پرونده‌ای برای خودروهای قدیمی ماندگار در بازار كشور كه با وجود محبوبیت، جانشینی در قد و قواره خودشان بین ایرانیان پیدا نكردند
ستاره‌های دنباله‌ندار!
نگاهی به رویه خودروسازان در كشور ما نشان می‌دهد معمولا با تعهد و پایبندی بسیار كامل، سالیان سال به تولید محصولی خاص می‌پردازند؛ همان رویه‌ای كه می‌بینیم سال‌هاست در تولید اعضای خانواده پراید و پژو 405 و مشتقات آنها برقرار است و در واقع همه آنها خودروهایی یكسان، با اندكی تغییرات ظاهری و فنی‌اند. این در حالی است كه این صنعت در بازار جهانی و در بین برندهای شناخته‌شده خودروساز، سبك و سیاق متفاوتی دارد. یعنی هر محصول پس از مدتی حضور روی خط تولید دستخوش تغییراتی خواهد شد كه می‌تواند شامل فیس‌لیفت (بازنگری و تغییر چهره یك مدل خودرو در جهت رفع اشكال، روزآمد شدن یا زیباتر كردن چهره آن نسبت به حالت اولیه كه بعدا در مورد این مقوله به طور مفصل صحبت خواهیم كرد)، اضافه‌شدن مواردی جدید به فهرست امكانات استاندارد یا سفارشی (آپشنال)، تغییر در ساختار فنی و ارائه گزینه‌های متفاوت‌تر برای موتور و گیربكس خودرو و... باشد. اما در كنار این تغییرات، بسیاری از خودروسازان محصولات موفق خود را در چند نسل روانه بازار می‌كنند. به‌عنوان مثال هیوندای سانتافه در 19 سال گذشته با چهار نسل متفاوت روانه بازار جهانی شده كه دو نسل از آن را در بازار كشورمان داریم و البته هر كدام از این نسل‌ها طی سال‌های حضورشان روی خط تولید، تغییرات فوق را هم داشته‌اند. با این مقدمه، در مطلب پیش رو سراغ برخی از خودروهای محبوب بازار ایران می‌رویم كه تولیدشان ادامه پیدا نكرد یا نسل‌های جدیدترشان به خیابان‌های كشورمان راه نیافتند.
كادیلاك ایران (سِویل)
در بازار جهانی كادیلاك را به عنوان یكی از لوكس‌سازان صنعت خودروی آمریكا می‌شناسند و نكته جالب اینجاست كه روزگاری یكی از محصولات محبوب این برند یعنی «سِویل» با نام «كادیلاك ایران» روی خط تولید پارس خودروی كنونی قرار داشت. كیفیت ساخت بالا، امكانات بسیار پیشرو (مواردی مثل بالابر هر چهار شیشه و تنظیم آینه‌های جانبی برقی، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیك، سیستم تنظیم ارتفاع خودكار، پاشش سوخت انژكتوری و...)، قیمت بالای این خودرو را در بازار كشورمان توجیه می‌كرد. در واقع به نوعی سِویل انتخاب مناسبی برای لوكس‌سواران و قشر متمول در آن دوران بود. عرضه این محصول به بازار جهانی تا سال 1383/ 2004 ادامه داشت اما پرونده سِویل نسل اول در دهه 60 شمسی برای بازار كشورمان و پارس خودرو بسته شد و این روزها كادیلاك ایران به عنوان یك كلاسیك كلكسیونی در بازار كشور شناخته می‌شود و طرفداران خاص خود را دارد.
