ترکیدن  حباب سبز!

سیاست‌های جدید واتس‌اپ باعث کوچ جهانی از این پیام‌رسان شده است

ترکیدن حباب سبز!

حباب سبزرنگ این روزها چندان دوران خوشی را سپری نمی‌کند. خیلی‌ها در جهان مشغول کوچ از «واتس‌اپ» به پیام‌رسان‌های دیگر هستند. مالکان پیام‌رسان‌های رقیب واتس‌اپ هم حسابی طعنه و کنایه بار آن می‌کنند و خلاصه روزهای سختی برای کمپانی فیسبوک به عنوان مالک این پیام‌رسان در جریان است. اما چرا واتس‌اپ به این روز افتاده و چرا کوچ جهانی از این پیام‌رسان راه افتاده است؟

 جرقه خشم!
حدود دو هفته پیش بود که واتس‌اپ طی یک نوتیفیکیشن (اعلان) خطاب به کاربرانش گفت باید سیاست‌های جدید حریم خصوصی این پیام‌رسان را بپذیرند یا دیگر به آنها اجازه استفاده از واتس‌اپ داده نمی‌شود.
ماجرای این سیاست‌ها چیست؟ فیسبوک به‌عنوان مالک واتس‌اپ، سیاست‌های حریم خصوصی آن را تغییر داده و دو میلیارد نفر کاربر این پیام‌رسان را مجبور کرده که تا 8 فوریه (20 بهمن) این سیاست‌های جدید را بپذیرند والا باید استفاده از آن را کنار بگذارند. این اعلان و سیاست‌های جدید حریم خصوصی واتس‌اپ به مذاق بسیاری از کاربران خوش نیامد چون که آنها را مجبور می‌کرد بسیاری از اطلاعات شخصی خودشان را در اختیار شرکت فیسبوک که چندان در زمینه رعایت حریم خصوصی خوشنام نیست قرار دهند. در واقع جرقه خشم کاربران واتس‌اپ و کوچ میلیون‌ها نفر از این پیام‌رسان، همین‌جا زده شد.
 این فیسبوک بدسابقه
خشم عمومی نسبت به این سیاست‌ها بیشتر از آنجا ناشی شده که فیسبوک چندان سابقه خوشی در بحث حریم خصوصی کاربرانش ندارد.
چند ماه قبل و در کشاکش انتخابات پرحاشیه ریاست‌جمهوری آمریکا افشا شد فیسبوک اطلاعات کاربران آمریکایی‌اش را به یک شرکت دیگر فروخته است. با انتشار این خبر سهام فیسبوک دچار ریزش شد و شبکه سی‌ان‌بی‌سی در این خصوص اعلام کرد دلیل اصلی افت سهام فیسبوک انتشار خبرهایی بود درخصوص این‌که شرکت تحلیلی Cambridge Analytica که اطلاعات رای‌دهندگان را به نفع کمپین دونالد ترامپ بررسی می‌کرد، اطلاعات بیش از ۵۰ میلیون کاربر فیسبوک را بدون موافقت آنها استفاده کرده و بر پایه آن الگوریتم آنالیز ترجیحات سیاسی رای‌دهندگان را مشخص کرد.
با افشای این موضوع، مارک زاکربرگ، موسس فیسبوک در بیانیه‌ای تلویحا پذیرفت فیسبوک این سوءاستفاده از اطلاعات کاربران را انجام داده و البته آن را به یک نقیصه فنی تقلیل داد.
وی در بیانیه خود خطاب به کاربران فیسبوک نوشت: ما مسؤول مراقبت از اطلاعات شما هستیم و اگر نتوانیم این کار را انجام دهیم سزاوار خدمت به شما نیستیم.
در موردی دیگر فیسبوک بابت سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران اینستاگرام مورد هجمه قرار گرفت. ماجرا ازاین‌قرار بود که یکی از کاربران اینستاگرام شکایتی به دادگاه فدرال سانفرانسیسکو ارائه کرد و در آن مدعی شد اینستاگرام حتی هنگام فعال نبودن دوربین تلفن‌های هوشمند آیفون به تصاویر دسترسی دارد. با انتشار این خبر، فیسبوک در بیانیه‌ای مدعی شد این موضوع صحت ندارد و فقط «یک اشکال پیش‌آمده که در حال اصلاح است و این ایراد به دلیل ایجاد اعلان‌های ساختگی دسترسی اینستاگرام به دوربین گوشی‌ها به وجود آمده است.»
حدود یک سال پیش هم فیسبوک متهم شد اینستاگرام از فناوری تشخیص چهره برای بررسی داده‌های بیومتریک نزدیک به صد میلیون نفر کاربر این شبکه انتشار تصویر، استفاده کرده است. فیسبوک این موضوع را هم رد کرد اما بسیاری این مساله را نپذیرفتند.
 اگر واتس‌اپ مانند فیسبوک مسنجر شود...
فیسبوک در پیام‌رسان اختصاصی‌اش هم اطلاعات بسیار زیادی از کاربرانش جمع‌آوری می‌کند و همین باعث شده خیلی‌ها معتقد باشند تغییر سیاست‌های حریم خصوصی واتساپ درواقع آغاز راهی است که به سیاست‌های حریم خصوصی فیسبوک مسنجر منتهی می‌شود اما پیام‌رسان اختصاصی فیسبوک چه اطلاعاتی از کاربرانش جمع می‌کند؟
 تاریخچه خریدها
 اطلاعات مالی و پرداخت‌ها
 موقعیت دقیق
 Device ID
 User ID
 نشانی فیزیکی
 نشانی ایمیل
 نام
 شماره تلفن
 مخاطبان
 تصاویر و ویدئوها
 بازی‌ها و دیگر محتواهای کاربر
 تاریخچه جست‌وجو
 تاریخچه مرورگر
 داده‌های تبلیغات
 داده‌های مربوط به عملکرد دستگاه
 داده‌های مربوط به‌سلامت و تناسب‌اندام
طعنه‌ها روانه فیسبوک می‌شود
بعد از آن‌که سیاست‌های حریم خصوصی جدید واتس‌اپ اعلام شد، رقبایش این ماجرا را جشن گرفتند و هر یک به‌نوعی به فیسبوک طعنه زدند.
 این سیاست‌ها سبب شد تا ایلان ماسک در توییتر خود واکنش نشان دهد و آنها را به استفاده از پیام‌رسان سیگنال تشویق کند که این توییت با بازنشر توسط جک دورسی، بنیانگذار توییتر حمایت شد. مایکروسافت نیز با انتشار پستی در توییتر به سیاست جدید واتس‌اپ طعنه زد و کاربران را به مهاجرت به اسکایپ دعوت کرد. اسکایپ با انتشار پست جدیدی در توییتر اعلام کرد از اطلاعات خصوصی کاربران محافظت کرده و آنها را با شرکت‌های شخص ثالث به اشتراک نمی‌گذارد.
پیام‌رسان‌های ایرانی کجای قصه‌اند؟
روند کوچ از واتس‌اپ در سراسر جهان شدت گرفته و پیام‌رسان‌های مختلف در رقابت تنگاتنگی با یکدیگر برای قاپیدن مشتریان پرمخاطب‌ترین پیام‌رسان دنیا هستند. پس از فیلتر شدن تلگرام در ایران، گمانه‌زنی‌هایی وجود داشت که مردم به‌سوی پیام‌رسان‌های داخلی خواهند رفت اما به دلایل گوناگون، واتس‌اپ توانست گوی سبقت را از رقبای ایرانی خود برباید و بخش مهمی از سهم تلگرام را در ایران از آن خود کند.
حالا خود واتس‌اپ دچار بحران‌جهانی شده و میلیون‌ها نفر در حال ترک این پیام‌رسان هستند. به نظر می‌رسد فرصتی بی‌نظیر برای پیام‌رسان‌های ایرانی فراهم شده تا سهم خود از بازار پیام‌رسان‌ها را بیشتر کنند. باید منتظر ماند و دید چه اتفاقی در این زمینه خواهد افتاد. چند هفته دیگر عملکرد پیام‌رسان‌های ایرانی در ماجرای کوچ از واتس‌اپ را بررسی خواهیم کرد!


