کارشناس رسمی دادگستری شدن دو پیش‌نیاز دارد و پنج مرحله. پیش‌نیاز این است که متقاضیان باید در رشته‌ای که قصد کارشناس شدن دارند، مدرک تحصیلی مرتبط داشته‌باشند؛ حداقل مدرک لیسانس. همچنین در رشته مورد نظر باید حداقل پنج سال سابقه کار موثر داشته‌باشند.
متقاضیانی که این دو شرط را دارند، می‌توانند در آزمون کتبی کارشناسان رسمی دادگستری ثبت نام کنند. این آزمون در سال‌های اخیر یک مرحله‌ای و به صورت تستی برگزار می‌شود در حالی که در سال‌های گذشته آزمون کتبی شامل دو بخش تستی و تشریحی بود. از آنجا که تصحیح اوراق تشریحی زمان زیادی می‌برد،‌ چند سالی است که آزمون تشریحی حذف و کار برای داوطلبان آسان تر شده‌است.
کسانی که در آزمون کتبی نمره‌ای بالاتر از حد نصاب بگیرند برای آزمون شفاهی دعوت می‌شوند. آزمون شفاهی را صاحب‌نظران و خبره‌های هر رشته انجام می‌دهند و در آن سوالاتی مطرح می‌کنند که فقط افرادی که تجربه کار دارند، قادر به پاسخگویی به آنها هستند. این پاسخ‌ها معمولا در کتاب‌های دانشگاهی نیست و کسانی که کار عملی انجام داده‌اند به آن اشراف دارند.
داوطلبانی که موفق به عبور از این مرحله شوند برای انجام تست‌های پزشکی معرفی می‌شوند که گفته می‌شود محور آن عدم اعتیاد و بیماری‌هایی است که مانع انجام کار کارشناسی می‌شود. عبور از این مرحله نیز فرد را به مرحله گزینش در کمیسیون ماده 13 می‌رساند که مرحله‌ای است برای سنجش اخلاقی افراد. در این مرحله استعلاماتی نیز از مراجع ذیصلاح دریافت می‌شود و چنانچه پاسخ استعلام‌ها مثبت باشد افراد منتخب، عنوان کارشناس رسمی دادگستری را دریافت می‌کنند.
البته این تازه آغاز یک راه طولانی است چرا که پذیرفته شدگان باید حداقل یک سال تحت نظر یک پیشکسوت، جزییات و ظرایف کار را بیاموزند. پس از گذشت این مدت، کارشناس رسمی دادگستری صلاحیت یک را پیدا می‌کند. مثلا در بخش کارشناسی ساختمان، کارشناس سطح یک ابتدا فقط می‌تواند قیمت زمین را ارزیابی کند. با بالارفتن سطح صلاحیت،‌ او می‌تواند قیمت زمین و سرقفلی را معین کند، در مراحله بعد پرونده‌های مربوط به واحدهای مسکونی به وی واگذار می‌شود و پس از آن نوبت ارجاع پرونده ساختمان‌های تجاری به وی می‌رسد.
درمرحله بعد نیز نوبت به ارجاع پرونده‌های مربوط به ساختمان‌های تجاری و صنعتی و ساختمان‌های ویژه و پیش ساخته می‌رسد. در مرحله بعد نیز که کارشناسان سطح پنج حق ورود به آن را دارند اختلاف میان کارفرما و پیمانکار به کارشناس محول می‌شود که یک فرد برای رسیدن به این مرحله حداقل باید 10سال کار کرده‌باشد. کارشناسانی به این درجه از صلاحیت می‌رسند که در طول سال‌های کارشان خطا نداشته و در مسیر درست حرکت کرده‌باشند.