نیسان پاترول
پاترول نخستین بار سال 1330/ 1951 روی خط تولید نیسان قرار گرفت. محصولی كه ما در ایران با نام پاترول می‌شناسیم نسل سوم این خودروست كه از اواخر 1359/ 1980 میلادی به بازار جهانی راه پیدا كرد و چند سال بعد یعنی در سال 1365 نیز به ایران و مونتاژ در شركت پارس خودرو رسید. این محصول كه در نسخه‌های وانت، پنج‌در، سه‌در و پنج‌در آمبولانسی در كشورمان موجود است، تا اوایل دهه 80 شمسی روی خط تولید پارس خودرو باقی ماند. هرچند در دهه 70 شمسی نسل پنجمش تحت عنوان «نیسان سافاری» به صورت وارداتی به بازار ایران عرضه شد اما پس از پایان تولید، با وجود عرضه نسل‌های بعدی این خودرو در بازار جهانی، پرونده آن در ایران بسته شد. پاترول
از جمله خودروهای محبوبی بود كه هنوز هم خواهان فراوانی دارد و از بهترین و مقرون
به صرفه‌ترین گزینه‌های آفرود در بازار كشورمان محسوب می‌شود.
جیپ آهو
جیپ آهو یا همان «جیپ واگونیر» در زبان رسمی این خودروساز، محصولی بود كه در دهه 50 شمسی توسط شركت سهامی جیپ ایران (پارس خودروی فعلی) وارد بازار كشور شد. این خودرو كه محصولی از خانواده «اِس جِی» جیپ بود، فرزند استیشن این خانواده محسوب می‌شود و در تاریخچه صنعت خودروی دنیا تحت عنوان «نخستین شاسی بلند لوكس دنیا» شناخته می‌شود. آهو یا همان واگونیر از سال 1341 تا 1370/ 1962 تا 1991 روی خط تولید جیپ قرار داشت و پس از پایان تولید این مدل، «گرند چروكی» جایگزین آن شد. با این كه در دهه 70 شمسی هم تعدادی جیپ گرند چروكی «ایكس جِی» وارد بازار كشورمان شد اما آهو/واگونیر در اواخر دهه 60 شمسی با پارس خودرو خداحافظی كرد و به خاطره‌ها سپرده شد. این خودرو هنوز هم از چالاك‌ترین و محبوب‌ترین خودروهای آفرود موجود در بازار كشور است.
میتسوبیشی گالانت
بازار خودروی كشورمان در دهه 70 شمسی با گزینه‌های وارداتی بسیار جذابی همراه بود كه گالانت یكی از این خودروهای ماندگار محسوب می‌شود. هرچند در دوران پیش از انقلاب نیز نخستین نسل از این خودرو (مشهور به گالانت زیگما) را در خیابان‌های كشور داشتیم، اما اوایل دهه 70، نسل ششم این خودرو با لقب «گالانت سوسماری» به بازار ایران راه پیدا كرد. این سدان خانوادگی چالاك و بسیار راحت، در اواسط سال 1371/ 1992 میلادی از خط تولید میتسوبیشی خارج و هفتمین نسل از این محصول در سال 1372/ 1993 به بازار جهانی و در ایران عرضه شد. محصول جدید با توجه به ظاهر مدرن‌ترش تحت عنوان «گالانت عینكی» شناخته می‌شد. اما پس از دو سال عرضه این خودرو به بازار كشورمان، به‌رغم ادامه تولید این خودرو تا سال 1391/ 2012، دیگر هیچ گالانتی به ایران وارد نشد.
دوو اسپرو
بسیاری از ما این محصول كره‌ای را با سواری راحت و شتاب مناسبش می‌شناسیم. خودرویی كه از اوایل دهه 90 میلادی وارد بازار جهانی شد و مدل‌های 1992 تا 1994 و تعداد محدودی هم مدل 1996 در خیابان‌های ایران دارد. اما نكته مهم اینجاست كه كرمان‌موتور به عنوان عرضه‌كننده محصولات دوو به بازار كشورمان، هیچ‌گاه اسپرو را مونتاژ و تولید نكرد و تمامی نمونه‌های موجود در كشور وارداتی است. این در حالی است كه ریسر نیز وارداتی بود، اما سی‌یلو و ماتیز روی خط تولید كرمانی‌ها قرار گرفتند. دوو اسپرو پس از هفت سال در سال 1376/ 1997 میلادی از خط تولید این خودروساز خارج شد و با توجه به این كه نسل بعدی هم نداشت، دیگر به بازار ایران و جهان عرضه نشد.