واتس‌اپ چه اطلاعاتی از شما جمع‌آوری می‌کند؟
  شماره‌های تلفن کاربر
 شماره‌های تلفن ذخیره شده در دستگاه
 نام پروفایل‌ها
 تصاویر پروفایل‌ها
 پیام استاتوس شامل زمانی که کاربر برای آخرین بار آنلاین بوده
 داده‌های تشخیصی جمع‌آوری شده از ورود به اپ
فیسبوک با این قوانین جدید این حق را به خود داده که اطلاعات کاربران واتس‌اپ را جمع‌آوری کرده و در اختیار شرکت‌های دیگر قرار دهد. از سوی دیگر سیاست‌های جدید واتس‌اپ، نقاط شک‌برانگیز دیگری هم دارند. مثلا در بخش «اطلاعات جمع‌آوری شده به‌صورت خودکار» نوشته‌شده که «اگر از ویژگی‌های مرتبط با موقعیت مکانی نظیر اشتراک‌گذاری لوکیشن با مخاطبان استفاده کنید، ما اطلاعات دقیق موقعیت مکانی شما را جمع‌آوری و استفاده خواهیم‌کرد.» و این یعنی واتس‌اپ اطلاعات موقعیت مکانی شما را هم در اختیار فیسبوک قرار خواهدداد.



جاسوسی رژیم صهیونیستی از واتس‌اپ
یکی از بدترین رسوایی‌های امنیتی واتس‌اپ در ماه می 2019 روی داد. شرکت NSO که یک شرکت امنیتی وابسته به ارتش رژیم صهیونیستی است با یک تماس بی‌پاسخ واتس‌اپ روی تلفن‌همراه، جاسوس‌افزار نصب می‌کند. نرم‌افزار اصلی این شرکت به نام «پگاسوس»، می‌تواند میکروفن گوشی را روشن کند، پیام‌های رمزدار را از روی تلفن بردار، یا به عکس‌های خصوصی دسترسی پیدا کند. گروه NSO بعد از این رسوایی اعلام کرد از این نرم‌افزار برای مقابله با تروریسم استفاده می‌شود به بیان دیگر رژیم صهیونیستی با استفاده از رخنه به واتس‌اپ به اطلاعات محرمانه مخالفان خود دسترسی پیدا کرده و از آن برای ترور یا جاسوسی استفاده می‌کند.