌های عکاسی هستند. یا با نور معمولی تصویربرداری می‌کنند یا با نور لیزر که باعث می‌شود کیفیت و دقت تصویر به‌دست‌آمده خیلی دقیق‌تر باشد. به روش اول که با نور معمولی کار می‌کند، روش فوتوگرامتری می‌گویند. اسکنرهایی که با این روش کار می‌کنند از دو دوربین در دو زاویه مختلف بهره می‌برند. ما هم اجسام را سه‌بعدی می‌بینیم و این به‌دلیل موقعیت خاص قرار گرفتن دو چشم ماست. دو دوربین اسکنرهای سه‌بعدی هم مثل چشم انسان عمل می‌کنند. هر‌کدام از دوربین‌ها از زاویه خود عکس می‌گیرد و در یک نرم‌افزار عکس‌های دو دوربین با درنظرگرفتن اختلاف عمق و زاویه آنها کنار هم چیده می‌شود.
در تصویربرداری سه‌بعدی از اجسام، یا جسم ثابت است و دوربین به‌دور آن می‌چرخد یا برعکس. مجموعه تصاویری که از دورتادور نمونه به‌دست می‌آید در نرم‌افزار کنار هم چیده شده و به یک فایل سه‌بعدی تبدیل می‌شود.
البته حالتی هم وجود دارد مثل اتاقکی که دورتادور آن با تعداد زیادی دوربین پوشیده شده است و در یک لحظه تمام دوربین‌ها عکس می‌گیرند. دوربین‌هایی که در اسکنرهای فوتوگرامتری وجود دارند تفاوتی با دوربین‌های عکاسی معمولی نمی‌کنند. به‌همین دلیل این اسکنرها برای اسکن کم‌ضررتر از اسکنرهای لیزری هستند و البته دقت تصویر آنها نیز نسبت به نوع لیزری کمتر است. جالب است بدانید شما می‌توانید به‌آسانی با نصب یک نرم‌افزار همراه روی گوشی هوشمند تلفن همراه خود، آنها را به یک اسکنر سه‌بعدی ساده تبدیل کنید.