رنو 5
شورولت بلیزر
این اس.یو.وی بزرگ‌جثه، اواسط دهه 1350/ 1970 وارد بازار ایران شد و عمده نمونه‌های موجود در كشورمان مربوط به سال‌های 1974 تا 1978 است. شورولت بلیزر كه تحت عنون «جی ام سی جیمی» نیز شناخته می‌شود، عمدتا با دو موتور هشت سیلندر 7/5 و 6/6 لیتری و شش سیلندر 8/4 لیتری در خیابان‌های كشور حضور دارد كه عمده نمونه‌ها از نوع 350 اینچ مكعبی یا همان
7/5 لیتری است. طراحی با ابهت و شمایل عضلانی كاملا آمریكایی این خودرو، محبوبیت بلیزر را در بازار ایران تضمین می‌كرد. اما پس از سال‌های مذكور به غیر از چند نمونه بسیار محدود در دهه 80 میلادی، دیگر بلیزری به خیابان‌های كشور پا نگذاشت و با این كه امسال نسل جدید این خودرو، البته به عنوان یك كراس اوور به بازار جهانی عرضه شد، با توجه به اصالت آمریكایی این محصول نمی‌توان انتظار ورود آن به كشور را داشت.
فولكس واگن گلف
گلف به عنوان پرفروش‌ترین هاچ‌بك در بازار جهانی، خودروی بسیار ماندگار و محبوب در بسیاری از كشورهاست و به همین خاطر از سال 1353/ 1974 تا به امروز هفت نسل را
پشت سر گذاشته و حال چند هفته‌ای می‌شود كه هشتمین نسل از این خودرو برای عرضه به بازار جهانی آماده شده است. اما این خودرو در سه مرحله متفاوت به بازار كشورمان پا گذاشت. نخستین ورود گلف به ایران به نسل اول این خودرو و به دوران پیش از پیروزی انقلاب باز می‌گردد. چند سال بعد یعنی در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی، نسل دوم گلف را در بازار كشورمان داشتیم. طی این بیست و اندی سال وقفه نیز تعداد بسیار محدودی از نسل‌های دیگر گلف را در ایران داشتیم تا این كه دو سال پیش یك شركت داخلی با نسخه «جی‌تی‌آی» نسل هفتم این محصول، گلف را مجددا به بازار كشورمان بازگرداند. اما برخلاف دو نسل گذشته موجود در ایران، این بار دیگر یك خودروی ارزان قیمت اقتصادی و مردمی نبود و با توجه به كمیاب بودن و قیمت بالایش، گزینه‌ای لوكس محسوب می‌شد. به همین خاطر می‌توان گفت: «یاد آن گلف‌های ارزان قیمت بخیر!»
در بازار جهانی كادیلاك را به عنوان یكی از لوكس‌سازان صنعت خودروی آمریكا می‌شناسند و نكته جالب اینجاست كه روزگاری یكی از محصولات محبوب این برند یعنی «سِویل» با نام «كادیلاك ایران» روی خط تولید پارس خودروی كنونی قرار داشت. كیفیت ساخت بالا، امكانات بسیار پیشرو (مواردی مثل بالابر هر چهار شیشه و تنظیم آینه‌های جانبی برقی، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیك، سیستم تنظیم ارتفاع خودكار، پاشش سوخت انژكتوری و...)، قیمت بالای این خودرو را در بازار كشورمان توجیه می‌كرد. در واقع به نوعی سِویل انتخاب مناسبی برای لوكس‌سواران و قشر متمول در آن دوران بود. عرضه این محصول به بازار جهانی تا سال 1383/ 2004 ادامه داشت اما پرونده سِویل نسل اول در دهه 60 شمسی برای بازار كشورمان و پارس خودرو بسته شد و این روزها كادیلاك ایران به عنوان یك كلاسیك كلكسیونی در بازار كشور شناخته می‌شود و طرفداران خاص خود را دارد.
نیسان پاترول
پاترول نخستین بار سال 1330/ 1951 روی خط تولید نیسان قرار گرفت. محصولی كه ما در ایران با نام پاترول می‌شناسیم نسل سوم این خودروست كه از اواخر 1359/ 1980 میلادی به بازار جهانی راه پیدا كرد و چند سال بعد یعنی در سال 1365 نیز به ایران و مونتاژ در شركت پارس خودرو رسید. این محصول كه در نسخه‌های وانت، پنج‌در، سه‌در و پنج‌در آمبولانسی در كشورمان موجود است، تا اوایل دهه 80 شمسی روی خط تولید پارس خودرو باقی ماند. هرچند در دهه 70 شمسی نسل پنجمش تحت عنوان «نیسان سافاری» به صورت وارداتی به بازار ایران عرضه شد اما پس از پایان تولید، با وجود عرضه نسل‌های بعدی این خودرو در بازار جهانی، پرونده آن در ایران بسته شد. پاترول
از جمله خودروهای محبوبی بود كه هنوز هم خواهان فراوانی دارد و از بهترین و مقرون
به صرفه‌ترین گزینه‌های آفرود در بازار كشورمان محسوب می‌شود.
جیپ آهو
جیپ آهو یا همان «جیپ واگونیر» در زبان رسمی این خودروساز، محصولی بود كه در دهه 50 شمسی توسط شركت سهامی جیپ ایران (پارس خودروی فعلی) وارد بازار كشور شد. این خودرو كه محصولی از خانواده «اِس جِی» جیپ بود، فرزند استیشن این خانواده محسوب می‌شود و در تاریخچه صنعت خودروی دنیا تحت عنوان «نخستین شاسی بلند لوكس دنیا» شناخته می‌شود. آهو یا همان واگونیر از سال 1341 تا 1370/ 1962 تا 1991 روی خط تولید جیپ قرار داشت و پس از پایان تولید این مدل، «گرند چروكی» جایگزین آن شد. با این كه در دهه 70 شمسی هم تعدادی جیپ گرند چروكی «ایكس جِی» وارد بازار كشورمان شد اما آهو/واگونیر در اواخر دهه 60 شمسی با پارس خودرو خداحافظی كرد و به خاطره‌ها سپرده شد. این خودرو هنوز هم از چالاك‌ترین و محبوب‌ترین خودروهای آفرود موجود در بازار كشور است.
میتسوبیشی گالانت
بازار خودروی كشورمان در دهه 70 شمسی با گزینه‌های وارداتی بسیار جذابی همراه بود كه گالانت یكی از این خودروهای ماندگار محسوب می‌شود. هرچند در دوران پیش از انقلاب نیز نخستین نسل از این خودرو (مشهور به گالانت زیگما) را در خیابان‌های كشور داشتیم، اما اوایل دهه 70، نسل ششم این خودرو با لقب «گالانت سوسماری» به بازار ایران راه پیدا كرد. این سدان خانوادگی چالاك و بسیار راحت، در اواسط سال 1371/ 1992 میلادی از خط تولید میتسوبیشی خارج و هفتمین نسل از این محصول در سال 1372/ 1993 به بازار جهانی و در ایران عرضه شد. محصول جدید با توجه به ظاهر مدرن‌ترش تحت عنوان «گالانت عینكی» شناخته می‌شد. اما پس از دو سال عرضه این خودرو به بازار كشورمان، به‌رغم ادامه تولید این خودرو تا سال 1391/ 2012، دیگر هیچ گالانتی به ایران وارد نشد.
دوو اسپرو
بسیاری از ما این محصول كره‌ای را با سواری راحت و شتاب مناسبش می‌شناسیم. خودرویی كه از اوایل دهه 90 میلادی وارد بازار جهانی شد و مدل‌های 1992 تا 1994 و تعداد محدودی هم مدل 1996 در خیابان‌های ایران دارد. اما نكته مهم اینجاست كه كرمان‌موتور به عنوان عرضه‌كننده محصولات دوو به بازار كشورمان، هیچ‌گاه اسپرو را مونتاژ و تولید نكرد و تمامی نمونه‌های موجود در كشور وارداتی است. این در حالی است كه ریسر نیز وارداتی بود، اما سی‌یلو و ماتیز روی خط تولید كرمانی‌ها قرار گرفتند. دوو اسپرو پس از هفت سال در سال 1376/ 1997 میلادی از خط تولید این خودروساز خارج شد و با توجه به این كه نسل بعدی هم نداشت، دیگر به بازار ایران و جهان عرضه نشد.
رنو 5
این هاچ بك كوچك و دوست‌داشتنی فرانسوی كه از سال 1351/ 1972 روی خط تولید رنوی فرانسه قرار گرفت، از دهه 50 شمسی نیز در بازار كشورمان حضور داشت كه با توجه به قیمت نازل، چهره جالب و ابعاد جمع و جورش، از محبوب‌ترین خودروهای تاریخ بازار ایران محسوب می‌شود. رنو 5 دو نسل متفاوت داشت و تا اواخر دهه 90 میلادی به بازار جهانی عرضه شد. اما در بازار كشورمان نسخه‌های متفاوتی از این خودرو تولید و عرضه شد كه حتی پس از خداحافظی‌اش از بازار جهانی، هنوز روی خط تولید پارس خودرو قرار داشت. اما پس از پایان تولید این محصول از سوی رنوی فرانسه، مدلی تحت عنوان «كلیو» جایگزین این خودرو شد كه تولید آن در نسل جدیدش هنوز ادامه دارد. با وجود عرضه محصولات رنو توسط یك شركت داخلی به ایران، شاهد حضور كلیو در بازار دوران جدید نبودیم.
شورولت بلیزر
این اس.یو.وی بزرگ‌جثه، اواسط دهه 1350/ 1970 وارد بازار ایران شد و عمده نمونه‌های موجود در كشورمان مربوط به سال‌های 1974 تا 1978 است. شورولت بلیزر كه تحت عنون «جی ام سی جیمی» نیز شناخته می‌شود، عمدتا با دو موتور هشت سیلندر 7/5 و 6/6 لیتری و شش سیلندر 8/4 لیتری در خیابان‌های كشور حضور دارد كه عمده نمونه‌ها از نوع 350 اینچ مكعبی یا همان
7/5 لیتری است. طراحی با ابهت و شمایل عضلانی كاملا آمریكایی این خودرو، محبوبیت بلیزر را در بازار ایران تضمین می‌كرد. اما پس از سال‌های مذكور به غیر از چند نمونه بسیار محدود در دهه 80 میلادی، دیگر بلیزری به خیابان‌های كشور پا نگذاشت و با این كه امسال نسل جدید این خودرو، البته به عنوان یك كراس اوور به بازار جهانی عرضه شد، با توجه به اصالت آمریكایی این محصول نمی‌توان انتظار ورود آن به كشور را داشت.
فولكس واگن گلف
گلف به عنوان پرفروش‌ترین هاچ‌بك در بازار جهانی، خودروی بسیار ماندگار و محبوب در بسیاری از كشورهاست و به همین خاطر از سال 1353/ 1974 تا به امروز هفت نسل را
پشت سر گذاشته و حال چند هفته‌ای می‌شود كه هشتمین نسل از این خودرو برای عرضه به بازار جهانی آماده شده است. اما این خودرو در سه مرحله متفاوت به بازار كشورمان پا گذاشت. نخستین ورود گلف به ایران به نسل اول این خودرو و به دوران پیش از پیروزی انقلاب باز می‌گردد. چند سال بعد یعنی در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی، نسل دوم گلف را در بازار كشورمان داشتیم. طی این بیست و اندی سال وقفه نیز تعداد بسیار محدودی از نسل‌های دیگر گلف را در ایران داشتیم تا این كه دو سال پیش یك شركت داخلی با نسخه «جی‌تی‌آی» نسل هفتم این محصول، گلف را مجددا به بازار كشورمان بازگرداند. اما برخلاف دو نسل گذشته موجود در ایران، این بار دیگر یك خودروی ارزان قیمت اقتصادی و مردمی نبود و با توجه به كمیاب بودن و قیمت بالایش، گزینه‌ای لوكس محسوب می‌شد. به همین خاطر می‌توان گفت: «یاد آن گلف‌های ارزان قیمت بخیر!»
